به گزارش خبرنگار سیاسی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ حدود 60 درصد بودجه کل کشور، مربوط به بودجه شرکت‌های دولتی است، در واقع 60 درصد گردش مالی دولت در داخل شرکت‌های دولتی است‌ و مجموع بودجه این شرکت‌ها در قانون بودجه 1401 به حدود 2200 هزار میلیارد تومان رسید.

با این وجود، این بخش از بودجه کل کشور در مجلس شورای اسلامی بررسی نمی‌شود و غیر از اقلام مرتبط با منابع عمومی ‌مانند سود سهام، مالیات، اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و اعتبارات هزینه ای، سایر ارقام منابع و مصارف این شرکت‌ها در قوه مقننه مورد بررسی قرار نمی‌گیرند، با توجه به همین وضعیت، بودجه این شرکت‌ها را می‌توان به «تاریک‌خانه» تشبیه کرد.

یکی از موضوعاتی که در دولت سیزدهم مورد توجه قرار گرفته است، به مساله ارتقای شفافیت درباره شرکت های دولتی باز می‌گردد، امری که با وجود عدم شفافیت صورت‌های مالی عملا به یک تاریکخانه جدید تبدیل شده بود اما دولت سیزدهم از ابتدای روی کار آمدن، با انتشار صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی بورسی و غیربورسی در این زمینه قدم برداشت. به عقیده کارشناسان انتشار صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی ابتدای مسیر اصلاح روندهای شرکت‌های دولتی است و این تاریک‌خانه مهم بودجه دیگر در یک اتاق شفاف و قابل بررسی برای عموم مردم قرار می‌گیرد.

هدف اصلی از انتشار صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی، افزایش بهره‌وری این شرکت‌ها و یا به عبارت دقیق‌تر، بهبود کیفیت حکمرانی دارایی‌های دولت است، در واقع، انتشار صورت‌های مالی زمینه اصلاح شرکت‌های دولتی را فراهم خواهد کرد، مثلا موجب می‌شود که مدیران با عملکرد قوی که توانسته‌اند کارایی شرکت را افزایش دهند، با مدیران با عملکرد ضعیف شناسایی و تفکیک شوند، تا در انتصاب‌های بعدی از مدیرانی استفاده شود که دارای عملکرد قابل قبولی تری هستند و مدیران ناکارآمد به پست‌های پایین تر، تنزل رتبه پیدا کنند.

سهل انگاری در هزینه کرد اعتبارات دولتی؛ نتیجه عدم انتشار صورت های مالی شرکت های دولتی

جلال محمود زاده عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار سیاسی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ درباره اهمیت انتشار صورت های مالی شرکت های دولتی گفت: انتشار صورت های مالی شرکت های دولتی باعث افزایش اعتماد به دولت می شود زیرا یکی از دلایل عدم اعتماد مردم به دولت که بعضا در جامعه دیده می شود همین عدم شفافیت ها است. 

این نماینده مجلس یازدهم در ادامه توضیح داد: مردم غالبا از این عدم شفاف سازی ها گلایه مند هستند اگر صورت های مالی به صورت عمومی منتشر شود در اعتماد سازی بین مردم و دولت نقش موثری ایفا می کند. 

این عضو کمیسیون کشاورزی مجلس یازدهم در توضیح اهمیت انتشار این صورت های مالی توضیح داد: هدر دادن منابع و بودجه دولت در این شرکت ها بسیار زیاد است و دلیل آن هم این است که وقتی دستگاه های نظارتی مثل دیوان محاسبات و سازمان حسابرسی به سراغ این شرکت ها می روند، اکثرا انحراف از قوانین و مقررات در هزینه کرد را گزارش می کنند. 

محمود زاده خاطر نشان کرد: ما تاکنون شرکت دولتی را نداشته ایم که دستگاه دولتی اقدامات آنها را مورد حسابرسی قرار دهد و نتیجه آن یک عملکرد شفاف باشد و تعهدات قانونی خود را به طور کامل انجام داده باشد. 

این نماینده مجلس با بیان اینکه انحراف مالی در عملکرد این شرکت ها وجود دارد توضیح داد: اگر صورت مالی این شرکت ها منتشر شود نمی توانند همانند سنوات قبل در هزینه کرد اعتبارات دولتی سهل انگاری کنند. 

این نماینده مجلس یازدهم درباره موضعی که باید در مقابل شرکت های مستنکف از اجرای قانون شفافیت در شرکت ها دولتی گرفت گفت: دیوان محاسبات به عنوان بازوی نظارتی مجلس باید به این موضوعات ورود کند و آنها را ملزم به انتشار این صورت های مالی بکند. 

عضو کمیسیون کشاورزی  مجلس خاطرنشان کرد: اگر شرکت و یا دولتی از اعتبارات بودجه ای کشور استفاده می کند و عملکرد شفافی نداشته باشد وظیفه دیوان محاسبات است که به این موضوع ورود کند و برخورد لازم را با افرادی که انحراف از هزینه کرد این بودجه ها دارند،کند.

بیشتر بخوانید:

نورافکن شفافیت روی بودجه ۱۴۰۲/ افزایش نظارت عمومی بر عملکرد شرکت های دولتی

شفاف‌سازی لایحه بودجه را انبساطی نشان می دهد/ واقعی شدن اعداد در لایحه بودجه ۱۴۰۲