به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا؛ بازار خودرو برخلاف سیاست‌های پیش‌بینی‌شده وزارت صمت در تعطیلات نوروزی هم شاهد افزایش قیمت خودرو بود، که دلیل عمده این تغییر قیمت، اعلام اخبار افزایش ۳۰ تا ۷۰ درصدی قیمت کارخانه بود، که منجر به افزایش رفتار هیجانی سودجویان در بازار شد.
دلیل انتقال نقدینگی از بازارهای مشابه به‌سوی بازار خودرو در وهله اول نگاه سرمایه‌ای به خودرو بود؛ زیرا این کالا در شرایط کنونی سوددهی آنی دارد و در کنار این سود شیوه‌های آزمون و خطا در نحوه فروش، موجب عدم توازن بین عرضه و تقاضا نیز شده که همه این دلایل در کنار هم موجب افزایش التهاب در بازار این کالای مصرفی شده است.
بیشتر بخوانید:
صنعت خودرو در سالی که گذشت/ رشد ۴۵ درصدی تولید نسبت به گذشته
هفته دوم فروردین ۱۴۰۲ و افزایش التهاب بازار خودرو
مشاهدات حاکی از این موضوع است که نحوه فروش در طرح یکپارچه عرضه خودرو بازار فروردین‌ماه را بر خلاف هر سال به سمت رشد قیمت‌ها سوق داده و اگر این شرایط، در این روزها و پس از تعطیلات نوروزی نیز ادامه یابد، می‌توان انتظار داشت کنترل قیمت یا کنترل بازار خودرو به‌نوعی بسیار سخت‌تر از سابق شود و حتی از دیدگاه کارشناسان این حوزه ممکن است تجربه تلخ ۱۳۹۶ و آثار آن، این بار با رشدی تصاعدی خود را در بازار نشان دهد.
در این میان باید اشاره کرد که تنها دلیل افزایش نرخ خودرو در بازار آزاد تورم نیست. تعللی که در ورود خودروهای خارجی به کشور صورت گرفت هم، موجب بی‌رقیب ماندن محصولات خودروسازان داخلی و در نتیجه افزایش قیمت‌ها شد.
وزارت صمت برای کنترل بازار در سال ۱۴۰۱ چه اقداماتی را عملیاتی کرد
برنامه‌های تحولی وزارت صمت تحویل خودرو در سال ۱۴۰۱ را بیش از ۵۰ درصد رشد داد و در عمل جریان تولید در سال گذشته تاکنون مثبت بوده، از سوی دیگر از شهریور سال جاری در عمل تولید خودروهای ناقص متوقف شد و خودروهای دپو شده در پارکینگ‌ها هم به صفر رسید.
بنابراین، یکی از عوامل و یک عارضه مزمن که بیش از چهار سال بازار خودروی کشور را متلاطم می‌کرد؛ کاملاً درمان شد؛ اما مسئله بازار خودروی کشور جنبه‌های دیگری نیز دارد.
در پی افزایش تولید و با اجرای طرح موفق فروش از طریق سامانه یکپارچه خودرو، محصولات یکی از خودروسازان پس از چهار سال از قرعه‌کشی خارج شد و در عمل دیگر نیازی به ادامه طرح نبود، زیرا تنها عرضه یک خودروساز در قرعه‌کشی مانده بود و تاکنون نیمی از ظرفیت تولید محصولات خودروسازان از فرایند قرعه‌کشی خارج و در بورس کالا عرضه می‌شد.
در چند ماه گذشته، طرح عرضه خودرو در بورس کالا به آزمون گذاشته شد و به‌عنوان یکی از شیوه‌های قیمت‌گذاری و عرضه خودرو به بازار مورد پذیرش قرار گرفت، با اعلام شرایط عرضه توسط وزارت صمت که لازم‌الاجرا بود تا در کنار افزایش تولید خودروسازان و تنظیم‌گری وزارت صنعت، معدن و تجارت و شرکت بورس کالای ایران، پاسخگوی بخشی از تقاضای مصرف‌کنندگان واقعی باشد.
افزایش تقاضا و عرضه کم، عاملی برای افزایش قیمت خودرو
با وجود تلاش‌های زیاد وزارت صمت و به‌خصوص شخص وزیر و اجرای برنامه‌های تنظیم‌گر بازار، این محصول مصرفی هنوز به‌عنوان یک کالای سرمایه‌ای شناخته می‌شود تا جایی که این نگاه موجب شده تا در همین روزهای تعطیلات و در شرایطی که خرید و فروشی صورت نپذیرفته خودرو شاهین ۷۰۰ میلیون‌تومانی شود تارا ۳۰ میلیون تومان افزایش قیمت را تجربه کند، رانا پلاس در مرز ۷۰۰ میلیون‌تومان قرار بگیرد و خودرو ۲۰۶ نیز با افزایش قابل‌توجهی نگاه‌ها را به سمت خود بکشد.
صعودی بودن نرخ دلار عامل اصلی افزایش هزینه های تولید
سعید مدنی، کارشناس صنعت خودرو که ریاست اسبق سایپا را نیز در کارنامه خود دارد درباره این موضوع به راه دانا، اظهار کرد: عاملی که باعث افزایش قیمت‌ها در بازار خودروی کشور می‌شود، صعودی بودن نرخ دلار است که می‌تواند ریشه روانی یا سیاسی داشته باشد.
وی افزود: این افزایش قیمت دلار بر تمام بازارها تأثیر می‌گذارد. برای مثال، قیمت یک خودروی خارجی طی یک ماه دوبرابر شد، دلیل عمده این افزایش قیمت، شعاری بود که دولت برای واردات خودرو داد؛ ولی پس از ماه‌ها هیچ‌کس حضور این خودرو ها را لمس نکرد و حضور این خودروهای وارداتی در بازار دیده نشد.
مدنی تصریح کرد: نمی‌توان گفت که سال ۱۴۰۲ بازار خودرو چه روندی را طی خواهد کرد. اما با نگاه منطقی، راهکارهایی که برای اداره بنگاه‌های اقتصادی بزرگ کشور انتخاب شده، اقتصادی نیست.
امروز ۱۵ فروردین جلسه شورای رقابت برای تعیین قیمت برگزار می‌شود
امروز ۱۵ فروردین‌ماه بناست جلسه‌ای با همین موضوع از سوی شورای رقابت برگزار شود و مدیر روابط‌عمومی شورای رقابت پیرامون زمان اعلام قیمت جدید خودروهای داخلی اظهار کرد: در حال حاضر زمان دقیقی برای این مسئله تعیین نشده، اما قرار است اعضای شورا، امروز جلسه‌ای را با همین موضوع برگزار کنند و پس از پایان این جلسه، قیمت‌های جدید به مراجع اصلی مجری این موضوع، اعلام خواهد شد.
مدیر روابط‌عمومی شورای رقابت خاطرنشان کرد: پیش‌بینی می‌شود که قیمت خودروهای داخلی، در نیمه دوم فروردین‌ماه اعلام عمومی شود.
سال آینده دست دولت برای عرضه بیشتر خودرو خالی است
امیرحسین کاکایی درباره این موضوع به راه دانا اظهار کرد: امسال برای بازار و صنعت خودرو سال بسیار عجیب‌وغریب خواهد بود، زیرا در پیش فروشی که برای خودروهای داخلی در اواخر سال گذشته صورت گرفت نزدیک به ۹۰۰ هزار نفر شرکت کردند و به طور تقریبی تمام تولید سال آینده پیش‌فروش شد.
وی افزود: این روند به این معنا که در سال آینده دست دولت برای عرضه بیشتر و اضافه خودرو خالی است و درصورتی‌که بازار هیجانی شود، دولت نخواهد توانست هیچ اقدامی کند.
این استاد دانشگاه علم و صنعت و کارشناس صنعت خودرو تصریح کرد: از طرفی ۵۰ درصد تولید داخل نیز به طرح جوانی جمعیت تخصیص پیدا کرده است و در نهایت هیچ راهی برای حمایت در صورت نیاز دست دولت نخواهد ماند.
نقشه راه شورای رقابت برای قیمت خودرو
محمود دودانگه، نایب‌رئیس شورای رقابت نیز در روزهای پایانی اسفندماه، از اعلام قیمت فروش کارخانه‌ای خودروها در نیمه دوم فروردین سال آینده خبر داده و تأکید کرده بود که در سال جدید بازار خودرو آرامش خواهد داشت و قیمت‌های بازار به تعادل می‌رسد.
وی متذکر شده بود: تغییر قیمتی که در چارچوب دستورالعمل شورای رقابت مصوب و ابلاغ می‌شود، به معنای این نیست که قیمت بازار خودروها افزایش خواهد یافت. در واقع باعرضه و تولید بیشتر و همچنین شناسایی دقیق مصرف‌کنندگان، قیمت بازار و کارخانه به هم نزدیک شود. از سوی دیگر باتوجه‌به برنامه‌ریزی برای واردات خودرو و عرضه در قالب سامانه یکپارچه عطشی که در بازار وجود دارد، از بین می‌رود و خودرو از حالت کالای سرمایه‌ای به کالای مصرفی تبدیل می‌شود.
دودانگه تأکید کرده بود: در یک دوره زمانی میان‌مدت شش‌ماهه خودروسازان باید برای جلب نظر مشتری دنبال روش‌های جدید فروش و بازاریابی و صادرات محصولات خود باشند. مصرف‌کنندگان اطمینان داشته باشند که در سال جدید بازار خودرو آرامش خواهد داشت و قیمت‌های بازار به تعادل خواهد رسید.