به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ پلی آلومینیوم کلراید را بسیاری از افراد به جهت کاربرد آن در تصفیه آب و فاضلاب به خاطر می‌آورند اما این ترکیب شیمیایی در صنایع بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد که آب و فاضلاب تنها یکی از کاربردهای پلی آلومینیوم کلراید است. ما در این مقاله پس از آشنایی مختصر با پلی آلومینیوم کلراید، مهمترین ویژگی‌های آن را مرود بررسی قرار می‌دهیم.
پلی آلومینیوم کلراید چیست؟
پلی آلومینیوم کلراید را می‌توان نوعی نمک حاصل از آلومینیوم دانست که فرمول شیمیایی آن AL2(OH)nCL6 بوده و به‌اختصار PAC نامیده می‌شود. این ماده ممکن است، به‌صورت جامد یا مایع تولید شود. در حالت جامد به شکل پودر سفید مایل به شیری تا زرد پررنگ موجود است. پلی آلومینیوم کلراید مایع نیز بسته به نوع آن (خوراکی یا صنعتی) رنگی بین زرد روشن تا زرد متمایل به سرخ دارد.
شیوه‌های مختلفی برای تولید پلی آلومینیوم کلراید وجود دارد؛ اما همه این روش‌ها را می‌توان به دو دسته بازی و اسیدی تقسیم نمود. روش قلیایی تولید پلی آلومینیوم کلراید بر پایه فیلتراسیون، ایجاد رسوب و خشک شدن رسوب انجام می‌گیرد و روش اسیدی را می‌توان به واکنش بین هیدروکسید آلومینیوم و اسید هیدروکلریک نسبت داد.
لازم به ذکر است که ماده شیمیایی نام برده به دو دسته کلی صنعتی و خوراکی (یا بهداشتی) تقسیم شده و مصارف گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد. یکی از مهمترین کاربردهای PAC تصفیه آب و فاضلاب است؛ پلی آلومینیوم کلراید یک منعقدکننده قوی به شمار می‌رود و استفاده از آن در صنعت آب و فاضلاب، مقرون‌به‌صرفه است. در بخش‌های بعدی نوشتار، برخی دیگر از مهمترین کاربردهای پلی آلومینیوم کلراید را بیان می‌کنیم.
مهمترین کاربردهای پلی آلومینیوم کلراید
به جرئت می‌توان گفت که پلی آلومینیوم کلراید یکی از رایج‌ترین و البته بهترین موادی است که خاصیت لخته‌کننده دارد. علت مقرون‌به‌صرفه بودن PAC در مقایسه با سایر مواد منعقدکننده این است که PH (میزان اسیدی یا بازی بودن) بر آن تأثیر نمی‌گذارد. در ادامه توضیحات بیشتری در خصوص کاربردهای مهم پلی آلومینیوم کلراید بیان شده‌اند.
کاربرد پلی آلومینیوم کلراید در تصفیه آب و فاضلاب
پلی آلومینیوم کلراید از اصلی‌ترین موادی است که برای تصفیه آب آشامیدنی از آن استفاده می‌شود؛ علاوه بر این جهت تصفیه فاضلاب و حتی پساب آلوده کارخانه‌ها نیز به کار می‌رود. به‌عنوان توضیح بیشتر باید اضافه کرد که خرید پلی آلومینیوم کلراید به منظور حذف ناخالصی‌ها و شفاف نمودن آب صورت می‌گیرد.
همان گونه که در قسمت قبل اشاره شد، عواملی مانند اسیدی یا بازی بودن آب و همچنین دما تأثیری بر آلومینیوم کلراید ندارند؛ به همین دلیل نیاز نیست که قبل از به‌کاربردن آن PH آب تنظیم شود. این مسئله باعث کاهش هزینه‌ها، همچنین بهبود و تسریع فرایند تصفیه آب می‌گردد.
لازم به توضیح است که پلی آلومینیوم کلراید با جمع‌آوری و انعقاد ذرات کلوئیدی موجود در آب، آنها را به صورت رسوب به بخش پایین حوضچه تصفیه رسانده و در واقع اثر آنها را از بین می‌برد. بدیهی است که با خارج شدن این رسوبات، می‌توان به آب شفاف و کاملاً تمیز دسترسی یافت.
کاربرد پلی آلومینیوم کلراید در صنایع غذایی
کوتاه شدن پروسه خشک شدن مواد خوراکی را می‌توان مهمترین کاربرد پلی آلومینیوم کلراید در صنایع غذایی دانست؛ به بیان دیگر خاصیت منعقدکنندگی این ماده، باعث می‌شود که آب اضافه موجود در مواد غذایی با سرعت بالایی خارج شود. PAC خوراکی به میزان بالایی جهت تولید پودر نشاسته خشک و محصولاتی مثل پودرهای مکمل خوراکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربرد پلی آلومینیوم در جداسازی نفت و گاز از یکدیگر
در اینجا نیز ویژگی لخته‌سازی و انعقادکنندگی پلی آلومینیوم کلراید به کمک صنایع پتروشیمی می‌آید. لازم به توضیح است که ماده فوق، نسبت به سایر انعقادکننده‌های شیمیایی، جرم مولکولی بالاتری دارد و البته خالص‌تر است؛ به همین دلیل عملکرد خاصی از خود نشان داده که موجب می‌شود، علاوه بر تصفیه فاضلاب، برای جداسازی نفت و گاز از یکدیگر نیز به کار رود.
کاربرد پلی آلومینیوم کلراید در تولید زغال سنگ
در پروسه استخراج و آماده‌سازی زغال سنگ، شاهد فرایند پاکسازی یا تصفیه ماده استخراج شده نیز می‌باشیم. معمولاً طی چنین فرایندی بخشی از ماده اولیه نیز از دست می‌رود؛ اما خبر خوب این است که با کمک پلی آلومینیوم کلراید، می‌توان پساب باقی‌مانده را مجدداً احیا کرد و مقدار قابل توجهی زغال سنگ از آن به دست آورد. همان طور که می‌دانیم و در قسمت‌های پیشین نیز تا حدودی توضیح داده شد، پلی آلومینیوم کلراید به علت داشتن ویژگی‌های قوی و منحصر به فرد انعقادکنندگی، قادر است، مواد معدنی و شیمیایی مختلف را از هم جدا کند.
کاربرد پلی آلومینیوم کلراید در کاغذسازی
یکی از بهترین مواد شیمیایی در صنعت کاغذسازی، پلی آلومینیوم کلراید است. استفاده از PAC در صنعت کاغذسازی، نه تنها فرایند تولید را تسریع می‌کند، موجب کاهش میزان نیاز به مواد اولیه (منظور چوب درختان است) و افزایش کیفیت کاغذ خواهد شد. در واقع از پلی آلومینیوم کلراید به‌عنوان ماده نگهدارنده و خشک‌کننده در تولید کاغذ استفاده می‌شود.
کاربرد پلی آلومینیوم کلراید در نساجی
یکی دیگر از کاربردهای جالب توجه پلی آلومینیوم کلراید، استفاده از آن در صنعت نساجی است. در اینجا نیز بحث افزایش سرعت خشک کردن و بهبود کیفیت پارچه به واسطه ویژگی انعقادکنندگی PAC به میان می‌آید؛ علاوه بر این ماده معرفی شده در این نوشتار، کاربرد گسترده‌ای در چرم‌سازی داشته و در مراحل مختلف دباغی چرم حیوانات به کار می‌آید.
شایان ذکر است که پلی آلومینیوم کلراید به حذف مواد اضافه و آلودگی‌های پارچه کمک می‌کند؛ همچنین روند از بین بردن مو و بافت بدن حیوان از چرم را بهبود می‌بخشد.
کاربرد پلی آلومینیوم کلراید در تولید لوازم آرایشی
کاربرد پلی آلومینیوم کلراید در تولید لوازم آرایشی به حدی گسترده است که نام بردن از همه محصولاتی که PAC در تولید آنها دخیل است، تا حدودی دشوار به نظر می‌رسد. این ماده، بیشتر برای تهیه مواد بهداشتی و آرایشی پودری مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ به‌عنوان مثال می‌توان به انواع رژگونه و سایه چشم پودری، همچنین پنکک اشاره کرد. پلی آلومینیوم کلراید باعث می‌شود که این پودرها، حالت کاملاً خشک داشته باشند. به تبع این مسئله، ماندگاری لوازم آرایشی به میزان بالایی افزایش می‌یابد.
علاوه بر آنچه در پاراگراف بالا گفته شد، در برخی موارد پلی آلومینیوم کلراید، نقش منعقدکننده و جداکننده مواد از یکدیگر را ایفا می‌کند؛ همچنین ممکن است، به عنوان ماده ضدعفونی کننده به کار رود. به عنوان توضیح بیشتر باید اضافه نمود که برای تولید لوازم آرایشی از مواد مختلف گیاهی، حیوانی و شیمیایی استفاده می‌شود؛ طبیعتاً گیاه برداشت شده باید کاملاً تمیز و عاری از هر گونه میکروب باشد، تا برای ساخت ماده بهداشتی از آن استفاده شود؛ در این قبیل مواقع نیز PAC به کمک تولیدکنندگان می‌آید.