بررسی رابطه افزایش نرخ ارز و کالاهای اساسی در بازارهای کشور

به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا؛ رابطه افزایش نرخ ارز و کالاهای اساسی در کشور ما دوطرفه است؛ یعنی هر زمان تورم داخلی نسبت به تورم خارجی بیشتر باشد منجر به افزایش نرخ ارز می‌شود و در شرایطی که بخش قابل‌توجهی از اقتصاد ما حتی در تولید وابسته به خارج است، افزایش نرخ ارز می‌تواند منجر به تورم شود.

تورم در کشور ما تک علتی نیست

باوجوداینکه تورم ما تک علتی نیست، اما نقش ارز در آن پررنگ‌تر است. آمار ۱۹ سال اخیر نشان می‌دهد هر یک واحد افزایش در نرخ ارز، چهار و هشت دهم درصد از تقاضا برای پول ملی را کاهش می‌دهد و تقاضای دلار و طلا و کالاهای سرمایه‌ای را افزایش خواهد داد.

بیشتر بخوانید:
رابطه نرخ ارز با بازارهای پولی و مالی/ پذیرش نرخ معاملاتی ارز برای صادرات محورها ارزآور است

نرخ ارز از مهم‌ترین مولفه‌های تعیین‌کننده ظرفیت اقتصادی کشور و مهم‌ترین عامل در تجارت خارجی است که نوسانات آن تأثیرات خیلی سریعی بر تولید داخلی کشور می‌گذارد. نرخ واقعی ارز در واقع همان عرضه و تقاضای مؤثری است که در بازار وجود دارد و قیمت روز بر اساس آن تعیین می‌شود و این در حالی است که این نرخ مورد تأیید بانک مرکزی نیست.

کارشناسان اقتصادی معتقدند اینکه افزایش نرخ ارز باعث افزایش صادرات می‌شود از پایه غلط است؛ زیرا وقتی قیمت ارز بالا برود قیمت تمام شده محصولات نیز بالا می‌رود و با افزایش قیمت تمام شده توان صادرات کاسته خواهد شد و تولیدکننده توان تولید کالای باکیفیت که قابل‌رقابت با محصولات مشابه باشد را نخواهد داشت و تا زمانی که اقتصاد به ثبات نرسد به‌نوعی همه متضرر می‌شوند.

جهش نرخ‌ ارز موضوع جدیدی نیست

حسین میرزایی کارشناس اقتصادی درباره این موضوع به راه دانا؛ اظهار کرد: اصلی‌ترین عامل افزایش قیمت‌ها در بازارهای داخلی به جهش نرخ‌ ارز بازمی‌گردد، این موضوع جدیدی نیست و کشور ما در سال‌های پس از جنگ تحمیلی همواره این مشکل یعنی تأمین کالای اساسی، در نظام ارزی کشور موجود بوده؛ ولی در چهار دهه گذشته در زمینه مشکلات نظام ارزی کشور چاره‌اندیشی درستی نشده است.

وی ادامه داد: مطابق مشاهدات میدانی و نظریات اقتصادی در بازار انحصاری، انحصارگر دارای قدرت قیمت‌گذاری است و چاره کار این است که دولت با ابزارهایی که در اختیار دارد قیمت‌گذاری را مهار کند.

این اقتصاد دادن افزود: بررسی صورت‌های مالی شرکت‌ها حاکی از سود چند درصدی است که در ادبیات اقتصادی به آن سود انحصاری می‌گویند و تا زمانی که چاره‌ای دراین‌خصوص اندیشیده نشود، نرخ ارز نوسان خواهد داشت و به‌ناچار تولید که وابسته به نرخ ارز است، با افزایش هزینه تولید افزایش میابد.

عدم ثبات قیمت ارز موجب می‌شود تا دلال‌ها قیمت‌ها را کنترل یا جابه‌جا کنند

وی با بیان اینکه یکی از معضلات امروز بازارهای کشور تغییرات نرخ ارز از سوی، سمت تقاضا است، توضیح داد: اگرچه گفته می‌شود بازار آزاد غیررسمی است؛ اما در عمل به تقاضای دلالی و بازار سیاه پاسخ می‌دهند و دلال‌ها می‌توانند قیمت‌ها را کنترل یا جابه‌جا کنند، درحالی‌که در دنیا تقاضای سفته‌بازی از طریق رهگیری مالی، مالیات، کنترل تراکنش‌ها کنترل می‌شود؛ اما در کشور ما این روند به‌درستی دنبال نمی‌شود.
‌‎

بیشتر بخوانید: رابطه افزایش نرخ ارز با تشدید نابرابری در جامعه

یک کارشناس اقتصادی با اشاره به رابطه نرخ ارز و قیمت کالا، گفت: افزایش نرخ ارز برعکس آنچه تحلیل می‌شود موجب افزایش بهای تمام شده و کاهش صادرات می‌شود.