به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا؛ باتوجه‌به غریبه بودن حوزه‌های کشاورزی و آب کشور با موضوع افزایش بهره‌وری آب، بنا بر اعلام برخی از مسئولان این موضوع موجب هدررفت سالانه ۹ میلیارد مترمکعب آب در ایران شده است.
برای درک بهتر ابعاد این رقم و فاجعه هدررفت ۹ میلیارد مترمکعب آب، بهتر است به آمارهایی در این زمینه توجه داشته باشیم.
این حجم آب هدررفته شده، معادل کل آب شرب قطر و چند کشور عربی است.
ایران با وجودداشتن سرانه بارش بسیار بیشتر از کشورهای اروپایی، درصد بیشتری از آب را هدر می‌دهد.
میزان هدررفت آب در ایران، حدود پنج برابر کشورهای توسعه‌یافته‌ای مثل آلمان است، درحالی‌که متوسط بارش سالانه در آلمان سه برابر متوسط بارش در ایران است.
شایان‌ذکر است؛ این میزان هدررفت به دلیل کمبود بهره‌وری و بی‌توجهی به مدیریت منابع آبی در بسیاری از حوزه‌ها از جمله کشاورزی هنوز رخ می‌دهد؛ لذا، باید برای جلوگیری از هدررفت منابع آبی، واجب و ضروری است تا بهره‌وری و مدیریت منابع آبی را افزایش دهیم.
بیشتر بخوانید:
هدر رفت آب کشاورزی، ۹ برابر مصرف آب شرب در کشور است
پیشوایی، رئیس سازمان ملی بهره‌وری ایران، در این باره اظهار داشت: همه ساله کشور ما حدود ۱۲۵ میلیون تن محصول کشاورزی تولید می‌شود و ۲۵ تا ۳۰ درصد آن در طول زنجیره تولید، از جمله برداشت، انتقال، بسته‌بندی، سردخانه‌ها و بخشی نیز در میادین میوه‌وتره‌بار، هدر می‌رود.
وی افزود: این هدررفت منجر به مصرف سالانه ۹ میلیارد مترمکعب آب می‌شود، درحالی‌که مصرف آب شرب کشور حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب است. این نشان می‌دهد که بهره‌وری در زمینه مدیریت منابع آبی به‌خصوص در بخش کشاورزی بسیار کم است و ظرفیت بسیار زیادی برای کاهش هدررفت آب و بهبود مدیریت منابع آبی وجود دارد.
وی ادامه داد: بخش کشاورزی کشور، با مصرف حدود ۹۲ درصد آب مصرفی، بیشترین سهم مصرف آب را در کشور به خود اختصاص داده است. درحالی‌که در کشورهای پیشرفته، این سهم حدود ۵۰ درصد است. این نشان می‌دهد که بخش کشاورزی کشور به یکی از عوامل اصلی هدررفت آب در کشور تبدیل شده است؛ لذا برای افزایش بهره‌وری و کاهش هدررفت آب در بخش کشاورزی، باید روش‌های جدیدی برای مدیریت منابع آبی به کار گرفته شود.
بهره‌وری در حوزه آب بسیار پایین است/ لزوم استفاده از دانش بنیان‌ها
علیرضا عباسی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، درباره نحوه مصرف آب و لزوم مدیریت این موضوع به راه دانا اظهار کرد: بهره‌وری در حوزه آب بسیار پایین است و باید با استفاده از تکنولوژی‌های جدید و ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان، از این آب موجود حداکثر تولید را به دست آورد.
عباسی ادامه داد: باید از جدیدترین روش‌ها و تکنولوژی‌ها در حوزه کشاورزی، صنعتی و فضای سبز استفاده کرد. او همچنین اشاره کرده است که ۸۰ درصد از آب منازلی که وارد سیستم فاضلاب می‌شود قابل‌بازگشت به چرخه تولید آب است و می‌توان از آب‌های تصفیه شده خانگی در نیروگاه‌ها استفاده کرد.
فرهنگ‌سازی قدمی برای ایجاد بهره وری در حوزه آب
این نماینده مجلس با اشاره به ظرفیت دانش‌بنیان و فناوری‌های جدید که در ایران طراحی شده‌اند، افزود: در حوزه فرهنگ‌سازی برای استفاده از این فناوری‌ها هم باید اقداماتی انجام شود.
وی با اشاره به ارزانی قیمت آب گفت: این موضوع باعث شده که افراد و کارخانه‌ها به موضوع بهره‌وری آب و استفاده از دستگاه‌های دانش‌بنیان فکر نکنند.
عباسی همچنین با بیان اینکه برخی از شبکه‌های آبرسانی مربوط به ۳۰ سال قبل و فرسوده هستند، از دولت خواست، جلوگیری از هدررفت آب در سیستم توزیع و انتقال آب را در دستور کار خود قرار دهد و تأکید کرد، باید شبکه‌های آبرسانی بازبینی و ترمیم شوند تا هدررفت آب در این سیستم‌ها کاهش یابد.
عباس پاپی زاده، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس نیز درباره این موضوع گفت: اگر تنها ۱۰ درصد در بخش کشاورزی صرفه‌جویی کرده یا محصولاتی را کشت کنیم که نیاز کمتری به آب داشته باشند از محل این صرفه‌جویی می‌توانیم تمام منابع موردنیاز برای آب شرب و صنعت را تأمین کنیم.
این نماینده مجلس دررابطه‌با کشت برنج باتوجه‌به بحران آب در کشور گفت: در بعضی از مناطق کشور که دچار کم‌آبی هستیم کشت برنج به مصلحت نیست، در حال حاضر در بسیاری از استان‌ها که برای تأمین آب هم دچار مشکل هستیم کشت برنج انجام می‌دهیم، وقتی می‌گوییم در آب شرب یک استان دچار مشکل هستیم صحبت از هفت درصد آب مصرفی کل کشور است.
وی ادامه داد: برخی موارد در کشور دیده می‌شود که استان‌هایی مثل اصفهان یا خراسان جنوبی و همدان که دچار کم‌آبی هستند و برنج می‌کارند درحالی‌که در این مناطق یا باید کلاً کشاورزی نکنند؛ چون تأمین آب شرب مردم در اولویت است و یا اگر اصرار بر کشاورزی دارند، محصولات کم‌آب با نیاز آبی کمتر را کشت کنند.
فرهنگ‌سازی برای کاشت محصولات ارگانیک/ افزایش بهره‌وری آب، یک ضرورت است نه یک انتخاب
وی در پایان گفت: وزارت جهاد کشاورزی باید سیاست‌گذاری کلان انجام دهد و الگوی کشت را تنظیم کند؛ الگوی کشت؛ یعنی اینکه اجازه ندهیم در استان‌های کم‌آب برنج و یا چغندر که آب زیادی نیاز دارد کشت شود، باید این محصولات را به استان‌هایی ببریم که آب بیشتری دارند یا آنها را از کشت بهاره به کشت پاییزه منتقل کنیم تا بتوانیم از ظرفیت بارندگی در فصل زمستان نیز بهره ببریم.
شمس علی هادی‌زاده معلم کارشناس اقتصاد کشاورزی و عضو اتاق بازرگانی درباره این موضوع به راه دانا اظهار کرد: فرهنگ‌سازی برای کاشت محصولات ارگانیک سبب جلوگیری از هدررفت منابع آب‌وخاک می‌شود.
وی ادامه داد: برای تولید محصول سالم الزام به کاهش تولید نیست؛ زیرا در بسیاری از کشورهای پیشرفته، گاهی چندبرابر ما کود شیمایی مصرف می‌کنند؛ اما کودی مصرف می‌کنند که باقیمانده سموم را در محصول ندارد.
وی با بیان اینکه تولید محصولات ارگانیک مشکل اشتغال را رفع کرده و بهره‌وری خوبی خواهد داشت، گفت: تولید محصول سالم باید روند ارگانیک را طی کند و درعین‌حال از هدررفت منابع و میوه‌ها جلوگیری کند.
وی در پایان با اشاره به اینکه بیش از ۹۰ درصد خاک کشور قلیایی است، تغییرات الگوی کشت را ضروری دانست.
بیشتر بخوانید: