یادداشت/
حضرت علی(ع)؛ امیر کلام و قلم
یکی از عمده‌ترین راه‌های انتقال باورهای نوین به سطح توده‌ها و اثربخشی اجتماعی قلم و آثار قلمی است که حضرت امیرالمؤمنین(ع) جدای اینکه امیر کلام بودند، امیر قلم نیز بوده و کاتب وحی هستند و البته می‌توان در اثرگذاری نقش قلم و نوشتار در تحولات و سرنوشت ملت‌ها به یک نمونه از تاریخ معاصر تحت عنوان" قیام رژی" اشاره کرد.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از آوای سیدجمال؛ درست است که انسان را حیوان ناطق نامیده‌اند ولیکن تمدن با خط آغاز می‌شود، انواعی از خطوط، نقاشی و یا نگارشی که منشاء اثر قلم است، باعث مانایی و استمرار تمدن‌ها گردیده است.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, آوای سیدجمال؛,
اصولاً تحولات اجتماعی بر مبنای ارتقاء سطح فکری و نگرش اجتماعی افراد صورت می‌پذیرد و یکی از عمده‌ترین راه‌های انتقال باورهای نوین به سطح توده‌ها و اثربخشی اجتماعی قلم و آثار قلمی است.
سنت الهی نیز از همین سیاق پیروی کره است یعنی اینکه وقتی سیره پیامبرهای الهی را که نگاه کنیم و روش و احکام الهی یا به‌صورت مکتوب به ایشان تحویل‌شده مانند صحف ابراهیم و الواح موسی و یا توسط بنی مرسل به افراد مورد اعتماد انشاء شده است مانند انجیل عیسی (ع) و قران مجید؛
بر همین مبناست که قلم و آثار قلمی و تأثیر آن بر سیر تکاملی تاریخ و حیات بشری به‌قدری پراهمیت است که خداوند در قرآن به آن قسم یاد می‌کند: "ن وَالْقَلَمِ وَمَا یَسْطُرُونَ".
درنتیجه چنانچه موضوع را از منظر تکاملی حیات طبیعی و ارتقاء تمدنی بشری موردتوجه قرار بدهیم؛ خط، قلم و آثار نوشتاری نقش بسزا و اثربخش دارد و باعث ظهور، استمرار و انتقال آثار تمدنی یک ملت به ملت‌های دیگر شده است و سند قابل‌اعتمادی برای مقایسه و قضاوت نقش یک ملت درحرکت روبه تکاملی و یا برعکس علل انحطاط تمدن‌ها را به دست داده است.
و چه اینکه موضوع را از منظر تاریخ ادیان و سیر الی الله بشر موردتوجه قرار بدهیم ،بازهم آثار نوشتاری به‌ویژه آنچه که به‌عنوان تعبیر، تأویل و تفسیر از احکام دینی و دستورات الهی نگارش شده و موجبات استدلال‌های مختلف و تضارب آراء نظری افراد و جوامع گردیده است و تأثیر بسیاری را بر جای گذاشته و نقش بی به دلیل و بی‌نظیری را در این سیر به وجود آورده است.
به همین دلیل است که اندیشمند معاصر دکتر علی شریعتی برای برجسته‌سازی نقش قلم و وابستگی خود به مطالعه آثار نوشتاری دیگران و دل‌بستگی خود به نگارش می‌گوید قلم "توتم" من است.
میدانید که در تاریخ ادیان نقطه شروع یا اولین مرحله از پرستش‌ها را "توتم" یا "نیا پرستی یعنی قبل از بت‌پرستی یا الهه پرستی بشریت نیا یا "جد" پرستی را تجربه کرده است. در این رویه افراد یا اقوام یک موجود را به‌عنوان جد و نیا تصور می‌کرده و آن را می‌پرسیده‌اند و ریشه خود را از آن می‌دانسته‌اند بر همین اساس قلم در نظر شریعتی به‌قدری از اهمیت برخوردار است که برای بیان ارزشی که در پیش چشم او دارد عنوان می‌کند که قلم " توتم" من است. یعنی ریشه و اساس خود را از قلم می‌داند.
شاید این قلم در منظر دکتر شریعتی همان "نی" در اندیشه مولانا باشد چو قلم درگذشته از نی بود و نواخت آن جدای از اینکه موجب آواز می‌شده نوع دیگری از نواخت هم قابل‌تصور بوده که باعث تألیف آثار بی‌حدوحصر و تأثیرگذاری است که خود مثنوی مولانا از کم‌نظیرترین این نتایج است.
شاید چون نوشتار نقش تصور ذهنی و تفکر عقلانی صاحب اثر را در پیش چشم خواننده به قضاوت می‌گذارد و قطعاً در تحول فکری و تبادل آراء مؤثر است، درنتیجه بزرگ‌مردی چون بیهقی در تاریخ معروف بیهقی در مورد علت نگارش آن اثر می‌گوید: "که هیچ نبشته نیست که به‌یکبار خواندن نیارزد "و در بین معاصرین محققی چون دکتر غلامحسین یوسفی وقتی می‌خواهد برخی آثار قدما را به‌نقد و نظر بنشیند از آن جستارها تحت عنوان "دیداری با اهل‌قلم یاد می‌کند" و با این عنوان اهمیت قلم و تأثیری را که آن نوشتارها در حیات اجتماعی مردم ما گذاشته است مجدد برجسته می‌کند و به یاد می‌آورد.
بد نیست یادآوری کنیم که از اهمیت سهم و نقش آثار قلمی است که معصومین(ع) بسیار به نگارش و کتابه سفارش فرموده‌اند: " قید و العلم بالکتابه" رسول اکرم(ص) و در مقابل یکی از سنت‌های غلط خلفای اموی و اخلاف و اسلاف ایشان که اخباریون در زمره‌ی آنان هستند، مبارزه با نوشتار بود، دراین‌باره صحبت فراوان است ولی به همین میزان اکتفا می‌کنیم که امامان شیعه علیهم السلام حسب سفارش نبی مکرم ص اسلام، خود دست‌به‌قلم شده و امروز قرآن‌هایی به خط و نگارش امام علی(ع)، اما حسن(ع) و امام رضا(ع) منسوب بوده و در موزه‌های مختلف نگهداری می‌شود.
مولایمان امیرالمؤمنین جدای اینکه امیر کلام بوده‌اند امیر قلم نیز بوده‌اند و کاتب وحی می‌باشند و در اثرگذاری نقش قلم و نوشتار در تحولات و سرنوشت ملت‌ها به یک نمونه از تاریخ معاصر اشاره می‌کنم که آن موجبات قیام مردمی ملت مسلمان ایران تحت عنوان" قیام رژی" است؛
همه میدانیم باعث آن‌یک خط نوشته میرزای شیرازی بزرگ بود که مرقوم فرمودند: "الیوم استعمال توتون و تنباکو بای نحو کان در حکم محاربه با امام زمان عجل الله تعالی فرجه است".
هوشنگ نادری
انتهای پیام/
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
]
ارسال دیدگاه