به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «حرف‌رک» بیکاری یکی از چالش‌های عمده اقتصادی و اجتماعی است که بسیاری از کشورها، از جمله ایران، با آن مواجه هستند. این مسئله نه تنها بر وضعیت اقتصادی جامعه تاثیر می‌گذارد، بلکه پیامدهای اجتماعی و روانی گسترده‌ای نیز به دنبال دارد.
وضعیت کنونی بیکاری در ایران
بر اساس آخرین آمارهای مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در سال‌های اخیر با نوساناتی همراه بوده است. این نوسانات به دلایلی همچون تحریم‌های اقتصادی، کاهش سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی، مشکلات ساختاری در نظام اقتصادی و چالش‌های مربوط به بخش تولید بروز کرده است. در برخی از استان‌ها، به ویژه استان‌های کم‌برخوردار، نرخ بیکاری همچنان بالاست.
یکی از گروه‌هایی که بیشترین آسیب را از بیکاری می‌بینند، جوانان و به ویژه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی هستند. این قشر به دلیل کمبود فرصت‌های شغلی مناسب با تحصیلات خود، معمولاً با مشکلات بیشتری در یافتن کار مواجه می‌شوند. این امر نه تنها موجب افزایش نارضایتی اجتماعی در میان جوانان شده، بلکه مهاجرت به شهرهای بزرگ یا خارج از کشور نیز در پی داشته است.
در سال‌های اخیر، دولت ایران تلاش‌های بسیاری برای کاهش بیکاری انجام داده است. برنامه‌هایی نظیر ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، حمایت از صنایع کوچک و متوسط، سرمایه‌گذاری در بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات، و همچنین افزایش بودجه‌های مرتبط با آموزش فنی و حرفه‌ای از جمله این اقدامات بوده‌اند.
یکی از اقدامات مؤثر در این راستا، حمایت از کارآفرینی و توسعه کسب‌وکارهای نوپا (استارتاپ‌ها) بوده است. این کسب‌وکارها که بیشتر در حوزه‌های فناوری و خدمات فعالیت دارند، به عنوان یکی از راه‌حل‌های بلندمدت برای کاهش بیکاری در کشور مورد توجه قرار گرفته‌اند.
یکی از استان‌هایی که در زمینه کاهش بیکاری توانسته موفقیت‌هایی به دست آورد، آذربایجان‌غربی است. محمدصادق معتمدیان، استاندار آذربایجان‌غربی، در آخرین گزارش خود از اقدامات گسترده استان برای کاهش نرخ بیکاری خبر داده است. به گفته وی، همکاری نزدیک با اتاق بازرگانی ارومیه و توسعه واحدهای تولیدی، اشتغالزایی قابل توجهی را در این استان به دنبال داشته و آذربایجان‌غربی را به عنوان استان پیشرو در کاهش نرخ بیکاری معرفی کرده است.
به گفته استاندار آذربایجان غربی برنامه‌های توسعه‌ای در حوزه کشاورزی، صنعت و خدمات به صورت مستمر در حال اجرا هستند و حمایت از واحدهای تولیدی در مناطق مختلف استان ادامه دارد. یکی از موفقیت‌های این استان، تحقق ۱۲۴ درصدی تعهدات اشتغالزایی در سال گذشته بوده است.
کاهش بیکاری افزایش جرائم را به‌دنبال دارد
محمد تقی خرسندی کارشناس مسائل اجتماعی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «حرف‌رک» در خصوص بیکاری جوانان در جامعه اظهار کرد: بیکاری یکی از معضلات جدی اقتصادی و اجتماعی است که پیامدهای منفی فراوانی به دنبال دارد. افراد بیکار معمولاً با مشکلات مالی مواجه می‌شوند که می‌تواند منجر به کاهش کیفیت زندگی و افزایش فشارهای روانی شود.
وی ادامه داد: عدم درآمد ثابت نه تنها تأثیر منفی بر خانواده‌ها دارد، بلکه می‌تواند به افزایش جرائم، آسیب‌های اجتماعی و نابسامانی‌های روانی مانند افسردگی و اضطراب نیز منجر شود.
خرسندی افزود:همچنین، بیکاری طولانی‌مدت باعث از بین رفتن مهارت‌های شغلی افراد می‌شود و در نهایت، این موضوع بر رشد اقتصادی جامعه تأثیر منفی می‌گذارد. به‌طور کلی، بیکاری نه تنها بر فرد بلکه بر جامعه به‌طور کلی آسیب می‌زند و نیاز به توجه و اقدامات جدی دارد.
وی تاکید کرد: علی‌رغم تمام این تلاش‌ها، هنوز چالش‌های بسیاری در مسیر کاهش بیکاری در ایران وجود دارد. برخی از این چالش‌ها شامل عدم تطابق مهارت‌های فارغ‌التحصیلان با نیازهای بازار کار، کاهش سرمایه‌گذاری‌های خارجی به دلیل تحریم‌ها، و مشکلات ساختاری در نظام اقتصادی کشور است.
کارشناس مسائل اجتماعی گفت: ادامه داد: یکی از راهکارهای پیشنهادی برای رفع این مشکلات، افزایش سرمایه‌گذاری در بخش‌های فناوری، توسعه صادرات غیرنفتی، بهبود فضای کسب‌وکار و حمایت از صنایع کوچک و متوسط است. همچنین، تقویت آموزش‌های فنی و حرفه‌ای می‌تواند به جوانان کمک کند تا مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار را کسب کنند.
خرسندی عنوان کرد: کاهش بیکاری یک اولویت اساسی برای دولت‌ها و جوامع است، زیرا اشتغالزایی نه تنها از نظر اقتصادی، بلکه از نظر اجتماعی نیز بهبود قابل‌توجهی در سطح جامعه ایجاد می‌کند.
وی ادامه داد: در ایران، با وجود چالش‌های فراوان، تلاش‌های گسترده‌ای در حال انجام است و برخی استان‌ها مانند آذربایجان‌غربی موفقیت‌هایی در این زمینه داشته‌اند. با این حال، برای دستیابی به نتایج پایدار و کاهش بیکاری در سطح ملی، نیاز به برنامه‌ریزی جامع و همکاری همه‌جانبه از سوی دولت، بخش خصوصی و نهادهای بین‌المللی وجود دارد.
آذربایجان غربی رتبه اول کاهش نرخ بیکاری را کسب کرد
استاندار آذربایجان‌غربی، محمدصادق معتمدیان در گفتگو با خبرنگار حرف‌رک اظهار کرد: این استان توانسته با اقدامات گسترده و همکاری اتاق بازرگانی ارومیه، رتبه نخست کشور را در کاهش نرخ بیکاری به دست آورد.
وی با قدردانی از تلاش‌های اتاق بازرگانی ارومیه در ارتقای تولید، اشتغال و توسعه اقتصادی استان، افزود: همکاری در حوزه دیپلماسی منطقه‌ای و فعالیت‌های صادراتی منجر به پیشرفت‌های چشمگیری شده است.
معتمدیان تأکید کرد: در سه سال گذشته، با بازدیدهای مستمر از واحدهای تولیدی و صنعتی، مشکلات بسیاری از این واحدها رفع شده و مسائل باقی‌مانده که خارج از اختیارات استانی است، باید در سطح ملی پیگیری شوند. او به اهمیت توجه به واحدهای فعال اقتصادی در مناطق مختلف استان نیز اشاره کرده و بر حمایت از آنها تأکید کرد تا از رکود جلوگیری شود.
استاندار آذربایجان‌غربی یادآور شد: در سال گذشته، تعهد اشتغال استان با تحقق ۱۲۴ درصدی به خوبی انجام شد.
وی کشاورزی را یکی از محرک‌های توسعه استان عنوان کرده و بر ضرورت آموزش‌های لازم برای افزایش کیفیت محصولات کشاورزی تأکید کرد.
افزایش 44 درصدی اشتغالزایی در صنعت آذربایجان غربی
صابر پرنیان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «حرف‌رک» از اشتغال یک هزار و ۹۱۸ نفر در صنعت استان در 5 ماه نخست سال ۱۴۰۳ خبر داد و گفت: این میزان اشتغال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۰ درصد رشد داشته است.
وی افزود: در این مدت، ۹۹ فقره پروانه بهره‌برداری برای واحدهای صنعتی جدید صادر شده که برای راه‌اندازی این واحدها بیش از ۲۲ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری انجام گردیده است. با ورود این واحدها به چرخه تولید، زمینه اشتغال مستقیم برای ۵ هزار و ۴۲۰ نفر فراهم شده که این رقم نیز نشان‌دهنده ۱۰ درصد افزایش نسبت به سال گذشته است.
پرنیان در ادامه بیان کرد: طی پنج ماه گذشته، ۳۷۹ فقره جواز تأسیس برای احداث واحدهای صنعتی جدید در استان صادر شده که پیش‌بینی می‌شود برای تکمیل و راه‌اندازی این واحدها بیش از ۱۶۶ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری لازم باشد. همچنین، انتظار می‌رود با بهره‌برداری از این واحدها، زمینه اشتغال مستقیم برای ۱۱ هزار و ۵۱۹ نفر فراهم گردد.
وی همچنین اشاره کرد: در حال حاضر، ۲ هزار و ۳۰ واحد صنعتی تولیدی در استان فعال هستند و برای فعال‌سازی این واحدها بیش از ۱۶۴ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری شده است. با بهره‌برداری از این واحدها، زمینه اشتغال مستقیم برای ۶۱ هزار و ۴۰۵ نفر فراهم خواهد شد.
پرنیان خاطرنشان کرد: در مجموع، برای اجرای طرح‌های صنعتی تولیدی در استان، ۲ هزار و ۷۴۸ فقره جواز تأسیس صادر شده است که پیش‌بینی می‌شود برای این طرح‌ها بیش از یک میلیون و ۲۲۹ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری لازم باشد. با بهره‌برداری از این طرح‌ها، برای بیش از ۷۷ هزار نفر زمینه اشتغال مستقیم ایجاد خواهد شد.
وی همچنین به برگزاری ۵۳ جلسه کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید در پنج‌ماهه نخست سال جاری اشاره کرد و افزود: این جلسات منجر به تصویب ۳۷۹ مصوبه و تخصیص تسهیلاتی به ارزش یک هزار و ۸۵۰ میلیارد ریال برای ۱۳ واحد تولیدی و یک هزار و ۵۱۵ میلیارد ریال برای تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام شده است.
پرنیان در پایان با تأکید بر عزم جدی دولت در احیای واحدهای راکد گفت: در پنج ماهه نخست سال جاری، ۸ واحد صنعتی احیا و به چرخه تولید بازگشته‌اند که با آغاز به کار این واحدها، برای ۱۴۷ نفر اشتغال ایجاد شده است.
گفتنی است کاهش بیکاری تأثیرات مثبتی بر اقتصاد و جامعه دارد. اولین و مهم‌ترین فایده، افزایش درآمد خانوارهاست که منجر به بهبود کیفیت زندگی و افزایش توان خرید می‌شود. همچنین، اشتغالزایی می‌تواند به تقویت بازار مصرف کمک کند و از این طریق رشد اقتصادی را تسریع بخشد.
کاهش بیکاری همچنین به کاهش جرم و جنایت در جامعه منجر می‌شود، زیرا افراد شاغل معمولاً احساس امنیت و رضایت بیشتری دارند. این موضوع می‌تواند به تقویت انسجام اجتماعی و کاهش تنش‌های اجتماعی کمک کند.
علاوه بر این، با اشتغال افراد، توانمندی‌های آنان به کار گرفته می‌شود و این امر موجب افزایش تولید و بهره‌وری در سطح جامعه خواهد شد. به طور کلی، کاهش بیکاری نه تنها به بهبود شرایط اقتصادی کمک می‌کند، بلکه به افزایش رفاه اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی افراد نیز می‌انجامد.