به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع رسانی راه دانا، شهید سید ابراهیم رئیسی از ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ فعالیت خود را با عنوان رئیس جمهور آغاز کرد، در حالی که کشور با مشکلات و معضلات گسترده ای در حوزه اقتصاد مواجه بود که میراث دولت قبلی بوند. از جمله این مشکلات بدهی‌ها، نقدینگی بالا، و گره‌هایی در بخش‌های مختلف بود، آن هم شرایطی که خزانه منفی ۴۴ هزار میلیارد تومانی، و بحران‌های متعدد در کمین دولت جدید بودند.
سکانداری جمهوری اسلامی ایران در شرایطی به شهید رئیسی سپرده شد که بر اثر ترک فعل ۸ ساله دولت قبل، در بسیاری از شاخص‌های اقتصادی، کشور در لبه پرتگاه قرار داشت اما با کار جهادی و روحیه مردمی شهید رئیسی تاکنون که حدوداً سه‌چهارم از عمر دولت سپری شده، در بسیاری از این شاخص‌ها به ثبات نسبی رسید.
باید یادآوری کنیم آیت‌الله شهید رئیسی در شرایطی کشور را تحویل گرفت که بیماری فراگیر کرونا موجب مرگ روزانه صدها نفر از هم‌وطنان و داغدار شدن خانواده‌های آنان می‌شد. از سویی کشور در فشار حداکثری تحریمی آمریکا قرار داشت و امکان فروش نفت و دور زدن تحریم‌ها به حداقل و فروش نفت و میعانات گازی به کمترین میزان خود در ۳ دهه گذشته رسیده بود. اما امروز صحبت از تولید نفت روزانه بیش از ۳ میلیون بشکه است و صادرات نفت خام کشورمان نیز به روزانه ۱,۷ میلیون بشکه رسیده است.
آمارهای فروش نفت نشان می‌دهد در دولت قبل میزان صادرات کشورمان تا ۴۰۰ هزار بشکه در روز هم رسیده بود. از سویی بر اساس گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، میزان کسری بودجه سالانه به حدود ۵۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده و تورم سالانه رکورد عجیب ۶۰ درصد را شکسته بود.
برآیند رشد اقتصادی کشور در دهه ۹۰ بنا بر گزارش مرکز آمار و بانک مرکزی، نزدیک به صفر و روند سرمایه‌گذاری در کشور منفی شده بود. در چنین وضعیتی برخی کارشناسان اقتصاد در انتظار سونامی تورم ۳ رقمی بودند.
از دستاوردهای شاخص اقتصادی شهید رئیسی می‌توان به نکات زیر اشاره داشت:
دستاوردهای دولت شهید رئیسی در حوزه مسکن
یکی از ابرمشکلات دولت پس از تورم، مسکن بود که رهبری هم بارها به آن اشاره داشتند. دولت در مرحله اول دست به کار تکمیل ۲۳۰ هزار مسکن مهر ناتمام شد و از ورود بخش خصوصی و مردم به این بخش استقبال کرد و تکمیل این پروژه‌ها را به انبوه‌سازان سپرد و ساخت‌وساز در بافت‌های فرسوده را وزارتخانه به عهده گرفت.
پرداخت تسهیلات به پروژه‌های خودمالکی و انعقاد قرارداد با بانک برای پرداخت تسهیلات ساخت مسکن به اشخاص دارای زمین (خودمالکی)، نوسازی و بهسازی مسکن روستایی و تخصیص زمین به متقاضیان واجد شرایط بخشی از برنامه و سیاست‌های دولت شهید رئیسی در بخش مسکن بود.
بر اساس آمارها بیش از ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار مسکن در حال ساخت است و حتی اگر صددرصد وعده ۴ میلیونی مسکن دولت هم محقق نشود، نسبت به دولت‌های قبل رشد چند برابری ساخت مسکن و دستیابی به آمارهای ۸۰-۷۰ درصدی در تحقق اهداف دولت حاصل خواهد شد.
در حال حاضر بیش از ۲.۵ میلیون واحد نهضت ملی مسکن در مرحله ساخت است و ۱۰۰ هزار هکتار زمین برای اجرای این طرح تأمین شده است تا ۴.۵ میلیون خانواده‌ای که تاکنون در سامانه ثمن ثبت‌نام کرده‌اند، بتوانند خانه‌دار شوند.
بنا بر این گزارش، بر اساس اعلام مرکز آمار و بانک مرکزی، میزان رشد بخش مسکن و ساختمان در سال پایانی دولت قبل به ترتیب منفی ۱۳.۵ و منفی ۱۵.۴ درصد بود که این مهم در پایان سال گذشته به ۴.۸ درصد رسید. این یعنی نه تنها از رکود بخش مسکن پس از سال‌ها خارج شدیم، بلکه در مسیر درست قرار گرفتیم.
دستاوردهای دولت مردمی شهید رئیسی در بخش نفت
مشاهدات نشان از رشد ۱۷ درصدی بخش نفت، ۴ درصدی صنعت، ۴ درصدی خدمات و ۷ درصدی کشاورزی در اقتصاد را دارند.
همچنین بخش نفت به تنهایی توانسته است در حوزه فروش رشدهای بالایی را برای خود ثبت کند و این نشانه شفافی از توان کشور برای دور زدن تحریم‌ها، افزایش فروش نفت و عدم انزوای ایران است. بخش نفت با افزایش چند برابری رشد اقتصادی از ۷ درصد در پاییز ۱۴۰۰ به ۲۵ درصد در تابستان ۱۴۰۲ رسید. به گونه‌ای که صادرات یک و نیم میلیون بشکه نفت ایران در سال گذشته افزایش ۶۱ درصدی تولید داشت و به بیش از دو میلیون بشکه در سال ۱۴۰۲ و سه و نیم میلیون بشکه در سال ۱۴۰۳ رسید.
شایان ذکر است، صادرات نفت که در سال‌های پایانی دولت دوازدهم به شدت کاهش پیدا کرده بود، امروز به عدد پیش از خروج آمریکا از برجام رسیده است.
دیپلماسی دولت در دوره ریاست جمهوری شهید ابراهیم رئیسی
دولت سیزدهم با اتخاذ سیاست گرایش به شرق و توسعه روابط با همسایگان گام‌های بزرگی را در سیاست خارجی برداشت. امری که باعث شکست راهبرد آمریکا در انزوای ایران و بازگشایی پنجره‌های فرصت به روی تجارت و اقتصاد کشور شد.
استقبال و عضویت در پیمان شانگهای و بریکس و توسعه سیاست گسترش روابط همسایگی موجب افزایش قابل توجه حجم تجارت خارجی کشورمان و رکورد شکنی در سال گذشته شدیم. به گونه‌ای که کشور در تجارت خارجی و تا پایان ماه بهمن به عدد بی‌سابقه ۱۲۰ میلیارد دلار رسید. موضوعی که با تلاش‌های پی گیر رئیس جمهور و اعضای کابینه بخصوص معاون اول و شهید امیر عبدالهیان وزیر شهید امور خارجه همراه بود و اتفاقاً نشان می‌دهد ایران نه تنها منزوی نیست بلکه لنگر ثبات و توسعه در غرب آسیا است.
کاهش نرخ بیکاری
در این دوره نرخ بیکاری با کاهش ۲ درصدی از ۹ درصد به ۷ درصد رسید که به نوبه خود یک رکورد در ۱۵ سال اخیر از سال ۱۳۸۷ محسوب می‌شود.
کاهش ۱۱.۸ درصدی نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، کاهش نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال به ۲۱.۲ درصد از دیگر دستاوردهای این دوره بود تا جایی که خالص اشتغال ایجادی کشور در سال ۱۴۰۲ به رقم کم نظیر ۷۷۵ هزار نفر رسیده است.
در سال گذشته بیش از ۹۰۰ هزار بیمه شده جدید در سازمان تأمین اجتماعی ثبت شده و برنامه ریزی شده است که در وزارت کار در سال جاری و سال‌های بعد همه ساله یک میلیون شغل مستمر ایجاد شود، تعدیل نیروی کار ۱۰ درصد کاهش داشته و در ۲۵ استان کشور با کاهش نرخ بیکاری مواجه بودیم.
در حوزه مشاغل خانگی نیز طی سال گذشته بیش از ۴۰۰۰ میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شد و نرخ مشارکت اقتصادی در سال گذشته افزایشی و به میزان ۴۱ درصد برآورد شده است.
نهایتاً نرخ بیکاری کل کشور در سال ۱۴۰۲ با تلاش‌های دولت شهید رئیسی روند کاهشی داشته تا جایی که در برخی از استان‌ها نرخ بیکاری به کانال ۷ درصد و زیر این رقم رسید.
دستاوردهای دولت شهید رئیسی در بخش فناوری
در بخش تکنولوژی فضایی ۱۳ پرتاب ماهواره‌ای موفق در دولت سیزدهم انجام شده است در حالی که در دولت‌های یازدهم و دوازدهم عملاً این صنعت کشور تعطیل شده بود.
پرتاب‌های دولت سیزدهم از مجموع ۱۰ سال گذشته دولت‌های پیشین بیشتر بود، در نتیجه همین پرتاب‌ها، کشورمان ایران برای نخستین بار با موفقیت به مدار ۷۵۰ کیلومتری از سطح زمین دست پیدا کرد و اکنون ماهواره‌برهای ایرانی در کلاس سبک در مدارهای ۵۰۰ کیلومتری و ۷۵۰ کیلومتری از سطح زمین تثبیت شده‌اند.
هدف صنعت فضایی ایران در دولت سیزدهم این‌گونه پایه گذاری شد که محموله‌های سنگین چند صد کیلویی را در مدار ۵۰۰ تا ۷۵۰ کیلومتری قرار دهد. وزن محموله‌های کنونی حدود ۱۰۰ کیلوگرم است. طبق برنامه ۱۰ساله صنعت فضایی و در افق ۱۴۱۰، ایران باید بتواند محموله‌هایی که وزن آن‌ها به «تن» می‌رسد را با موفقیت پرتاب کند.
ارتقا بهره‌وری در حوزه کشاورزی، پایش دقیق منابع آبی کشور، مدیریت مخاطرات طبیعی، پایش تغییرات کاربری، ساخت‌وسازهای غیر مجاز و مقابله با جنگل‌خواری، پایش مخاطرات زیست محیطی، پایش معادن و اکتشافات معدنی، پایش مرزهای کشور و بسیاری از کاربردهای دیگر از جمله اهداف دولت در دستیابی به صنایع فضایی بود.
افزایش ظرفیت تولید خودرو
صنعت خودروسازی که تا پیش از استقرار دولت مردمی سیزدهم در وضعیت نامطلوبی قرار داشت و از عوارض مزمن رنج می‌برد، این روزها با اجرای برنامه‌های تحولی، جان تازه‌ای یافته و حتی خودروهای ایرانی به بازار دیگر کشورها راه یافته‌اند.
طی دو سال اخیر در راستای تحقق اهداف حوزه صنعت خودرو علاوه بر صفر کردن خودروهای ناقص پارکینگ‌ها و برداشتن گام مؤثر تولید خودرو در کشور، دولت شهید رئیسی تجربه سال ۱۳۹۳ را تکرار کرده و بیشترین رشد تولید خودرو طی ۱۲ سال اخیر را ثبت و در رتبه ۱۴ جهان قرار گرفت.
امسال ۳۶۳ هزار دستگاه خودروی سواری به‌صورت عبور مستقیم و کامل تولید شده که در مقایسه با ۲۵۷ هزار دستگاه تولید کامل مدت مشابه سال گذشته، رشد ۴۱ درصدی را نشان می‌دهد.
در مدت یاد شده ۵۱ هزار دستگاه خودروی وانت، ۹۹۰ دستگاه خودروی ون ۷۱۵ دستگاه مینی‌بوس و اتوبوس نیز تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال سه‌درصدی رشد است.
از جمله دستاوردها در ۲۴ ماه گذشته، افزایش تولید خودروسازان دولتی و خصوصی، عرضه شفاف خودرو با راه‌اندازی سامانه یکپارچه و حضور محصولات خودروسازان ایرانی در دیگر کشورها قابل ذکر است.