مازندران، دیار علویان

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پایگاه خبری تحلیلی بلاغ، براساس بخشنامه سال ۱۳۸۸ سازمان میراث فرهنگی كشور مبنی بر انتخاب روزی با عنوان روز مازندران، پژوهشگران و فعالان حوزه فرهنگ و تمدن استان با هم‌اندیشی و همفكری ۱۴ آبان را به خاطر سالروز بیعت مردم این استان با حسن‌بن‌زید علوی بنیان‌گذار نخستین حكومت شیعی علوی به نام روز ملی مازندران انتخاب كردند.

پیش از این نام‌گذاری ، اجرا و احیای برخی رسوم و سنت‌ها به برخی ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان‌ها و تعدادی موسسات خلاصه می‌شد اما این روند با ثبت روز مازندران اكنون به یك جریان منسجم تبدیل شد که هر ساله مورد توجه مردم و مسئولان این استان قرار می‌گیرد.

البته لازم به ذکر است جای گرفتن در تقویم زمانی یک فرصت محسوب می‌شود که بتوان با برنامه‌ریزی خلاقانه از ظرفیت‌های مردمی و حاکمیتی، از این نام‌گذاری برای اعتلای نام مازندران بهره برد.

*روز مازندران محدود به عرصه فرهنگ و هنر نیست

خاله خورشید از جمله اهالی روستای رمنت بابل است که در گفتگو با خبرنگار بلاغ ضمن گرامیداشت این روز اظهار کرد: روز مازندران تنها محدود به عرصه فرهنگ و هنر نیست و همه ابعاد زندگی مردمان این سامان را دربرمی‌گیرد، پس بنابراین همه دستگاه‌ها و اقشار مردم باید برای پاسداشت این روز پای کار بیایند.

خانم بهبهانی با بیان اینکه تجربه برگزاری مراسم روز مازندران در این سال‌ها نشان داده است كه مردم علاقه‌مند به آداب و رسوم سنتی هستند ادامه داد: روز مازندران بهانه‌ای است برای كنارهم بودن، سرودن، گفتن و شنیدن. حالا هركسی و گروهی كه دل در گروه فرهنگ و سنن تاریخی و تمدنی خود دارد به ابتكار و سلیقه‌اش برای گرامی‌داشت این روز قدمی بر می‌دارد.

وی با اشاره به اینکه تیرماه سیزده‌شو یا جشن تیرگان که قدمتی به درازای تاریخ اسطوره‌ای ایران و طبرستان دارد، جشن معروف ایرانیان باستان است که در ١٢ آبان تقویم جلالی مصادف با ١٣ تیرماه در تقویم طبری برگزار می‌شودکه شامل جشنی مفصل بوده که دربردارنده آئین‌های مختلف در این روز بوده است گفت:مهم‌ترین بخش جشن تیرماه سیزده‌شو در مازندران آماده کردن ۱۳ نوع خوراکی و خوردن آن در طول شب به همراه جشن است، امیری‌خوانی، گرفتن فال حافظ، قصه‌گویی، شاهنامه‌خوانی و اجرای موسیقی محلی از جمله آئین‌های جشن تیرگان در مازندران است.

*احیا سنت‌ها در ترویج ساده‌زیستی

مشهدی علی‌اصغر فرهادی نیز از جمله ساکنان ملکشاه در شهرستان بابل است نیز با اشاره به اینکه حضور و استقبال مردم مازندران برای شركت در مراسم روز مازندران، نشان‌دهنده تشنگی جامعه درخصوص سنت و تمدن استان خود است و به نوعی امروز مردم ما در حال بازگشت به اصل خویش هستند ادامه داد: متاسفانه زندگی ماشینی امروز باعث شده که بسیاری از فرهنگ و رسوم بومی حذف گردد و همین باعث بروز افسردگی در بین مردم شده است.

وی با اشاره به اینکه احیا این سنت‌ها می‌تواند در ترویج ساده‌زیستی نیز تاثیر بگذارد اظهار کرد: زمانی مردم این دیار با کوچک‌ترین چیزها شادی می‌کردند و برای کمترین نعمت خدا را شاکر بودند.

فرهادی با بیان به اینکه در زمان گذشته مردم دارای مکنت و فراوانی نبودن یادآور شد: مردم قدیم شاید سفرهایشان خالی بود اما با آغوش گرم پذیرای صفا و صمیمت و دوری بودن و زندگی بهتری داشتند.

*لزوم توجه به فرهنگ بومی

وی با اشاره به خانه‌های گلی و پرچیم‌های بدون حصار ادامه داد: روزگاری حصارها تعیین‌کننده حریم‌ها نبود بلکه حریم‌ها تعیین‌کننده حصارها بود و کمک و همدلی با عنوان کایر رسماً دیرینه این سرزمین بود که با فرهنگ شهرنشینی و فاصله گرفتن از فرهنگ و آداب و رسوم قدیم در پستوهای خانه‌های قدیمی از بین رفت.

فرماندار شهرستان بابل نیز در گفتگو با خبرنگار بلاغ با اشاره به اینکه معرفی و تبلیغ فرهنگ بومی مازندران راهکار عمده در مواجهه با آسیب‌های فرهنگی این استان است اظهار کرد: جای گرفتن ۱۴ آبان در تقویم رسمی کشور موجب شد تا روز مازندران در ابعاد ملی مورد توجه قرار گیرد و این فرهنگ بومی از بین نرود.

علی پیرفلک با اشاره به اینکه البته جای گرفتن در تقویم زمانی یک فرصت محسوب می‌شود که بتوان با برنامه‌ریزی خلاقانه از ظرفیت‌های مردمی و حاکمیتی، از این نام‌گذاری برای اعتلای نام مازندران بهره برد افزود: روز مازندران تنها محدود به عرصه فرهنگ و هنر نیست و همه ابعاد زندگی مردمان این سامان را دربرمی‌گیرد، بنابراین همه دستگاه‌ها و اقشار مردم باید برای پاسداشت این روز پای کار بیایند.

*نقش دهیاران در احیای سنت‌های فرهنگی

وی تصریح کرد: مازندران مرجع، پناهگاه و خواستگاه بسیاری از فرهنگ‌های ناب بومی است البته هرچند در ایران بسیاری از فرهنگ‌ها در معرض تهدید است ولی امروز این شرایط در این استان به ویژه شهرستان بابل به واسطه حضور میلیونی مسافرانی که با خودشان می‌آورند آسیب پذیرتر هستند.

این مسئول با تاکید بر نقش دهیاران در احیای سنت‌های فرهنگی مازندران با هماهنگی دستگاه‌های فرهنگی افزود: مدیران دستگاه‌های اجرایی و فرهنگی باید از مولفه‌های امید‌آفرین و انسجام بخش در جامعه پاسداری کنند.

پیرفلک ضرورت توجه به ساختارهای سنتی در مسیر رشد یافتگی را یادآور شد و افزود: تکنولوژی‌های نوین نباید ما را از سنت‌های کهن و قابل احترام جامعه غافل کند.

فرماندار بابل با اشاره به مشکلات ناشی از انفعال فرهنگی اظهار کرد: به علت بی‌توجهی به ساختارها و قابلیت‌های فرهنگی مازندران ان است که در گذشته آسیب جدی به پیکره این استان وارد آمده است و همین امر باعث فاصله گرفتن مردم این استان از این فرهنگ بومی شده است.

وی در پایان سخنانش با اشاره به اینکه این استان از ظرفیت‌های بالایی در زمینه هنرها و فرهنگ‌های بومی و محلی برخوردار است که باید این استعدادها مورد توجه و حمایت بیشتری قرار گیرند گفت: ادبیات هر قومی بیانگر احساس، فرهنگ، آداب و رسوم و نماینده تفکر آن ملت است و اگر ملتی دارای ادبیات باشد می‌تواند در برابر هجوم فرهنگ‌های بیگانه ایستادگی کند.

مازندران از دیرباز به دیار علویان شهره بوده است و این شهرت از جمله به خاطر شکل­‌گیری اولین دولت شیعی در این منطقه همزمان با خلافت عباسی بوده است، این مسئله به‌خوبی بیانگر اهمیت، قدمت و جایگاه تشیع در ایران و به طور خاص در شمال کشور است.