گنجینه گیاهان دارویی؛ برداشت زیره سیاه از دل کوهستان‌ها

به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ شهرستان زیرکوه به علت برخورداری از کوهستان‌های مرتفع و آب و هوایی خاص، باعث شده تا این شهرستان به ویترینی از انواع گیاهان دارویی تبدیل شود که اکثر این گیاهان نیز به صورت طبیعی و در کوهستان‌ها و دشت‌های این منطقه رشد می‌کنند.

یکی از منحصر به فردترین گیاهان دارویی که جنبه طعم‌دهنده به غذاهای ایرانی را نیز پیدا کرده‌، زیره سیاه است که در مناطق کوهستانی مرتفع این شهرستان یافت می‌شود و با نام زیره کوهی به عنوان یکی از محصولات و گیاهان دارویی با ارزش این شهرستان و یکی از سوغات‌های شهرستان مرزی زیرکوه قلمداد می‌شود.

اگر چه بیشتر مناطق کوهستانی شهرستان شاهد رویش گیاهان دارویی نظیر، آویشن، کاکوتی، بومادران، مستار، کلپوره و ... است اما رویشگاه اصلی زیره کوهی مناطق سخت و مرتفعی چون ارتفاعات لاخ صوفه، داشگران، گزخت، تجنود و دامنه‌های شرقی کوه‌های سر به فلک کشیده شوشک است.

زیره کوهی محصولی است که نیاز به آب و هوای سرد و آب کافی دارد به همین جهت این محصول در سال‌هایی که بارندگی نسبتا مناسبی در شهرستان وجود داشته باشد رشد می‌کند.

اگر چه در سال جاری به علت کمبود بارندگی ها در نیمه اول سال شاهد رویش کمتر این محصول هستیم اما با این وجود باز هم فرا رسیدن فصل برداشت این محصول مهم،افراد زیادی رااین روزها به دل کوهستان‌های زیرکوه کشانده است.

بهترین زمان برداشت این محصول نیمه خرداد تا نیمه تیرماه است زیرا در این زمان بهترین قابلیت را برای چینش دارد ضمن اینکه کیفیت و مرغوبیت بیشتری را در این دوره داراست.

از آنجا که رویشگاه این گیاه دارویی مناطق سخت و مرتفع است اکثرا جوانان و کسانی که تجربه کافی در کوهنوردی داشته باشند اقدام به برداشت این گیاه با ارزش می‌کنند.

زیره کوهی یا زیره سیاه یکی از محصولات با ارزش شهرستان زیرکوه است که به عنوان منبع درآمد فصلی برای بسیاری از خانواده‌هایی که در مناطق کوهستانی زندگی می‌کنند به شمار می‌رود.

اما با وجود سختی و مشکلات جمع‌آوری زیره، بیشترین عایدات آن نصیب واسطه‌ها و دست‌فروشان می‌شود و برداشت‌کنندگان محلی از جمع‌آوری و فروش آن سود چندانی نمی‌برند.

ارزش قیمتی و محدود بودن رویشگاه‌های این گیاه دارویی به حدی است که اکثر مردم درصدد پیشی گرفتن از دیگران برای برداشت این محصول هستند و از این رو اقدام به برداشت محصول قبل از فصل برداشت و هنگامی که این گیاه دارای گل‌های سفید رنگ است می‌کنند که این موضوع یکی از مواردی است که باید مد نظر مردم قرار گیرد.

چنانچه زیره سیاه در آغوش بوته خود بالغ نشود، چیدن آنها عاری از هرگونه خواص و ارزش واقعی است و این گیاه به طور طبیعی بذر افشانی می‌کند و در همان نقاط و محدوده همیشگی، رویش آن را شاهد هستیم.

خواص شگفت انگیز زیره سیاه

زیره سیاه مقوی معده، محرک اشتها، محرک ترشح غدد معده، ضد نفخ، ضد اسپاسم، معرق و ضد قارچ است و در طب عوام، از آن به عنوان شیرافزا استفاده می‌شود.

علاوه بر خواص دارویی، برطرف کننده سوء هاضمه، ضد انگل و پر خاصیت است و به صورت ادویه، غذا را خوشمزه، مقوی و خوشبو می‌کند از عرق و جوشانده محصول این گیاه نیز استفاده مفید می‌شود.

زیره سیاه طعم‌دهنده بسیار قوی است که علاوه بر استفاده در دمنوش‌هایی مثل چای اکثرا در غذاهای مردم شهرستان زیرکوه استفاده می‌شود و طعم و بوی بسیار خوشمزه‌ای به غذاهای مردم این منطقه می‌دهد.

بهبود هضم

ترشح آنزیم ای گوارشی و در نهایت افزایش سرعت هضم از خواص قابل توجه زیره سیاه است. خوردن زیره نیز در برطرف کردن دل درد کودکان تاثیر بسزایی دارد.

 حفظ سلامت قلب

افزایش سلامت قلب، حفظ سلامت قلب و عروق از دیگر خواص زیره است. پتاسیم موجود در زیره موجب حفظ ضربان قلب می شود. همچنین خوردن زیره از فشار خون بالا جلوگیری میکند و کلسترول بد در بدن را از بین میبرد. نکته مهم ین است که باید دقت کنیم به اندازه از آن مصرف کنیم ،زیرا مصرف بالای آن باعث افت شدید فشار خون می شود.

 بهبود خواب

از دیگر خواص زیره میتوان به بهبود خواب اشاره کرد. منیزیم موجود در زیره، باعث بهبود خواب و برطرف شدن کم خوابی میشود. آنتی اکسیدان های فراوانی که در زیره هست، از مبتلا شدن فرد به بیماری هایی همچون ام اس و پارکینسون جلوگیری میکند.

 مبارزه با پیری پوست

مصرف زیره به دلیل برخورداری از آنتی اکسیدان های زیاد، از پیری پوست جلوگیری کرده و باعث جوانی و شادابی پوست میشود.

از بین بردن انگل معده

مصرف زیاد زیره سیاه در هنگام ابتلا به کرم روده ،  از دیگر فواید زیره سیاه است. زیره سیاه به دلیل داشتن کارون در بهبود و برطرف شدن انگل معده بسیار موثر است.

تسکین سرفه

از خواص مهم زیره میتوان به ضد سرفه بودن آن اشاره کرد که باعث ازبین بردن و بهبود سرفه خشک میشود.

 بهبود مشکلات روده

زیره موجب کاهش گازهای شکمی شده و دارای خاصیت ضد نفخ بودن است. به همین دلیل است که زیره گیاه ارزشمندی شناخته میشود و برای مشکلات روده و معده یک داروی طبیعی است.

 کاهش پف و التهاب پوست

برای کاهش پف و التهاب پوست میتوان از روغن زیره کمک گرفت. ترمیم پوست که دچار سوختگی شده از دیگر فواید زیره است. زیرا زیره عاملی برای تشکیل سلول های جدید در آن ناحیه است.

 افزایش اشتها

زیره سیاه به دلیل سرعت بخشیدن به فرآیند هضم و بهبود یبوست موجب افزایش اشتها میشود.

 درمان مشکلات تنفس

اگر از تنگی نفس رنج میبرید، زیره سیاه گزینه مناسبی برای برطرف کردن آن است و  باعث از بین بردن سکسکه نیز میشود.

درمان اختلالات عصبی

زیره موجب گردش خون میشود و از افسردگی و خستگی جلوگیری میکند. اگر دچار خستگی زیاد و یا افسردگی هستید، مصرف زیره به شما توصیه میشود.

درمان کم خونی

زیره سرشار از آهن  و برای رفع کم خونی بسیار موثر است. افزودن زیره به برنامه غذایی از کم خونی و پایین آمدن سطح هموگلوبین خون پیشگیری می کند.

 پیشگیری از دیابت

تحقیقات نشان می دهد که زیره دارای خواص ضد دیابتی بوده و در پایین آمدن قند خون بسیار موثر است.

 تقویت سیستم ایمنی

افرادی که سیستم ایمنی آن ها ضعیف است، مصرف زیره سیاه به آن ها پیشنهاد میشود. زیره به دلیل برخوردار بودن از ویتامین C موجب میشود سیستم ایمنی قوی شود.

 طریقه استفاده

زیره را میتوان به روش های مختلفی مصرف کرد . برای مثال میتوان زیره را دم کرده و همانند چای از آن استفاده کرد. همچنین میتوان از پودر زیره در غذاها و دسر ها استفاده کرد. مخلوط زیره با برنج موجب لاغری می‌شود. استفاده از عرق زیره یک راه دیگر برای بهره بردن از خواص زیره است.

 

برداشت زیره سیاه به عنوان یکی از محصولات و گیاهان دارویی زیرکوه، از دل کوهستان‌های سر بع فلک کشیده این شهرستان آغاز شد.