به گزارش خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ حسن فتحی از کارگردان های نام آشنای تلویزیون در خصوص سریال های تاریخی است و تا به حال آثار پرمخاطب و ماندگاری برای تلویزیون ساخته است؛ از پهلوانان نمی میرند، روشن تر از خاموشی، مدار صفر درجه و سه گانه شهرزاد و جیران در شبکه نمایش خانگی که مخاطبان فراوانی داشتند.
اما فتحی در سال ۸۰ تصمیم می گیرد تا بعد از ساختین چندین سریال متفاوت برای تلویزیون، «شب دهم» را به مناسبت ماه محرم جلوی دوربین ببرد. حسن بشکوفه تهیه کنندگی کار را برعهده می گیرد و بازیگران به نامی جلوی دوربین فتحی حاضر می شوند تا سریال متفاوتی را به لحاظ قصه و مضمون رقم بزنند.
داستان عشقی قجری که به تعزیه ختم می شود
داستان «شب دهم» در اواخر حکومت رضاشاه در تهران رخ می‌دهد. فردی به نام حیدر خوش‌مرام با بازی حسین یاری که از لات‌های تهران قدیم است، خواهان ازدواج با دختری از تبار قاجار می‌شود و آن دختر(با بازی کتایون ریاحی) شرط ازدواج با حیدر را اجرای تعزیه در ده شب ماه محرم قید می‌کند، اتفاق‌هایی که در جریان تعزیه برای حیدر رخ می‌دهد شخصیت او را دگرگون می‌کند و انسانی پاک و با ایمان می‌شود.
چون در زمان حکومت رضا شاه تعزیه قدغن بوده حیدر مجبور به اجرای تعزیه دور از چشم آژان‌ها می‌شود در این بین دوست حیدر به نام یاور (با بازی پرویز فلاحی پور) به کمک او می‌آید و با کمک هم موفق به اجرای تعزیه در نه شب اول می‌شوند؛ از طرفی عمه شاهزاده قجری در پرونده‌ای جنایی دخیل می‌شود و در نتیجه پای یک سرگرد تأمینات به ماجرا باز می‌شود. او قصد دارد حیدر را به‌قتل رسانده و به مراد دلش که ازدواج با آن شاهزاده قجری است برسد. او یاور را تهدید می‌کند که اگر به همکاری با حیدر ادامه دهی به زندان می‌روی و باید ازدواج با دختر مورد علاقه‌ات را فراموش کنی اما اگر در حین اجرای تعزیه حیدر را طوری به قتل برسانی کاری می‌کنم تا تو به زندان نروی و او را وادار به کشتن حیدر می‌کند.
یاور در این امر دو دل است و سرانجام شب دهم فرا می‌رسد و سرگرد که در میان تماشاچی‌های تعزیه است وقتی می‌بیند یاور تمایلی به کشتن حیدر ندارد به طرف او شلیک کرده و او را به قتل می‌رساند در همین حین مأموران نظمیه که از موضوع اطلاع پیدا کرده‌اند به محل تعزیه هجوم آورده و با مردم عزادار درگیر می‌شوند سرگرد برای این که کارش را تمام کند با حیدر درگیر شده و قصد شلیک به او را دارد که حیدر با شمشیر ضربه مهلکی به او وارد کرده و او را از پا درمی‌آورد اما در همین حین یکی از مأمورین نظمیه به طرف حیدر شلیک می‌کند؛ او که در حال مرگ است برای آخرین بار شاهزاده قجر را می‌بیند و با او وداع می‌کند در پایان حیدر دست در دست رفیقش یاور، جان به جان آفرین تسلیم می کند.
تمام فکرمان عشق به امام حسن و کاری برای عاشورا بود
حسن فتحی کارگردان «شب دهم» درباره ماجرای تصویب فیلمنامه این سریال و سختی هایی که برای ساخت آن بوجود آمده در مصاحبه ای می گوید:« آن زمان ما شب دهم را با بودجه بسیار کمی ساختیم(به گفته تهیه‌کننده دقیقه‌ای ۴۱۰ یا ۴۱۲ تومان). من تا زمانی که فیلمنامه را نوشتم، نه قراردادی داشتم و نه یک‌ریال پول گرفتم چون انگیزه درونی بسیار بالایی برای نگارش آن داشتم.همان زمان به آقای بشکوفه (تهیه‌کننده سریال) نیز گفتم که به خاطر عشق به امام‌حسین(ع) این فیلمنامه را نوشتم و به‌خاطر همین عشق هم جلو می‌رویم. هرجا هم با کم و کسری مواجه شدیم، آن را با همکاری و قناعت حل می‌کنیم. آن زمان با سرمای شدید هوا در شب‌های قزوین دست به گریبان بودیم و سکانس‌های تعزیه را با سختی گرفتیم و امکاناتمان هم بسیار اندک بود. با این‌حال تمام فکرمان عشق به امام حسین(ع) و انجام کاری خوب برای عاشورا بود.
یادم نمی‌رود که در سال80 که فیلمنامه را ارائه دادم برخی از دوستان در شورای نظارت موضع‌گیری وحشتناکی داشتند و معتقد بودند مضمون این سریال بد و مفسده‌برانگیز است.
حتی خبر داشتم که آن جلسه به تشنج کشیده شده بود و عده‌ای مخالف و عده‌ای موافق بودند و کار به جایی رسید که آن زمان مدیر وقت شبکه آقای جعفری جلوه 2تن از اعضای شورا (مهدی فرجی و حمید جمدر) را به‌عنوان حکم قرار داد تا با خواندن فیلمنامه، نظر نهایی را درباره ساخت یا عدم ساخت آن ارائه دهند.از سر لطف پروردگار و خوش اقبالی من این دونفر به این نتیجه رسیدند که فیلمنامه شب دهم فیلمنامه خوبی است.»
بازیگرانی که همه خوش درخشیدند
نقش اول این سریال را حسین یاری بازی می کند. او که بازیگری به اصطلاح چشم رنگی است، می پذیرد در این نقش از لنز تیره استفاده کند، موهای فرفری بگذارد و در شمایل یک لات چهره ای جدید از خود رو کند. البته او که در سال 74 توانسته بود سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را برای بازی در فیلم «آخرین مرحله»از چهاردهمین جشنواره فیلم فجر دریافت کند، با ایفای نقش حیدر خوش مرام بر قله شهرت و محبوبیت رسید.
در کنار حسین یاری، کتایون ریاحی با نقش «فخرالزمان» نقش مقابل یاری را بازی می کند؛ ریاحی که پیش از «شب دهم» با سریال هایی مانند پدرسالار، پهلوانان نمی میرند، روزهای زندگی و به خصوص سریال پرمخاطب «پس از باران» به اوج شهرت رسیده بود، تجربه متفاوتی را در این سریال برلای بینندگان به یادگار گذاشته است.
ثریا قاسمی، رویا تیموریان، پرویز پورحسینی، محمود پاک نیت، اکرم محمدی، پرویز فلاحی پور و رامسین کبریتی از دیگر بازیگران چهره این سریال پرمخاطب تلویزیون بودند.
موسیقی، شعر و صدایی که ماندگار شد
موسیقی این سریال را فردین خلعتبری ساخته و تیتراژ پایانی آن را علیرضا قربانی با شعری از افشین یداللهی خوانده که شنیدن دوباره آن هنوز برای مخاطبان یادآور روزهای خوش آن سریال است. به دلیل استقبال از موسیقی این سریال، آلبومی نیز از قطعات آن منتشر شد.
بیشتر بخوانید؛