به گزارش شبکه اطلاع رسانی دانا؛ محمد خزاعی در برنامه صف اول شبکه خبر در روز چهارشنبه (۱۰ آبان ماه) حاضر شده و بخشی از تحولات، دستاوردها و اقدامات سازمان سینمایی در دو ساله اخیر را تشریح کرد. متن کامل این گفتگو با اجرای مهدی خسروی به شرح زیر است:
سوال: در طول این دو سالی که سکاندار سازمان سینمایی هستید، مهمترین اقدامات شما که به زعم خودتان برجسته و ویژه بوده و میتوان به عنوان دستاورد آن را تلقی کرد، چه بوده است؟
پاسخ: دهم مهرماه ۱۴۰۰ بود که در سازمان سینمایی مستقر شدهام. اوضاع سینما در آن زمان بسیار نامطلوب و وخیم بود. به دلیل شرایط کرونا، تعطیلی حوزه کسب و کار، عدم رونق اقتصادی و تعطیلات، کسی به سینما نمیرفت، به تبع تولیدات سینمایی هم، بسیار کاهش پیدا کرده بود و ما نیز با مشکلات عدیدهای در سینما و سازمان سینمایی مواجه بودیم. طبیعتا، در این شرایط، برنامهریزی جامع و کامل برای رفع مشکلات، از اولین اقداماتی بود که باید صورت میگرفت تا سینما دوباره بتواند رونق پیدا کند.
به خاطر داریم، تقریبا، تا اردیبهشت ۱۴۰۱، کشور گرفتار اپیدمی کرونا و پیامدهای آن بوده است یعنی شرایط سینما وضعیت ناپایداری داشته است. پیوسته، از طرف وزارت بهداشت و درمان و ستاد کرونا با پروتکلهای جدید در خصوص ضریب اشغال صندلی سینماها و همه اماکن عمومی مواجه بودیم. فراز و نشیبها را طی میکردیم که هر ازگاهی دوباره سینما تعطیل یا سقف مخاطبان آن کاهش پیدا میکرد و همه اینها، در رونق اقتصادی سینما، میزان تولیدات، شرایط کسب و کار و برنامهریزی ما تأثیر داشته است.
طراحی ۲۳۷ کار ویژه و اقدام برای نجات سینما از همان نخستین روزها، بعد از ورود بنده به سازمان سینمایی، انجام شده و برنامه جامع و کاملی را برای افق پیشرو طراحی کردیم. کلان برنامههایی را در قالب بستههای جداگانه برای همه موسسات پیشبینی و ابلاغ کردیم، برنامهای ۵ ساله که با مشارکت و هماندیشی کارشناسان، سینماگران و مدیران خود موسسات در آن به جمعبندی رسیدیم. جلسات مکرری داشتهایم. در برنامههای کلان، ۵ رویکرد کلی، ۱۲ کلان برنامه، ۱۴ بسته سیاستی، ۶۵ سیاست برای اقدام و ۲۳۷ کار ویژه و اقدام عملیاتی در سینما تعریف و طراحی کردیم. به طور قطع، تلاشمان این بوده است که دوباره سینما به رونق خود بازگردد، بر این اساس شروع کردیم به طراحی اینکه چگونه سینما بتواند سرپا بماند، چگونه بتوانیم با دستگاههای مختلف رایزنی کنیم. بعد از چندین جلسه با مسئولان وزارت بهداشت و رایزنی با ستاد کرونا و به تبع فروکش کرونا، آنها هم موافق بازگشایی دوباره سینماها با ظرفیت عادی بودند تا درصد بالاتری از مخاطبان بتوانند در سینما حضور داشته باشند. برای بازگشایی و احیای دوباره سینماها حمایتهای جدیای داشتهایم حتی، از طریق ایجاد مشوقها و تسهیلات نقدی، مبلغ ۵/۵ میلیارد تومان برای حمایت از کسب و کارهایی که در اثر کرونا دچار آسیب شده بودند، در سال۱۴۰۰ تا پایان سال در نظر گرفتیم، جلسات مکرری با صنوف، تهیهکنندگان و سازندگان برنامههای مختلف داشتهایم که بیایند و دوباره، فیلم هایشان را اکران کنند. در این راستا، برای جبران ضرر و زیان احتمالی حمایتهای تضمینی دیدهایم.
سوال: چه تضمینی وجود داشت؟ با حمایتهای نقدی و مستقیم؟
پاسخ: نه فقط اعضای نقدینگی، به بعضی بخشها، نقدینگی تزریق کردیم و با بعضیها هماهنگ کردیم که از تولید آثار بعدی آنها حمایت میکنیم.
سوال: همه این اقدامات انجام شد؟
پاسخ: به آنهایی که قول داده بودیم انجام شد به عنوان مثال به سینماداران کمک شد، به بعضی از دفترهای پخش، به فیلمهایی که موافقت کردند اکران کنند مبلغ ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون در آن سال کمک شد، نقدینگی تزریق شد و تا جایی که توان داشتیم و شرایط فراهم بود این کار را محقق کردیم.
اقدامات بنیادی ارزشمندی انجام شد. اولین کارهایی که من یادم هست در ۱۴۰۰ کردهایم احیای شورای عالی سینما بود. شورایی که حدود یک دهه تعطیل شده بود، و در مقطعی هم که شکل گرفته چند جلسهای برگزار شده بود و سپس به مدت ۸ سال کاملا تعطیل بود، بنابراین از این ظرفیت برای سینمای ایران استفاده نشده بود که با پیگیریهای انجام شده در دوره جدید، شورای عالی سینما شروع به کار کرد و مصوبات خیلی خوبی نیز در این دو سال داشتهایم، بعدا اگر وقت بود راجع به آن توضیح میدهم که چه اقداماتی انجام شد و چه برنامهریزیهایی ما کردهایم که باعث شد بسیاری از مشکلات را بتوانیم حل کنیم. مشکلاتی که در حیطه اختیارات مدیریت سینما و معاون وزیر بودند و حتی بعضی مشکلات هم، با اختیارات وزیر هم نمیتوانست مرتفع شود و میبایست آنها در جای دیگر و با دستگاههای دیگری گفتگو میکردیم.
بازدارندههای پیشروی دیگری وجود داشت که بعد از جریان کرونا و پیامدهای آن، درگیر مسائل و بحرانهای مختلف در کشور بودیم، یعنی در ۱۴۰۱ و از اردیبهشتماه درگیر مسائل سیاسی و چالشهای غیرسینمایی شدهایم، و از آن تاریخ ادامه پیدا کردند تا تقریبا همین چند ماه گذشته یعنی خردادماه یا تیرماه امسال، این درگیریها در حوزه سینما، فراز و نشیبهای بسیار بسیار زیادی داشت، اما واقعیت این است که همه خانوادههای سینما هم درگیر این مسائل نبودند، عدهای قلیل معلوم الحالی درگیر بودند و این جریانات تاثیر خودش را میگذاشت و ناخودآگاه ما در پیشبرد اهداف و برنامههایمان در حوزههای مختلف، اعم از تولید، توزیع و پخش و اکران با دشواریها و دستاندازهایی مواجه شدیم که سرعت ما را گرفت. در یکسری از برنامههایی که داشتیم موفق نشدیم به ثمر برسانیم، چون در شرایطی که هر لحظه شکل میگرفت نمیتوانستیم همه طرحها را اجرایی کنیم. ولی امروز که در خدمت شما هستم اوضاع سینما، نسبتا بد نیست، یعنی تا حدود زیادی برنامههایی که در حوزه تولید، توزیع، بینالملل و در حوزه آموزش داشتهایم، اجرایی شدند یا در شرف اجرا هستند، همچنین، برنامههایی که در زمینه عدالت فرهنگی، کسب و کار و اشتغال خانواده سینما و رونق اقتصادی و گیشه داشتهایم، همه اینها هر کدام تا حدودی محقق شده است. در حوزههایی هم که ناموفق بودهایم ناشی از شرایطی بود که فراهم نشده تا بتوانیم به آن افقی که ترسیم کرده بودیم، برسیم.
نهضت سینماسازی
سوال: در حوزه زیرساختها هم اتفاقاتی افتاد؟
پاسخ: زیرساخت در چند مرحله تقسیم میشود. تقریبا در بدو ورود ما به سازمان سینمایی، تعداد سالنهای سینمایی که در کشور وجود داشت نزدیک به ۵۷۰ سالن بوده است، با دوستان نشستیم و بررسی کردیم و چشماندازی را ترسیم کردیم. ما نسبت به کشورهایی که حتی صاحب صنعت سینما نیستند در حوزه زیرساخت خیلی عقب هستیم. به عنوان نمونه خدمت شما عرض کنم در ترکیه بالغ بر ۳ هزار سالن سینما وجود دارد با این که صنعت سینما ندارد و صنعت سریالسازی دارد؛ یا در روسیه که باز سینمایشان همانند سینمای جمهوری اسلامی ایران نیست، ۶ هزار سالن وجود دارد. با همفکری کارشناسان، نقشه راهی تنظیم و برنامهریزی جدی را برای بکارگیری ظرفیتهای بالقوه و توسعه در این زمینه آغاز کردیم، ظرفیت مجتمعهای فرهنگی و هنری که میتوانست مولفههای سالن سینما هم داشته باشند، مورد نظر قرار دادیم، از ظرفیت مالها و پردیسهای تجاری با توجه به تجربه موفق آن در کلان شهرها استفاده کردیم. با سرمایهگذاران در بخشهای خصوصی و نیز، دستگاههای اجرایی و شهری وارد تعامل و گفتگو شدهایم. در مالهایی که از ظرفیت سینمایی آنها استفاده نشده بود یا مشکلات قانونی که بین مالکین در بعضی از شهرستانها و استانها وجود دارد برای رفع این دست مشکلات مشاوره دادیم تا مشکلات و اختلافات مرتفع شود. از طریق موسسه سینماشهر کمک کردیم تجهیزات و امکانات در اختیار حوزههای مورد نیاز قرار گیرد. من قولی آن زمان به دوستان دادهام و گفتم ما در حوزه زیرساخت تلاش میکنیم تا پایان دولت یعنی تا مهرماه ۱۴۰۴ که مسئولیت را واگذار میکنیم به مدیر بعدی، ۱۰۰۰ سالن سینما در کشور داشته باشیم خیلیها به من گفتند که شما یک مقدار آرمانی حرف میزنید و این غیر ممکن است، گفتم اجازه بدهید وارد اجرای برنامه شویم.
سوال: الان، چون نیمی از دوران مدیریت شما گذشته ۵۰۰ سالن را ساختهاید؟
پاسخ: ۵۷۰ سالن سینما داشتهایم و، ما ۴۳۰ سالن باید اضافه میکردیم به کل مجموعه سالنهای کشور که ۱۰۰۰ سالن شود.
افتتاح ۲۳۳ امین سالن دو دولت سیزدهم
سوال: نه از آن ۱۰۰۰ سالنی که میفرمایید عرض میکنم.
پاسخ: قول دادم که مجموع سالنهای سینمایی به عدد ۱۰۰۰ برسد. تقریبا امروز که در خدمت شما هستیم همین دیروز در یکی از شهرستانهای استان فارس (زرقان) دویست و سی و سومین سالن را افتتاح کردیم و پیشبینی میکنم با برنامهریزی و نقشه راهی که داریم به ۱۰۰۰ سالن خواهیم رسید. همچنین، جا دارد اشاره کنم که ۲۰ شهریورماه در دومین جلسه شورای عالی سینما مصوبهای بسیار خوب در این زمینه داشتهایم که سینمای ایران آن هم در این دولت و هم در دولت بعدی از آن بهرهمند خواهد شد و اتفاقات بهتری خواهد افتاد. براین اساس مصوب شد دولت در سفرهای استانی رئیس جمهور به شهرهایی که ۵۰ تا ۱۰۰ هزار نفر یا بیشتر جمعیت دارند و فاقد سالن سینما هستند، برای آنها در این شهرها سالن سینما احداث کند.
اولین سفر رئیس جمهور بعد از این مصوبه، استان فارس بوده است که هفته گذشته ۴ شهر فاقد سالن سینما در این استان مشمول این طرح شدند. همچنین مصوب شد به هر شهر ۵۰ میلیارد تومان برای توسعه زیرساخت و احداث سالنهای سینمای سه سالنه اختصاص یابد. شهر بعدی که رئیس جمهور سفر میکنند کردستان است که سالنهایش مشخص شده و با این اقدام فکر میکنم ما انشاالله تا سه چهار سال آینده بتوانیم به ۲۰۰۰ سالن برسیم.
سینماسازی در راهبرد سفرهای استانی رئیس جمهور
سوال: در حال حاضر تخصیصهایش هم اتفاق افتاده است؟
پاسخ: حتما، اطلاع دارید و میدانید که در مصوبات سفر ریاست جمهوری معمولا، بعد از تصویب به سازمان برنامه و بودجه ارائه و بعد تخصیصها شروع میشود، چون کل برنامه سفر و مجموعه مصوبات، طرحهای عمرانی، فرهنگی، اقتصادی و ... یکجا ارائه میشوند.
این رویکرد در این سطح که دولت نگاه ویژهای به زیرساختهای سینما داشته باشد در این سالها اتفاق نیافتاده بود یعنی این گام بسیار خوبی از سمت دولت بوده و توجه جدی به سینما و مناطق محروم صورت گرفته است. وقتی صد هزار جمعیت در یک شهر داریم و سالن سینمایی هم در آن وجود ندارد یعنی چه؟ یعنی این مردم تفریحی ندارند. البته، سینما هم که فقط تفریح نیست بلکه نگاهی اجتماعی، آموزشی و فرهنگی دارد. سینما پاتوقی مهم برای خانوادههاست و امروز، ساخت سالن سینما به مطالبه عمومی شهرها تبدیل شده است. امیدوارم با برنامهریزیهایی که انجام دادهایم و طبق همین قولی که دادهام، بتوانیم ۱۰۰۰ سالن را تا مهرماه ۱۴۰۴ افتتاح کنیم.
سوال: در حال حاضر چند شهر فاقد سالن سینما داریم؟
پاسخ: من نسبت سینما و جمعیت شهرها را میتوانم عرض کنم، زمانی هست که ما شهری با ۱۰ هزار جمعیت داریم که فعلا در برنامه توسعه ما نیست که در این شهرها سالن بسازیم. تقریبا ۴۳ شهر بالای ۱۰۰ هزار جمعیت و ۹۶ شهر بالای ۵۰ هزار جمعیت فاقد سالن سینما داریم.
امروز رونق به سینما بازگشته است
سوال: سینماداران راضی هستند؟ اقتصادشان خوب است؟
پاسخ: سینما فراز و نشیب دارد. شما میدانید که سینما در دورانهایی اقتصاد بسیار خوبی دارد و در زمانی اقتصادش خوب نیست. امروز، اقتصاد سینما بسیار خوب است یعنی رونق اقتصادی در سینما مجدد برگشته، سینماداران راضی هستند، مردم به شدت استقبال کردهاند، تهیهکنندگان آثار راضی هستند، البته این به این معنا نیست که همه فیلمهایی که به روی پرده میروند با مخاطب خودش ارتباط برقرار میکند و میتواند اقتصاد خودش را داشته باشد، همانند تمام این ۴۰ سال؛ یعنی این مقوله چیز جدیدی نیست. بعضی از فیلمها ارتباط برقرار کردند و بعضی از فیلمها فروششان کمتر است. باید عرض کنم طی هفت ماهه سالجاری در بخش فروش سینماها، ما تقریبا ۶۰۰ میلیارد تومان را رد کردهایم و ۱۳ میلیون و خردهای مخاطب، رکورد جدیدی است. امیدوارم با همین رویه، رونق و استقبال، فروش و اقتصاد سینما به ۱۰۰۰ میلیارد تومان تا پایان سال رسد و این رکوردی جانانه است.
من نمیخواهم بگویم خوب یا بد، ولی فسیل دومین فیلم پرفروش بعد از انقلاب است. در حال حاضر فیلمهای اجتماعی فروش خوبی دارند و در کنار فیلمهای کمدی، از ژانر کودک، خانوادهها به شدت استقبال میشود. همین فیلم بچه زرنگ را الان نگاه کنید اقتصاد بسیار خوبی دارد، قبلا هم پسر دلفینی در اکران داخلی و خارجی موفق بوده است. اگر ما بتوانیم با آگاهی و با شناخت مبانی گفتمانی با مردم فیلم بسازیم مردم میآیند و استقبال میکنند. مشکل اینجاست که بعضی از فیلمهایی که میسازیم با مردم ارتباط برقرار نمیکنند، چرا که این فیلمها برای مردم نیست، حدیث نفس و برای خواستههای شخصی خودمان است که در آن به سراغ موضوعی با دغدغه شخصی یا جشنوارهای رفتهایم و یا در قالب هنر و تجربه تولید کردهایم و انتظار هم داریم این فیلم بتواند با مردم ارتباط برقرار کند. مردم حق دارند دست به انتخاب بزنند و فیلم خوب ببینند و از فیلمی که شایستگی، جذابیت و ویژگیهای خاصی ندارد استقبال نکنند، پس میخواهم بگویم که هر فیلمی در ژانر اجتماعی، کمدی، خانوادگی، کودک و نوجوان خوش ساختار باشد، قصه و قهرمان داشته باشد و مولفهها و استانداردهای لازم را داشته باشد، مردم از آن استقبال میکنند و در سراسر کشور فیلم را میبینند.
سوال: در حال حاضر سرمایهگذاران استقبال میکنند از سرمایه گذاری برای ساخت سینما استقبال میکنند؟
پاسخ: با رونق و شرایطی که امروز سینماها پیدا کردهاند بله، اسفندماه سال گذشته در جلسه شورای راهبردی اکران یکی از دوستان به من گفت که سینما در ایران تمام شده و شما ورشکستگی کامل خواهید داشت، عمر سینما به سر رسیده و ما بعد از عید، درهای تمام سینماها را خواهیم بست و هیچ تولیدی وجود ندارد و این آینده بسیار بدی است که برای سینمای ایران رقم زدید، من گفتم عجله نکنید، ما تا الان گرفتار حواشی و مسائلی بودهایم که شما در سینما ایجاد کردید، مشکلات متعددی که ما فقط باید آنها را مرتفع و برطرف میکردیم، ولی امروز سینما به شرایط نسبتا مطلوبی رسیده است. البته، هنوز تا ایدهآلها فاصله داریم. مدعی هم نیستم وضعیت خوب امروز، همه تاثیر سیاستگذاریها و نتیجه مدیریت صحیح ماست، معتقدم خود همکاران سینما و هنرمندان از مسائل آگاه و همراه هستند، چند ماه پیش همان آقا که مدعی تمام شدن عمر سینما بود به من گفت که من خودم با چندین مجتمع دیگر در بخش خصوصی قرار داد بستهام تا سینما احداث کنم، با این شرایط شما رونق تولید را هم خواهید دید، خیلی از سینماگران شاخص ما درگیر تولید فیلم هستند، و تقریبا همه برگشتهاند. اتفاق خوب دیگری که در حال وقوع است شکل گیری جریان مضامین و گونههای متنوع سینمایی است. از همان آغاز، خیلی شفاف اعلام کردیم که ما سه رویکرد خواهیم داشت: قانون گرایی، استانداردسازی و عدالت محوری، و همه سیاستگذاری، برنامهریزیها، مضامین، آییننامهها، اقدامات و همه چیز را با این سه رویکرد و سه رکن مهم پیش میبریم. بر اساس همین استانداردسازی، تمام آئیننامهها و منهیات را به طور شفاف برای اولین بار اعلام کردیم چرا که بر این باورم که چرا سرمایه یک تهیهکننده باید به خاطر یکسری ابهامات به خطر بیافتد؟ وقتی ما شفاف به او نمیگوییم چه چیزهایی را میتواند بسازد و چه چیزهایی را نمیتواند، این به معنای این نیست که خواسته باشیم خدایی نکرده مانع فیلمسازی شخصی بشویم، نه، داریم میگوییم براساس قوانین اجتماعی کشور، شما باید این چیزها را در فیلم رعایت کنید همه مسائلی هم که ما اعلام کردهایم مسائل اخلاقی، اجتماعی و خانوادگی است.
سوال: آن چیزهایی را که باید بگذارند هم شما به ایشان میگویید؟
پاسخ: آنها را مشاوره میدهیم ما نمیتوانیم صد در صد بگوییم اینها را بگذارید، اما برخی مضامین و موضوعات به حسب نیازهای فرهنگی و اجتماعی مهم و ضروری هستند. به عنوانمثال موضوع «جمعیت و فرزندآوری» حتما توصیه و تشویق و حمایت خواهیم کرد. در ماههای نخست به دلیل همین رویکرد صریح و شفاف، ما را به سختگیری متهم میکردند، در حالی که مقوله سختگیری نبود، صراحت و شفافیت بود تا تهیهکننده، سرمایهگذار و کارگردان گرفتار بلاتکلیفی و چالشهای بعدی نشود. میگفتیم ما سختگیری نمیکنیم، استانداردسازی میکنیم دوستی میگفت این واژه استانداردسازی یعنی چه؟ گفتم این که همه خانوادهها بتوانند این فیلم را ببینند، گفت بگو ممیزی، گفتم ممیزی خیلی فرق میکند. من میگویم استانداردسازی، به معنای این که وقتی علامت استاندارد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روی یک فیلم زده شود یعنی خانوادههای محترم شما میتوانید این فیلم را با خاطرجمعی ببینید مگر اینکه ردهبندی سنی داشته باشد که اعلام میشود. در گذشته پیش آمده بعضی وقتها فیلمی را با خانواده میدیدم که ترجیح میدادم که خانواده همراهم نمیبود. مولفهها، قصهها و مضامین و مسائل نازلی در آن مطرح میشد که شما شرم میکردید. ما در دوره جدید منهیات را به صورت روشن اعلام کردهایم. الان بر اساس خلاقیت و نوآوری تولیدات بسیار خوبی در عرصه سینما تولید میشود و آثار بسیار خوبی رقم خورده است.
سینما روند رو به رشد را سپری میکند
سینما امروز، روند رو به رشدی را سپری میکند، هم رونق اقتصادی و هم رونق تولید صورت گرفته است، اتفاقات بزرگی در حوزه زیرساختها، و سالنسازی رقم خورده است و در حوزه معیشت سینماگران و همکاران برنامههای رفاهی خاصی داریم که در حال پیگیری است، چون امروز به آرامش رسیدهایم که بتوانیم برنامههایمان را اجرا کنیم و این خیلی مهم است.
دستاوردهای سازمان سینمایی در عرصه فناوریهای نوین
سوال: آقای خزاعی ما چند روز گذشته هم شاهد رونماییهایی بودیم تحت عنوان زیرساختهای نوین سینمای ایران، منظورتان از نوین چه هست چه اتفاقی میافتد؟
پاسخ: ما در کنار توسعه زیرساخت سینماها و سالنسازی، طرحها و اقدامات مهم دیگری در حوزه فناوریهای نوین سینما و تصویر در دست انجام داریم.
۸۰۰ سالن به فیبر نوری متصل میشوند
یکی از آنها استفاده از فناوری فیبر نوری به جای هارد جهت ارسال فیلم به سینماهای سراسر کشور است، این مدرن شدن و نزدیک شدن به استانداردهای جهانی است. میدانید که برای هر فیلم تهیهکننده ناچار بود هزینههای مختلفی انجام دهد تا فیلم را روی هارد به شهرستانها ارسال کند. گاهی، بعضی از شهرستانها فیلم به دستشان نمیرسد یا تهیهکننده بخاطر میزان فروش پایین در آن شهرستان فیلم را در اختیارشان قرار نمیداد، الان با این تکنولوژی، اینها همه تجمیع شده و بزودی همه این ۸۰۰ سالن در سراسر کشور به شبکه فیبر نوری متصل میشوند. ۸۰ درصد عملیات این جایگزینی محقق شده است. این اتفاق، هم به لحاظ اقتصادی تهیهکنندگان محترم هست هم در جهت تحقق بحث عدالت فرهنگی است وهمه شهرستانها میتوانند از همه فیلمها استفاده کنند یعنی انحصاری وجود ندارد. دیگر این گونه نیست که کلانشهرها بعضی از فیلمها را داشته باشند و مناطق محروم مثلا منطقه سراوان یا چارویماق از آن بی بهره باشند. با این برنامه توسعه عدالت فرهنگی کاملا اتفاق میافتد، هزینهها کاهش پیدا میکند و باعث رونق کسب و کار میشود. از جمله طرحهای زیربنایی، تاسیس سازمان آگهیها و بازرگانی سینماست که در این دوره راهاندازی کردیم و به زودی افتتاح خواهد شد. این اقدام، باز کمک خواهد کرد تا سینماها حداقل هزینههایشان تامین شود. من در این سفرهای استانی، بعضی سینماهای شهرستانها توان تامین پول آب و برق سینما را نداشته یا امکان پرداخت پول کارکنانش را هم نداشتند. شکلگیری این سازمان آگهیها در واقع، میتواند به نوعی تامینکننده حداقل نیازهای سینماهای شهرستانها باشد، پس هم سازمان آگهیها و بازرگانی و هم سامانه فیبر نوری، اقدامات بزرگی در راستای منافع سینماست.
سوال: الان شبکهاش کامل است؟
پاسخ: شبکهاش در شرف کامل شدن است یعنی تا چند وقت دیگر کامل خواهد شد، تقریبا ۸۵ درصد کار پیش رفته است، فکر میکنم تا قبل از جشنواره فیلم فجر تمام ارسال فیلمها را از طریق فیبر نوری داشته باشیم.
همکاران بنده در موسسه سینماشهر حدود، یک سال و نیم روی آن متمرکز بوده و برنامهریزی کردهاند. با شرکت مخابرات و شرکت همراه اول و چند شرکت دانش بنیان جلسات و نشستهای هماندیشی داشتهاند، سرمایهگذاری خیلی خوبی هم صورت گرفته است.
شکست انحصار در سامانههای فروش
اقدام بعدی که ما در این دوره برنامهریزی کردهایم تغییر و تحول در عرصه سامانه بلیط فروشی بود، در گذشته دو سامانه بلیط فروشی در کشور فعال بود. از روزی که من آمدهام کلید واژهای داشتم تحت عنوان انحصارشکنی، خیلیها خوشحال و برخی هم ناراحت بودند. به هر حال مانع زیادهخواهی برخیها میشود. گفتم من با این انحصار در هر جایی مخالفم چه انحصار دولتی که ما ایجاد کنیم چه انحصار بخش خصوصی، باید اجازه بدهیم هر کس میتواند ورود کند؛ چرا باید دو تا سامانه فعال باشد؟ خوشبختانه، چند سامانه به این چرخه پیوستهاند، الان هم اعلام میکنم هر کسی درخواست کند برای سامانه بلیط فروشی در اختیارشان میگذاریم. البته این سامانه مرجعیت دارد بخاطر همین توزیع فیلمها، در این مسیر، جلسات مکرر با مراکز مختلف داشتهایم از جمله با پلتفرمهای عظیمی که قابلیت بلیط فروشی دارند، این هم باز کمک میکند به رونق کسب و کار و جذب مخاطبین در سینما.
طراحی اطلس سینمای ایران
مسئله بعدی که در حوزه زیرساخت در این دوره صورت گرفته طراحی اطلس سینمای ایران است. برای اولین بار اطلس سینمای ایران دارد طراحی میشود و روزهای آخرش را طی میکند، جزئیترین اطلاعاتی که شما راجع به سینما میخواهید در هر شهرستانی بدانید در این اطلس گردآوری شده است. لوکیشن سینما، جمعیت، کیفیت نمایش، قیمت بلیط، نزدیکی و دوری مقصد، فاصله سینما با دیگر مکانهای عمومی مانند: رستورانها، کافی شاپها، مهد کودک، شهربازی، یعنی وقتی میخواهید تصمیم بگیرید اطلاعات کافی و دقیق به شما میدهد، میزان مخاطب از آن سینما تا حالا چقدر استقبال کرده، درجه بندی آن سینما چقدر است؟ درجه الف ب ج است شما میتوانید با خانواده ات کجا حضور پیدا کنید؟ همه این اطلاعات را در اختیار مخاطب قرار میدهد که بتواند راحتتر بهرهمند بشود و رقابتی هم بین سینماها اتفاق میافتد که خدمات بهتر بدهند که در آن درجه بندی بتوانند شرایط بهتری داشته باشند، این هم در طراحیهای اطلس سینمای ایران بود.
سینما کارت ظرفیتی جدید برای رونق اقتصادی و فرهنگی
یک کار دیگری هم ما انجام دادیم به نام سینما کارت است، که سینما کارت دو تا فاز دارد، یک فازش این است که ما این کارتهای سینما را صادر میکنیم و در اختیار دانشجویان، موسسات و نهادها قرار میدهیم تا با تخفیف از سینماها استفاده کنند و از این طریق ظرفیت جدیدی برای رونق سینماها ایجاد میشود برای درصدبیشتری از جذب مخاطبین، البته شکل اصلی سینما کارت یارانهی سینما است که در شورای عالی سینما، مصوب شد. ما اگر بخواهیم اقتصاد سینمای ایران شکوفا شود و در کنار آن توجه جدی به مضامین خودمان داشته باشیم که سینماگران به آن سمت سوق پیدا کنند باید یارانه برای سینما اختصاص دهیم. این طرح که در شورای عالی سینما مصوب شد و قرار شد در هیات دولت هم مطرح شود بدین گونه است که بودجهای درنظر بگیرند برای تمام کارمندان و بازنشستگان سراسر کشور در سال، مثلا مبلغ ۶۰۰ هزار تومان با خانواده شان، نزدیک ۶۰-۷۰ درصد تخفیف بدهیم یارانه بعدی را خود سازمان سینمایی و اهالی سینما بدهند اینها در هر ماه بتوانند یک فیلم سینمایی با خانوادهها ببینند، این اگر مصوب شود رونق اقتصادی سینمای ایران به شدت افزایش پیدا میکند.
اعتبار این یارانه ۶ هزار میلیارد تومان است که اگر به سینمای ایران داده شود یک انقلاب اساسی در جذب مخاطب رخ دهد، ضمن اینکه این باعث میشود که مضامینی که ما مدنظرمان است رونق بگیرد. خیلی از تهیه کنندهها و فیلم سازها بخاطر این وجه اقتصادی آن بعضی از مضامین را داخل فیلم هایشان بگنجانند، دیگر انقلابی خواهد بود اگر مصوب شود، البته در مرحله اول آن این اتفاق افتاد که این هم طرحهای آن جامع و کامل آماده شده در حوزه سینما.
شهرک سینمایی دیجیتال در عصر هوش مصنوعی
سوال: راجع به زیرساختهای نوین که داریم صحبت میکنیم شاید توقع من این بود که اگر زیرساخت نوین اسم آن را میگذاریم جدا از اتفاقاتی که شما اشاره کردید و در گزارش هم بود به ذهنم شاید این میآمد که مثلا در حوزه تولید استفاده از جلوههای بصری و حوزه وی اف ایکس و اینها بناست که استودیوهای مجهزی ساخته شود که بسیاری از فیلمهای ما عمدتا فیلمهای تاریخی ما با هزینه خیلی کمتر مثل آنچه که در دنیا دارد اتفاق میافتد در این استودیوها شکل بگیرد یعنی این زیرساخت سینمای نوین است در این فضاها اصلا رفتید؟
پاسخ: بله کاملا، در شورای عالی سینما مباحث کلان سینما مطرح و مورد بحث و تبادل نظر قرار میدهیم به ریاست آقای مخبر معاون اول رئیس جمهور، همچنین اشخاص حقیقی و حقوقی هم حضور دارند، آقای دکتر اسماعیلی وزیر ارشاد نائب رئیس آن هستند، یکی از مشکلات اعظم سینمای ایران در این سالها این است که ما اصلا شهرک استودیوهای دیجیتال نداشتیم. فرض کنید الان خیلی از سینماگران ما میخواهند فیلمی را بسازند و از این استودیوی دیجیتال استفاده کنند، دوران شهرک سازی با دکور تقریبا تمام شده و امروز دیگر مخصوصا با این مقوله هوش مصنوعی حتما تمام شده است، یکی از مصوبات ما در شورای عالی سینما بحث احداث استودیوهای دیجیتال بود در شورای عالی سینما که در دستور کار قرار دادیم. حتی، جایش را هم دیدیم، قبلا همکاران قبل از من در سازمان سینمایی معاونتهای گذشته فکری بابت آن کرده بودند، سولههای بسیار بزرگی را آماده کردند در دو نقطه یکی در کرج واقع هست و یکی در هشتگرد که مجدد مورد بازنگری قرار گرفت و بزودی راجع به آن تصمیم خواهیم گرفت که در کجا این استودیوهای دیجیتال احداث شود.
راه اندازی سرور ملی
برای ما مهم بود، همچنین سرور ملی در دستور کار قرار گرفت. میدانید که سرورها همه از خارج از کشور و توسط یک شرکت دانش بنیان با کمک موسسه سینماشهر الان در حال راه اندازی است که ما بتوانیم از متفکرین، اندیشمندان و شرکتهای دانش بنیان که در حوزه فناوری فعالیت میکنند در شرکتهای دانش بنیان هستند استفاده کنیم، اقدام بسیار بزرگی بود که اتفاق افتاد، یا مثلا در همین شورای عالی سینما ما مصوباتی داشتیم که به بحث رفاهی و معیشتی خانواده سینما برمیگردد.
سوال: چون این بحث استودیوها را اشاره کردید یک بخش آن زیرساخت فنی است، یک بخش عمده اش به نظرم ذائقه کارگردانان ایران است، یعنی شما بسیاری از کارگردانان که آثار فاخری هم تولید کردند همین الان اگر بخواهند یک اثری تولید بکنند میگویم باید در صحنه باشد بتوانم میزانسن بدهم و بچینم صحنه را باید ببینم این که در یک فضای دیجیتال بخواهند طراحی کنند با ذائقه شان سازگار نیست.
پاسخ: نه، به نظرم شناخت خوبی الان پیدا کردند، صحبت شما مثل دوربینهای ۳۵ و تبدیل نگاتیو به دیجیتال است، اوایل یک مقاومتی بعضی از فیلمبردارها داشته اند، ولی الان دیگر جا افتاده است، خیلی از کارگردانان معتبر ما با فناوریهای جدید آشنا هستند نمونه اش آقای مجیدی را نگاه کنید خیلی از این صنعت استفاده کرده، همین الان آقای میرباقری دارند از این صنعت استفاده میکنند. در سریال قبلی شان هم استفاده کردند، اقای حاتمی کیا دقیقا دارند بر مبنای همین صنعت برنامهریزی میکنند.
سوال: ممکن است یک بخشی از آن را، ولی فرض کنید کار آقای مجیدی حتی در آن ماجرای دیجیتال دیگر اصلا آن شهرک حضور فیزیکی نخواهد داشت.
پاسخ: در حقیقت، این قدر پیشرفت نکرده بودیم. امروز خیلی متفاوت شده است. امروز شما میتوانید با هوش مصنوعی بازیگرانت را بازسازی کنید، چهرهها را بیاورید، صداگذاری کنید، موسیقی بگذارید دوبله، آهنگ و همه چیز و یک فیلم بسازید فقط کافی است خلاق باشید به عنوان کارگردان ایده را دهید و پرداخت کنید به آن جریان، خیلی جریان سینما در آینده تغییر خواهد کرد، خیلی از شغلها در سینما حذف خواهد شد یعنی ما الان در سازمان سینمایی جلساتی ویژهای داریم که برای آینده سینمای ایران باید چه کار کنیم؟ راهبردهای ما نسبت به هوش مصنوعی در آینده چه خواهد بود؟ بعضی از این شغلها که حذف میشود فعالان این مشاغل باید چه کار کنند؟ من یادم هست زمانی که استودیوها از جریان نگاتیو تبدیل شدند به استودیوهای دیجیتال، خیلیها ورشکست شدند. هیچکس فکری به حال اینها نکرده بود، ما قبل از این که اتفاق بیافتد باید به فکر همکارانمان باشیم، ما جلسات مکرریدر این زمینه داریم، میخواهم بگویم اتفاقا، بچههای سینما بچههای باهوشی هستند مخصوصا نسل جدید و حتی نسل قدیم به شدت سریع علم را یاد میگیرند و زود از آن استفاده میکنند یا مشاوره خوب میگیرند من نگران این امر نیستم بلکه ما باید زیرساختش را اول فراهم کنیم آن نکته اولی که شما گفتید ایجاد شهرکهای دیجیتال و استودیوهای دیجیتال یک ضرورت است برای سینمای ایران حتی اگر ما بخواهیم صنعتی بشویم حتی اگر بخواهیم کار پروداکشن بسازیم یکی از دلایلی که در سینمای ایران کار پروداکشن کم ساخته میشود دلیل آن هزینههای بسیار زیاد است، دقیقا با احداث شهرکهای دیجیتال شما هزینههای تولید در سینما کاهش پیدا میکند، پس این خیلی به نفع سینما است و باعث صنعتی شدن سینما میشود، حالا مباحث مختلفی دارد امیدوارم بتوانیم این کار را اجرایی کنیم، ولی جزو مصوبات و برنامههایی که ما در حوزه سازمان سینمایی است.
بازنگری در جشنوارهها و مسئلهمندی رویدادهای سینمایی
سوال: اگر موافقید بحث جشنوارهها را پیش مطرح کنیم بعد اگر فرصت شد به شهرستانها هم بپردازیم، الان جشنواره فیلم به ویژه چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران که چند روز پیش به پایان رسید، یا برای جشنوارههایی که پیشرو دارید مهمترین برنامهریزی و اقداماتی که انجام دادهاید بفرمایید.
پاسخ: تمام جشنوارههایی که ما از مهرماه برگزار کردیم الحمدلله مورد استقبال هم خانواده سینما و هم مردم قرار گرفت است، جشن مهر سینما یکی از برنامههایی بود که در این دولت طراحی شده برای تقدیر از همه سینماگران در سراسر کشور و شهرستانها و توجه جدیتر به ظرفیتهای استانی و شهرستانها، یعنی این جشن در ۳۲ استان برگزار میشود و مراسم ملی و اختتامیه آن در تهران برگزار میشود، امسال خیلی باشکوه برگزار شد، ما جشنواره فیلم کوتاه تهران را داشتیم که مزایای مختلفی داشت. امسال غیر از استقبال مردمی که رکورد زد و سانسهای متعددی که داشتیم، چنین استقبالی از لحاظ تعداد ارسال آثار در جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه در جهان بیسابقه است، بالای ۷ هزار درخواستکننده فقط در یک حوزه داشتیم و از کشورهای متعدد و تنوع ژانری متقاضی حضور شدند. ما در دو سالی که در سازمان سینمایی مستقر شدیم به ژانرها توجه جدی داریم چه در حوزه سینمای حرفهای که در فارابی اتفاق میافتد و چه در حوزه فیلم کوتاه و مستند و ما نمونههای خروجی سیاستگذاری خودمان را در این دو سال در جشنواره فیلم کوتاه دیدیم خروجی تنوع مختلف ژانرها و کارگردانهای مختلف؛ فانتزی، ژانر وحشت، ورزش، کودک، نوجوان همه چیز، که اینها برای آینده سینمای ایران سرمایه گذاری میشود در واقع، موضوع نگاه به مضامین خیلی برای ما مهم است و یکی از مهمترین دغدغههای ما در سازمان سینمایی است در کنار بحث توسعه و زیرساخت؛ و بر اساس همان هم برنامهریزی جدی کردیم. در جشنواره نگاه جدی به قومیتها، به مسئله جمعیت فرزندآوری، بحث غزه، بحث فلسطین، حوزه دفاع مقدس، مقاومت، فیلمهای اجتماعی، آیینها و آداب و رسومی که در سراسر کشور وجود دارد، تنوع موضوعی آن بود، بحث هم بعضی شهرستانها یعنی تعداد شرکتکنندههای شهرستانی ما بیشتر از شرکتکنندههای تهرانی بودند و پذیرش ما نسبت به شهرستانها بیشتر بود و نگاهمان نگاه جدی است که در دستور کار قرار دادیم در حوزه شهرستانها، من زمانی که در سازمان سینمایی مستقر شدم یکی دیگر از برنامههایی که متناظر به برنامههای دولت، سیاستگذاری و از طرف وزیر ابلاغ شده بحث عدالت فرهنگی است عدالت فرهنگی محقق نخواهد شد مگر این که شما بتوانید توزیع عادلانه امکانات داشته باشید و این نمیتواند در حد یک شعار باشد. شاید به من بگویید چه برنامهها و چه اقداماتی در این حوزه داشتید که خروجی آن شده جشنواره امسال فیلم کوتاه، یا خروجیاش میشود جشنواره حقیقت یا خروجیاش میشود کارهایی که در فارابی دارد شکل میگیرد اولین کاری که ما کردیم سیاستی واحد تنظیم کردیم، یک مدیر امور استانها ما در موسساتمان نداشتیم یعنی الان مرکز گسترش مدیر امور استانها دارد فارابی مدیر امور استانها دارد و انجمن سینمای جوان هم داشت، ۷۰ درصد بودجه سینمای جوان تخصیص پیدا کرد به شهرستانها، در مرکز گسترش ۳۰ درصد، در فارابی الان چند فیلم در سال، پارسال سه فیلم بود امسال هم فکر میکنم برنامهریزی جامع و کامل کردیم در حد سه یا چهار فیلم با کارگردانهایی که در شهرستان بسیار بسیار مثل یک گوهر میدرخشند و کمتر به آنها توجه شده داریم برنامهریزی میکنیم، شاید جزو معدود مدیرانی بودم که وقتی به من ابلاغ شد تمام سفرهای استانی را آغاز کردم تا حالا ۶۰ شهرستان و ۲۲ استان حضور پیدا کردم.