به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از بلاغ، قابل «پیشبینی» و «پیشگیری» بودن یا نبودن از وجوه مهم و قابل تأمل سیل اخیر بود. سیلی که در 100 سال اخیر بیسابقه بود و 24 استان کشور را درگیر خود کرد. برخی متخصصان امر سیلهای اخیر را اتفاقی، غیرنرمال و با دوره برگشت هفتاد تا صد ساله و حتی بیشتر از آن میدانند.
تنها در آققلا ظرف 48 ساعت به میزان یکسال بارش میانگین آن خطه باران باریده است. اما آیا سیل قابل «پیشبینی» است؟ امروزه متخصصان آب و اقلیمشناسان با مطالعه و بررسی سیلهایی که در گذشته رخ دادهاند، تا حدودی به پیشبینی زمان و مکان وقوع سیلهای آینده میپردازند.
این پیشبینی البته در حد «برآورد و تخمین» است زیرا پرواضح است که آب و هوا و اقلیم میتوانند تغییر کنند. عواملی که برای پیشبینی تحلیلی سیلاب مورد توجه قرار میگیرند شامل موارد زیر است؛ بررسی توپوگرافی بخشی از حوضه آبریز که جریان آب را به منطقه مورد مطالعه تأمین میکند، تعیین نوع پوشش سطح زمین (سنگ، خاک، گیاهان) جهت تخمین نسبت آب جاری شده به آب نفوذی و تبخیرشده، تعیین بزرگترین رگبار و بارندگی محتمل با توجه به دادههای موجود، توجه به فصل و تعیین ظرفیت ذخیره بستر اصلی رود و دشت سیلابی اطراف آن.
وجه دیگر، قابل «پیشگیری» بودن یا نبودن سیل است. متخصصان معتقدند سیل قابل «پیشگیری» نیست اما با انجام اقداماتی میتوان خسارات ناشی از آن را کاهش داد. اقداماتی نظیر جلوگیری از ساختوساز در حاشیه رودخانهها و آزادسازی حریم آنها، لایروبی رودخانهها و سدها، آبخیزداری و حفظ مراتع و جنگلها.
حفظ تالابها هم در کاهش تأثیر مخرب سیل اثرگذار است. تالابها مانند یک اسفنج بزرگ عمل کرده و مانعی طبیعی در مقابل موجهای توفانی و دشتهای سیل ایجاد میکنند.
شایعه سازان هم البته خود را در مسیر سیل قرار دادند و شایعاتی را در فضای مجازی به راه انداختند. از جمله اینکه ممکن است بارشهای اخیر نتیجه بارورسازی ابرها باشند! یک متخصص اقلیمشناسی این ادعا را یک شایعه مبتذل دانسته و معتقد است که حتی اگر همه امکانات بشر برای بارورسازی ابرها ضرب در هزار هم بشود نمیتواند چنین حجمی از بارش را ایجاد کند که در این یک ماه در ایران شاهد بودهایم. متخصصان، این گمان که جنگلزدایی میتواند عامل سیل گلستان با دوره برگشت هفتاد سالهاش باشد، را نیز با قطعیت رد میکنند و معتقدند شدت بارشها و سیل ناشی از آن عاملی بس بزرگتر از آن بود که پوشش گیاهی ارتباطی با عدم وقوع آن داشته باشد.
,
,
,
,
,
,
,
,
,
یادداشت از محمد جعفری
,انتهای پیام/
]