به گزارش خبرنگار سیاسی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ شانزدهمین اجلاس سران بریکس که در کازان روسیه آغاز شده است، نقطه عطفی در تحولات سیاسی و اقتصادی جهان به‌شمار می‌آید؛این اجلاس برای نخستین بار شاهد عضویت رسمی و دائمی جمهوری اسلامی ایران در گروه بریکس است. حضور ایران به عنوان عضو اصلی در این مجمع بین‌المللی، فرصتی تاریخی برای کشور به شمار می‌رود تا نقشی مؤثرتر در صحنه جهانی ایفا کند و مسیر تازه‌ای برای همکاری‌های استراتژیک و چندجانبه‌گرایانه در پیش گیرد.
پیش از این، ایران تنها به‌عنوان ناظر در نشست‌های بریکس حضور داشت؛ اما اکنون با عضویت رسمی خود، جایگاهی جدید در میان قدرت‌های اقتصادی نوظهور یافته است. این عضویت نه تنها می‌تواند باعث افزایش تعاملات اقتصادی و دیپلماتیک ایران با کشورهای عضو شود، بلکه به عنوان ابزاری استراتژیک برای مقابله با سلطه‌طلبی غرب و ایجاد توازن در نظم جهانی نیز عمل می‌کند.
نقش کلیدی بریکس در نظم جدید جهانی
بریکس، که شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اتحادهای اقتصادی و سیاسی کشورهای نوظهور شناخته می‌شود؛ این کشورها با جمعیتی بالغ بر سه میلیارد نفر و منابع طبیعی عظیم، حدود یک سوم تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می‌دهند. ایران که از سال ۱۴۰۱ با شرکت رئیس‌جمهور در نشست‌های مجازی بریکس ارتباط خود با این گروه را آغاز کرد، اکنون به‌طور رسمی به این مجموعه پیوسته است.
عضویت ایران در بریکس همزمان با افزایش فشارهای اقتصادی و تحریم‌های غرب، به‌ویژه ایالات متحده، می‌تواند به کاهش وابستگی کشور به نهادهای مالی غربی کمک کند و فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری و همکاری‌های اقتصادی ایجاد کند. این گروه همچنین بستری مناسب برای توسعه روابط ایران با قدرت‌های نوظهور جهان، به‌ویژه چین و روسیه، فراهم می‌آورد.
سیاست چندجانبه‌گرایی و کاهش وابستگی به غرب
یکی از اهداف اصلی دولت سیزدهم، از ابتدای روی کار آمدن، پیگیری سیاست چندجانبه‌گرایی و کاهش وابستگی به غرب بوده است؛ این سیاست با تأکید بر استفاده از تمامی ظرفیت‌های ملی و منطقه‌ای ایران پیش رفته و در نهایت به عضویت کشور در نهادهای مهمی مانند بریکس و سازمان همکاری شانگهای منجر شد؛ عضویت ایران در بریکس، نه تنها به تقویت جایگاه دیپلماتیک کشور در عرصه بین‌المللی کمک می‌کند، بلکه قدرت چانه‌زنی ایران در مذاکرات و مجامع بین‌المللی را به طرز چشمگیری افزایش خواهد داد.
مقابله با تحریم‌ها و تقویت همکاری‌های جنوب-جنوب
این اجلاس به ایران این امکان را می‌دهد تا به‌عنوان یک بازیگر مستقل و مؤثر در شکل‌دهی به نظم جدید جهانی نقش‌آفرینی کند؛ از سوی دیگر، همکاری نزدیک‌تر با کشورهای عضو بریکس، به‌ویژه چین و روسیه، می‌تواند به گسترش روابط استراتژیک و افزایش سرمایه‌گذاری‌های مشترک در حوزه‌هایی مانند انرژی، زیرساخت و فناوری منجر شود.
یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد بحث در این اجلاس، تقویت همکاری‌های جنوب-جنوب و مقابله با تحریم‌های اقتصادی یک‌جانبه غرب است. کشورهای عضو بریکس تلاش می‌کنند با ایجاد یک سیستم مالی مستقل از نفوذ دلار آمریکا و سایر ارزهای غربی، به چالش‌های اقتصادی مشترک خود پاسخ دهند؛ ایران با عضویت در این گروه، می‌تواند از این فرصت برای مقابله با تحریم‌های غرب و بهبود وضعیت اقتصادی خود استفاده کند.
پیام حضور ایران به کشورهای غربی
حضور ایران در این اجلاس همچنین پیام روشنی به کشورهای غربی دارد؛ سیاست‌های تحریمی و انزواطلبانه نمی‌تواند ایران را از عرصه دیپلماسی جهانی حذف کند. برعکس، این تحریم‌ها باعث شده‌اند تا ایران به دنبال فرصت‌های جدید در میان شرکای غیرغربی خود باشد و از آن‌ها برای تقویت جایگاه سیاسی و اقتصادی خود بهره‌برداری کند. این تحولات نشان‌دهنده تغییر مسیر ایران از وابستگی به غرب به سمت ایجاد همکاری‌های استراتژیک با قدرت‌های نوظهور است.
تقویت روابط با شرکای کلیدی مانند چین و هند
عضویت ایران در بریکس، فرصتی برای تقویت روابط خود با سایر کشورها، به‌ویژه چین و هند، فراهم می‌آورد؛ چین به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکای تجاری ایران و یکی از حامیان اصلی بریکس، می‌تواند به توسعه اقتصادی ایران کمک شایانی کند؛ همچنین، هند به عنوان یکی از خریداران عمده انرژی ایران، نقش کلیدی در تأمین نیازهای انرژی تهران ایفا می‌کند. این همکاری‌های راهبردی می‌تواند در بلندمدت به تقویت نقش ایران در بازارهای جهانی و کاهش وابستگی به اقتصادهای غربی منجر شود.
افزایش سرمایه‌گذاری‌ها و توسعه زیرساخت‌ها
یکی از مهم‌ترین مزایای عضویت ایران در بریکس، امکان جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و توسعه زیرساخت‌های حیاتی کشور است؛ بریکس با دارا بودن کشورهای نوظهور و پرجمعیت، بستری مناسب برای تقویت تجارت و توسعه صنعتی ایران فراهم می‌کند. اقتصاددانان پیش‌بینی می‌کنند که این عضویت می‌تواند به رونق سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران منجر شود و مسیر توسعه صنعتی کشور را هموارتر سازد.
این اجلاس همچنین بستری برای بحث و تبادل‌نظر پیرامون موضوعاتی مانند توسعه پایدار، امنیت غذایی، مبارزه با تغییرات اقلیمی و همکاری‌های فناورانه فراهم می‌آورد. انتظار می‌رود گفتگوهایی پیرامون تقویت زیرساخت‌های دیجیتال، افزایش سطح تجارت بین اعضا و ایجاد سیستم‌های مالی واحد برای مقابله با چالش‌های اقتصادی مشترک در دستور کار قرار گیرد.
اجلاس بریکس؛ آغاز فصلی جدید برای ایران
در نهایت، این اجلاس نقطه‌عطفی در تحولات ژئوپلیتیک و اقتصادی جهان محسوب می‌شود؛ جمهوری اسلامی ایران با عضویت در بریکس، مسیر تازه‌ای برای تعاملات بین‌المللی خود باز کرده و می‌تواند از این فرصت برای تقویت جایگاه خود در معادلات جهانی بهره‌برداری کند؛ این رویداد نشان می‌دهد که ایران به دنبال ایجاد نظم جدیدی است که در آن کشورهای مستقل و نوظهور بتوانند نقشی پررنگ‌تر در تعیین سرنوشت اقتصادی و سیاسی جهان ایفا کنند.
با استفاده از منابع طبیعی غنی و نیروی انسانی مستعد خود، ایران می‌تواند از فرصت‌های بریکس برای توسعه و پیشرفت بهره‌برداری کند. این عضویت آغاز فصلی جدید در تاریخ همکاری‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود و فرصت‌های بی‌نظیری برای کشور در راستای رشد اقتصادی و تقویت دیپلماسی فراهم می‌آورد.