به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ در دنیای امروز، با گسترش سریع فناوری و رسانه‌های اجتماعی، والدین با چالش‌های جدیدی در زمینه حفظ حریم خصوصی کودکان خود مواجه هستند. اشتراک‌گذاری تصاویر کودکان در فضای مجازی، گرچه ممکن است به نظر بی‌ضرر بیاید، اما می‌تواند پیامدهای جدی و نگران‌کننده‌ای به همراه داشته باشد.
روان‌شناسان کودک بر اهمیت آموزش احترام به حریم خصوصی از سنین پایین تأکید می‌کنند. آنها می‌گویند: «اگر کودکان از همان ابتدا با مفهوم حریم خصوصی آشنا شوند، بسیاری از مشکلات و بی‌اخلاقی‌های موجود در فضای دیجیتال کاهش می‌یابد.
با این حال، بسیاری از والدین بدون در نظر گرفتن حریم خصوصی کودکان، از بدو تولد آنها تا رسیدن به سنین بالا، به ثبت و انتشار تصاویرشان در شبکه‌های اجتماعی می‌پردازند. این رفتار ممکن است پیامدهایی جدی داشته باشد، به‌ویژه در شرایطی که این تصاویر به دست افراد سودجو بیفتد.
آسیب‌های ناشی از اشتراک‌گذاری تصاویر
خطرات مستقیم برای کودکان: انتشار تصاویر آنلاین ممکن است کودکان را در معرض خطراتی قرار دهد که از سوی افرادی با نیت‌های سوء صورت می‌گیرد. این خطرات شامل سوءاستفاده از تصاویر در زمینه‌های غیرقانونی یا توهین‌آمیز است.
ایجاد پرونده‌های دیجیتال: برخی کارشناسان بازاریابی اطلاعات ممکن است از تصاویر و اطلاعات آنلاین برای ایجاد پرونده‌های دیجیتالی استفاده کنند. این پرونده‌ها می‌توانند پیش‌بینی‌هایی درباره رفتار و سلامت آینده کودکان ارائه دهند که می‌تواند نگران‌کننده باشد.
تهدید تصاویر جعلی: تصاویر کودکان ممکن است به شکل جعلی تغییر یابند و در تولید محتوای توهین‌آمیز یا مخرب استفاده شوند. این تهدید می‌تواند به اعتبار و وضعیت اجتماعی کودک آسیب بزند.
عدم دخالت کودکان در تصمیم‌گیری‌ها
بسیاری از والدین بدون مشورت با کودکان، اقدام به نشر تصاویر آنان می‌کنند. این عدم مشارکت، ممکن است فرصت‌های آموزشی و آگاهی را از بین ببرد.
به گفته زهرا ترابی، روان‌شناس کودک، احترام به خواسته‌های کودکان در این زمینه بسیار ضروری است. او خاطرنشان می‌کند: «با نشر بی‌رویه تصاویر، والدین خود عامل نقض حریم خصوصی فرزندانشان می‌شوند و این موضوع تأثیرات منفی بر هویت کودک خواهد داشت.»
به گفته این روان‌شناس کودک، گاهی نیز ممکن است انتشار عکس‌های یک کودک در شبکه‌های اجتماعی اظهارنظرهای منفی دیگران درباره ظاهر یا رفتارهای او را به همراه داشته باشد که موجب کاسته شدن اعتماد به نفس این کودک و ایجاد احساس حقارت در او می‌شود.
او در این باره به کودکانی که رفتارهای به ظاهر مسخره‌ای دارند و فیلم‌هایشان بسرعت در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود، اشاره و تاکید می‌کند زمانی که رشد عقلی این کودکان کامل شود و بفهمند هزاران یا میلیون‌ها شبکه‌های اجتماعی فیلم یک صحبت یا رفتار خنده‌دارشان را دیده و آنها را مورد تمسخر قرار داده‌اند، بدون شک ضربه شدیدی به روحیه‌شان وارد می‌شود.
علی‌اصغر کیهان‌نیا، مشاور خانواده، نیز به تأثیر رفتار والدین بر الگوپذیری کودکان اشاره کرده و یادآور می‌شود که «اعمال افراطی والدین در فضای مجازی می‌تواند منجر به رفتارهای نامناسب در فرزندان شود.»
او در این باره به وقت‌گذرانی بیش از حد برخی والدین در فضای مجازی اشاره می‌کند و می‌گوید اگر پدر و مادر در محیط خانه به جای برقراری ارتباط عاطفی و توجه به فرزندان، به گشت‌وگذار در فضای مجازی بپردازند، فرزندانشان نیز به خود حق می دهند به جای گذراندن وقت در کنار خانواده، خود را سرگرم بازی‌های رایانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی کنند که بسیاری از آنها حاوی محتوای نامناسب برای کودکان است.
کیهان‌نیا در این باره تاکید می‌کند که انتشار بی‌رویه عکس‌های کودکان در شبکه‌های اجتماعی یکی از همین رفتارهای افراطی است که می‌تواند عواقبی را برای کودک و خانواده‌اش به همراه داشته باشد.
او معتقد است بیشتر پدر و مادرها معمولا برای تقویت اعتماد به نفس فرزندانشان عکس‌هایی را از آنها در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند. آن طور که او می‌گوید تنهایی انسان در جامعه امروز سبب شده گاهی این کار با افراط همراه شود و برخی والدین به جای توجه به نیازهای کودکشان، روزانه تعداد زیادی عکس و فیلم از او در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارند.
نکات کلیدی
اجتناب از اشتراک‌گذاری اطلاعات حساس: والدین باید از به اشتراک‌گذاری تصاویری که ممکن است کودک را در موقعیت آسیب‌پذیری قرار دهد، خودداری کنند. به ویژه تصاویری که حاوی جزئیات حساس یا خصوصی هستند.
حفاظت از حریم خصوصی کودک: تصاویر کودکان در وضعیت‌هایی که مناسب نیستند، مانند بدون لباس، نباید منتشر شوند. والدین باید با فرزندان خود درباره نحوه اشتراک‌گذاری اطلاعات صحبت کنند و آنها را در فرآیند تصمیم‌گیری دخالت دهند.
آموزش و آگاه‌سازی: والدین باید فرزندان خود را با روند مدیریت و حذف محتوای نامناسب در رسانه‌های اجتماعی آشنا کنند. این کار می‌تواند به عنوان فرصتی آموزشی برای یادگیری مسئولیت‌پذیری در دنیای دیجیتال مطرح شود.
سیاست‌گذاران و پلتفرم‌های دیجیتال باید فضایی امن‌تر برای خانواده‌ها فراهم کنند. والدین می‌توانند با بررسی خط‌مشی‌ها و برنامه‌ها در مدارس و سازمان‌ها، به ایجاد سیاست‌های مناسب برای اشتراک‌گذاری تصاویر کمک کنند.
به گزارش دانا؛ اشتراک‌گذاری تصاویر کودکان در فضای مجازی نیازمند دقت و توجه خاص است، والدین باید بین خطرات و مزایای به اشتراک‌گذاری تصاویر تعادل برقرار کنند و با در نظر گرفتن مخاطبان و تنظیمات حریم خصوصی، تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند؛ با این حال، هیچ راهی برای ایمن‌سازی کامل وجود ندارد و مهم است که والدین و سیاست‌گذاران به‌طور مشترک برای محافظت از حریم خصوصی و امنیت کودکان تلاش کنند.