به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ محمد محمدی‌بخش معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با حضور در برنامه صف اول به سؤالاتی درباره وضعیت جابه‌جایی مسافران، تعمیر و نگهداری هواپیما‌ها و گرانفروشی بلیت هواپیما در برخی دفاتر خدمات مسافرتی پاسخ داد.
متن کامل این برنامه به‌شرح زیر است:
سؤال: شاید اولین پرسش این باشد که ما امسال یعنی فصل بهار نسبت به مدت مشابه سال قبل وضعیت مسافرت‌ها، وضعیت جابجایی مسافر و این‌ها چطور بوده؟ افزایش پیدا کرده؟ کاهش پیدا کرده؟ با توجه به یکی از جا‌هایی که از ابتدا مورد تحریم قدرت‌های بزرگ از جمله ایالات متحده بوده، هواپیمایی بوده است، وضعیت مان در این حوزه الان چطور است؟
محمدی‌بخش: طبیعتا ما شاخص‌های اندازه گیری متعددی داریم، زمان‌های متعددی را با هم مقایسه می‌کنیم برای مثال سوالی که شما مشخصا سوال کردید، ما نوروز 1401 از مجموع پروازهایمان که انجام شد دو میلیون و 400 هزار نفر از مردم عزیزمان جابجا شدند، در 1402 دو میلیون و 850 هزار نفر جابجا شدند و افزایش داشتیم.
اما در بقیه ایام مثل سه ماهه‌ای که شما سوال کردید، اردیبهشت و خرداد نسبت به سال قبل ما حول و حوش 8 درصد کاهش داشتیم.
سؤال: چرا؟
محمدی‌بخش: طبیعتا دلایل مختلفی دارد با توجه به وضعیت پرواز‌ها درخواست‌هایی که انجام می‌شود، مناسبت‌هایی که هست و تعمیر و نگهداری هواپیما‌ها و بعضا مشکلاتی که ما در این یکی دو ماهه اخیر در حوزه‌ی هواپیمایی داشتیم و چالش‌هایی که در حوزه قیمت داشتیم متاسفانه یک مقداری عرضه ما را دچار رکود کرد، حول و حوش 8 درصد اردیبهشت و خرداد را عرض می‌کنم کاهش داشتیم، اما در ایام نوروز عدد مان عدد قابل توجهی افزایش داشت.
سؤال: چرا ما به ویژه در این روز‌ها با کمبود بلیط هواپیما مواجه هستیم با توجه به این که فرمودید کاهش هم پیدا کرده میزان تقاضا؟
محمدی‌بخش: میزان تقاضا کاهش پیدا نکرده ما میزان تقاضایمان خوشبختانه مردم مان بعد از کرونا، درخواست‌های فزاینده‌ای را داشتند به دلایل مختلف روی آوردند به صنعت هوانوردی، نمونه بارز آن هم انجام پرواز‌های نوروز بود که دو میلیون و 400 هزار نفر ایام اربعین نسبت به 1400 به 1401، در 1400 نزدیک 40 هزار نفر و در 1401، 257 هزار نفر جابجا شدند، در نوروز هم طبیعتا شد دو میلیون و 850 هزار نفر جابجا شدند، ما طبیعتا کاهش تقاضا نداشتیم، افزایش تقاضا بوده و روز به روز هم این تقاضا‌ها دارد افزایش پیدا می‌کند.
سؤال: یعنی ما ظرفیت پاسخگویی به تقاضای کسانی که می‌خواهند با هواپیما مسافرت کنند، کاهش داریم؟
محمدی‌بخش: ما یک اشکال جدی داریم این که ما با توجه به جمعیت مان و فراوانی فرودگاههایمان و حجم پرواز‌هایی که در کشور دارد انجام می‌شود، واقعا نیازمان بیش از ظرفیت ناوگان فعلی کشور هست، ناوگان فعلی کشور، تعدادش محدود است بر اساس نیازسنجی که در یک مرکز دانشگاهی انجام شد و کاملا هم علمی بود، ما حداقل 550 فروند هواپیما نیاز داریم برای این اقلیم، برای این تعداد فرودگاه و این تعداد جمعیت. الان با همه تلاش‌هایی که ظرف 18 ماه گذشته صورت گرفته، یک سال و نیم گذشته، تعداد هواپیما‌های ما رسیده به 180 فروند و طبیعتا بایستی این افزایش ادامه پیدا کند. این نسبت عرضه و تقاضا یکی از دلایل آن است، رجوع مردم و درخواست فزاینده مردم برای سوار شدن به هواپیما و این که بخش سفر هوایی در سبد خانوار مردم قرار گرفته هم مزید بر علت است، ضمن این که بحث عرضه و تقاضا و بحث پایداری صنعت در حوزه‌ی قیمت هم موضوع چالشی بود که باعث شد ما در این یکی دو ماه اخیر یک مقدار در این حوزه مشکلاتی داشته باشیم.
سؤال: چرا با وجود این که بر خی اقدامات انجام شده از جمله باطل کردن مجوز ده تا از این ایرلاین‌ها یا آن‌هایی که در این موضوع گرانفروشی دست داشتند ما همچنان شاهد افزایش تخلفات در این حوزه هستیم؟ یعنی بلیط گران می‌فروشند به مشتریان خودشان؟
محمدی‌بخش: عرض کردم به دلیل عدم تناسب عرضه و تقاضا، طبیعتا تشکیل بازار سیاه و شکل گرفتن بازار‌های غیر رسمی و درگاه‌های غیررسمی باعث این اشکال جدی در حوزه‌ی صنعت هوانوردی شده است.
این را به عنوان یک عارضه ما بررسی کردیم آسیب شناسی کردیم، تمام مسیری را که فکر می‌کردیم باعث می‌شود این اتفاق بیفتد از مسیر‌هایی که قرار نبود چارتری باشد و چارتری شد طبیعتا با همین ابلاغی که دیدید سازمان هواپیمایی کشوری محدود کرد، در حقیقت برخورد کردیم با شرکت‌های هواپیمایی که گرانفروشی کرده بودند، محرز بود برای دستگاه قضایی طبیعتا این موضوع توسط دستگاه قضایی و سازمان تعزیرات با ظرافت و دقت بررسی شد، ایرلاین‌ها و شرکت‌های هواپیمایی که تخلف کرده بودند جریمه شدند و جریمه هایشان هم در رسانه اعلام شد، نکته بعدی با آژانس‌ها بود، آژانس‌هایی که از ما مجوز داشتند، آن‌ها هم برخورد شد بعضی از آژانس‌هایی که تخلف کرده بودند با آن‌ها برخورد شد، سایت‌های مجاز که از سازمان هواپیمایی کشوری مجوز داشتند و باز هم تخلف انجام می‌دادند و خارج از قیمت مصوب بلیط را عرضه می‌کردند، با آن‌ها هم برخورد شد و آن‌ها هم جریمه شدند، متاسفانه بخش عمده‌ای از کار در سایت‌های غیر مجاز بود که به صورت موتور جستجوگر ورود پیدا می‌کردند از درگاه شرکت هواپیمایی، آژانس‌ها و بعضا از چارتر کننده‌ها بلیط را دریافت می‌کردند و به چند برابر قیمت می‌فروختند، ما با همکاری دستگاه قضایی و دستگاه‌های امنیتی ورود پیدا کردند و شناسایی شدند، امروز هم رسانه‌ای شد تعداد 19 سایت را رسما اعلام کردیم این‌ها واقعا بازار مجموعه را دچار اعوجاج می‌کردند و دچار گرانفروشی می‌کردند و به قیمت‌های چند برابر می‌فروختند که با این‌ها هم برخورد شد و این برخورد سختگیرانه ادامه دارد.
تقریبا همه‌ی موضوعات این حوزه اعم از عملیات‌های فرودگاهی، هزینه‌های مختلف، همه موضوعات، هزینه‌هایی که بر می‌گشت به صنعت هوانوردی، این جا به روز شد و بر اساس نرخ روز و بر اساس بازار رسمی دارد اتفاق می‌افتد.
تنها موضوعی که باقی مانده بود بخش سوخت است که سوخت هم مفصل به آن خواهیم پرداخت که به چه دلیل کنترل می‌شود و مقدارش چقدر است، طبیعتا ما قائل نیستیم به رهاسازی نرخ و آزادسازی نرخ، با توجه به ابلاغ سران قوا و مصوبه تنظیم بازار، ما بایستی بازار را کنترل و نظارت کنیم شورای هواپیمایی در سال گذشته تشکیل جلسه داد مصوبات آن کاملا مشخص هست، مصوبات را برای شورای عالی تنظیم بازار فرستادند آنجا هم به دلایل مختلفی سال گذشته این افزایش اتفاق نیفتاد، اما امسال در اردیبهشت ماه این عدد را 29 درصد را افزایش دادند که بنا به دلایلی محل اختلاف بود با توجه به اینکه بیش از 22-23 ماه قیمت بلیط هواپیما افزایش پیدا نکرده بود محل اختلاف بود که با جلسه‌ای که برگزار شد این اختلاف هم به حداقل رسید و فکر می‌کنیم بازار با این روندی که بالاخره همه بحث حاکمیت و ابلاغ ستاد تنظیم بازار را پذیرفتند ان‌شاءالله در آینده نزدیک به تعادل برسیم.
سؤال: برخی از سایت‌هایی را که شما مجوزشان را لغو کردید، مدعی هستند که ما یک موتور جستجوگر بودیم، مگر می‌شود مثلا مثل گوگل، مگر می‌شود گوگل را بخاطر این که جستجو کرده و یک اطلاعات آماری از جا‌های مختلف می‌آورد تعطیلش کرد؟ این‌ها که در نرخ گذاری دخالتی ندارند.
محمدی‌بخش: حتما دخالت داشتند که ما دخالت کردیم این که بلیط هواپیما را تا سه برابر قیمت موتور جستجوگر فروش می‌کند، موتور گوگل هیچ زمان یک محصولی را خودش اجازه ندارد درگاه بانکی باز بکند و به چند برابر قیمت بفروشد این‌ها واقعا آمده بودند بعنوان یک مرکز فروش بلیط اقدام می‌کردند و کاملا هم غیرقانونی، در قوانین جمهوری اسلامی و سازمان هواپیمایی کشوری ابلاغ شده هر کسی وارد این عرصه می‌خواهد بشود بایستی از سازمان هواپیمایی کشوری بعنوان عالی‌ترین نهاد بخش هوایی کشور و نهاد حاکمیتی مجوز بگیرد و هر کسی خارج از این باشد عملیاتش و عملکردش فاقد وجاهت قانونی است و ما هم حتما با آن برخورد قانونی خواهیم کرد.
سؤال: اختلاف قیمت‌ها بین شما و آن نهاد‌ها چقدر است؟
محمدی‌بخش: نهاد‌ها که نیستند شرکت‌های هواپیمایی و در حقیقت به طرفیت و نیابت آن‌ها انجام می‌دادند، شرکت‌های هواپیمایی ما جلسات نزدیک و تنگاتنگی را داریم این جا هم باید تشکر کنم از مجموعه شرکت‌های هواپیمایی که نجیبانه و صبورانه از ابتدای دولت سیزدهم کمک کردند قیمت‌ها را متعادل نگه داشتند، علیرغم نوسانات ارز، افزایش فزاینده قیمت ارز، ...
سؤال: الان اختلاف قیمتی بین سازمان هواپیمایی کشوری با انجمن‌ها چقدر است یعنی درصدی؟
محمدی‌بخش: فکر می‌کنم حداکثر 20 درصد باشد اختلاف مان و اختلاف خیلی جدی نیست ما، چون مولفه‌های قیمت گذاری بر اساس استاندارد‌های لازم توسط سازمان هواپیمایی کشوری، شورای عالی، سازمان حمایت، دستگاه‌های مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرد، امروز هم خدا را شکر این جدول مورد تایید همه دستگاه‌های ذیربط قرار گرفته و جدول کاملا قابل شفاف سازی است، قابل ارائه است، این اختلاف هم بر می‌گردد به نرخ ارز، نوسانات ارز، استهلاک خود وسیله و موضوعاتی که در دستمزد‌های شرکت‌های هواپیمایی وجود دارد.
سؤال: نمی‌شود یک بینابین این را شما بگیرید که حداقل مردم الان در بازار سیاه ممکن است به یک و نیم دو برابر قیمت، بلکه بعضی اوقات بیشتر بخرند که این حداقل از بازار سیاه خارج بشود این قیمت گذاری؟
محمدی‌بخش: حتما نظام جمهوری اسلامی ایران و مجموعه سازمان هواپیمایی کشوری، دستگاه‌های نظارتی واقعا اراده شان است که این بحث بازار سیاه را کنترل کنیم، ورود هم پیدا کردیم اقداماتی که انجام شده بعضا هم رسانه‌ای شده و ان‌شاءالله بزودی با توجه به جلسه‌ای هم که برگزار رشد فکر می‌کنیم در آینده نزدیک ان‌شاءالله این اختلاف هم برطرف می‌شود، طبیعتا مرجع نهایی تعیین قیمت بر اساس مصوبه سران قوا، ستاد تنظیم بازار است ما هم استدلال‌های مان را آنجا عرضه خواهیم کرد و دوستان هم نظرات مان و کارشناسی‌های مان را می‌پذیرند و ان‌شاءالله این قیمت نزدیک خواهد شد.
عرض می‌کردم ما با توجه به هماهنگی و همراهی که شرکت‌های هواپیمایی در 20 ماه گذشته انجام دادند در اربعین 1400، در نوروز 1401 و نوروز 2، 140، اربعین 1401 واقعا همراهی کردند و علیرغم افزایش حقوق و دستمزد در سال 1401 و 1402 افزایش نرخ ارز، افزایش قیمت جهانی قطعات هواپیما، کمک کردند و همراهی کردند ما نزدیک 20 ماه قیمت را تغییر ندادیم در آذرماه 1401 تازه 15 درصد هم ایرلاین‌ها و شرکت‌های هواپیمایی کاهش دادند.
سؤال: مصوبه سال گذشته به امسال قابل تسری است؟
محمدی‌بخش: متاسفانه عرض کردم این اتفاق نیفتاد در سال گذشته این افزایش به دلایل مختلف که ستاد تنظیم بازار تشخیص دادند سال گذشته این افزایش اتفاق نیفتاد و موکول شد به امسال، محل اختلاف نظر هست، این عدد هم بنا به آن موضوعی که بخصوص روی مبلغ ارزش افزوده محل اختلاف هست آن هم ما ارجاع دادیم به مرجع حکمرانی و حقوقی که ان‌شاءالله آن هم قابل بررسی است، اما شرکت‌های هواپیمایی متعهد شدند که همراهی و کمک کنند و یکی از موضوعات مهمی هم که هست این که ما بایستی این محصول را مستقیم به دست مردم برسانیم، طبیعتا ما بعنوان نهاد حاکمیتی و نظارتی بایستی کمک بکنیم، شرکت‌های هواپیمایی عرضه بلیط شان را در درگاه‌های خودشان انجام بدهند و بتوانند مستقیما بلیت‌های شان را به فروش برسانند و از این واسطه گری‌ها ما ان‌شاءالله پرهیز کنیم.
سؤال: چند روز پیش که جلسه‌ای سازمان هواپیمایی کشوری با وزیر راه و شهرسازی داشتند، یکی از موضوعاتی که در دستور کار قرار گرفته بود طبق این چیزی که رسانه‌ها می‌گفتند، همین موضوعات بود نتیجه‌ای داشت این نشست؟
محمدی‌بخش: انصافا دکتر بذرپاش از لحظه ورودشان به وزارت راه و شهرسازی دغدغه جدی شان بخش هوایی است یعنی واقعا ما بعضا روزی چند بار تماس داریم، جلسات مستمر داریم، دغدغه‌های جدی شان در حوزه‌های کلان صنعت هوانوردی است، تامین نقدینگی، بحث خرید هواپیما و ورود هواپیما‌های نو، موضوعات گمرک، ارز، بخش‌های مختلفی که شرکت‌های هواپیمایی را دچار چالش می‌کنند ایشان شخصا ورود پیدا کردند مصوبه شورای امینت ملی و موضوعاتی که داشتند الحمدالله ایشان باز هم میدان داری کردند، محبت کردند، تشریف آوردند سازمان هواپیمایی کشوری با همه دستگاه‌های ذیربط، دستگاه‌های امنیتی، شرکت‌های هواپیمایی جلسات مستمر و بزرگی را برگزار کردند طولانی مدت هم بود، دغدغه‌ها را مطرح کردند و الحمدالله مصوبات خوبی هم آنجا داشت و موضوع هم بحث نزدیک کردن این دو تا دیدگاه و قیمت بود که با توضیحاتی که آقای وزیر دادند و استدلال‌های حقوقی قوی که آمد، همگان پذیرفتند که ما بایستی از قانون تبعیت بکنیم قیمت‌ها را نزدیک بکنیم ضمن این که دغدغه‌ها و نگرانی‌های صنعت هوانوردی که بخش عمده‌ای از آن به حوزه ایمنی و امنیت بر می‌گردد که برای ما هم خط قرمز است بایستی کنترل، نظارت و حمایت بشود.
سؤال: آخرین پرسشی که در حوزه قیمت گذاری داریم این است که مثلا برخی از مسیر‌ها قیمتش یک میلیون تومان است، ولی گاهی اوقات این در بازار سیاه مثلا سه چهار میلیون تومان فروش می‌رود و افرادی هستند که این را می‌خرند، نمی‌شود مثلا همان بحث قبلی، یک توافقی بشود که، چون این سه تومان اضافه در جیب دلال می‌رود، این به گونه‌ای مثلا بحث آزادسازی قیمت‌ها که بعضی از کارشناسان پیشنهاد می‌کنند صورت بگیرد تا این پول حداقل هزینه همین قطعات هواپیما یا هزینه‌های روزمره‌ای که در این صنعت وجود دارد بشود؟
محمدی‌بخش: طبیعتا قانونگذار موضوع آزادسازی نرخ را مطرح نکرده است چه در برنامه پنجم و چه در برنامه ششم، موضوع متنوع سازی نرخ مطرح بوده است الان هم با ابلاغ ستاد تنظیم بازار ما بایستی تمکین کنیم و قیمت‌ها را کنترل بکنیم، حتما با آزادسازی نرخ الان همراهی نمی‌کنیم و موافق نیستیم، چون عرضه و تقاضا همزمان و همگام نیست، طبیعتا وقتی این اتفاق بیفتد و نسبت‌ها نسبت‌های نامتعادلی باشد، یک بازار افسارگسیخته و رها شده‌ای خواهد بود حتما با توجه به هزینه‌های ایرلاین‌ها و موضوعاتی که دارند کمک می‌کنیم نرخ را متعادل بکنیم حتما مایلیم که ایرلاین‌ها سود ببریم همه نقش آفرینان بایستی سود متعارف و قانونی شان را بهره‌مند شوند و ما هم کمک می‌کنیم از این سود بهره‌مند شوند، اما در چارچوب قوانین و مقرراتی که جاری و ساری است و ایرلاین‌ها هم تا الان تمکین کردند و شرکت‌های هواپیمایی؛
با توجه به برنامه مفصلی که امروز در پیش رو داریم این بستر و زیرساختی که شرکت‌های هواپیمایی بایستی ایجاد کنند کمک داریم می‌کنیم که بستر فروش مستقیم شان ان‌شاءالله راه اندازی بکنیم و حذف واقعا کسانی که امروز بازیگران غیر رسمی این مجموعه هستند از این صحنه خارج بشوند و اگر هم درآمدی هست به جیب بازیگران و نقش آفرینانش بروند و مردم ما از این حوزه آسیب نبینند خواهش من از مردم در این زمان عزیز این است که واقعا از سایت‌های غیر مجاز، از مجموعه‌های غیرمجاز، درگاه‌های غیر مجاز بلیط خریداری نکنند ضمن این که ما هم اعلام رسمی کردیم، هر دستگاهی، شرکت هواپیمایی، آژانسی این مجموعه را در اختیار آن‌ها قرار بدهد با آن‌ها هم برخورد می‌کنیم. در هر صورت ما مجبوریم با کل مجموعه برخورد کنیم و اصلا هم مایل نیستیم که دستگاه‌های نظارتی ورود پیدا بکنند که خدایی نکرده ما با کسی برخورد بکنیم حتما رعایت کنند و مردم عزیزمان هم کنترل کنند از درگاه رسمی شرکت‌های هواپیمایی بلیط تهیه شود.
سؤال: بعضی از کارشناسان در همین حوزه معتقد هستند که الان بنزین هواپیما وقتی مثلا با قیمت 700 تومان داده بشود الان قیمت چقدر است؟
محمدی‌بخش: 600 تومان.
سؤال: در صورتی که الان، بحث من فوب خلیج فارس نیست بحث من همان بنزین معمولی که قاچاق می‌شود مثلا یک چیزی حدود بیست هزار تومان لب مرز قاچاق می‌شود، این اگر به همان قیمت در اختیار شرکت‌های هواپیمایی قرار بگیرد، این کمک نمی‌کند که یک مقدار صرف نوسازی بشود یعنی شما بعنوان سازمان هواپیمایی بتوانید این سوبسید پنهانی که یا یارانه پنهانی که داده می‌شود صرف نوسازی‌های ناوگان بشود؟
محمدی‌بخش: یک این که ما مصرف روزانه بنزین هوایی در کشور، 4 میلیون لیتر است، این بر اساس آمار شرکت پالایش و پخش است این آمار هم بر اساس شماره‌ی هواپیما و شماره ثبت هواپیما داده می‌شود، قیمت سوخت هواپیما، ما اگر بخش‌های نظامی را از این کم بکنیم شرکت‌های هواپیمایی خارجی را از آن کم بکنیم، شرکت‌های هلیکوپتری، شرکت‌های باری، پرواز‌های امدادی، همه این‌ها را از این حوزه کم بکنیم سهم شرکت‌های هواپیمایی داخلی از بنزین داخلی مشخص می‌شود، اختلافش هم که الان دارد به ایرلاین‌های خارجی ...
سؤال: چقدر حدودا؟
محمدی‌بخش: الان تقریبا نزدیک به 16 هزار تومان فروش می‌رود در سامانه شرکت پالایش و پخش، اختلافش هم حساب بکنیم عدد.
هواپیما‌های مسافری داخلی مان به مقاصد داخلی و خارجی مان سه و نیم میلیون لیتر است که مجموعه این می‌شود ... که از این سه و نیم میلیون لیتر سی درصد آن برای پرواز‌های خارجی است که همان پرواز‌های خارجی هم یک سومش برای پرواز‌های عتبات و نجف است که مردم دارند از آن استفاده می‌کنند، این را ما اعلام نظر رسمی، نظر شورای هواپیمایی سازمان هواپیمایی کشوری مطابق جداول اعلام کردیم و طبیعتا جلسات مختلفی که در کمیسیون اقتصادی دولت است تصمیم گیری می‌کنند آنجا محل تصمیم گیری این موضوع است و طبیعتا هم اگر صرفه جویی اتفاق بیفتد از این حوزه بر می‌گردد به توسعه زیرساخت‌هایی که بایستی اتفاق بیفتد، ما هم جدول حساسیت نرخ بلیط هواپیما به قیمت را مشخص کردیم یعنی اگر قیمت سوخت 600 تومان باشد چقدر افزایش پیدا می‌کند اگر آزادسازی نرخ سوخت هم اتفاق بیفتد باز هم مشخص است یعنی این یک جدول کاملا مشخصی است و خیلی پیچیدگی خاصی ندارد، این منتهی تصمیمش تصمیمی است که، چون تصمیم فرابخشی است باید در کمیسیون‌های مختلف اقتصادی دولت بررسی شود و ما هم هر تصمیمی گرفته شود تمکین و اجرا می‌کنیم، چون کاملا این جدول جدول تعریف شده‌ای است.
سؤال: چه زمانی را شما پیش بینی می‌کنید که مشکل زبان فارسی در کارت پرواز حل بشود؟
محمدی‌بخش: کارت پرواز را شرکت‌های خدمات هندلینگ در فرودگاه‌ها در اختیار مسافرین قرار می‌دهند سامانه‌هایی هست که بر اساس آن سیستم رزرو بلیط و بر اساس احراز هویت شماره صندلی و ملاحظات زیرساختی و نرم افزاری که در شرکت‌های هواپیمایی بایستی ایجاد می‌شد انجام شده بود و این خرید‌هایی که از قبل انجام شده بود، کارت پرواز، الان میدانید که خیلی از مجموعه‌ها امروز دیگر کارت پرواز صادر نمی‌کنند یعنی بر اساس آن سیستم نرم افزاری و سیستم‌هایی که به صورت هوشمند هست دارند استفاده می‌کنند.
در دنیا هم قوانین ایکائو و یاتا در این زمینه تصریح می‌کند که بایستی حتما زبان انگلیسی باشد، اما با توجه به این که ما قانون داریم در جمهوری اسلامی ایران که همه موضوعات مان بایستی بر اساس زبان فارسی باشد این اتفاق پیگیری شد ما هم به صورت جد پیگیری کردیم با توجه به زیرساخت‌هایی که باید انجام می‌شد انجام شد و همانطور که در گزارش هم آمده بود بخش اعظمی از کارت‌ها دو زبانه است و دوستان در مقدار اندازه و سایت کلمات مورد توجه شان بود که این را هم با توجه به شرایط ما ان‌شاءالله بررسی می‌کنیم و اصلاح می‌کنیم، اما اصل موضوع که بخش فارسی سازی و درج لغات فارسی باشد اتفاق افتاده و ما هم از این موضوع هم حمایت می‌کنیم و هم نظارت می‌کنیم که این اتفاق به صورت کامل محقق شود.
سؤال: زمان خاصی را می‌توانید بیان کنید؟
محمدی‌بخش: الان اتفاق افتاده برای اندازه و آن فونت و سایزی که مورد توجه دوستان هست آن‌ها هم باید بحث فنی اش در مجموعه شرکت‌های هندلینگ دنبال کنیم و ان‌شاءالله قابل حل و اجرا است.
سؤال: با توجه به اینکه سازمان هواپیمایی کشوری توانسته با وجود تحریم‌هایی که ایالات متحده و برخی از کشور‌های اروپایی انجام دادند سرپا بماند و حتی ناوگانش را افزایش هم بدهد و نوسازی کند، سال گذشته چه تعداد هواپیما را شما بازسازی کردید؟
محمدی‌بخش: شما، چون بخش سیاسی تان به نظر من خیلی مشخص و شاخص است کلمه درستی به کار بردید، تحریم‌های ظالمانه ایالات متحده و بعضی از متحدانش از ابتدای انقلاب علیه بخش هوایی کشور شروع شده، ادامه دارد و مستمرا هم پیگیری می‌کنند. برخلاف آن‌ها بایستی امروز هیچ هواپیمایی صدای هیچ موتور هواپیما و هلیکوپتری در فضای ایران شنیده نشود با محاسباتی که آن‌ها کردند و تحریم‌هایی را که انجام دادند، هر آنچه که بلد بودند در حوزه نرم افزار و سخت افزار و حوزه‌های مالی و گمرکی، همه‌ی دانش شان را به کار بردند که این حوزه امروز حرکت نکند دلیل آن هم معلوم است، بخش هوایی لبه تکنولوژی و دانش است و اگر هم آسیب ببیند، بخش‌های مهمی از کشور آسیب خواهد دید.
اما به لطف خدا و تلاش‌های جوانان، زنان و مردان بخش هوایی این کشور از اول انقلاب تا الان که تلاش‌های واقعا مجاهدانه‌ای در حوزه‌های مختلف کشیدند این صنعت روی پای خودش ایستاده است، امروز کلمه تحریم در این موضوع کلمه کوچکی است، جنگ تمام عیار غرب علیه جمهوری اسلامی ایران در حوزه هوایی و کاملا هم قابل پیگیری و قابل رصد از سوی دشمنان است.
میدانید که 4 محور جناب آقای دکتر رئیسی در ابتدای دولت برای تاب آوری، پایداری، نوسازی و بازسازی ناوگان ایشان تبیین کردند و ابلاغ کردند و الان این 4 محور دارد دنبال می‌شود.
بخش اول بحث تاب آوری بود که بخشی در گزارش آمد، بحث نهضت تعمیر قطعات، بحث ارتقای جایگاه سازمان هواپیمایی کشوری از سازماندهی، از تنظیم گری یا رگولاتوری، از قانونگذاری به حاکمیتی یا آتوریتی، به جایی که سازمان هواپیمایی کشوری امروز می‌تواند دفتر طراحی بدهد، دفتر ساخت و تولید بدهد، قطعات تولید کند و شرکت‌های دانش بنیان را به این چرخه اضافه کند که اضافه کرده، امروز با افتخار عرض می‌کنیم بیش از هزار قطعه هواپیما در کشور طراحی، تولید و روی هواپیما دارد نصب می‌شود با مجوز‌های بین المللی.
سؤال: یعنی ایکائو این‌ها را مورد تایید قرار داده است؟
محمدی‌بخش: بله حتما، میدانید ما به بیش از 60 مقصد دنیا الان داریم پرواز می‌کنیم ما هفته‌ای 500 پرواز بین المللی داریم از اقصی نقاط ایران انجام می‌دهیم به اقصی نقاط دنیا دارند پرواز می‌کنند و رعایت استاندارد‌های کامل و دقیقی که کشور‌های مختلف از ما انتظار دارند، این میسر نشده جز با همت جوانان این مرز و بوم، دانشمندان این مرز و بوم، شرکت‌های دانش بنیان، متخصصین بخش‌های مختلف هوایی ما از حوزه تعمیرات، بخش‌های موتور، بدنه، الکترونیک، بخش‌های فرودگاهی مان و رادارمان، کنترل مان و برج مراقبت مان، خلبانان عزیزمان، واقعا ما در بخش هواپیمایی نخبه‌های دنیا را داریم، امروز افتخار می‌کنیم که این‌ها جزء بزرگان و تراز اول دنیا در این حوزه هستند که امروز توانستند علیرغم این فشارها، فشاری که شما میدانید بعضی از کشور‌ها به یک هفته تاب نیاوردند و دست نیاز دراز کردند به کشوری که 43 سال تحریم است، کشوری که دایره قدرت هوایی را داشت و امروز ما هم وسایل خودمان را تعمیر و بازسازی می‌کنیم و هم وسایل بعضی از کشور‌های همسایه را.
سؤال: چقدر ارزآوری دارد، فارغ از این که یک ابهت و اقتداری برای جمهوری اسلامی ایران در صنعت هوانوردی است، ولی در حوزه‌های هوانوردی بحث اقتصادی هم مطرح است، چه مقدار ارزآوری دارد کشور‌هایی که، روسیه را گفتند، ولی بعضی دیگر از کشور‌های دیگر هم هست؟
محمدی‌بخش: بله تعدادی هستند از کشور‌های دیگر که هواپیماهایشان برای تعمیر و نگهداری به ایران می‌آید، نکته مهم‌تر و قبل از این ارزآوری عرض کنم امروز جمهوری اسلامی ایران هیچ هواپیما و هلیکوپتری را برای تعمیر و نگهداری به خارج از کشور نمی‌فرستد، این افتخار جمهوری اسلامی است و افتخار جوانان عزیزمان است که با سرپنجه‌های شان این صنعت را سر پا و زنده نگه می‌دارند این یک کار بزرگی است که واقعا نمی‌شود با معیار و تراز ارز با آن صحبت کرد، اما طبیعتا ارزآوری و ارزش افزوده دارد و متناسب با چک هواپیما که بعضا 200 هزار دلار، 500 هزار دلار، یک میلیون دلار بعضی از چک‌ها متناسب با عمق چک‌ها هزینه‌ها دارد که این صرفه جویی و این ارزآوری برای جمهوری اسلامی ایران امروز اتفاق می‌افتد.
سؤال: برای قطعات مورد نیاز هواپیما‌هایی که سالیان دراز دارند پرواز می‌کنند، الان کشوری هست که به ما بدهد یا خودمان در داخل تولید می‌کنیم؟
محمدی‌بخش: بحث تاب آوری چند مقوله دارد ما مهم‌ترین موضوعی که در ابتدای کار شروع کردیم، میدانید ما 330 فروند هواپیما داشتیم که زیر صد فروند هواپیمای ما عملیاتی بود در تابستان 1400 امروز 180 فروند هواپیمای عملیاتی داریم که دارد در کشور پرواز می‌کند ما 139 هواپیمایمان از دو سال تا 20 سال زمین گیر بودند، یعنی قبل از دولت سیزدهم به قبل امروز آمار زمین گیری هواپیما‌هایی است که ما آمارش را دقیق هم اعلام کردیم، بعضا بالای 20 سال، بعضا بالای 15 سال، بعضا بالای ده سال و یک تعدادی هم دو تا 5 سال که 139 فروند هواپیمایمان از دو سال به بالا زمین گیر هستند، این‌ها به مرور دارند به چرخه بر می‌گردند در گزارش تان هم اشاره شد، طبیعتا این‌ها جزو آن هدف گذاری‌هایی است که انجام شده است، با نهضت تعمیر قطعات، ما بخشی از قطعات را خودمان می‌سازیم و بخشی از قطعات را با شرایطی که امروز وجود دارد از مراجع مختلف تامین می‌کنیم، این قدر راحت به شما بگویم که حتی ما هواپیما‌هایی که در قالب برجام خریدیم قانونی خریدیم و مجوز داشتیم و مجوز ایالات متحده داده شده بود به شرکت هایشان، نشریات آن هواپیما را هم به ما نمی‌دهند، قطعات هم نمی‌دهند و پشتیبانی هم نمی‌کنند.
نرم افزار هم نمی‌دهند طبیعتا ما باید چه کار کنیم باید روی پای خودمان بایستیم، امروز هم با افتخار می‌گوییم روی پای خودمان ایستادیم و داریم پرواز می‌کنیم و زنده ایم و آسمان ایران را بیش از روزی 1800 پرواز دارد با صدای موتورهایشان مزین می‌کند و مردم ما افتخار می‌کنند که صنعت هوانوردی شان روی پا ایستاده است.
سؤال: یکی از موضوعات من گاهی اوقات در فرودگاه‌ها می‌بینم هواپیما‌های نویی وجود دارد حتی حالا جدا از بدنه، در داخل صندلی‌ها هم نو به نظر می‌رسد این‌ها را نو خریدید یا این که بازسازی کردید؟
محمدی‌بخش: بله، باز راهبرد دومی که آقای دکتر رئیسی ابلاغ فرمودند کمک به بخش خصوصی و ورود ناوگان جدید است که به صورت مستمر در این 18 ماه گذشته اتفاق افتاده، اجازه بدهید من تعداد را نگویم، اما همین که مردم عزیز ما امروز دارند سوار آن هواپیما‌ها می‌شوند حالا هم مدلش معلوم است و هم آن زیبایی و آراستگی داخلش مشخص است، مردم از این کاملا مطلع هستند و امیدواریم ان‌شاءالله ما تا پایان سال 1402 وعده‌ای که به دولت محترم و مردم عزیزمان دادیم، با ورود ناوگان جدید مان و همچنین آن هواپیما‌های زمین گیر عددمان را تا پایان سال به 250 فروند برسانیم که بتوانیم بخشی از نیاز مردم مان را در حوزه سفر‌های هوایی پوشش بدهیم.
سؤال: در یک مقطعی گفته می‌شد که اگر مثلا ما اف‌ای‌تی‌اف، برجام، فلان، امضا نشود و یا نپیوندیم به آن اجازه خرید هواپیما به ما نمی‌دهند یا این که برخی از کشور‌ها به دلایل مختلف که اغلب سیاسی بود مانع می‌شدند که ایران پروازی به آن کشور‌ها نداشته باشد، چه شده که الان نه برجامی به آن معنا وجود خارجی دارد، نه به برجام یا اف‌ای تی اف ایران پیوسته، ولی دارد این اتفاقات می‌افتد؟
محمدی‌بخش: عرض کردم خدمت شما، این بخشی هست که با هنرمندی همکاران من در حوزه‌ی هوایی کشور، در حوزه‌های مختلف، شرکت‌های هواپیمایی، دستگاه‌های مختلفی که حمایت کردند که بخشی از آن را واقعا سختم است و یا شاید به صلاح نباشد من اسم شان را می‌برم کمک کردند و امروز صنعت هوایی ما در حوزه‌های مختلف به 5 قاره دنیا پرواز می‌کند، امروز ما به اروپا پرواز داریم، به شرق آسیا پرواز داریم، به کشور‌های مختلف همسایه مان پرواز داریم.
ما در دولت سیزدهم ظرف همین 18 ماه با 32 کشور توافق نامه هوایی امضا کردیم و واقعا کار بزرگی است، همه کشور‌های همسایه امروز با ما توافقنامه دو جانبه دارند و توافقنامه هوایی و همکاری داریم و همه هم دارند استقبال می‌کنند از این که مسیرهایشان را به ایران بدهند و ایران به آن مقاصد پرواز بکند، فکر می‌کنم ما ان‌شاءالله بتوانیم با توسعه ناوگان مان مرز‌های بیشتری را در بنوردیم و کار‌های بزرگتری را به خدمات رسانی مان انجام بدهیم، چون مردم ما امروز دارند از این ظرفیت استفاده می‌کنند، هفته‌ای به جز 500 پرواز شرکت‌های ایرانی به مقاصد خارجی 500 پرواز شرکت‌های خارجی از ایران دارد انجام می‌شود، انواع شرکت‌های خارجی امروز دارند می‌آیند در ایران پرواز می‌کنند و مسافران را جابجا می‌کنند، این نشان می‌دهد که این بازار و این ظرفیت، ظرفیت فوق العاده‌ای است با توجه به شرایطی که منطقه هم بوجود آورده به نظر می‌آید ایران هم این ظرفیت و این پتانسیل را دارد و حتما هم ما سرنوشت مان را نه به برجام، نه به هیچ موضوعی گره نمی‌زنیم و تلاش می‌کنیم دست به زانوی خودمان بزنیم با توکل به خدا و شرکت‌هایی که در اختیار داریم و جوانانی که در اختیار داریم بتوانیم پرواز بکنیم و امروز با افتخار عرض می‌کنیم بخش هوایی کشور با اقتدار دارد پرواز می‌کند و به لطف خدا موضوع مهم مان هم سازمان هواپیمایی کشوری موضوع اصلی اش و مهم آن بحث ایمنی و امنیت است، خط قرمز ما است و ما همه توان مان و همه همکاران مان را واقعا بسیج کردیم که در این جهاد شبانه روزی کمک بکنیم که ان‌شاءالله ایمنی مان به حداکثر برسد، کمترین خطا را داشته باشیم و به لطف خدا هم تا امروز ما سانحه‌ای نداشتیم، ان‌شاءالله از این به بعد هم نداشته باشیم، مردم به بخش هوایی کشور شان اعتماد دارند، نمونه هایش را شما در نوروز، در ایام حج، در ایام اربعین می‌بینید همین امسال به لطف خدا ملاحظه کردید، امسال بدون دخالت کشور عربستان و کمک عربستان ما 90 هزار زائر مان را از 21 فرودگاه در یک بازه زمانی با کمترین میزان تاخیر و بیشترین رضایتمندی به سرزمین وحی اعزام کردیم و از پریروز هم که حاجیان عزیزمان دارند بر می‌گردند امیدواریم این عملیات برگشت هم ان‌شاءالله با موفقیت انجام شود، یک عملیات واقعا سنگین و بزرگ با شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، شرکت فرودگاه‌های کشور، فرودگاه حضرت امام دارد اتفاق می‌افتد و انصافا به نظر من جزو کار‌های بزرگ و ماندگار جمهوری اسلامی ایران در همین بازه کوتاه بوده است.
سؤال: یکی از موضوعاتی که گاهی اوقات در رسانه‌های خارجی هم می‌آید، می‌گویند که هر هواپیمایی که از ایران عبور می‌کند در واقع دلار می‌ریزد در جیب جمهوری اسلامی و به دلیل امنیتی که در فضای ایران هست بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی ترجیح می‌دهند از ایران عبور کنند، خود کنترل این‌ها، رادار‌هایی که این‌ها را رصد کند به اضافه برج کنترل و این‌ها می‌تواند موثر باشد در امنیت هوایی، ما در این زمینه چه کردیم؟
محمدی‌بخش: میدانید که ما الان آسمان مان را مجموعه اروپا و کشور‌هایی که دارند با ما همکاری می‌کنند امن اعلام کردند و پروازهایشان را با توجه به شرایطی که وجود دارد و مسیری که بالاخره برای ما بعنوان مسیر بین المللی قرار دادیم در این کریدور‌های بین المللی، بحث ترانزیت هست شمال و جنوب، شرق و غرب، واقعا زیرساخت‌های بسیار متعددی ایجاد شده و ما بایستی این ظرفیت را حداقل دو برابر بکنیم، طبیعتا زیرساخت‌هایی در مرکز کنترل و در رادار داریم که این‌ها را باید به حداکثر برسانیم، منتها مهم‌ترین سرمایه ما سرمایه نیروی انسانی مان نفرات برج مراقبت مان هستند که دارند واقعا با رشادت، شهامت و عالمانه دارند این آسمان را امن اعلام می‌کنند و همه هم از آن استقبال می‌کنند و طبیعتا درآمد ارزی هم برای ما خواهد داشت.
سؤال: در خبر‌ها آمده بود که چینی‌ها هم آمدند با شما ظاهرا ملاقاتی داشتند آیا قرار است ما هواپیمایی هم از چینی‌ها بخریم یا نه؟
محمدی‌بخش: طبیعتا ما برای این که برسیم به 500 فروند هواپیما، همه مسیر‌ها را خواهیم رفت، ما حتی حوزه برجام را اعلام نکردیم بسته است، علیرغم این که کمترین امید را به آن داریم، اما باز هم مطابق قرارداد‌هایی که آن‌ها بستند اگر به آن پایبند باشند به آن ادامه می‌دهیم، طبیعتا ساخت هواپیمای مشترک با کشور‌های صاحب تکنولوژی جزو برنامه‌های ما است، خرید هواپیما جزو برنامه‌های ما است، ساخت هواپیما که رئیس جمهور محترم دستور دادند حضرت آقا ابلاغ فرمودند و هفته گذشته هم آقای دکتر بذرپاش رفتند و بازدید کردند از هواپیمای بومی واقعا جزو اهداف 4 گانه نظام جمهوری اسلامی ایران در توسعه است. ما همه مسیر‌ها را خواهیم رفت به قول دوستان سیاسی همه گزینه‌های ما روی میز است و ما تلاش مان را می‌کنیم که ان‌شاءالله ما به ناوگانی که مردم ما شایسته آن هستند واقعا دست پیدا بکنیم که ان‌شاءالله شرمنده مردم در عرصه خدمات نباشیم.
سؤال: دو تا موضوع یکی این که ما شاید بزرگترین حمل و نقل هوایی در کشور چند مناسبت هست یکی از آن‌ها اربعین است برای اربعین تمهیدات لازم اندیشیده شده است؟
محمدی‌بخش: جلسه ستاد اربعین استحضار دارید واقعا از دی ماه شروع شد، یعنی ما هر سال از دی ماه شروع می‌کنیم متناسب 6 ماه مانده به زمان اربعین برنامه ریزی‌ها می‌شود، گزارش‌ها داده می‌شود، واقعا برنامه ریزی‌های بخش هوایی را عرض می‌کنم که بنده متولی آن هستم با تمام توان مان همه شرکت‌های هواپیمایی دارند برنامه ریزی می‌کنند که ان‌شاءالله بتوانیم نوکری زائر سیدالشهدا را بکنیم، خادمی بکنیم، استحضار دارید افتتاح ترمینال سلام و در حقیقت بخشی از فرودگاه‌های کشور به بخش ترمینال زیارتی جزو ایده‌هایی بود که در این دولت اتفاق افتاد، خدماتی داریم ارائه می‌دهیم منتها محدودیت‌های ما در کشور عراق ما داریم، فرودگاه نجف که مقصد اصلی ما است محدودیت‌هایی دارد که امیدواریم این محدودیت‌ها برداشته شود که ما بتوانیم آمار 257 هزار تا را هم افزایش بدهیم و هم رضایتمندی مردم عزیزمان را ان‌شاءالله داشته باشیم.
سؤال: وضعیت همکاری سازمان هواپیمایی کشوری با شرکت‌های دانش بنیان چطور است؟ به ویژه مثلا ارتباطی که ما در حوزه پهپاد‌ها که بخش زیادی از آن‌هایی که غیر نظامی هستند در حوزه کاری شما است؟
محمدی‌بخش: طبیعتاً بازوی اصلی ما و تولید قدرت ما شرکت‌های دانش‌بنیان هستند، این که عرض می‌کنیم هزار قطعه ساخته شده، شبیه‌ساز‌ها یا سیمیلاتور‌ها ساخته شده و کار‌های مختلفی در کشور انجام شده، مرهون زحمات شرکت‌های دانش‌بنیان است؛ در حوزه پهپاد‌ها هم در یک خط عرض کنم که امروز یازده هزار پهپاد غیرنظامی ثبت شده است و دارد به مردم عزیزمان در این پهنه آسمان سرویس می‌دهد.