نصرت الله تاجیک، سفیر پیشین ایران در اردن و کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با خبرنگار بین الملل شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ در بررسی عوامل پایداری حزب الله علیرغم ترور کادرهای عملیاتی و دبیرکل این سازمان شهید سید حسن نصرالله به دلایل استحکام ساختار حزب الله لبنان اشاره کرد و گفت: یکی از ابعاد استحکام حزب الله ، چینش  ساختار حقوقی این تشکیلات است ، در حقیقت چینش مسئولیت ها در حزب الله  هرمی یا عمودی نیست که یک نفر در راس و باقی در قاعده آن قرار گیرند بلکه ساختار حزب الله یک ساختار افقی است و افراد در عرض هم قرار می گیرند.

وی در تشریح این ساختار با بیان اینکه حزب الله به صورت شورایی اداره می شود، عنوان کرد: فضای سیاسی اجتماعی لبنان بسیار متفاوت است و چون گروههای تشکیل دهنده جامعه لبنانی هر یک به تنهائی در اقلیت هستند لذا تحمل مخالف برای ایجاد اجماع بالاست از این رو شور ، مشورت و فعالیت شورائی پذیرفته شده است.

تاجیک با بیان اینکه در نمودار سازمانی این حزب دبیر کل چند معاون دارد و هر یک از معاونت ها یک مسئول دارند که هر کدام تحت نظر شورای آن مسئولیت اداره می شوند ادامه داد: باید دقت کنیم ادبیات جنبش های آزادی بخش با سازمان های بروکراتیک کشورها در نحوه چینش نمودار سازمانی تفاوت وجود دارد. جنبشها به دلیل آسیب پذیری ها و امکان حذف هر یک از مسئولان به دلایل مختلف از جمله ترور،  هر جایگاه را به صورت شورایی اداره می کنند، بنابراین یکی از دلایل استحکام حزب الله چیدمان پستها و نمودار یا چارت سازمانی آن است.

این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه با اشاره به عوامل دیگر استحکام بخش بودن ساختار حزب الله عنوان کرد: در ادبیات سازمان ها مقوله ای با عنوان خود ترمیمی سیستمی وجود دارد که براساس این نظریه سازمان ها در صورت درون داد کافی خاصیت خود ترمیمی را حفظ می کنند، که این نیز از ویژگی های ساختار درونی حزب الله است که انگیزه و خودباوری و دفاع از حریم کشور و مردم موتور محرکه یا خونی است که دائم به این ساختار تزریق میشود.

وی با اشاره به اینکه حزب الله سازمانی است که براساس ایدئولوژی اسلامی و شیعی به دنبال تامین اهداف خویش که رفع اشغال سرزمین و آب خود از دست اسرائیل است، گفت: ایدئولوژی مبارزه حق علیه باطل حزب الله یکی دیگر از عواملی است که موجب استحکام بخشی به حزب الله لبنان شده است.

هدف حزب الله یک هدف مشروع ضد اشغالگری است

تاجیک با بیان اینکه اهداف حزب الله باعث می شود که ساختار آن مستحکم شود تصریح کرد: هدف حزب الله یک هدف مشروع ضد اشغالگری است که برای دفاع از حقوق مردم لبنان و کرامت بخشی آنها است ، در حقیقت محبوبیت حزب الله بین مردم لبنان چه در میان مسلمانان و چه در میان مسیحیان و دروزی ها نیز به همین دلیل است که جلوی ترکتازی اسرائیل در لبنان را گرفته است. و با توازنی که در صحنه داخلی لبنان برقرار کرد هم شیعیان را که قبلا شهروند درجه سه محسوب میشدند از زیر یوغ سایرین خارج کرد و هم با تعامل با تمامی طوایف از تعدی هر یک بر دیگری جلوگیری کرد.

وی با اشاره به اینکه قبل از تشکیل حزب الله، رژیم صهیونیستی در لبنان به هر اقدامی که دوست داشت دست می زد، ادامه داد: در راس این اقدامات غصب سرزمینی و آب های جنوب لبنان قرار داشت. از این رو حزب الله تاسیس شد تا سیادت و حاکمیت سرزمینی لبنان که مورد چشم داشت اسرائیل بود از بین نرود و همین امر موجب حمایت و پشتیبانی مردم لبنان از تشکیلات حزب الله شد.

سفیر پیشین ایران در اردن با اشاره به اینکه عملکرد حزب الله یکی دیگر از عوامل استحکام بخش در این تشکیلات به شمار می رود تصریح کرد: عملکرد حزب الله از زمان تاسیس تا به امروز موجب گسترش طولی و عرضی آن و تبدیل به بزرگترین ارتش غیر دولتی جهان شد . همچنین دفاع از ملت لبنان موجب شد مورد اعتماد مردم لبنان باشد، این عملکرد می تواند در سطح رهبری یا در سطح بدنه این تشکیلات و چه در تعامل گروه های سیاسی و مخصوصا در پارلمان لبنان باشد.

تاجیک با اشاره به اینکه لبنان یک جامعه متکثر، پویا و در درجه نخبگی نسبت به سایر کشورهای عربی از سطح بالایی برخوردار است تصریح کرد: در چنین جامعه ای نمی توان با تفسیر تنگ نظرانه با گروه ها تعامل داشت، اما خوشبختانه حزب الله در زمان حیات شهید حسن نصرالله به دلیل ویژگی شخصیتی و تعامل شخصی و سازمانی وی با سایر گروه ها این تشکیلات توانست انسجام داخلی لبنان را با وجود طوایف گوناگون و دخالت های خارجی در سطح قابل توجهی حفظ کند.

ارتباطات وسیع منطقه ای با سایر گروه های مقاومت

این کارشناس مسائل بین الملل ارتباطات منطقه ای و بین المللی را یکی دیگر از عوامل استحکام و انسجام حزب الله برشمرد و خاطرنشان کرد: حزب الله با ارتباطات وسیع منطقه ای با سایر گروه های مقاومت مثل انصارالله یمن ، مقاومت اسلامی در عراق و گروه های مقاومت در فلسطین و همچنین سایر گروه ها در عرصه بین المللی و کمک به ایجاد خودباوری توانست استحکام تشکیلاتی خویش را تقویت کند این در حالی است که متاسفانه غرب بجای فهم موقعیت و اهداف حزب الله ، تلاش کرد آنرا در لیست تروریستی قرار داده تا این حزب را که ستون خیمه گروههای مقاومت است دچار انزوا کند.

تاجیک با اشاره به اینکه متاسفانه تا به امروز تلاش زیادی صورت نگرفته تا جایگاه درست حقوقی برای بازیگران غیر دولتی و گروه های مقاومت مشروع در عرصه بین الملل ترسیم شود تاکید کرد: رفع اشغال یک مسئله جهانی است که در مباحث سازمان ملل وجود دارد اما تا به امروز به یک مسئله عینی تبدیل نشده است و ما به ازای حقوقی در ساختار سازمان ملل پیدا نکرده تنها به عنوان یک ادبیات سیاسی در میان مکتوبات سازمان ملل و اسناد دانشگاهی باقی مانده است در حالی که می توانستیم برای مقاومت مشروع ضد اشغالگری و دفاع مشروع یک جایگاهی در سازمان ملل ترسیم کنیم تا این بازیگران را نمایندگی کند.

کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به اینکه اصل مشکل بین حزب الله و رژیم صهیونیستی مسئله اشغالگری است، عنوان کرد: باید به این مسئله توجه جدی شود چون این نقش از یک جایگاه مردمی برخوردار است، ممکن است همه مردم لبنان نخواهند از ملت فلسطین و مظلومیت آنها حمایت کنند اما همه از رفع اشغال حمایت می کنند. بنابراین ایجاد انسجام داخلی در لبنان توسط حزب الله با رویکرد ضد اشغالگری تا به امروز در دستور کار بوده و  باید استمرار بیشتری داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه حزب الله در یک سال گذشته آسیب پذیری های رژیم صهیونیستی را به رخ آنها کشید، گفت: در حقیقت می توان گفت عملکرد حزب الله یک عامل بازدارنده بود و سطح تازه ای از توازن بین حزب الله و رژیم صهیونیستی را تعریف کرد. و تلاش اسرائیل در استفاده از استراتژی ترور ، بهم زدن این توازن به نفع خودش بود و امید داشت در پس این استراتزی فروپاشی حزب الله متحقق گردد که به دلیل همین صللابت ساختار متحقق نشده. زیراهمواره در جنگها برد و باخت وجود دارد. در بعد ملی و منطقه ای شهادت آقای حسن نصرالله خسارت بزرگی است اما بیشتر جنبه تاکتیکی دارد و استراتزیک نیست.

تاجیک افزود: یکی دیگر از دلایل استحکام ساختار حزب الله این است که نمایندگی یک تفکر را دارد؛ تفکر مقاومت مشروع برای رفع اشغال صهیونیستی از لبنان و ازاد سازی اراضی و آبهای این کشور که توسط اسرائیل غصب شده است. شخصیت و سابقه سیاسی و فکری سید حسن نصرالله و مهمتر از همه مدیریت تحولات در صحنه سیاسی لبنان و خطیب بودن او یک عنصر متوازن کننده بود و تسلط وی بر امور نظامی و تحولات منطقه و ارتباطات وسیع او از این شهید یک رهبر بی بدیل جنبش ازادیبخش ساخته بود.

حزب الله فقط یک سازمان سیاسی نیست

وی گفت: از دیگر عوامل نرم استحکام ساختار حزب الله پیوند خوردن حزب با مردم از طریق ارائه خدمات اجتماعی به مردم بطور عام و محرومین لبنان بطور خاص است. حزب الله فقط یک سازمان سیاسی نیست. جنبه اجتماعی آن و ارائه انواع خدمات پزشکی، آموزشی و بهداشتی و... نیز توانسته پیوند مستحکمی بین حزب الله و مردم ایجاد کند که منجر به استحکام سازمانی حزب الله منجر شده است.

این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: از دیگر عوامل استحکام ساختار حزب الله امیدواری و دلگرمی آنان به ایران است. شیعیان لبنان قبل از رفتن امام موسی صدر به لبنان و تشکیل چند گروه شیعی مانند امل ، امل اسلامی و مقاومت مومنه و.. که بعدا عموم آنها در حزب الله ادغام شدند، شهروندان درجه سوم لبنان و از محرومترین اقشار این کشور بودند.

تاجیک با اشاره به اینکه حمایتهای مادی و معنوی ایران به آنان یک خودباوری داد که هم اکنون در پرتو آن به دستاوردهای زیادی رسیده اند، تصریح کرد: نقش مهم ایران برای حفظ و پایداری حزب الله همین حمایت معنوی است. به همین دلیل بود که ایران اجازه نداد در پی اقدامات اخیر اسرادیل در لبنان مانند ترور کادرها و دبیر کل و انفجار پیجرهای حزب الله ذهنیت برنده مطلق بودن اسراییل تثبیت شود. زیرا اسرائیل میخواست از این طریق ارتباط ایران با گروههای مقاومت را قطع و آنها را ازحمایت ایران مایوس و ساختار گروههای مقاومت و مخصوصا حزب الله که ستون خیمه گروههای مقاومت است را بهم ریزد!

این دیپلمات اسبق با تاکید بر اینکه پیشرفت های فناوری و تکنولوژیکی حزب الله یکی دیگر از عوامل استحکام این تشکیلات به شمار می رود، گفت: دستیابی حزب الله به تسلیحات پیشرفته خود عاملی بر استحکام این تشکیلات است. در حقیقت عوامل برشمرده شده در بالا قدرت نرم و عامل پیشرفت های فناوری در حقیقت قدرت سخت حزب الله به شمار می روند.

تاجیک در پایان خاطر نشان کرد: این پیشرفت ها باعث شد سطح جدیدی از توازن بین حزب الله و رژیم صهیونیستی از منظر آسیب پذیر کردن اسرائیل و استفاده از نقاط ضعف آن به وجود بیاید.یکی از این نقاط آسیب پذیر اسرائیل شهرک نشینهای شمال سرزمینهای اشغالی است که در تیر رس موشکهای حزب الله قرار دارد و موشکهای ضد تانک حزب الله الان یکسالی است که حدود یکصد هزار نفر آواره و چادر نشین روی دست اسرائیل گذاشته!