به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از صاحب نیوز؛ افسانه خسروی در مورد کشور افغانستان، این کشور را همسایه استراتژیک ایران دانست و در این رابطه اولین و مهمترین جمله در مورد این کشور را این دانست که افغانستان می‌تواند حیات خلوت فرهنگی ایران محسوب شود چرا که اشتراکات زبانی، فرهنگی و تاریخی این دو کشور آن چنان در هم تنیده شده است که در کشورهای دیگر کمتر می‌توانیم مشابه آن را پیدا کنیم.
استاد گروه حقوق بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان ادامه داد: بسیاری از کتاب‌های درسی افغانستان به زبان فارسی است، دانشجویان افغانستانی برای حضور در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی ایران رغبت دارند و خانواده‌های افغانی گرایش زیادی به محصولات فرهنگی ایرانی از جمله تولیدات سینمایی کشورمان دارند که این سه موضوع، نشان‌دهنده قرابت فرهنگی بین دو کشور است.
وی اظهار کرد: منافع در هم تنیده امنیتی، سیاسی و اقتصادی ایران و افغانستان موجب شده است افغانستان نسبت به سایر همسایگان دارای اشتراکات فرهنگی، زبانی، تاریخی و غیره بیشتری باشد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان شاخص‌ها و پارامترهای مشترک بین ایران و افغانستان را شامل پیوندهای مذهبی، قومی، زبان و ادبیات، مناسبات و مبادلات فرهنگی، موقعیت ایدئولوژیک، وجود انجمن‌های دوستی، برگزاری هفته‌های مشترک فرهنگی و مبادلات آکادمیک و دانشگاهی برشمرد.
این دانش‌آموخته دکتری حقوق بین‌الملل گفت: فرهنگ، ارزش‌های سیاسی و سابقه تاریخی که بین ایران و افغانستان وجود دارد می‌تواند عاملی برای نفوذ و اثرگذاری این دو کشور نسبت به هم شود.
پیشینه تاریخی دو همسایه
استاد گروه حقوق بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان در مورد سابقه تاریخی افغانستان، آن را بخشی از گستره سرزمینی سابق کشورمان خواند که از دیدگاه فرهنگی نیز قلمرو سرزمینی کشور ایران محسوب می‌شده است و تصریح کرد: افغانستان طی قرن هجدهم و نوزدهم با سیاست‌های حائل‌سازی انگلستان بین هند و سرزمین‌ها مهم مجاور آن از ایران جدا شد و همواره بخش مهمی از خراسان بزرگ بود که در آن برون‌دادهای بسیار بزرگی از فرهنگ و تعامل شیوه‌های زندگی را می‌بینیم.
این استاد دانشگاه جدایی افغانستان از ایران را سبب تشکیل مرزهای سیاسی جدید عنوان کرد که باعث شد متغیرهایی مثل ژئوپولتیک، شکل جغرافیایی و سیاستگذاری‌ها را در کشور ما تحت تأثیر قرار دهد.
نوروز در افغانستان
این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان مهمترین مسأله در مورد ایران و افغانستان را همسایگی جغرافیایی دو کشور دانست و گفت: می‌توانیم بگوییم افغانستان بخش مهمی از حوزه تمدنی و فرهنگی ایران به حساب می‌آید و در برهه‌های مختلف از جمله در عصر حاضر در سال 1380 بعد از خرابی‌ها و خسارات سنگینی که از اشغالگری و جنگ دیده بود با مشارکت ایران بازسازی شد.
این دانش‌آموخته دکتری حقوق بین‌الملل شهر هرات در افغانستان و شهر مشهد در ایران را دو شهر مهم در این دو کشور خواند و همسایگی این دو استان را که دارای اهمیت‌های فرهنگی و ژئوپولتیک داشته و در یک شاهراه ارتباطی بین‌المللی نیز واقع هستند فرصتی مضاعف برای تداوم مناسبات و اشتراکات فرهنگی و غیره عنوان کرد.
چالش‌های ایران و افغانستان
استاد گروه حقوق بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان تصریح کرد: بعد از این که افغانستان نفوذ قدرت‌هایی نظیر آمریکا، تحت تأثیر این قدرت‌ها در رابطه با ایران با ایران دچار چالش شد، شکاف‌های قومی، زبانی و مذهبی در جامعه افغانستان نسبت به جمهوری اسلامی افزایش پیدا کرد که این چالش‌ها در کنار اشتراکات بین دو کشور بر روی تعاملات ایران و افغانستان اثرگذار بوده است.
وی مهمترین مؤلفه‌ها در روابط بین ایران و افغانستان را در حوزه‌های ژئوپولتیک یا قرابت جغرافیایی، ژئو کالچر یا اشتراکات فرهنگی، ژئو اکونومیک و ژئو استراتژیک عنوان کرد.
این استاد دانشگاه در حوزه ژئوپولتیک ماهیت جغرافیایی افغانستان را غیرقابل انکار دانست و صرف نظر از پارامترهای دیگر، تأکید کرد ایران ناچار است به همین دلیل تعاملات خود با دولت حاکم در افغانستان را حفظ کند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان در حوزه ژئواستراتژیک افغانستان نیز گفت: ایران تلاش می‌کند مانع از نفوذ قدرت‌های متخاصم در افغانستان و تبدیل این کشور به یک منطقه بحران‌زا شود و روابط با افغانستان را درحوزه‌های ژئواکونومیک یا همان قابلیت اقتصادی افزایش دهد هرچند گاهی نیز این اتفاق افتاده و شاهد تبعات آن نیز بوده‌ایم.
نمادی از پیوند ایران و افغانستان
استاد گروه حقوق بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان با اشاره به طول زیاد مرزهای ایران با افغانستان و تعاملات فرهنگی بین دو کشور، گفت: در نگاه کلی تحول در هر یک از متغیرهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی افغانستان با هر شدتی، متغیرهایی همچون امنیت در ایران را تحت تأثیر قرار خواهد داد و گاه ممکن است منجر شود کشور ما برای تأمین امنیت خود در هر بُعد مجبور به تحمل هزینه‌های گزافی شود.
خسروی ادامه داد: بی‌ثباتی سیاسی افغانستان در طول سال‌ها مختلف و روند دولت‌سازی این کشور تهدیدی برای مرزهای شرقی ما بوده است بنابراین افغانستان کشوری است که ایران نمی‌تواند نسبت به آن بی‌تفاوت باشد و اگر کشور ما مناسبات خود با افغانستان را به درستی تنظیم نکند می‌تواند این مجاورت جغرافیایی برای ایران پرهزینه باشد همان طور که در دهه اخیر اشغال این کشور توسط آمریکا، سبب احداث یک پایگاه نظامی آمریکایی در نزدیکی مرزهای ما و حمایت و پشتیبانی از گروهک‌های تروریستی از خاک افغانستان شد.
وی در پایان تأکید کرد: افغانستان در حوزه‌های عدیده‌ای با ما اشتراکات گوناگون دارد و با توجه به مرز گسترده‌ای که با این همسایه شرقی خود داریم، لازم است استراتژی منسجمی نسبت به این کشور اتخاذ کنیم تا از تمام ظرفیت‌ها برای رشد دو کشور بهره‌مند شویم و همچنین اجازه ندهیم مصالح کشور، تحت تأثیر بحران‌های داخلی افغانستان قرار گیرد.