به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ یک مقام بلندپایه دفاعی آمریکا که نامش عنوان نشده به خبرنگاران گفت که وزارت دفاع آمریکا به طور رسمی از وزارت دفاع چین درخواست کرده تا در حاشیه اجلاس سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-اقیانوسیه در جاکارتای اندونزی (اپک پلاس) دیداری بین وی با همتای چینی‌اش برگزار شود. این در حالی است که دولت شی جین پینگ بعد از برکناری لی شانگفو وزیر دفاع سابق این کشور، هنوز فردی را برای تصدی وزارت دفاع تعیین نکرده است.
پیشینه
لی شانگفو وزیر دفاع چین ماه گذشته میلادی بنا به دلایلی نامشخص، از سمت خود برکنار شد و پکن هنوز جانشین وی را تعیین نکرده است.
اقدام وزارت دفاع آمریکا برای درخواست دیدار با مقامات دفاعی چین، بخشی از تلاش‌های واشنگتن برای احیای تماس‌های نظامی با این کشور است که بدنبال سفر ماه اوت ۲۰۲۲ نانسی پلوسی رییس سابق مجلس نمایندگان آمریکا به تایپه قطع شد. دولت چین، تایوان را بخشی جدایی‌ناپذیر از خاک خود می‌داند و تاکید دارد که براساس سیاست «اصل چین واحد» که آمریکا نیز متعهد به آن شده، این جزیره باید تحت حاکمیت پکن قرار داشته باشد. پکن نسبت به هرگونه دیدار و مذاکره رسمی بین دولت‌های خارجی با تایوان حساس است.
وزیر دفاع آمریکا در ماه‌های نخست سال ۲۰۲۳ تلاش کرد تا با همتای چینی خود دیداری داشته باشد اما وی این درخواست را رد کرد. وزارت دفاع چین پیش شرط هرگونه دیداری بین لی شانگفو و لوید آستین را رفع تحریم‌هایی دانسته بود که از سال ۲۰۱۸ و به دلیل فروش سلاح به روسیه علیه «لی» توسط واشنگتن اعمال شده بودند.
این در حالی است که بنا بر اعلام کاخ سفید، جو بایدن رییس جمهور آمریکا و شی جین پینگ همتای چینی وی قرار است در ماه نوامبر (هفته آینده) و در حاشیه اجلاس سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-پاسیفیک در سان فران‌سیسکو با یکدیگر دیدار کنند. این اولین دیدار رهبران دو ابر قدرت اقتصادی دنیا طی بیش از یک سال گذشته است.
بعد از سفر نانسی پلوسی به تایوان و پیامدهای آن بر روابط واشنگتن و پکن، کاخ سفید در تلاش بوده تا روابط دو کشور را بهبود ببخشد. نشانه این موضوعف سفر چهار نفر از مقامات سطح اول کابینه بایدن به پکن از ماه ژوئن(خرداد-تیر) امسال تاکنون است. وانگ ایی وزیر امور خارجه چین هم اواخر ماه اکتبر(آبان) به واشنگتن سفر کرد و علاوه بر دیدار با آنتونی بلینکن، با جو بایدن رییس جمهور و جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا هم گفت‌وگو داشت.
اهمیت موضوع
همزمان با بروز نشانه‌هایی از بهبود روابط پکن و واشنگتن، اولین دور از گفت‌وگوهای دو کشور بر سر مسائل دریایی از سال ۲۰۱۹ به این طرف، روز جمعه گذشته برگزار شد. از مهم‌ترین محورهایی که در این نشست مورد بحث قرار نگرفت، کشتیرانی در دریای جنوبی چین و تایوان بود و به نظر می‌رسد دو کشور قصد دارند درباره این موضوعات حساس، در نشست‌های آتی گفت‌وگو کنند.
یکی دیگر از مسائل مهم درباره روابط پکن و واشنگتن، برگزاری اولین دور از مذاکرات کنترل تسلیحات اتمی در هفته گذشته بود. دولت آمریکا مدعی است که پکن در تلاش برای ارتقای تسلیحات اتمی خود است.
مقامات چینی می‌گویند که در جریان نشست گفت‌وگوهای دریایی، بار دیگر شکایت خود را از سیاست «تجسس نزدیک» آمریکا و متحدانش اعلام کرده‌اند. براساس این سیاست، واشنگتن و متحدانش اقدام به گشت‌زنی در تنگه تایوان و آب‌های دریای جنوبی چین کرده و این اقدام را «گشت‌زنی در حریم و آب‌های بین‌المللی» عنوان می‌کنند. با این حال چین نظر دیگری دارد.
آمریکا هم این دور از گفت‌وگوها را «سازنده و صریح» توصیف کرده و بار دیگر بر ضرورت «از سرگیری کانال‌های نظامی-نظامی» تاکید کرده است.
ارزیابی
هر دو کشور دیگری را به انجام اقدامات تحریک‌آمیز و غیر حرفه‌ای در دریای جنوبی چین متهم می‌کنند. این موضوع همزمان با تداوم سیاست مهار آمریکا در قبال چین است که اعمال تعرفه‌های تجاری بر کالاهای چینی، جاسوسی، ایجاد محدودیت در فروش کالاهای با فناوری بالا و محدودیت واردات کالاهای تولید شده در چین از جمله تراشه و خودروهای برقی را شامل می‌شود.
ماه گذشته ارتش چین و همین طور ارتش آمریکا ویدئوهایی را منتشر کردند که براساس آن برخوردهایی تنش‌آمیز بین ناوهای نیروی دریایی آمریکا و جنگنده‌های آن با ارتش آزادی‌بخش به وجود آمده بود. در صورتی که خط تماس مستقیمی بین واشنگتن و پکن وجود نداشته باشد، این احتمال وجود دارد که این تنش‌ها به یک درگیری تبدیل شود.
به نظر می‌رسد تداوم جنگ در اوکراین و همچنین تحولات بی‌سابقه در غزه باعث شده تا واشنگتن بیش از پیش به احیای روابط و تماس‌های نظامی سطح بالا با چین نیاز داشته باشد.