ارائه تسهیلات برای خرید خودرو، چنانچه برای خروج از رکود نبوده و برای نجات خودروسازان بوده باشد، در اینصورت هم ثمربخش نخواهد بود و تنها مسکّنی بر تسکین این صنعت بیمار خواهد بود. چرا که این اقدام تنها میتواند معوقات این شرکتها را پرداخت کند و از شلوغی انبارهای خودرو آنها بکاهد و عوامل اساسی بچه نُنُر بودن این صنایع(عدم توان رقابتپذیری آنها) همچنان باقی میماند.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از نسیم زنجان ، مرتضی عربلو دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) تهران در یادداشتی با عنوان "صنعت خودرو؛ استخوان گیر کرده در گلو" نوشت :
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, نسیم زنجان,نیم قرن پیش، زمانیکه نوزادی بهنام «صنعت خودرو» در کشورمان متولد شد انتظار میرفت که این نوزاد بعد از سپری کردن مراقبتهای دوران کودکی، به بلوغ و پختگی خود برسد و بتواند بر پای خود تکیه کرده و در میان صنایع دنیا قامت راست کند. کما اینکه در میان کشورهای دنیا نیز حمایت از صنایع نوزاد[1] امر مرسومی است ولی حمایت از فرزند 50، 60 ساله خندهآور است. فرزندی که در یک فضای ایزوله شده به سر میبرد و نمیتواند در فضای واقعی جامعه به تنهایی معیشت خود را تأمین کند و چشم به جیب پدرومادر دارد و از آنها ارتزاق میکند.
, [1], [1],ماهیت صنعت خودروسازی به گونه ای است که تولید خودرو در مقیاس های بالا شامل صرفه های حاصل از مقیاس میشود که این شرائط، رقابت را برای تولیدکنندگان کوچک سخت میکند. «امروزه شرکتهای فراملیتی در بازار جهانی خودرو تفوق کامل دارند و صنعت خودرو جهان در دست خودروسازان بزرگ قبضه شده است. این شرکتهای فراملیتی با خرید و ادغام دیگر خودروسازیهای جهان و همچنین تأسیس واحدهای مونتاژ یا قطعهسازی در دیگر کشورها به موقعیت کنونی رسیدهاند و در این محیط رقابتی، بسیاری از شرکتهای مهم و معروف جهانی از ادامه رقابت باز ایستادهاند؛ بطوریکه امکان خودروسازی جدای از این مجموعه مشکل به نظر میرسد.
,مهمترین دلیل ادغام و تمرکز صنعت خودروسازی، مقیاس اقتصادی است؛ چرا که دیگر هیچ خودروسازی با مقیاس کم تولید، قادر به پوشش هزینه های طراحی و توسعه، بازاریابی و فروش و دیگر موارد این صنعت نمیباشد.»[2] شرکتهای فراملیتی با استفاده از صرفه جویی های حاصل از مقیاس، قیمت تمام شده خود را پایین میآورند بطوریکه در این سطح از قیمتها، توان رقابت برای شرکتهای کوچک باقی نمیماند. اینجا یک سؤال مطرح میشود و آن اینکه آیا با این شرائط، باید درهای کشور را بر روی این خودروسازان غولپیکر باز کنیم تا خودروسازان داخلی را در خود ببلعند؟ جواب به این سؤال را به چند پاراگراف دیگر منتقل میکنیم.
, [2], [2],بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده در قالب جدول داده_ستانده[3]، تولید وسائل نقلیه موتوری، به طور مستقیم 1.5 درصد از تولید ناخالص داخلی(GDP) را شامل میشود و بطور غیرمستقیم- یعنی استفادهای که دیگر بخشهای اقتصاد از تولیدات خودرو، برای تولید کالای خود میکنند- حدود 6درصد از تولید ناخالص داخلی را شامل میشود. پس جمعاً 7.5 درصد از تولید ناخالص داخلی، مربوط به صنعت خودرو میباشد. این مقدار با نقش مستقیم و غیرمستقیم بخش زراعت و باغداری در تولید ناخالص داخلی(حدود 7 درصد) هموزنی میکند. بنابراین سهم صنعت خودرو از اقتصاد کشور، قابل ملاحظه است و نمیتوان بهراحتی آنرا از اقتصاد کشور حذف کرد.
, [3], [3], GDP,بازار خودرو در ایران، بهخاطر عرضه کنندگان محدود و تقاضاکنندگان بسیار، یک بازار انحصاری است که خودروسازان در سایه این انحصار میتوانند خودروهای خود را با قیمت های بالا و کیفیت پایین به مردم بفروشند. وجود تعرفه بر واردات خودرو، بعضاً قیمت خودروهای وارداتی را دو برابر میکند(تعرفه 100درصد).
,بر اساس گزارش مجمع سالیانه دو شرکت بزرگ خودروسازی ایران، شرکت سایپا برای سال های 92، 93 و 94 سود صفر اعلام کرده و شرکت ایران خودرو نیز پس از دو سال سود صفر، تنها 1.6 تومان به ازای هر سهم برای سال 94 سود اعلام کرده است. جالب این است که در طول هشت سال گذشته، بالاترین سود سایپا، 62 تومان به ازای هر سهم بوده و بالاترین سود ایران خودرو، 30 تومان به ازای هر سهم میباشد.
,این آمار نشان از این حقیقت دارد که صنعت خودرو در ایران، علی رغم ساختار انحصاری و حمایتهای دولتی از آن، نتوانسته بهره وری لازم را پیدا کند و احتمال زمین خوردن آن در بازار آزاد خودرو زیاد است.
,در روزهای اخیر دولت در راستای بسته خروج از رکود خود، تسهیلاتی را برای خرید خودرو ارائه داد. این تسهیلات با نرخ 16درصد بود که 80 درصد قیمت خودرو را شامل میشد. خود بانکها این اعتبارات را با نرخ 14درصد از بانک مرکزی دریافت کردند. این گشایش اعتبار، یک سیاست انبساط پولی به حساب میآید و به افزایش نقدینگی و به تبع آن، تورم، منجر خواهد شد. البته به یک هفته نکشید که جلوی این تسهیلات از سوی بانک مرکزی گرفته شد تا مهار تورم از کنترل خارج نشود. برخی کارشناسان معتقدند که چنانچه این افزایش نقدینگی در راستای تولید قرار بگیرد، تورمزا نخواهد بود.
,یکی از راهحلهای خروج از رکود، تحریک بخشهایی از اقتصاد است که نقش موتور محرک اقتصاد را دارند و میتوانند بقیه بخشهای اقتصاد را نیز رونق دهند. در اصطلاح اقتصادی، موتور محرک اقتصاد آن بخشی از اقتصاد میتواند باشد که روابط پسینی قوی با دیگر بخشها داشته باشد. بخش تولید وسائل نقلیه موتوری از حیث روابط پسینی(رابطه پسینی به این معناست که اگر این بخش مزبور رشد تولید داشته باشد، به چه میزان توانایی دارد که بقیه بخشها را نیز رشد دهد) از جمله ضعیفترین بخشها در میان بخشهای 52 گانه جدول داده_ستانده میباشد(رتبه 49 اُم در میان 52 بخش اقتصاد)[4]. بنابراین ارائه تسهیلات برای خرید خودرو در راستای خروج از رکود، توجیه اقتصادی ندارد.
, [4], [4],ارائه تسهیلات برای خرید خودرو، چنانچه برای خروج از رکود نبوده و برای نجات خودروسازان بوده باشد، در اینصورت هم ثمربخش نخواهد بود و تنها مسکّنی بر تسکین این صنعت بیمار خواهد بود. چرا که این اقدام تنها میتواند معوقات این شرکتها را پرداخت کند و از شلوغی انبارهای خودرو آنها بکاهد و عوامل اساسی بچه نُنُر بودن این صنایع(عدم توان رقابتپذیری آنها) همچنان باقی میماند.
,امروزه باید در صنایعی سرمایهگذاری کرد که بتوان در سطح رقابت جهانی حرفی برای گفتن داشته باشیم. برای مثال سرمایه گذاری جمهوری اسلامی بر روی سلول های بنیادی، فناوری هسته ای و فناوری نانو از اقدامات شایسته بوده و نتایج مثبتی بهبار آورده و ایران را از جمله برترینهای این رشتهها قرار داده است. ولی صنعت خودرو اینگونه نیست؛ امروزه در ایران، صنعت خودرو مانند استخوانی در گلو شده که نه میتوان قورت داد و نه میتوان بیرون انداخت. زیرا چنانچه دست از حمایت برداشته شود، با ورشکستگی خودروسازان کارگران زیادی بیکار میشوند و به اقتصاد کشور ضربه وارد میشود و چنانچه به حمایت از آن ادامه داده شود به مفتخوری آن کمک کردهایم. شاید با تغییر ماهیت تدریجی این مجموعه های تولیدی به سمت بخشهایی که در آنجاها مزیت نسبی داریم، بتوان از هدر رفت منابع در این قسمت جلوگیری کرد.
,[1] Infant Industry
[2] اسفندیار چهانگرد؛ صنعت خودروسازی و جایگاه آن در اقتصاد ایران؛ 1385؛ ص9.
[3] جدول داده-ستانده هرچند سال یکبار برای مشخص کردن میزان رابطه بخشهای مختلف اقتصاد با همدیگر، تهیه میشود. آخرین جدول داده-ستانده ایران مربوط به سال 1383 میباشد که توسط بانک مرکزی منتشر شده است.
[1] Infant Industry
[1] Infant Industry
, [1],[2] اسفندیار چهانگرد؛ صنعت خودروسازی و جایگاه آن در اقتصاد ایران؛ 1385؛ ص9.
[2] اسفندیار چهانگرد؛ صنعت خودروسازی و جایگاه آن در اقتصاد ایران؛ 1385؛ ص9.
, [2], [2],[3] جدول داده-ستانده هرچند سال یکبار برای مشخص کردن میزان رابطه بخشهای مختلف اقتصاد با همدیگر، تهیه میشود. آخرین جدول داده-ستانده ایران مربوط به سال 1383 میباشد که توسط بانک مرکزی منتشر شده است.
[3] جدول داده-ستانده هرچند سال یکبار برای مشخص کردن میزان رابطه بخشهای مختلف اقتصاد با همدیگر، تهیه میشود. آخرین جدول داده-ستانده ایران مربوط به سال 1383 میباشد که توسط بانک مرکزی منتشر شده است.
, [3], [3], ,[4] مطابق جدول داده_ستاده1383.
, [4], [4],,
انتهای پیام /
,]
ارسال دیدگاه