انتخابی جام جهانی فوتبال| یک تصویر هولناک/ ضعیف در دفاع، بدون برنامه در زمین

به گزارش خبرنگار ورزشی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ 1- این یک نمایش نومیدکننده بود؛ چیزی فراتر از ناامیدی. یک فاجعه کامل. تیمی که با وجود دو جین ستاره بین المللی، لژیونر و جام جهانی دیده در برابر ازبکستان سپر انداخت و تسلیم شد. تیمی که در تاشکند در یک نیمه به طور کامل تحت تاثیر حریف قرار داشت و از انجام یک حرکت تاکتیکی ساده و حتی چند پاس متوالی به هم عاجز بود و نمایشی به غایت رقت انگیز داشت. این نمایش اما نه در برابر یک تیم مدعی و درجه یک بلکه در برابر یک حریف درجه 2 در آسیا رخ داد که همیشه یک بازنده ابدی و دست داشتنی برای فوتبال ایران بوده. نگرانی ها و دلشوره ها وقتی به اوج می رسد که کیفیت فنی تیم ایران در دو نیمه را با هم مقایسه می کنیم. آنجا که تیم ایران در نیمه دوم بدل به تیم دیگری شد؛ گویی تیم دیگری به میدان رفته که بازیکنانش هیچ شباهتی با نفرات نیمه اول ندارند. این سطح از افت کیفیت در بین دو نیمه که به نیمه مربیان معروف است، کیفیت نازل نیمکت ایران را نشان می دهد که در نیمه مربیان همه چیز را به رقیب باخت. رقیبی که البته همیشه در برابر فوتبال ایران یک لقمه گلوگیر بوده اما هرگز مربی درجه یکی نیست. باخت تمام عیار امیر قلعه نویی در نیمه مربیان به سرکو کاتانچ به شدت نگران کننده است و نشان می دهد مربی ایران هرگز نمی تواند در سطح اول با مربیان متوسط نیز دست بالا را داشته باشد؛ چه برسد به مربیان بزرگی چون کلینزمن. این بازی نشان داد که کادر فنی ایران با بازنده هایی چون الهویی، مطهری و حتی آندو و رحمان هیچ شانسی برابر مربیان تیمهای دیگر نخواهد داشت.

 

2- نیمه دوم ایران و ازبکستان به شکلی پیش رفت که سوال های زیادی در ذهنمان ایجاد کرد، ساختار دفاعی تیم ملی هنوز جای کار دارد و آسیب پذیر است. این مسابقه ضعیف ترین عملکرد خط دفاعی تیم ملی از زمان حضور امیر قلعه نویی بود، ایران در زمان حضور او در هیچکدام از مسابقات بیش از یک گل دریافت نکرده بود.

تیم ملی از روشی خاص برای دفاع و ضدحمله استفاده می‌کند، این سیستم مقابل تیم هایی که قدرت هجومی بالاتری دارند نیاز به تمرکز و توانایی فردی بالا دارد تا در شرایط دشوار از خلاقیت و نبوغ دفاعی خود استفاده کنند، اما در اولین چالش بزرگ، تیم ملی دچار مشکل شد تا این فکر در سرمان ایجاد شود که سیستم مورد نظر قلعه نویی هنوز به پختگی کامل نرسیده و جای کار بسیاری دارد!

زوج شجاع و کنعانی‌زادگان گزینه‌های اصلی امیر برای بازی در قلب خط دفاع هستند و حضور رضاییان در سمت راست خط دفاعی تیم ملی را باید قطعی دانست اما در سمت چپ، به نظر می‌رسد، قلعه‌نویی هنوز به گزینه ایده‌آلش نرسیده. مصدومیت مرتضی پورعلی گنجی و آماده نبودن مجید حسینی عمق اسکواد این پست را ضعیف تر کرده تا حسین کنعانی، شجاع خلیل زاده، امین حزباوی و محمد دانشگر نفرات باقی مانده برای تشکیل خط دفاعی تیم ملی باشند.

این خط دفاعی، تقریبا کل 45 دقیقه نیمه دوم تحت فشار ازبکستان بود و 2 بار تسلیم شد و وقتی قرار به بازی با تیمهای قویتر باشد، قطعا میزان آسیب‌پذیری خط دفاعی بیشتر خواهد شد.

پس از دیدار دوستانه ایران و روسیه که اولین حضور امیر قلعه نویی روی نیمکت تیم ملی بود، ازبکستان قدرتمندترین رقیبی بود که ایران مقابل آن قرار گرفت، عملکرد دفاعی ایران در این مسابقه ضعیف بود و در یک نیمه 2 گل دریافت کردیم تا در آستانه جام ملت های آسیا با جدیت بیشتری روی فاز دفاعی تیم ملی کار شود.

دیدار ایران و ازبکستان در حالی برگزار شد که ایران تا جام ملت های آسیا رقیب بزرگ دیگری در پیش ندارد و اگر دیدار دوستانه با تیم های بزرگ برگزار نشود با چالش جدی رو به رو نخواهد شد و با این ساختار کار سختی مقابل دیگر تیم های مدعی جام ملت ها خواهیم داشت.

باید دید راهکار امیر قلعه نویی و کادرفنی تیم ملی نسبت به عملکرد دفاعی چه خواهد، تغییر سیستم، حضور مدافعان جدید در ترکیب اصلی یا عیب یابی و تمرین بیشتر برای بهبود کیفیت تاکتیک و بازیکنان فعلی در برنامه قرار خواهد گرفت، ایران برای قهرمانی در آسیا نیاز به ساختار دفاعی مطمئن دارد که در بازی های بزرگ روی خلاقیت مهاجمان حساب کند و برنده از میدان خارج شود.

 

3- اگرچه تساوی در خانه حریف، نتیجه بدی برای تیم ملی تلقی نمی‌شود اما نمایش شاگردان امیر قلعه‌نویی در نیمه دوم بازی با ازبکستان، باعث ایجاد یکسری نگرانی‌ها شده است. در شرایطی که تیم ملی با 2 گل، برنده نیمه اول بازی با ازبکستان شده بود اما امیر قلعه‌نویی، نیمه دوم را به کاتانچ باخت تا تعداد بردهای متوالی او، دو رقمی نشود.

اولین سوالی که از امیر قلعه‌نویی بعد از تساوی مقابل ازبکستان مطرح می‌شود، برنامه او برای خط میانی تیمش است. در شرایطی که احمد نوراللهی از تیم ملی کنار گذاشته شده، امروز و بعد از مصدومیت سامان قدوس، علی کریمی جای او را گرفت که به بازیکن حریف پاس گل داد! موضوعی که مورد توجه کارشناسان و منتقدین قرار گرفت و آنها می‌گویند تیم ملی از جای خالی نوراللهی ضربه خورده است.

عملکرد روزبه چشمی هم قابل دفاع نبود و روی گل دوم هم او را می‌توان یکی از مقصران دانست و حالا باید دید کادر فنی تیم ملی، چه برنامه‌ای برای این پست دارد.

تعویض‌های قلعه‌نویی هم دیگر سوژه انتقادها از سرمربی تیم ملی شده است. بیرون کشیدن سردار آزمون و سایر تعویض‌های او در شرایطی که تعویض‌های کاتانچ، ورق را به سود ازبکستان برگرداند، موردی است که باید دید سرمربی تیم ملی چه توضیحی برایش خواهد داشت.

تساوی در خاک ازبکستان، اگرچه نتیجه بدی نیست اما نمایش تیم ملی در نیمه دوم آن هم در آخرین بازی رسمی قبل از جام ملتهای آسیا، طرفداران تیم ملی را نگران سرنوشت این تیم در مهمترین تورنمنت قاره کرده است. مطمئنا ژاپن، عربستان، کره جنوبی و استرالیا، از ازبکستان حریفان قویتری هستند.

 

4- تیم ملی ایران در شرایطی مقابل ازبکستان 2 گل دریافت کرد که طبق آمار متریکا مجموع امید گل تیم ازبکستان به یک هم نمی رسید. ازبک ها به نحو احسن از موقعیت های خود استفاده کردند اما آمار و ارقام هم نشان می دهد تیمی که از لحاظ تاکتیکی و روند بازی سرتر بوده ایران است. ملی پوشان ما در این بازی 16 شوت به سمت دروازه ازبکستان زدند و در طول بازی هم دو برابر ازبک ها امیدگل خلق کردند و شاید پیش از هر چیزی اگر به دنبال مقصر برای این 2 امتیازی از دست رفته باشیم، باید به مصاحبه قلعه نویی پس از بازی رجوع کنیم که لب به انتقاد از بازیکنانش گشود و بیان کرد که در نیمه دوم آن ها با قلبشان بازی نکردند.

این بازی در عین تلخ بودن می تواند نقش یک تلنگر خوب برای تیم ملی و بازیکنانش را بازی کند و بازیکنان تیم باید بپذیرند که حالا که تیم با استایل هجومی پا به میدان می گذارد باید به این موضوع واقف باشد که استفاده نکردن از موقعیت ها و به اصطلاح بازی از روی شکم سیری به نتایج خوبی ختم نمی شود.

5- ایران در دومین دیدار رسمی تحت هدایت امیر قلعه نویی در تاشکند متوقف شد تا با ازبکستان هم امتیاز شود. این تساوی برای قلعه نویی طعم تلخی داشت، چرا که او تا پیش از این بازی 9 برد کسب کرده بود و تا آستانه رسیدن به رکورد 10 برد پیاپی دراگان اسکوچیچ پیش رفت، اما ازبک ها این فرصت را از قلعه نویی گرفتند تا برای او فقط افسوس باقی بماند. اسکوچیچ کروات با پیروزی مقابل ازبکستان، بوسنی، سوریه (2 بار)، کامبوج، هنگ کنگ، بحرین، عراق (2 بار) و امارات به رکورد 10 برد پیاپی رسید تا نامش در فوتبال ایران ماندگار شود اما قلعه نویی که فرصت رسیدن به اسکوچیچ را از دست داد، 9 برد پیاپی خود را مقابل تیم های کنیا، افغانستان، قرقیزستان، ازبکستان، بلغارستان، آنگولا، اردن، قطر و هنگ کنگ کسب کرده. اگر بخواهیم رکوردهای سرمربیان تیم های ملی در تمامی بازی ها را حساب کنیم، اسکوچیچ 10 برد متوالی دارد و قلعه نویی 9 برد. اگر بازی های رسمی مد نظر باشد اسکوچیچ 7 برد دارد و قلعه نویی تنها 1 برد – مقابل هنگ کنگ – را در کارنامه دارد، ضمن اینکه با توجه به بازی ها، اسکوچیچ در شرایط سخت تری موفق به ثبت این رکورد شده.  به هر حال قلعه نویی در کسب دهمین پیروزی متوالی ناکام ماند تا با 9 برد در کنار محمد مایلی کهن بماند. امیر قلعه نویی اگر باز هم بخواهد به رکورد اسکوچیچ هجوم ببرد، با توجه به بازی های پیش رو کار دشواری دارد.

 

6- تیم ملی ایران بعد از 13 بازی پیاپی بالاخره در یک مسابقه بیش از یک گل را دریافت کرد! تیم ملی ایران که درست یک سال قبل و در چنین روزی با نتیجه عجیب 6 بر 2 مغلوب انگلیس شد و سنگین‌ترین شکست خود در تاریخ جام جهانی را تجربه کرد، حالا دوباره در یک مسابقه بیش از یک گل دریافت کرد.  شاگردان امیر قلعه‌نویی در تیم ملی ضمن اینکه نتوانستند از پیروزی ارزشمند و 2 گله خود در تاشکند به خوبی حفاظت کنند در خط دفاعی هم بسیار شکننده ظاهر شدند و با عدم سخت‌گیری در مراقبت از مهاجمان ازبک برای دو بار دروازه‌شان فرو ریخت تا بعد از 13 مسابقه پیاپی طعم 2 گل خورده از رقیب‌شان را بچشند!

تیم ملی که در جام جهانی 2022 بعد از شکست سنگین در برابر انگلیس، مقابل ولز کلین‌شیت کرد و در برابر آمریکا تنها یک بار دروازه‌اش باز شد تا قبل از بازی امروز در برابر ازبکستان در 10 مسابقه اخیر خود در سال 1402 در بازی‌هایی که دروازه‌اش باز شد بیشتر از یک گل نخورده بود. اما حالا این رکورد هم به لطف تساوی 2 بر 2 در برابر ازبکستان شکسته شد.

 

7- تیم ملی ایران با تمامی ستاره‌های ریز و درشت و اروپایی‌اش به تاشکند رفته بود تا با یک برد تکراری برابر بازنده ابدی فوتبال ایران گام دوم در مسیر پرپیچ و خم جام جهانی 2026 را محکم بردارد اما نمایش تیم ملی در تاشکند به غایت نومیدکننده بود و همه را نگران کرد.

تیم ملی در تاشکند در نیمه نخست با درخشش ستاره‌هایش حریف را منکوب کرد و برتری کامل داشت. اگرچه این برتری بیشتر از آنکه روی برنامه و کار تاکتیکی باشد، مرهون درخشش و کیفیت ستاره‌های ایران بود. روی گل نخست، حرکت رامین رضاییان آماده‌ترین ستاره لیگ و اشتباه گلر ازبکستان پایه‌گذار برتری ایران شد و روی گل دوم توپ‌دزدی فوق‌العاده سامان قدوس ستاره لیگ برتری و پاس فوق‌العاده‌تر به مهدی طارمی ستاره پورتو، برتری ایران را دوبله کرد تا تیم ملی با برد کامل به رختکن برود.

در نیمه دوم اما ورق کامل برگشت. کاتانچ مربـی تردست ازبکستان که همیشه جلوی ایران شاخ بوده، با تردستی‌هایش نیمه مربیان را برد و امیر قلعه‌نویی را مات کرد. آنچه سبب شد تا ازبکستان کاملاً صاحب توپ و میدان شده و روی دروازه ایران خیمه بزند. عجیب و تحقیرآمیز بود که در نیمه دوم دقایق طولانی توپ از خط نیمه آنطرفتر نیامد و تعداد پاس‌های متوالی بازیکنان ایران به عدد 3 نمی‌رسید. بازی در نیمه دوم کاملا یک‌نیمه‌ای شده بود و این نمایش فاجعه‌بار سرانجام با 2 گل حریف همراه شد تا بازی به تساوی کشیده شود. اگرچه آنقدر بد بودیم که شاید اگر دقایقی دیگر بازی ادامه داشت، گل سوم را هم می‌خوردیم و دست خالی تاشکند را ترک می‌کردیم. آنچه رقم خورد گویای ضعف‌هایی بود که انگار منتظر بود در یک میدان جدی سرباز کند و ما را با حقایق تیم کنونی آشنا سازد. گل اول ایران حاصل اشتباه فردی دروازه‌بان ازبکستان بود، گل دوم را هم باید محصول عملکرد فردی قدوس و طارمی بدانیم و شاید اگر یکی از این دو گل که با چاشنی شانس و اقبال رقم خورد به ثمر نمی‌رسید، امیر قلعه‌نویی اولین شکست خود در تیم ملی را در دوره جدید حضورش تجربه می‌کرد و بازنده این بازی لقب می‌گرفت.

این نمایش افتضاح و بد از تیم ملی وقتی نگران‌کننده‌تر می‌شود که بدانیم این نخستین محک و بازی جدی تیم ملی در چند ماه اخیر بود و اینکه کمتر از 2 ماه به جام ملت‌های آسیا باقی نمانده. جایی که تیم‌های آماده و باکیفیتی چون ژاپن، کره جنوبی، عربستان و استرالیا برای شکار جام به قطر می‌روند و با این سطح نازلی که در نیمه دوم بازی با ازبکستان دیدیم، حتی تصور بازی با آنها هولناک خواهد بود. آنچه دلشوره‌ها را برای جام ملت‌ها بیش از پیش می‌کند.

واقع‌بینانه است که تساوی مقابل ازبکستان را به مثابه یک تلنگر جدی برای سرمربی تیم ملی و همکارانش بدانیم و دوباره تأکید کنیم که دست‌کم برای رسیدن به جمع چهار تیم نهایی جام ملت‌های آسیا نیاز به انسجام تاکتیکی بیشتری در تیم ملی وجود دارد و علاوه بر آن امیر قلعه‌نویی به عنوان اول شخص کادر فنی باید در انتخاب‌های خود تأمل بیشتری به خرج دهد تا عمرش در تیم ملی زود به سر نیاید.

خبرنگار: سعید آقایی

تیم ملی ایران در تاشکند در یک نیمه به طور کامل تحت تاثیر حریف قرار داشت و نمایشی به غایت رقت انگیز ارائه کرد تا دلشوره ها برای جام ملتها به اوج برسد.