به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ یکی از گونه های حشرات موجود در طبیعت که می تواند بیماری هایی نظیر تب دنگ و زیکا را منتقل کند، پشه آئدس است.گیاه بامبو یکی از زیستگاه های مورد علاقه پشه آئدس است و وجود آن در استان هرمزگان، گزارش شده است.
پشه آئدس نزدیک به هزار گونه دارد، اما همه گونه ها ناقل بیماری نیستند. در حال حاضر مهم ترین نوع پشه های آئدس از نظر پزشکی، آئدس اجیبتی و آئدس آلبوپیکتوس است. گستردگی آئدس اجیبتی محدود به مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است. حال آنکه آئدس آلبوپیکتوس در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و معتدل دیده شده است.
خبر مشاهده پشه آئدس در محلاتی از جنوب کشور در چند روز گذشته و همزمانی آن با تاخت و تاز سویه های جدید کرونا، سبب نگرانی بسیاری از مردم شده است؛ هر چند فاطمه نوروزیان سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با تاکید بر اینکه این پشه خطر ویروسی ندارد و تاکنون نیز بیمار مشکوکی به مراکز درمانی بندرعباس مراجعه نکرده است، از سمپاشی محله به محله خبر داد.
نوروزیان یادآور شد: یکی از مناطقی که این پشه در آنجا زیست میکند بشقابهای زیر گلدان و اطراف آن است که آب در آنجا میماند، گیاه بامبو نیز محلی برای رشد این پشه است و نقاطی که آب کولر جمع میشود نیز محل دیگری برای رشد و نمو این پشه خطرناک است.
احمدی حشره شناس با بیان اینکه تب دانگ شایع ترین بیماری ویروسی که از طریق پشههای جنس آئدس نظیر آئرس اجپتی و آئدس آلبوپیکتوس منتقل میشود، درباره علائم آن اظهار داشت: در برخی موارد علائم آن شبیه یک سرماخوردگی ساده است.
وی ادامه داد: سردرد، تب، خستگی و درد شدید در پشت چشم هم از جمله علائم بالینی آن است ضمن اینکه درد شدید در مفاصل و عضلات باعث شده که از آن بعنوان تب استخوان شکن یاد کنند.
این متخصص آفات یادآور شد: در مواردی این بیماری وارد فاز هموراژیک (خونریزی دهنده) شده که میتواند باعث خونریزی شدید از بینی یا لثهها، خونریزی دستگاه گوارش، افت فشار خون، کما و متاسفانه حتی مرگ شود.
نحوه انتقال بیماری تب دانگ چگونه است؟
احمدی درباره نحوه انتقال بیماری تب دانگ به انسان گفت: این پشههای ناقل، ماندابهای کوچک همچون آب جمع شده زیر گلدان یا لاستیکهای رها شده در محیط و بطور کلی ظروف کوچک دست ساز انسان (مانند: ظروف جمع آوری آب کولرهای گازی) را بعنوان زیستگاههای ترجیحی خود برای تخمگذاری انتخاب می کنند و چنانچه پشه والد آلوده به ویروس باشد تخمها نیز آلوده خواهند بود.
وی افزود: در این حالت پس از خروج لارو و پشه بالغ از تخم بدون خونخواری از فرد بیمار، میتوانند بیماری را به افراد دیگر منتقل کند. ضمن آنکه مقاومت تخم آنها به خشکی، امکان جابجایی و انتقال آنها را از کشوری به کشور دیگر به راحتی مهیا میکند (ورود قاچاق یا بدون کنترل و ضدعفونی گیاه بامبو از کشورهای جنوب شرقی آسیا)؛ بنابراین اسکله ها که محل پهلو گرفتن کشتی ها در ساحل برای بارگذاری و بارگیری شرایط مناسبی برای تخم گذاری پشه و ورود تخم به کشور دیگر است.
به گفته وی، اگر پشه آئدس حامل این ویروس یک انسان را نیش بزند، میتواند ویروس را با نیش زدن وارد بدن فرد دیگری کند.
احمدی با تاکید بر اینکه مراجعه به پزشک جهت تشخیص و اطمینان از ابتلاء به این بیماری بسیار مهم است، خاطرنشان کرد: استراحت و نوشیدن مایعات بعد از ویزیت پزشک برای بهبودی سریعتر بیمار نیز بسیار مهم است.
احمدی تاکید کرد: مبارزه با پشه آئدس همچون مبارزه با پشه آنوفل (مالاریا) نیازمند آگاهی بخشی عمومی و عزم ملی است.
پشه آئدس باعث ایجاد چه بیماری در بدن انسان میشود و نشانههای این بیماری چیست؟
عاطفه خازنی، دکترای حشرهشناسی در این خصوص میگوید : یپشه آئدس باعث بیماری دنگی در انسان میشود، این بیماری عفونتی است که توسط ویروس دنگی ایجاد میشود و پشهها عوامل منتقلکننده یا پخشکننده این ویروس هستند. تب دنگی به عنوان تب استخوان شکن نیز شناخته میشود، چرا که به دلیل درد شدید حاصل از آن بیمار تصور میکند استخوانهایش در حال شکستن است. برخی نشانههای تب دنگی عبارتند از تب، سردرد، حساسیتهای پوستی مشابه سرخک و درد در ماهیچهها و مفاصل است، همچنین ممکن است تب دنگی در تعداد کمی از بیماران به یکی از دو گونه خطرناک و کشنده تبدیل شود.
وی با بیان این که ۸۰ درصد از بیماران مبتلا به ویروس دنگی هیچ گونه نشانهای نداشته یا نشانههای بسیار خفیفی مانند تب ملایم دارند اظهار کرد : تنها وضعیت پنج درصد از بیماران وخیم میشود. برای تعداد بسیار کمی از این افراد بیماری کشنده خواهد بود، در این میان معمولاً نشانهها در کودکان مبتلا به ویروس دنگی، مشابه سرماخوردگی معمولی یا گاستروآنتریت (آنفلوآنزای معده، برای مثال استفراغ و اسهال) است. با این حال احتمال پدید آمدن مشکلات حاد برای کودکان بسیار بیشتر از بزرگسالان است.
عاطفه خازنی در ادامه افزود: واکسن تأیید شدهای برای پیشگیری از ابتلاء به ویروس دنگی وجود ندارد و سازمان بهداشت جهانی پیشنهاد دادهاست که برای جلوگیری از ابتلاء به بیماری دنگی، جمعیت پشهها تحت نظر قرار گیرد و انسانها از گزیدگی پشهها حفاظت شوند، البته سازمان بهداشت جهانی برای پیشگیری از دنگی برنامهای به نام برنامه «کنترل یکپارچه ناقل» ارائه داده است که از پنج بخش تشکیل شدهاست و باید از حقوق، تجهیزات اجتماعی و قوانین برای قویسازی جوامع و سازمانهای بهداشتی عمومی استفاده کرد، تمام بخشهای اجتماع باید همراه با هم عمل کنند که این بخشها شامل بخش عمومی، بخش خصوصی مانند مؤسسات و شرکتها و حوزه سلامت و بهداشت میشود.
وی گفت: تمام روشهای کنترل بیماری باید یکپارچهسازی شود تا امکانات موجود، بهترین تأثیرگذاری ممکن را داشته باشد و تصمیمگیریها باید بر اساس مدارک موجود انجام شود تا به این وسیله از سودمندی تمام اقدامات انجام شده برای مقابله با دنگی اطمینان حاصل شود. باید به مناطقی که دنگی در آن شایع است کمک کرد تا جایی که بدون کمک دیگران، قادر به مبارزه با این بیماری شود. سازمان بهداشت جهانی روشهایی برای کنترل پشهها و حفاظت در برابر گزیدگی آنها ارائه میدهد. بهترین روش رهایی از پشه «آئدس اجیپتی» از بین بردن زیستگاه آن است و مردم باید منابع سرباز آب را خالی کنند تا پشهها در آن تخمگذاری نکنند، همچنین میتوان برای کنترل پشههای از حشرهکشها و عاملهای کنترل زیستشناختی استفاده کرد.