به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ معضل آلودگی هوا چالش دیروز و امروز کشور نیست. این مشکل نزدیک به سه دهه است که شهروندان پایتخت و کلانشهرهای کشور را درگیر کرده است و البته گویی اراده ای هم برای حل آن وجود نداشته و احتمالا هم ندارد؛ هر چند در این دولت گفته می شود قرار است تهمیداتی برای آن اندیشیده شود.

متاسفانه در بیشتر روزهای دو هفته گذشته، هوای پایتخت و کلانشهر های کشور آلوده بود و مدارس هم به همین علت تعطیل و یا به صورت مجازی برگزار شدند و به هر روی روند طبیعی زندگی شهروندان مختل شد. با وجود اینکه تجربه جهانی راه حل های متنوعی برای کاهش آلودگی هوا ارائه می کند، اما از نگاه مجریان امر، انگار سلامت مردم در گرو معضلاتی است که راه حلی وجود ندارد! 

شرایط هواشناسی و خشکسالی که پیش بینی شده اند، بیانگر این است که امسال و در ماه آذر افزایش غلظت آلاینده های هوا را داریم و شرایط مناسبی نخواهیم داشت. از ابتدای آذر ماه شرایط وارونگی و پایداری هوا را داشتیم که پیش بینی هم شده بود و غلظت آلاینده ها هم بالا بود. میانگین غلظت ذرات معلق 5.PM2 در شهرهای کشور در سال قبل 29 میکروگرم بر متر مکعب بوده است که تقریبا 6 برابر رهنمود سازمان جهانی بهداشت است. 

 طبق آخرین آمار و اطلاعات موجود در سایت مرکز کنترل کیفیت هوای تهران، حال هوای تهران اصلا خوب نیست. نه امروز و دیروز و فردا؛ چندین و چندسالی است که حال هوای پایتخت، جز همان چند صباحی که ابر و باد و باران به کمک آمدند، خوب نبود و نیست. اما علت چیست؟ علت منابع مختلف و متعدد آلاینده، نوع شهرسازی و ایده حکمرانی در پایتخت است.

داریوش گل‌علیزاده، معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست در ارتباط با تبعات آلودگی هوا بر زندگی مردم و هزینه‌ای که به کشور تحمیل می‌کند، گفت: براساس آمار وزارت بهداشت در شهرهای آلوده میانگین عمر افراد پنج سال کمتر و این نشان‌دهنده تاثیراتی است که مشکلات شهرهای صنعتی روی زندگی و سلامت مردم می‌گذارد. براساس این آمار۳۰ میلیارد دلار هزینه اقتصادی آسایش از دست‌رفته ناشی از آلودگی هوا بوده، این درحالی است که با تامین اعتبارات نوسازی حمل‌ونقل عمومی و... می‌توان بخش اعظمی از آلودگی‌ها را کاهش داد.

مرگ‌ومیر ناشی از آلودگی هوا بیشتر از تصادفات رانندگی!

گزارش وضعیت هوای جهانی توسط دو گروه HEI و IHME با هدف ارائه اطلاعات جامع جهانی درمورد وضعیت آلودگی هوا در شهرها و کشورهای جهان تهیه ومنتشر شد. آمار ارائه‌شده ایران در این  گزارش نشان می‌دهد، طی سال 2022 و در سطح جهانی، رتبه آلودگی هوا از پنجمین عامل خطر برای مرگ زودرس به رتبه چهارم افزایش یافته و همچنین از تاثیر بسیاری از عوامل خطر و بیماری‌های مزمن شناخته‌شده چون چاقی، دیابت، کلسترول بالا و... فراتر رفته است. لازم به ذکر است، رتبه دوم این لیست متعلق به دخانیات است. برآورد این مطالعه نشان می‌دهد در سال 2022 مواجهه با آلودگی هوا منجر به مرگ زودرس ۶ میلیون و ۶۷۰ هزار نفر در جهان شده است.

میزان برآوردشده مرگ زودرس ناشی از آلودگی هوا حدود ۱۲درصد از کل آمار مرگ‌ومیر جهانی است که شامل مرگ‌ومیر ناشی از آلودگی هوا در محیط‌های بسته و آلاینده‌ها در هوای آزاد بوده است. نرخ مرگ‌ومیر ناشی از آلودگی هوا نسبت به مرگ ناشی از تصادفات رانندگی در جهان بیشتر است. این‌که حال آب‌وهوای تهران چطور است و از نظر میزان آلاینده‌ها در چه دخمه‌ای نفس می‌کشیم هم بر کسی پوشیده نیست. منتها مهم‌تر از این وضعیت بغرنج، نوع مواجهه ما با آن است. 

پشگیری بهتر از درمان است!

همه ما در زندگی بارها و بارها این جمله را شنیده و در بیلبوردها آن را دیده ایم. پیشگیری بهتر از درمان است این روزها به جای اینکه به عنوان یک اصل در زندگی باشد، بیشتر حالت شعارگونه پیدا کرده است، طوری که همه فقط این جمله را به زبان می آورند و کمتر کسی برای پیشگیری از ایجاد ترافیک و آلودگی هوا سعی و تلاش می کند.

یکی از دلایل اصلی آلودگی شهر تهران کمبود حمل و نقل پاک، ارزان و سازگار با محیط زیست است. کیفیت پایین خودروها نیز عامل تاثیرگذار در ایجاد آلودگی هوا بوده و حضور بی رویه این خودرو ها در خیابان مشکلات محیط زیستی زیادی را در شهر ایجاد می کنند. سن بالای وسایل نقلیه عمومی نیز جز مواردی است که باید در مورد آن راه حل های مناسبی پیدا شود. مهمترین عامل انسانی در ایجاد آلودگی ها استفاده از خودروی شخصی در مسافت های کمتر از 5 کیلومتر می باشد که به راحتی با دوچرخه و اسکوتر قابل انجام است، اما عدم آگاهی شهروندان منجر به عدم مسئولیت پذیری آن ها شده است و هر ساله مشکل آلودگی هوا را در پی دارد.

امسال ناپاک‌تر از پارسال!

خیز بزرگ آلودگی هوای تهران در سال جاری زودتر از قبل شروع شده و اگر به همین ترتیب ادامه یابد زمستان آلوده و نفس‌گیری پیش روی شهروندان خواهد بود. با این حال به نظر می‌رسد هنوز نه تنها راهکار و برنامه‌ای برای حل مسئله آلودگی هوا در دست نیست، بلکه درک مشخصی نیز از این مسئله در شهر وجود ندارد. البته اساسا آلودگی هوای شهرها در دنیا مسئله غیر قابل حلی نیست و بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا موفق شده‌اند کیفیت هوای خود را ارتقا دهند. حال باید دید مسئولین ما چه موقع با حرکتی جهادی مشکل آلودگی هوا را حل خواهند نمود!