خسرو معتضد، مورخ و پژوهشگر معاصر در گفتگو با خبرنگار سیاسی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ با اشاره به خبر پیدا شدن یک بمب خنثی نشده در مناطق عشایر نشین کهگلویه و بویراحمد گفت: در سال 1340 بعد از جریان اصلاحات ارضی، شورش عشایری در فارس، کهگلویه و بویر احمد و ممسنی انجام شد که رهبر این شورش شخصی به نام حبیب الله شهبازی پدر عبدالله شهبازی مورخ و تاریخ نویس بود.

وی ادامه داد: حبیب الله شهبازی و عبدالله ضرغام پور در اعلام کردند که علیه اصلاحات ارضی که زمین های ما را می گیرد قیام می کنیم. شخصی به نام بهمن قشقایی هم در راس این نهضت قرار گرفت اما دولت مرکزی نظامیان را به فرماندهی ارتشبد بهرام آریانا را با تجهیزات نظامی فراوان به منطقه اعزام کرد، اما حکومت مرکزی نمی دانست که مقابله با عشایر کار دشواری است.

بیشتر بخوانید

سیاست راهبردی رژیم پهلوی تضعیف عشایر بود/مقاومت عامل اصلی خنثی سازی توطئه ها علیه تمامیت ارضی

متعضد با اشاره به اینکه درگیری در این زمینه ماه های طول کشید، عنوان کرد: یک سرگردی چترباز و عده ای از درجه داران و افسران در این درگیری ها کشته شدند، در چند نقطه دیگر هم ارتشیان به دست تک تیراندازان عشایر کشته شدند، همین باعث شد به نیروی هوایی ارتش دستور دادند که این مناطق را بمباران کنند.

این مورخ معاصر با اشاره به اینکه بمباران این مناطق به زنان و کودکان عشایر آسیب جدی رساند و موجب کشتار عده زیادی شد، ادامه داد: عشایر نمی دانستند که ارتش از 28 مرداد به بعد قوی شده است، ارتش شاهنشاهی بهترین اسلحه ها را با چند میلیون دلار به طور سالانه خریداری می کرد و هلی کوپتر را هم آمریکایی ها در سال 42 به رژیم پهلوی دادند از همین رو رژیم به شدت مناطق عشایر نشین را بمباران می کرد.

وی با بیان اینکه عشایر در جریان این درگیری ها چندین بار به نیروهای ارتش شبخون زده و افسران ارتش را کشتند، عنوان کرد: بمباران هوایی مناطق عشایری توسط رژیم پهلوی موجب شد عشایر از ارتش امان بخواهد در ظاهر به آنها امان داده شد اما در نهایت اعدام شدند.

معتضد با اشاره به اینکه عشایر با اصلاحات ارضی آمریکایی مخالف بودند ادامه داد: بزرگان عشایر به خاطر مخالفت با اصلاحات ارضی به دست رژیم پهلوی کشته شده و جنازه آنها آویزان شد.

این مورخ معاصر با بیان اینکه عشایر معتقد بودند که اصلاحات ارضی زندگی آنها را به هم ریخته و زمین هایشان را غصب خواهد کرد، گفت: حاصل این مقاومت بمب های آمریکایی بود که به دست رژیم پهلوی بر سر عشایر ریخته می شد.

وی با اشاره به اینکه نظامیان دوران پهلوی با عشایر به تندی برخورد می کردند، ادامه داد: در زمان پهلوی درباره برخورد با عشایر مشکل جدی داشتیم، عشایر لرستان را تخته قاپو یعنی یک جا نشین کردند در حالی که عشایر نمی توانند یک جا نشین باشند چون باید به ییلاق و قشلاق می رفتند رژیم پهلوی با عشایر نامهربانی می کرد.

معتضد با بیان اینکه ارتش های خارجی، قزاق های روس و نیروهای انگلیسی در ایران بودند که رفتارشان لاابالی گرایانه بود، گفت: نظامیان پهلوی رفتار خود را از آنها الگو برداری می کردند در حالی که عشایر مردمی خودکفا و مستقل بودند و باری برای حکومت مرکزی نداشتند.