به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ کارفرما و کارگر طبق قانون وظایف مشخصی نسبت به یکدیگر دارند و اگر هر کدام در این زمینه برخلاف مقررات مربوطه عمل کنند، عواقب جبران ناپذیری در انتظار آنها خواهد بود.
در واقع مسئولیت اجرای حقوق مالی در روابط کار برعهده کارفرما است و کارگر صرفا نقش انجام دهنده امور محول شده را دارد. براساس ماده ۲ قانون کار، کارگر به عنوان فردی شناخته میشود که در ازای اخذ حق السعی به درخواست کارفرما کار میکند.
در مقابل کارفرما نیز باید حقوق و مزایا او را بر اساس میزان کارکرد و همچنین توافقات انجام شده در قرارداد پرداخت کند. حال اگر یکی از طرفین وظایف قانونی خود را به درستی اجرا کنند، طبیعتا منجر به بروز یک سری مشکلات خواهد شد.
جدای از بحث مسائل مالی، تخلفات دیگری نیز ممکن است از طرف کارفرما یا کارگر انجام شود که زمینه اختلاف بین طرفین را به وجود میآورد. در اغلب مواقع شاهد تخلفاتی از سوی کارفرمایان هستیم که با تصور این که میتوانند قانون را دور بزنند، رفتارهایی برخلاف قانون را انجام میدهند.
اخذ رسیدهای تسویه حساب پایان کار
یکی از مواردی که باعث میشود تا بین کارگر و کارفرما اختلاف به وجود آید، بحث حقوق و مزایا پایان کار است. در ارتباط با پرداخت مزایای پایان کار در قانون شرایطی عنوان شده است. آن چیزی که در این زمینه بسیار مهم است، بحث اخذ رسیدهای تسویه حساب پایان کار است.
عدم دریافت رسید تسویه حساب پایان کار از طرف کارفرما میتواند تبعاتی برای وی به همراه داشته باشد و چه بسا منجر به سوء استفاده کارگران از وی شود.
منظور از حقوق و مزایا پایان کار همان دستمزد ثابتی که به صورت ماهانه به کارگران پرداخت میشود، نیست، در واقع مزایای پایان کار جدای از دستمزد قانونی هر کارگر است که کارفرما باید توجه خاصی نسبت به این موضوع داشته باشد.
پایان کار میتواند در اثر عوامل مختلفی رخ دهد، اما در هر صورت کارگران تحت شرایطی از مزایا به پایان رسیدن بهرهمند میشوند و کارفرما باید اقدامات لازم جهت پرداخت حقوق پایان کار را انجام دهد، در واقع علاوه بر آن که کارفرما باید از زمان آغاز تا پایان پروژه، دستمزد کارگران را طبق مصوب وزارت کار پرداخت کند، باید مبلغی را نیز جهت پرداخت مزایا پایان کار در نظر بگیرد.
پایان کار ممکن است براساس اعلام کارفرما صورت گیرد یا طبق آنچه که در قرارداد ذکر شده است، انجام شود. اما در هر صورت با اعلام پایان کار، کارفرما باید اقدام به پرداخت حقوق و مزایا پایان کار کنید.
این مزایا جزو حق و حقوق قانونی کارگران به شمار میرود و کارفرما نمیتواند به بهانههای مختلف از انجام آن امتناع کند. برخی از کافرمایان به این موضوع اهمیت خاصی نمیدهند و تکلیف قانونی خود را صرفا پرداخت دستمزد ماهیانه کارگران تلقی میکنند.
بهتر است بگوییم که کارفرما باید علاوه بر پرداخت کردن حقوق کارگران بر اساس توافقات انجام شده، در زمان اتمام کار نیز مبلغی را به عنوان مزایا پایان کار برای کارگران در نظر بگیرد.
بر اساس ماده ۲۴ قانون کار در صورت خاتمه قرارداد کار، کار معین یا مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یک سال یا بیشتر به کار اشتغال داشته است، برای هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت کند.
عدم دریافت رسید تسویه حساب پایان کار برای کارفرما عواقب جبران ناپذیری خواهد داشت
در صورتی که کار مربوطه به اتمام برسد و کارگر کمتر از یک سال اشتغال داشته باشد، از لحاظ قانونی پرداخت مزایا پایان کار به او امکان پذیر نیست. بنابراین کارگر اگر کمتر از یک سال مثلا شش ماه برای کارفرما کار کرده باشد، در زمان پایان کار نمیتواند مبلغی را به عنوان حق سنوات مطالبه کند، در واقع با خاتمه یافتن قرارداد کار، پرداخت مزایا پایان کار منوط به داشتن حداقل یک سال سابقه کار برای کارفرما است. معیار پرداخت میزان حق سنوات بر اساس یک ماه حقوق کارگر است که البته به ازای هرسال سابقه اشتغال در نظر گرفته میشود.
همانطور که گفته شد، زمانی که قرارداد کار به پایان میرسد، بحث تسویه حساب با کارگر مطرح میشود. در واقع کارفرما باید تمامی مطالبات کارگر را بدون کم و کاستی پرداخت کند. مطالبات میتواند به حقوق و دستمزد یا سایر مزایا ارتباط داشته باشد.
با توجه به ماده ۲۱ قانون کار، قرارداد کار به یکی از روشهای زیر خاتمه مییابد:
الف – فوت کارگر
ب – بازنشستگی کارگر
ج – از کارافتادگی کلی کارگر
د – انقضاء مدت در قراردادهای کار با مدت موقت و عدم تجدید صریح یا ضمنی آن
ه – پایان کار در قراردادهایی که مربوط به کار معین است
و – استعفای کارگر
از ماده فوق میتوان به این موضوع پی برد که اتمام قرارداد کار صرفا به انقضاء مدت زمانی که در قرارداد مشخص شده، مربوط نمیشود. در واقع در صورت وقایعی مانند فوت کارگر، بازنشستگی و حتی استعفای نیز او قرارداد منعقده بین طرفین به پایان میرسد.
در نهایت عدم دریافت رسید تسویه حساب پایان کار برای کارفرما عواقب جبران ناپذیری خواهد داشت و چه بسا کارگر میتواند مدعی شود که کارفرما با وی تسویه حساب نکرده است و در این صورت مشکلاتی برای کارفرما ایجاد خواهد شد.