به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ از ایلام بیدار، در دنیای امروز، کشاورزی به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد و تأمین معیشت جوامع، نیازمند نوآوری و استفاده از فناوری‌های پیشرفته است. یکی از گیاهان زینتی و دارویی با پتانسیل بالا، گل ارکیده است که به دلیل خواص دارویی و اقتصادی‌اش، مورد توجه بسیاری از محققان و کشاورزان قرار گرفته است.
در این راستا، یک زوج جوان از شهرستان دهلران با حمایت دانشگاه زابل موفق به اختراع سرنگ تلقیح گل ارکیده شده‌اند. این اختراع، نه تنها به بومی‌سازی ارقام مختلف و بهینه‌سازی تولید انبوه این گل کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به رشد اقتصادی و اشتغال‌زایی در کشور نیز منجر شود. در این گزارش به بررسی ابعاد مختلف این اختراع، اهمیت اقتصادی گل ارکیده و چالش‌های موجود در تولید آن خواهیم پرداخت.
یک زوج جوان از شهرستان دهلران با اختراع سرنگ تلقیح گل ارکیده، گامی نوین در عرصه کشاورزی برداشته‌اند. این اختراع به بومی‌سازی ارقام مختلف و بهینه‌سازی تولید انبوه این گل باارزش کمک می‌کند. گل ارکیده به دلیل ویژگی‌های خاص خود، به یکی از محبوب‌ترین گیاهان زینتی تبدیل شده و در سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به آن شده است. در این گزارش به بررسی ابعاد مختلف این اختراع و اهمیت آن در زمینه تولید و اقتصاد کشور می‌پردازیم.
نوآوری و اهمیت اقتصادی گل ارکیده
گل ارکیده از دیرباز به‌عنوان یک گیاه زینتی و دارویی شناخته شده و دارای خواص دارویی و اقتصادی زیادی است. این گیاه به‌ویژه در تولید داروهای پوستی و ضد سرطانی مورد توجه قرار گرفته و بسیاری از کشورهای پیشرفته از آن به‌عنوان منبعی برای تولید دارو استفاده می‌کنند. به گفته فاطمه بیدرنامنی، عضو هیأت علمی دانشگاه زابل و یکی از مخترعان این سرنگ، قیمت هر چهار گلدان از گیاه ارکیده معادل یک بشکه نفت است. این واقعیت نشان‌دهنده پتانسیل بالای این گیاه برای ارزآوری و تبدیل شدن به یک محصول صادراتی سودآور برای کشور است.
با توجه به شرایط اقتصادی و تحریم‌های نفتی، انتخاب گیاهان استراتژیک و سازگار با شرایط محلی به عنوان یک راهکار مؤثر در صنعت کشاورزی مطرح شده است. ارکیده گلدانی به عنوان بهترین جایگزین برای نفت صادراتی به‌ویژه در شرایط کنونی می‌تواند به رونق اقتصادی و اشتغال‌زایی در مناطق مختلف کشور کمک کند.
چالش‌ها و مزایای تکنولوژی جدید
مجید عرفانیان، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه زابل در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: در تولید انبوه گل ارکیده به روش‌های رویشی و زایشی با چالش‌هایی نظیر هزینه‌های بالا و دشواری‌های فنی مواجه است. این چالش‌ها به‌ویژه در زمینه کشت بافت و تولید ارقام تجاری حاصل از دو رگ‌گیری پایه‌های مادری بسیار محسوس است. از این رو، گروهی از محققان دانشگاه زابل با ثبت دو اختراع در حوزه تلقیح و تکثیر، به رفع این چالش‌ها پرداخته‌اند.
وی افزود: این اختراع شامل سرنگ تلقیح گیاهی و پروتکل تولید انبوه ارکیده با استفاده از ترکیبات منحصر به فرد است. سرنگ تلقیح مصنوعی طراحی شده، علاوه بر دقت بالا و سهولت استفاده، کارایی تولید بذر را به‌طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. این ویژگی‌ها می‌تواند به تولید کپسول بذر حاوی میلیون‌ها بذر برای کشت بافت کمک کند و به ایجاد ارقام جدید منجر شود.
به‌گفته معاون پژوهش و فناوری دانشگاه زابل، طراحی و ساخت این سرنگ، کارایی تلقیح را به ۱۰۰ درصد رسانده و به محققان این امکان را می‌دهد که به‌راحتی و با دقت بالا بذرها را تلقیح کنند. این امر به تولید انبوه و تجاری‌سازی گل ارکیده کمک شایانی خواهد کرد.
پتانسیل بازار و توجه به مسائل زیست‌محیطی
مهدی شعبانی‌پور از مخترعین تلقیح گل ارکیده در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: با توجه به افزایش تقاضا و فروش گل ارکیده، به‌ویژه نوع فالانوپسیس که ۷۵ درصد از فروش بازار را به خود اختصاص داده، این اختراع می‌تواند به ایجاد بازارهای جدید و اشتغال‌زایی قابل توجهی منجر شود. طبق آمارها، ۹۰ درصد تولید گل ارکیده بازار صادراتی با قیمت ۸ تا ۱۲ دلار به فروش می‌رسد. این واقعیت نشان می‌دهد که این بازار ظرفیت بالایی برای رشد و رونق دارد.
وی افزود: علاوه بر این، توجه به مسائل زیست‌محیطی و مدیریت منابع آب در تولید گل ارکیده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بازار گل ارکیده به دلیل نیاز به مصرف بهینه آب، توجه ویژه‌ای را از سوی کشاورزان و کارآفرینان می‌طلبد. این موضوع نه تنها به حفظ محیط‌زیست کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به پایداری تولید منجر شود.
حمایت از مخترعان و تأثیر آن بر رشد اقتصادی
در جوامع بشری، اختراعات زمانی موفق می‌شوند که از مخترعان و صاحبان ایده حمایت مادی و معنوی شود. این موضوع به تقویت ارتباط بین علم و صنعت کمک می‌کند و می‌تواند به رشد و شکوفایی اقتصادی منجر شود. فاطمه بیدرنامنی و همکارانش با تأکید بر لزوم گزینش گیاهان استراتژیک و سازگار با شرایط محلی، به این نکته اشاره کردند که این رویکرد می‌تواند به ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی در مناطق مختلف کشور کمک کند.
به همین دلیل، حمایت از این نوع ابتکارات و اختراعات در سطح ملی و محلی می‌تواند به توسعه پایدار و اقتصادی کشور کمک کند. همچنین، این اختراع می‌تواند به‌عنوان الگویی برای سایر پروژه‌های کشاورزی در کشور مورد توجه قرار گیرد.
اختراع سرنگ تلقیح گل ارکیده توسط زوج جوان دهلرانی، نه تنها یک نوآوری مهم در عرصه کشاورزی است، بلکه می‌تواند به تقویت اقتصاد محلی و ملی کمک کند. با توجه به خواص دارویی و اقتصادی گل ارکیده، ظرفیت‌های بالایی برای ارزآوری و صادرات وجود دارد. این اختراع به‌عنوان یک راهکار مؤثر در بهینه‌سازی تولید و بهره‌وری در کشاورزی می‌تواند به‌عنوان الگویی برای سایر پروژه‌های مشابه در کشور مورد توجه قرار گیرد.
در نهایت، این تلاش‌ها می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی در مناطق روستایی و شهری و همچنین به افزایش اشتغال و رونق اقتصادی کمک کند. لذا توجه به این نوآوری‌ها و حمایت از مخترعان و کارآفرینان در این حوزه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.