به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛  طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی به تمامی افراد بالای ۶۵ سال سالمند گفته می‌شود. به طور متوسط میزان رشد جهانی جمعیت سالمندان بالای ۶۵ سال هر ساله ۲.۵ درسد است. در ایران میزان رشد از ۳/۴ درصد (۱۳۷۵) به ۲/۵ درصد(۱۳۸۵) افزایش یافته است و حدس زده می شود به بیش از ۲/۸ درصد رسیده است. بر اساس گزارش سازمان سلامت جهانی تا سال ۲۰۵۰ جمعیت سالمندان ایران، ۲۶ درصد کل جمعیت کشور را تشکیل خواهند داد. در نتیجه در آینده‌ای نه‌چندان دور با بیماری‌های شایع دوران سالمندی مواجه خواهیم شد.

براساس این گزارش، با توجه به رشد تصاعدی هزینه‌های سلامت در جمعیت سالمندان، تشخیص به موقع دمانس و درمان در مراحل اولیه بیماری می تواند سیر آن را کند کرده و کیفیت زندگی این افراد را بالا برده و از استرس افراد مراقبت کننده بکاهد.

این گزارش افزوده است: بیماری آلزایمر شایع ترین علت سندرم دمانس می باشد که به دلیل تخریب وسیع نورون های مغزی ایجاد می گردد و شامل افت وضعیت شناختی است و اساسا بیماری سالمندان است. این بیماری با تخریب شدید حافظه و قضاوت، جهت یابی و شناخت در افراد سالمند منجر به تخریب چشمگیر عملکرد اجتماعی و خانوادگی فرد می شود که نیاز به مراقبت های مداوم طبی و روانی را اجتناب ناپذیر می‌کند. از سوی دیگر نگاهی به روند رو به رشد و پیر شدن جمعیت کشورمان حاکی از ورود تعداد قابل توجهی از جمعیت طی یک تا دو دهه آینده به سن خطر پذیری و در معرض بودن این بیماری است.

افزایش سن، بزرگترین عامل خطر ساز ابتلا به آلزایمر

این گزارش خاطرنشان کرده است: بزرگترین عامل خطرساز ابتلا به دمانس و بیماری آلزایمر افزایش سن است. شیوع دمانس متوسط تا شدید در جوامع تا حدود ۵ درصد جمعیت نرمال بالای ۶۵ سال را شامل می شود و میزان این شیوع در جمعیت بالای ۸۵ سال به ۴۰ درصد می رسد و با توجه به آمار اعلام شده از سوی انجمن آلزایمر ایران و با نگرش به افزایش سن جمعیت کشورمان طی سال های آتی و هزینه های سنگین درمان و مراقبت از این بیماران که بار سنگینی را بر کشور تحمیل می نمایند همگی دلالت بر اهمیت توجه و نگاه به بیماری دمانس  در ایران است. تشخیص زودرس این بیماری با آزمون هایی که بتوانند غربالگری دقیق تری را در سنین پایین تر انجام دهند می تواند به درمان بیماری و پیشگیری از ورود بیماران به مراحل بالای بیماری منجر گردد این در حالی است که فشار بار مراقبتی ناشی از ابتلا به دمانس، چالش بزرگی برای اقتصاد، بهداشت و آینده جوامع است. از این رو، دکتر چان - مدیر عامل سازمان بهداشت جهانی _ در گزارش سال ۲۰۱۷  این سازمان، دمانس را در اولویت بهداشت جهانی قرار داد. به گفته او " هزینه وحشتناک ناشی از مراقبت از یک فرد مبتلا به دمانس، میلیون ها خانوار را به زیر خط فقر می برد و زندگی میلیون ها نفر را تغییر می دهد. به همین علت باید در اولویت سیاست گزاری ها، قرار گیرد".

غربالگری اختلالات عصبی- شناختی سالمندان «دمانس» به صورت پایلوت در۲  استان

به گزارش سازمان بهزیستی کشور، تفاهم نامه همکاری فی مابین سازمان بهزیستی کشور و انجمن دمانس و آلزایمر ایران طی هفته گذشته به همت مرکز توسعه پیشگیری بهزیستی امضا شد. این تفاهم نامه در راستای اجرای بند ی ماده ۴ قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی مصوب ۲۱/۲/۱۳۸۳ و با رعایت تمامی ضوابط و مقررات قانونی مرتبط در جهت کاهش ناتوانی و ارتقای سطح سلامت و کیفیت زندگی افراد سالمند بین سازمان بهزیستی کشور به نمایندگی خانم دکتر فاطمه عباسی و انجمن دمانس و آلزایمر ایران به نمایندگی خانم معصومه صالحی تنظیم و مبادله شده است.

 همکاری، مشارکت در اجرای برنامه پیشگیری، غربالگری اختلالات عصبی – شناختی سالمندان "دمانس"، شناسایی سالمندان مبتلا به این بیماری و تشخیص بیماری و فرآیند ارجاع افراد سالمند شناسایی شده به مراکز تخصصی و مرتبط برای دریافت مداخلات درمانی و توانبخشی بهنگام به منظور پیشگیری از افت عملکرد افراد شناسایی شده و ارتقای سطح سلامت آنان موضوع این تفاهم نامه است و  همکاری و برنامه‌ریزی در جهت استفاده از امکانات، ظرفیت و نظرات تخصصی و علمی طرفین در جهت اجرای بهینه برنامه، معرفی نمایندگان هر دو طرف جهت تشکیل کارگروه مشترک، تهیه و تدوین شیوه نامه اجرایی جهت مدیریت صحیح زمان و اجرای برنامه از اهداف اصلی امضای این تفاهم نامه هستند.

سازمان بهزیستی کشور تعهداتی همچون ابلاغ تفاهم نامه و شیوه نامه اجرایی به استان های منتخب، نظارت بر روند عقد تفاهم نامه مجزا از سوی استان ها با انجمن و تأیید نهایی آن، نظارت بر روند انجام برنامه غربالگری و تشخیص و ارجاع برای مداخلات وفق پروتکل مندرج در برنامه کشوری دمانس بر اساس شیوه نامه اجرایی برنامه و همچنین نظارت بر حسن اجرای برنامه را بر عهده دارد و در صورت داشتن بارمالی بر ذمه سازمان، پرداخت ها از طریق انعقاد قراردادهای مجزا امکان پذیر است.

همچنین انجمن دمانس و آلزایمر ایران باتعیین استان‌های پایلوت برای اجرای آزمایشی برنامه  با هماهنگی و تأیید سازمان بهزیستی،  برنامه ریزی در جهت آگاهسازی جامعه با هدف آشنایی با این بیماری و تأثیر تشخیص به موقع برای به تعویق انداختن افت عملکرد افراد سالمند، اجرای برنامه غربالگری و تشخیص و ارجاع برای مداخلات وفق پروتکل مندرج در برنامه کشوری دمانس بر اساس شیوه نامه اجرایی برنامه، آموزش نیروی انسانی معرفی شده از بهزیستی استان و دفاتر انجمن دمانس و آلزایمر ایران جهت اجرای برنامه، آموزش نیروهای متخصص جهت تشخیص وفق پروتکل تشخیص برنامه کشوری دمانس و همچنین راه اندازی سامانه ثبت اطلاعات برنامه و ثبت اطلاعات افراد غربال شده تا کسب نتیجه نهایی بر اساس شیوه نامه اجرایی برنامه در سامانه مربوطه و ایجاد دسترسی طرفین به سامانه مذکور؛ تعدات خود را انجام می دهد.   

براساس این گزارش، دفتر پیشگیری از معلولیت‌ها به عنوان ناظر سازمان و انجمن دمانس و آلزایمر ایران بعنوان ناظر انجمن بر این تفاهم نامه انتخاب می شوند. حسن اجرای این تفاهم‌نامه بر عهده ی ناظرین خواهد بود. طرفین تفاهم‌نامه توافق نمودند با تشکیل کمیته ای متشکل از نمایندگان طرفین ظرف مدت ۲ ماه از تاریخ امضای تفاهم‌نامه نسبت به اجرایی نمودن تفاهم‌نامه و تنظیم قراردادهای مورد نظر و انجام سایر امور مربوطه اقدام و گزارش آن را به ناظرین تفاهم‌نامه ارائه کنند.