به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا؛ یارانه به معنای کمک دولت به عموم مردم از روش‌های مستقیم یا غیرمستقیم است. در مدل اول می‌توان آن را به تولیدکنندگان یا واردکنندگان در ابتدای زنجیره پرداخت کرد. این روش اگرچه برای دولت آسان‌تر است، اما با مفسده‌هایی همراه است و احتمال سوءاستفادهٔ سودجویان از آن وجود دارد.در به‌کارگیری روش دوم، یارانه به‌صورت مستقیم در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد.
, شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا,اما نکتهٔ اساسی این است که یارانه چه‌طور در اختیار خانوارها قرار داده شود. آیا بهتر است که یارانه را به‌صورت نقدی به مصرف‌کنندگان بدهیم با راهکارهایی نظیر کالابرگ این یارانه در اختیار مردم قرار گیرد.
,دراین‌خصوص اما و اگرهای زیادی وجود دارد و کارشناسان اقتصادی نظرات مختلفی را ارائه داده‌اند که هر یک مزایا و معایب ویژه خود را به همراه دارد که با حذف ارز ترجیحی ۴ قلم کالای اساسی به انتهای زنجیره امروز دولت بر سر دوراهی نحوه تخصیص این اعتبار قرار گرفته است.
,
ارز ترجیحی می‌تواند با پایین نگه‌داشتن قیمت‌ها، تولید را سرکوب می‌کند
مهدی موحدی بکنظر، استاد دانشگاه و مشاور وزیر اقتصاد در پاسخ به راه دانا؛ دراین‌رابطه اظهار کرد: در اینکه ارز ترجیحی می‌تواند با پایین نگه‌داشتن قیمت‌ها به تولید داخلی ضربه بزند، شکی نیست و زمانی که سیاستی مشکل دارد، حتماً باید ببینیم در چه شرایطی هستیم و چه سیاست‌های بهتری در دسترس است و از خودمان بپرسیم که بین بد و بدتر کدام را باید انتخاب کنیم.
,
, بکنظر, راه دانا,
وی با اشاره به اینکه بررسی‌های پیش از اقدام به اجرای یک سیاست اقتصادی اهمیت دارد ادامه داد: واقعیت این است که وقتی ما برای هر چیزی قیمتی پایین‌تر از قیمت بازار آزاد لحاظ می‌کنیم، این موضوع قاعدتاً باعث توزیع نامناسب کالا می‌شود و مسئلهٔ قاچاق را به دنبال دارد.
,
موحدی توضیح داد: اعطای ارز ترجیحی موضوعاتی مثل عدم مدیریت درست تقاضای ارز را به‌صورت وسیع برای کشور در پی داشت، اینها مهم‌ترین ادله‌ای است که کارشناسان اقتصادی در مورد مشکلات ارز ترجیحی مطرح می‌کنند که همه یک‌صدا با این موضوع موافق هستند.
,
در دوران کرونا ۸ دهک ابتدایی مردم امریکا یارانه مستقیم دریافت می‌کردند
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: نگاهی به عملکرد کشورهای مختلف نشان می‌دهد که آنها هم یارانه پرداخت می‌کنند و این امری طبیعی است. حتی کشوری مثل آمریکا که ادعا می‌کند مهد کاپیتالیسم است، به مردمش یارانه می‌دهد. مثلاً در دوران کرونا ۸ دهک ابتدایی در این کشور که عدد قابل‌توجهی است، از یارانه بهره‌مند شدند.
,
,
وی تاکید کرد: بنابراین یارانه طبیعت اقتصاد حق مردم است، زیرا برخی از افراد در چرخه ی اقتصاد در آستانه ی حذف شدن هستند. ما باید با ابزارهایی که ناظر به توزیع بهینه ی درآمد است، آن ها را در چرخه ی اقتصادی کشور حفظ کنیم. اما موضوعی که در این میان مطرح است این است که یارانه را به چه شکل به دست مردم برسانیم.
,
این تحلیلگر مسائل اقتصادی: وقتی در ارتباط با یارانه صحبت می‌کنیم، باید توجه داشته باشیم که یارانه دارای انواع و اقسام مختلف است و مدل‌های پرداخت متفاوتی وجود دارد. باید بهترین روش را برای رساندن یارانه به دست مصرف‌کنندگان در پیش بگیریم.
,
نظارت دقیق بر طول زنجیره تولید و مصرف در روش غیرمستقیم، فرایندی پیچیده است
وی با بیان اینکه در اقتصاد، انتخاب یک موضوع صفر و صدی نیست ادامه داد: ممکن است شیوهٔ پرداخت یارانه فردبه‌فرد، جامعه به جامعه، کالا به کالا و خدمات به خدمات متفاوت باشد. گاهی اوقات تصمیم گرفته می‌شود که یارانه در اختیار تولیدکننده قرار بگیرد، در اینجا باید آن‌قدر به لحاظ اطلاعاتی قوی باشیم که بتوانیم یارانه را در طول زنجیره به‌دقت پیگیری کنیم و ببینیم آیا این یارانه در نهایت به دست مصرف‌کننده می‌رسد یا خیر...
,
,
موحدی در توضیح روش دوم گفت: یک روش دیگر این است که یارانه را به‌صورت مستقیم در اختیار مصرف‌کننده قرار دهیم و در آخر زنجیره به اعطای آن بپردازیم. به نظر من، روش دوم بهتر است و میزان اصابت یارانه به هدف هم در این روش بیشتر است. مگر اینکه هدف ما این باشد که از تولیدکننده حمایت کنیم. در آن صورت است که باید یارانه را در اختیار تولیدکننده قرار دهیم.
وی خاطرنشان کرد: البته با حمایت از مصرف‌کننده در آخر زنجیره هم در واقع، از تولیدکننده حمایت می‌شود، زیرا با دادن یارانه به مصرف‌کنندگان قدرت خرید آنها را بالا می‌بریم که این موضوع مستقیماً به نفع تولیدکننده نیز هست.
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه شاهد تأکید کرد: من در مورد مضرات ارز ترجیحی هیچ مخالفتی ندارم و با این موضوع موافق هستم که این سیاست مشکلاتی داشت و اقتصاد کشور را مبتلا به مسائلی کرد. اما بهتر بود دولت برای حذف ارز ترجیحی مقدماتی را فراهم می‌کرد.
,
,
,
,
,
,
,
لزوم ایجاد شناسنامه مالی خانوار، برای دستیابی به اهداف نظام یارانه‌ای
وی توضیح داد: یکی از این مقدمات دستیابی به یک نظام یکپارچهٔ رفاهی است. خوب بود که در ابتدا یک شناسنامهٔ مالی، اقتصادی و رفاهی از کلیهٔ خانوارها در کشور ایجاد می‌شد. مشخص می‌شد که سرپرستان خانوارها چه شغل و درآمدی دارند و چه نوع حمایتی باید از آنها صورت بگیرد.
,
,
مشاور وزیر اقتصاد در پایان گفت: اگر این نظام یکپارچهٔ رفاهی را در اختیار داشتیم، بسیار در مرحلهٔ اجرا جلوتر بودیم. هدف اصلی ما حمایت از اقشار ضعیف جامعه است که بدون این مقدمات شدنی نیست. حالا هم دولت باید به سمت ایجاد این شناسنامهٔ مالی و اقتصادی خانوارها گام بردارد تا در عمل بهتر بتواند سیاست جدید هدفمندی یارانه‌ها را اجرا کند.
انتهای پیام/
نویسنده: رضا نجف آبادی
,
,
,
, نویسنده: رضا نجف آبادی,
]