اختلافات بین کارگر و کارفرما به موضوعات کار و مشاغل ارتباط دارد. کارفرما اگر می‌خواهد که رابطه کاری او با کارکنانش به خوبی پیش رود و به نوعی مشکل خاصی در این زمینه وجود نداشته باشد، باید تکالیف و وظایف خود را به بهترین شکل ممکن انجام دهد.
همواره مسائل مالی به عنوان یکی از اصلی‌ترین موضوعات اختلاف و شکایت کارگر و کارفرما علیه یکدیگر می‌شود اما مواردی مانند مرخصی کارگران نیز میتواند در شرایطی عاملی برای بروز اختلاف بین طرفین باشد.
کارفرما مکلف به پرداخت مرخصی ذخیره شده کارگر است
با توجه به این که استفاده از مرخصی برای کارگران در قانون کار پیش بینی شده و به نوعی حق قانونی آن‌ها است، اگر کارفرما به مقررات مربوط به مرخصی کارگران توجهی نداشته باشد، طبیعتا باعث می‌شود تا کارگر از کارفرما شکایت کنید.
کارگر این حق را دارد که در طول سال به تعداد روزهای قانونی از مرخصی استفاده کند حال ممکن است در این زمینه، تعدادی از کارگران باشند که از حق مرخصی سالانه خود استفاده نکنند.
در این صورت هر تعداد روزهایی که برای مرخصی از طرف کارگر استفاده نشده است، به عنوان مانده مرخصی شناخته می‌شود.
تا زمانی که کارگر با کارفرما قرارداد دارد، میتواند از روزهای استفاده نشده برای مرخصی، استفاده کند. اما اگر قرارداد کار خاتمه یابد، کارفرما باید مانده روزهای مرخصی کارگر را محاسبه کرده و آن را پرداخت کند.
کارفرما باید به طور دقیق، مانده روزهای مرخصی کارگر را محاسبه کرده و مقدار آن را در پایان قرارداد و یا قبل از قرارداد پرداخت کند.
در هر صورت اگر مقررات مربوط به مانده مرخصی از طرف کارفرما به درستی رعایت نشود، کارگر میتواند علیه کارفرما شکایت کند.
مانده مرخصی در روابط کار چیست؟
با توجه به این که هر کارگری به تناسب شغل و کار خود، امکان برخورداری از حق مرخصی را دارند، در این صورت می‌توانند در طول سال براساس نظر کارفرما از حق خود استفاده کنند.
بنا به دلایل مختلفی ممکن است که کارگران، از روزهای مجاز به عنوان مرخصی استفاده نکنند و در این صورت روزهای باقی مانده به عنوان مانده مرخصی شناخته می‌شوند.
در واقع مجموع روزهایی که کارگران از حق مرخصی استفاده نکرده و به عنوان مانده مرخصی شناخته می‌شوند، میتواند موضوع شکایت کارفرما و کارگر علیه یکدیگر شود. در قانون، انواع مختلفی از مرخصی عنوان شده است که برای هر کدام شرایط خاصی عنوان شده است.
مانده مرخصی بر اساس قانون کار
طبق ماده ۶۴ قانون کار، مرخصی استحقاقی کارگران در طول سال چهار روز جمعه، جمعا یک ماه است. روزهای دیگر تعطیل، به عنوان ایام مرخصی محسوب نمی‌شوند.
این موضوع برای کارگرانی است که سابقه کار آن‌ها بیش از یک سال باشد. کارگرانی که سابقه کمتر یک سال داشته باشند، تعداد مرخصی بر اساس مدت زمان انجام کار از طرف کارگران محاسبه می‌شود.
کارگران مشغول به کارهای سخت و زیان آور، مرخصی سالیانه آن‌ها ۵ هفته است. نحوه استفاده از این مرخصی در دو نوبت و در پایان هر شش ماه کار می‌باشد. در ماده ۶۶ قانون کار نیز به این موضوع اشاره شده است که کارگر نمی‌تواند بیشتر از ۹ روز از مرخصی سالانه خود استفاده کند.
بر اساس مواد قانونی فوق می‌توان گفت که مانده مرخصی که کارگران می‌توانند آن‌ها را ذخیره کرده و در مواقع بعدی از روزهای باقی مانده مرخصی استفاده کنند. اگر قرارداد کارگر با کارفرما به اتمام رسیده باشد، مانده مرخصی باید توسط کارفرما محاسبه و پرداخت آن صورت گیرد.
کارفرما مکلف به پرداخت مرخصی ذخیره شده کارگر است
در واقع کارگر از حق مرخصی خود در طول یک یا چند سال استفاده نکرده و به نحوی تعداد روزهای عدم استفاده از مرخصی ذخیره شده و کارفرما مکلف است که حقوق و مزایا این دوران را محاسبه کرده و به طور کامل به کارگر پرداخت کند.
حال اگر کارفرما، اقدامی را برای محاسبه مانده مرخصی نکند، کارگر برای آن که به حق خود در این زمینه برسد، باید برای ثبت شکایت در اداره کار فرآیند قانونی را انجام دهد. بر اساس قانون، برای آن که به دعاوی کارگر و کارفرما در اداره کار رسیدگی شود، ارائه دادخواست لازم و ضروری است.