به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «راه آرمان»؛ تاکنون ۴۲ ماده معدنی در استان کرمان شناسایی شده است که عمده آنها مس، سنگ‌آهن، کرومیت و ذغال‌سنگ است، درحالی‌که وضعیت اکتشاف در استانی که بهشت معادن نام‌گذاری شده چندان هم چنگی به‌دل نمی‌زند.
اکتشافات در استان کرمان بین پنج تا هفت درصد آن هم بیش‌تر به‌صورت سطحی انجام شده است، بنابراین برای اینکه بتوان از ثروت استان برای رسیدن به سفره مردم و تقویت صنایع پایین دستی بهره کافی را برد، باید اکتشافات عمیق را در کشور پیش برد مانند بسیاری از دیگر کشور‌ها که به این حوزه ورود کرده‌اند مانند کانادا که ۹ بار کل سطح کشورش را در مرحله اکتشاف قرار داده است اما ایران فقط ۹ درصد از کل خاک خود را مورد بررسی و اکتشاف قرار داده است.
درحال‌حاضر اکتشاف عمیق فقط در سرچشمه، میدوک و سونگون برای مس انجام شده است، در بحث دیگر ایران روی ذخایر نفت، گاز و در محدوده معدنی آلپ هیمالیاست اما تولید ناخالص داخلی ما در حوزه معدن فقط ۶۷ صدم درصد است که باید افزایش یابد.
هزینه در معدن‌کاوی قطعی نیست
افراد در قانون معادن می‌دانند که هزینه در معدن‌کاوی قطعی نیست و ممکن است به سوددهی برسد یا نرسد، بنابراین بایستی درصورت اثبات ذخیره، پروانه بهره‌برداری را اخذ کنند و البته که افراد توانمند و متخصص هم باید به این حوزه ورود کنند.
این مهم دغدغه‌ای بوده است که بیش از یک سال پایگاه خبری تحلیلی «راه آرمان» به‌دنبال تحقق آن بوده است تا معادن در اختیار افراد قرار گرفته و عملیات اکتشافی آغاز شود و از حالت انحصاری معدن‌کاوی خارج شود.
مهدی حسینی‌نژاد در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «راه آرمان» به آخرین وضعیت پهنه‌های معدنی استان کرمان اشاره و عنوان کرده بود: تاکنون ۸ هزار و ۱۳۵ محدوده معدنی در استان کرمان ثبت شده که از این میزان بیش از ۲ هزار و ۵۶۰ محدوده فعال (دارای پروانه بهره‌برداری و گواهی کشف) و ۵ هزار و ۵۷۵ محدوده به‌نحوی غیرفعال هستند که از ابتدای سال ۱۴۰۲ برای فعال‌سازی این معادن برنامه‌ریزی شده است.
_اما رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان در ابتدای سال گذشته(۱۴۰۲) مطرح کرد: ما ۷۳۱ پروانه بهره‌برداری در استان کرمان داریم که از این میزان ۴۸۰ مورد دارای اعتبار و ۱۰۱ پروانه مشمول مزایده شده است اما از این میزان فقط ۳۳ مورد شرایط مزایده را دارد؛ ضمن اینکه ۱۴۹ مورد دیگر که ایرادهایی داشتند درحال تعیین‌تکلیف هستند.
وی حتی در سال گذشته مدعی شد: یک هزار و ۸۹۸ محدوده مشمول مزایده در استان کرمان داریم که درحال برنامه‌ریزی برای آنها هستیم اما باید براساس بخشنامه‌های موجود شرایط مزایده را داشته باشند.
۴ هزار و ۶۰۰ معدن بلوکه شده در استان کرمان وجود دارد
حسینی‌نژاد در انتهای سال ۱۴۰۱ در آخرین شورای معادن نیز عنوان کرده بود: ۴ هزار و ۶۰۰ معدن بلوکه شده در استان کرمان وجود دارد که در قالب برگزاری مزایده پیگیر وضعیت بهره‌برداری آنها هستیم.
وی با بیان اینکه وضعیت حبس معادن استان در محدوده مس تقریباً پر شده، اظهار کرد: ۷ هزار و ۲۰۰ محدوده معدنی در استان به‌ثبت رسیده که ۴ هزار و ۶۰۰ مورد آن بلوکه شده و در قالب مزایده وضعیت بهره‌برداری آنها پیگیری می‌شود.
حسینی‌نژاد، افزود: البته دستورالعمل‌هایی از قبل نوشته شده که مانع مزایده معادن می‌شود که باید شرط اکتشاف را برای صدور پروانه بهره‌برداری معادن گذاشت.
در تمام جلساتی که برای تعیین‌تکلیف پهنه‌های معدنی برگزار می‌شد، هرچند برخی اعضای شورای معادن معتقد بودند باید پیشنهاد‌ها به‌گونه‌ای باشد که سبب شکل‌گیری رانت نشود اما انفال بودن معادن یک راهکار جدید ایجاد می‌کرد.
معادن نقش مهمی در توسعه پایدار دارند
رئیس سازمان صمت استان کرمان، با بیان اینکه موضوع بلوکه شدن معادن برای اینکه حقی ضایع نشود از طریق مزایده پیگیری می‌شود، گفت: در واقع بحث انفال بودن معادن را تنها برای تضییع نشدن حق تعداد معدودی از افرادی که معدن ثبت کرده‌اند، سلب کرده‌ایم، درحالی‌که کشور ایران ظرفیت‌های معدنی بسیاری دارد؛ یکی از مباحث این است که معادن چه نقشی در توسعه پایدار دارند که این نقش را باید پیش ببریم و مشکلات را در این راستا حل کنیم.
ابراهیم علی مولا بیگی مدیرکل دفتر اکتشافات وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز که در شورای معادن استان در اردیبهشت ماه سال گذشته برگزار شده بود حضور یافت، هم افزود: فرصت‌های اکتشافی معادن باید افزایش پیدا کند و سازمان‌هایی نظیر محیط زیست، منابع طبیعی و انرژی اتمی نیز باید همکاری لازم را داشته باشند تا ذخایر معدنی افزایش پیدا کند.
عمق حفاری کشور ۱۰ متر است
وی به ظرفیت اکتشاف و معدنی در کشور نیز اشاره کرده و گفته بود: عمق حفاری کشور ۱۰ متر است اما در کشورهای پیشرفته معدنی حدود ۳۰۰ متر و پتانسیل معادن در کشور ما ۳۰ درصد از مساحت خاک ایران است بنابراین می‌توان تلاش بیشتری داشت.
گرچه تعیین تکلیف پهنه‌های معدنی استان کرمان هنوز در چالشی با قوانین متعارض با خودش قرار دارد اما مهدی حسینی‌نژاد از مزایده ۱۸۵ محدوده معدنی اکتشافی و بهره‌برداری استان کرمان در ابتدای سال ۱۴۰۳ خبر داد.
مزایده ۱۸۵ محدوده اکتشافی و بهره‌برداری
وی عنوان کرد: مزایده ۱۸۵ محدوده اکتشافی و بهره‌برداری که در بهمن‌ماه ۱۴۰۲ ازطریق روزنامه‌های کثیرالانتشار و محلی فراخوان داده شده بود، شامل پیشنهاد مزایده ۲۸ عنوان بهره‌برداری، ۲۸ پروانه اکتشاف و ۱۲۹ محدوده اکتشافی بود را صبح شنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ برگزار کردیم.
حسینی‌نژاد اذعان کرد: پاکت‌های متقاضیان که حاوی پیشنهاداتشان بود پس ازبازگشایی و بررسی به کمیسیون فنی و مالی سازمان صمت ارجاع شد و قرار است این کمیسیون ظرف مدت یک هفته نتیجه را به کارگروه مزایده جهت طرح عمومی، اعلام کنند.
با تمام این اوصاف امیدواریم در سالی که به جهش تولید با مشارکت مردمی مزین شده است این عرصه که می‌تواند حضور مردمی را رونق بخشد بیش از گذشته فعال شده و اثرات و برکات آن در سفره مردم کرمان عیان شود.