به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به موجب ابلاغ بخشنامه رئیس قوه قضائیه به تمامی واحدهای قضایی و دادسراهای سراسر کشور با توجه به بررسی‌های به عمل آمده و در راستای اجرای ماده ۵۴۹ قانون مجازات اسلامی، مصوب سال ۱۳۹۲، قیمت دیه کامله در ماه‌های غیر حرام برای سال ۱۴۰۲ مبلغ ۹ میلیارد ریال معادل ۹۰۰ میلیون تومان تعیین شد.

دیه چیست ؟

«دیه» در ماده ۱۷  قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ این طور تعریف شده است: «دیه اعم از مقدر و غیرمقدر، مالی است که در شرع مقدس برای ایراد جنایت غیرعمدی بر نفس، اعضاء و منافع و یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد به موجب قانون مقرر می شود.»

یکی از مهم‌ترین مجازات جرایم در قانون جزایی، دیه است. براساس ماده ۴۸۸ قانون مجازات اسلامی، ” دیه، مقدار مال معین است که شرع اسلام برای جبران جنایات غیرعمدی، شبه عمد، خطای محض و جنایت عمدی (اگر قاضی اجرای حکم قصاص را عملی نداند) و نقص عضو مشخص می‌کند.”

اگر در شرع، میزان جبران خسارت مشخص شده باشد، دیه نامیده می‌شود؛ اگر این مقدار خسارت پرداختی، تعیین نشده باشد از اصطلاح ” ارش” استفاده می‌شود.

انواع دیه چیست؟

میزان دیه را براساس نوع آسیب وارده به انسان به انواع زیر تقسیم کرده‌اند:

دیه جان: آسیبی که با قصد و اختیار وارد می‌شود. بنا بر حکم شرع، این امر موجب حق قصاص برای آسیب دیده خواهد شد. فرد آسیب دیده می‌تواند از قصاص چشم‌پوشی کرده و دیه دریافت نماید.

دیه شبه عمد: فرد مجرم قصد ارتکاب جرم منجر به آسیب دارد ولی قصد او ارتکاب خود جنایت نیست..

خطای محض: نه قصد جنایت وجود دارد و نه انجام کار منجر به آن خسارت شده است.

دیه در ماه های حرام

مبلغ دیه نفس، در صورتی هم صدمه و هم فوت در یکی از ماه های محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه (موسوم به ماه های حرام) اتفاق بیفتد، یک سوم به میزان دیه اعم از اینکه مقتول زن باشد یا مرد اضافه می شود (اصطلاحا «تغلیظ» می شود).

بنا بر این در صورت وجود شرایط تغلیط، میزان دیه نفس مرد مسلمان در سال ۱۴۰۲ یک میلیارد و دویست میلیون تومان خواهد بود.

محاسبه دیه ماه حرام چگونه است؟

۱- محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه، ماه‌های حرام هستند. از آنجایی که در این چهار ماه‌، نرخ دیه بیشتر است، به آنها، «دیه ماه حرام» تعلق می‌گیرد.

۲- برای محاسبه نرخ دیه ماه حرام، باید نرخ دیه ماه غیرحرام را تقسیم بر ۳ کنید. سپس آنرا با نرخ دیه ماه غیرحرام جمع بزنید. به عبارت ساده‌تر، نرخ دیه ماه حرام، دقیقا ۳۰% بیشتر از نرخ دیه ماه غیرحرام است.

نرخ دیه ماه های عادی و حرام از سال ۱۳۹۰ تا سال ۱۴۰۱

نرخ دیه یازده سال اخیر (از سال ۱۳۹۰ تا سال ۱۴۰۰) به تفکیک ماه‌های حرام و ماه های عادی بر اساس اعلام ستاد دیه به شرح زیر است: