یک جامعه شناس:

• پنج‌شنبه ۰۶ خرداد ۱۳۹۵ ۱۳:۱۶
• کد خبر : 747386

• اخبار
• سایر رسانه ها

یک جامعه شناس، گفت: به نظر می رسد اعتیاد در ایران را باید با دو متغیر یعنی فشار اجتماعی و پیوند اجتماعی بررسی کرد و راه مقابله با آن نیز تقویت شود.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا سجاد اوجاقلو در گفت و گو با زنجانم، اظهار کرد: مسأله اعتیاد به مصرف انواع مواد مخدر سنتی و صنعتی، سال هاست که مورد توجه همه است.

وی ادامه داد: همه که می گوییم یعنی شهروندان، خانواده ها، مسؤلین، جامعه شناسان و غیره لذا مسأله اعتیاد بُعد جدیدی امروزه در جامعه ایران پیدا کرده است و آن کاهش معنادار سن اعتیاد و مصرف دخانیات به ویژه در بین دانش آموزان و بِعد نوظهور دیگر، افزایش آمار اعتیاد در بین زنان است.

این استاد دانشگاه افزود: این دو موضوع در بحث اعتیاد در ایران تازگی داشته و ضرورت مطالعه و پژوهش را بیشتر می کند در حالیکه مسأله اعتیاد در ابعاد و چهارچوب قبلی خود همچنان به عنوان یک مسأله اساسی به قوت خود باقی است.  

اوجاقلو در تحلیل و تبیین وضعیت موجود، عنوان کرد: دیدگاه های متفاوتی از سوی کارشناسان مطرح شده است لیکن تحلیل جامعه شناختی مسأله اعتیاد در ایران را می توان بر چند تئوری استوار ساخت.

این جامعه شناس تصریح کرد: در بین تئوری های مختلف، تئوری های؛ فشار اجتماعی، پیوند اجتماعی و در برخی موارد تئوری یارگیری اجتماعی قادر به تبیین اعتیاد در جامعه ما هستند.

وی بیان کرد: جامعه شناسان معتقدند یک جامعه پویا به وسیله عوامل و مکانیسم هایی پابرجا و زنده می ماند و پیوند اجتماعی اعضای آن مستحکم می شود.

اوجاقلو یادآور شد: اگر این مکانیسم ها و عوامل ضعیف شوند، جامعه نظم خود را از دست داده و جامعه دچار بی نظمی و از هم گسیختگی و ناهنجاری می شود.

وی با بسان اینکه از سویی جامعه شناسان معتقدند جامعه ایران، در وضعیت گذار به سر می برد یعنی گذار از سنتی به مدرن، اذعان داشت: در جامعه سنتی و در حدود 50 یا 60 سال گذشته در ایران، مکانیسم ها و عواملی چون دین، نظام های خویشاوندی، محله و ... روابط اجتماعی افراد را تنظیم می کردند و جامعه نظم خود را به واسطه این عوامل پیدا می کرد.

این جامعه شناس تا کید کرد: از سویی چون جامعه کوچک و جمعیت اندک بود، کنترل اجتماعی هم راحت تر بود.  

به گفته وی این وضعیت با توجه به تغییرات بزرگ اجتماعی و تکنولوژیکی از جمله وقوع انقلاب صنعتی در قرن 18 و  گسترش مدرنیزاسیون در اکثر کشورهای دنیا از جمله در ایران، جامعه ما را وارد فضای جدیدی کرد که  می توان آن را آغاز مشکلات  و آسیب های اجتماعی از جمله اعتیاد دانست.

 اوجاقلو اظهار کرد: جامعه ما هنوز عوامل و مکانیسم های مدرن را که در کشورهای صنعتی شکل گرفته اند از جمله، اخلاق مدنی و شهروندی را نتوانسته ایجاد کند و از سویی نظام هماهنگ کننده رفتارهای افراد در جامعه سنتی قدیمی از جمله دین و روابط فامیلی و خویشاوندی که همچون سپری افراد را از آسیب هایی چون طلاق و اعتیاد محافظت می کرد، ضعیف شده اند.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: این وضعیت گذار، مجال کافی برای ظهور آسیب هایی چون اعتیاد است.

وی با ابراز اینکه طبق دیدگاه فشار اجتماعی اعتیاد به مواد ناشی از فشار اجتماعی است که از طرف جامعه بر افراد تحمیل می شود، اشاره کرد: فشارهایی چون؛ نرسیدن به اهداف، برآورده نشدن نیازها، تبعیض، فساد، عدم تناسب مدارک تحصیلی با شغل مورد تصدی، عدم حاکمیت سیستم اجتماعی شایسته سالار و تخصص محور  و شاید بیکاری طولانی مدت و وابستگی به خانواده، باعث نوعی فشار می شود که افراد برای رهایی از این فشار و کاستن از اضطراب و استرس و ناراحتی به مصرف مواد روی می آورند.

این جامعه شناس فرهنگی گفت: این وضعیت با متغیر دیگری که هیرشی یکی از برجسته‌ترین نظریه‌پردازان کنترل اجتماعی، در تئوری پیوند اجتماعی خود مطرح می کند، ارتباط دارد، یعنی زمانی که افراد در جامعه زیر فشار هستند و از سویی جامعه نتواند افراد و شهروندان را در خود جذب و با خود پیوند دهد.

وی اذعان داشت: افراد در قالب گروه ها و تشکل های مدنی  نتوانند دور  هم جمع شوند، سرمایه اجتماعی تضعیف و در نتیجه جامعه ضعیف می شود و در جامعه ضعیف امکان هر گونه آسیب اجتماعی از جمله اعتیاد به اوج می رسد.

به گفته اوجاقلو به نظر می رسد اعتیاد در ایران را باید با این دو متغیری که گفته شد یعنی فشار اجتماعی و پیوند اجتماعی بررسی کرد و راه مقابله با آن نیز تقویت نهادهای مردمی، تشکل ها و انجمن های مردمی، افزایش سرمایه اجتماعی و گسترش رفاه در بین مردم، رفع تبعیض و رسیدن مردم به احساس برابری است. 

انتهای پیام/م

• برچسب ها
• #
• #
• #