در گفت‌وگو ی تفصیلی با کارشناس موسیقی محلی مطرح شد

• یک‌شنبه ۰۶ فروردین ۱۳۹۶ ۱۱:۵۶
• کد خبر : 1065689

• اخبار
• سایر رسانه ها

بیشترین کاربرد موسیقی محلی نقل داستان است که این نوع روایتگری در حال حاضر کم شده است اما قدیم در عروسی ها یا مجالس شادی، چند شبانه روز به نقل یک داستان اختصاص پیدا می کرد؛ حضار می نشستند و عاشیق شروع کرده و جاهایی که لازم بود با ساز نقل می کرد و بخشهایی که نثر بوده را بدون ساز روایت می نمود.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از نافع موسیقی های محلی شکلی از موسیقی هستند که ریشه در آداب و رسوم یک قوم یا ناحیه دارند و سینه‌به‌سینه به نسل‌های بعدی منتقل شده اند، شنیدن خبر درگذشت عاشیق عباس ملایری معروف ترین هنرمند موسیقی عاشیقی در غرب استان همدان بهانه ای شد تا به سراغ یکی از هنرمندان این حوزه از موسیقی رفته و به گفت و گو بنشینیم.

جواد حسینقلی پور متولد سال 1347، کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی است که فعالیت در زمینه موسیقی را با موسیقی فارسی آغاز کرد، سپس به علت ضرورتی که جهت حفظ موسیقی نواحی احساس می کرد و علاقه ای که به موسیقی آباء و اجدادیش داشت به سمت موسیقی محلی کشیده شد.

در ابتدای صحبت کمی در خصوص موسیقی های محلی رایج در استان همدان برایمان بفرمایید؟

در همدان موسیقی محلی، گروه نوازی خیلی کم هست و به ندرت استفاده می کنند، اصلا چند چوگور با هم استفاده نمی شود، چوگور و کمانچه هم به ندرت استفاده شده است. ساز ضربی هم خیلی کم استفاده شده است، در نیمه شمالی استان همدان نوعی از موسیقی محلی رایج است که اکثریت به مقام های ترکی محلی اختصاص دارد.

ساز اصلی در این نوع موسیقی چیست؟

ساز اصلی در این موسیقی چوگور است؛ یک ساز 9 سیمه که بعضاً از کمانچه و خیلی کم ویولن و تار فارسی هم استفاده می شود، از تارهای ضربی هم بر خلاف آذربایجان شرقی استفاده کمی می شود.

در مورد مقام های موسیقی که در موسیقی های نواحی است توضیحی میفرمایید؟

ما حدودا دوازده مقام داریم که این مقام ها به سی و پنج یا سی و شش هوا یا صوت تقسیم می شود، در نواهای مختلف این روایت ها هم مختلف است.

اکثر موسیقی های این نواحی؛ موسیقی با تنبور، موسیقی مذهبی که در غرب کشور می نوازند، موسیقی آذربایجانی، حتی موسیقی تاجیکی در تاجیکستان، خراسان شمالی و جنوبی و حتی ترکمن ها، قشقایی ها، موسیقی ردیفی نیست، یعنی به صورت مقامی اجرا می شود.

تا هشت دهه قبل موسیقی فارسی به صورت مقامی بوده که این را به صورت هفت دستگاه و پنج آواز درآورده اند، اینها را جمع کنیم دوازده تا می شود که موسیقی دستگاهی کرده اند اما موسیقی های این نواحی هنوز هم به همان شکل قدیم (مقامی) نواخته می شوند.

موسیقی که در استان همدان نواخته میشود به چه شکل است؟

موسیقی شمال استان همدان هم به همین شکل، دستگاه مقامی است یعنی نمی شود گفت که دستگاه ماهور یا راستنگاه اجرا می شود.

شباهت هایی که بین موسیقی مقامی و دستگاه ها است در چیست؟

 به آواز افشاری نزدیک است اما عینا نمی شود با هم تطبیق داد یا به عنوان مثال کوراقلی که جزو مقام های ترکی است را عینا با دستگاه راستنگاه یا ماهور تطبیق کرد.

یک سری شرایط اقلیمی، زبان، پیشینه و... اینها همه تأثیر گذاشته و باعث تفاوت در موسیقی ها شده است. البته یک سری شباهت های جزئی دارند، اما غیر از این هم، تأثیر و تأثر بوده است؛ یعنی موسیقی های مجاور هم، در برخی قسمت ها بر دیگری تاثیر گذاشته و در بخشی نیز خود تاثیر پذیرفته اند.

تأثیر گذاری و تأثیر پذیری موسیقی در همدان چگونه است؟

در همدان هم به همین شکل بوده، به عنوان مثال ما هر چه به طرف کردستان نزدیک می شویم، ریتم و حالت موسیقی تقریبا به کردی نزدیک می شود، به طرف جنوب که می رویم؛ به سمت قم یا قشقایی ها در استان فارس، موسیقی ما محزون می شود، در نواحی که با زنجان هم مرز هستیم، موسیقی حماسی تر می شود و نسبتا اصیل تر می گردد.

 بیشترین کاربرد موسیقی محلی در چیست؟

نقل داستان است، تصنیف در موسیقی محلی به ندرت دیده می شود، الان متاسفانه این نوع روایتگری کم شده است ضعف آموزشی چگور در همدان از دلایل مهم گوشه گیری این موسیقی است اما قدیم در عروسی ها یا مجالس ختنه سوران، چند شبانه روز (البته بیشتر در شب ها) به نقل یک داستان اختصاص پیدا می کرد؛ حضار می نشستند و عاشیق شروع کرده و جاهایی که لازم بوده با ساز نقل می کرد و بخشهایی که نثر بوده را بدون ساز روایت می نمود.
 

عاشیق در موسیقی محلی به چه معناست و سید عباس ملایری چرا عاشیق خوانده میشد؟

 راویان موسیقی در بین ترک ها به عاشیق معروف هستند و عاشیق ها اصلی ترین حافظان موسیقی در بین ترک ها بودند، البته قدیم در بین موسیقی های دیگر هم بوده در موسیقی فارسی هم خنیاگران بودند، شعرایی مثل رودکی و فرخی خودشان اصلا می شود گفت عاشیق بودند که به خنیاگر معروف بودند.

در رابطه با عاشیق عباس ملایری بیشتر برایمان بگویید؟

آقا سیدعباس هم یکی از آن خنیاگران یا همان عاشیق های همدان بود که بیشتر در حوزه ملایر فعال بود و سید عباس ساکن ملایر بودند اما اکثر روستاهای ترک نشین که به سمت همدان کشیده می شدند، ایشان را می شناختند. همانطور که در مورد اثرپذیری موسیقی نواحی مختلف از یکدیگر مطالبی را عرض کردم، ملایر هم که مرحوم ملایری نماینده آنجا بود یک لحن خاصی و تفاوت نسبتاً محسوسی با اطراف ما که در نواحی لالجین و کبودرآهنگ و بهار هستیم داشت، و می توان گفت که از موسیقی فارسی و لری تأثیر گرفته بود.

این راوی موسیقی چه سازی میزد؟

سید عباس ساز چگور اجرا می کردند، بعضاً پسرشان نیز بود که با ساز بالوان ایشان را همراهی می کرد. به اکثر داستان های ترکی مسلط بودند، حتی خودشان چند منظومه سروده اند که مرحوم تلاش می کردند تصحیح کنند تا به چاپ برسانند اما متاسفانه عمرشان کفاف نداد و فعلا به چاپ نرسیده است.

سخن پایانی خود را بفرمایید؟

اگر خانواده مرحوم همکاری بکنند بنده حاضرم کمک کنم تا آثار ایشان به چاپ برسد.

 

 

لازم به ذکر است که سیدعباس ملایری نوازندگی را از 18سالگی نزد عاشیق اکبر و عاشق احمد که از عاشیق های معروف منطقه ملایر محسوب می شدند فرا گرفت و به واسطه استعداد فراوان خیلی زود توانست داستانها را فراگرفته و آنها را حفظ کند، عاشق عباس معروف ترین هنرمند موسیقی عاشیقی در غرب استان همدان ( نواحی ملایر ) است .

این هنرمند در عرصه موسیقی محلی ۱۲ اسفندماه سال جاری به دیار باقی شتافت که این ضایعه را به جامعه موسیقی همدان نیز تسلیت عرض می نماییم.

 

 

انتهای پیام/

 

 

لازم به ذکر است که سیدعباس ملایری نوازندگی را از 18سالگی نزد عاشیق اکبر و عاشق احمد که از عاشیق های معروف منطقه ملایر محسوب می شدند فرا گرفت و به واسطه استعداد فراوان خیلی زود توانست داستانها را فراگرفته و آنها را حفظ کند، عاشق عباس معروف ترین هنرمند موسیقی عاشیقی در غرب استان همدان ( نواحی ملایر ) است .

این هنرمند در عرصه موسیقی محلی ۱۲ اسفندماه سال جاری به دیار باقی شتافت که این ضایعه را به جامعه موسیقی همدان نیز تسلیت عرض می نماییم.

 

 

انتهای پیام/

 

لازم به ذکر است که سیدعباس ملایری نوازندگی را از 18سالگی نزد عاشیق اکبر و عاشق احمد که از عاشیق های معروف منطقه ملایر محسوب می شدند فرا گرفت و به واسطه استعداد فراوان خیلی زود توانست داستانها را فراگرفته و آنها را حفظ کند، عاشق عباس معروف ترین هنرمند موسیقی عاشیقی در غرب استان همدان ( نواحی ملایر ) است .

این هنرمند در عرصه موسیقی محلی ۱۲ اسفندماه سال جاری به دیار باقی شتافت که این ضایعه را به جامعه موسیقی همدان نیز تسلیت عرض می نماییم.

 

 

انتهای پیام/

لازم به ذکر است که سیدعباس ملایری نوازندگی را از 18سالگی نزد عاشیق اکبر و عاشق احمد که از عاشیق های معروف منطقه ملایر محسوب می شدند فرا گرفت و به واسطه استعداد فراوان خیلی زود توانست داستانها را فراگرفته و آنها را حفظ کند، عاشق عباس معروف ترین هنرمند موسیقی عاشیقی در غرب استان همدان ( نواحی ملایر ) است .

این هنرمند در عرصه موسیقی محلی ۱۲ اسفندماه سال جاری به دیار باقی شتافت که این ضایعه را به جامعه موسیقی همدان نیز تسلیت عرض می نماییم.

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #
• #