به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ چسب مادهای است که برای چسباندن دو سطح به یکدیگر یا برای گیرایی مواد پرکننده و پرداخت مواد اولیه برای ساخت برخی وسایل مورد استفاده قرار میگیرد. چسبها در ابتدا بهصورت گیاهی و حیوانی بوده و نوع گیرش آنها بهصورت طبیعی و محلول در آب رخ میداد. باگذشت زمان تولید انواع چسب ، نوع مواد اولیه، گیرش و کاربرد چسبها گسترش یافت. امروزه در دنیا بیش از صدها سازنده و فرمول دهنده چسب وجود دارد و این چسبندگی امروزی ممکن است از طریق جذب فیزیکی مانند نیروهای بین سطحی و یا جذب شیمیایی مانند نیروهای واندوالسی، القائی، پیوندهای هیدروژنی به یکدیگر اتصال یابند. تکنولوژی چسبها در چند دهه اخیر رشد زیادی نموده است. در این مقاله به تاریخچه و چگونگی پیشرفت چسبها میپردازیم.
تاریخچه انواع چسبها
استفاده از چسب تقریباً به دورانی برمیگردد که انسانها برای اولین بار شروع به ساخت ابزار کردهاند. در آن دوران از مواد گیاهی و حیوانی موجود در طبیعت، بهعنوان چسب استفاده میکردند. با پیشرفت تمدنها استفاده از چسب هم کاربردهای بیشتری یافت؛ مانند چسبهای قیر مانند 4500 ق.م که در مجسمههای دوران بابل قدیم مورد استفاده قرار میگرفت و یا چسبهایی رزین مانند از صمغ گیاهان که 3500 ق.م برای چسباندن ظروف شکسته و یا استفاده از ساروج در ساخت برجهای بابل استفاده میشدند.
طبق مطالعات انجام گرفته تا 1000 ق. م در اکثر تمدنهای باستانی از چین، ایران تا یونان و مصر چسبها به موادی جهت مونتاژ و تولید تبدیل شده بودند. بهاینترتیب استفاده از چسبها تا انقلاب صنعتی ادامه داشت و این دوران را میتوان نقطه عطفی در تاریخچه چسب دانست چراکه پایه اولیه برای تولید چسبهای مدرن در این دوره شکل گرفت. باید اضافه کنیم با اینکه چسبها تقریباً 6500 سال است که شناخته شدهاند، ولی بیشتر پیشرفتهای منجر به تولید چسبهای کنونی مربوط پس از 1900 میلادی بوده و طی 200 سال اخیر صورت گرفتهاند.
چسبهای غیرصنعتی از ابتدا تا قبل از قرن 19
- چسبهای گیاهی
از انواع چسبهای گیاهی یاچسب های غیر صنعتی میتوان به چسب نشاسته، سرشی و دکسترین اشاره کرد که از کاربردهای چسب گیاهی میتوان به چسباندن پوشاک و چادر و ابزارآلات در قدیم و تمبر، پاکت، کاغذ، مقوا و چوب اشاره کرد. چسبهای گیاهی مانند چسب صمغ اکثرا از چسبهای محلول در آب هستند.
- چسبهای حیوانی
این چسب هم مانند چسب گیاهی اکثراً حلال در آب بوده و جزو اولین چسبهای مورد استفاده بشر محسوب میشود. سرشیم حیوانی و ژلاتین که از اعضای بدن حیوانات مانند استخوان تهیه میشود از نمونههای چسب حیوانی محسوب میشود. در این روش ابتدا بافت حیوانات مانند پوست خرگوش پخته میشد و مادهای ژلهای حاصل پس از خشک شدن کامل آن به شکل پودر درمیآمد. در هنگام استفاده این پودر را با آب ترکیب کرده و چسب حیوانی آماده استفاده میشد. امروزه به دلیل خواص طبیعی چسب حیوانی ا زانها در ساخت مبلمان، کابینت، ساخت ابزارآلات و ترمیم نقاشیهای قدیمی استفاده میکنند. استفاده از سفیده تخممرغ و موم زنبورعسل ازجمله موارد چسبهای حیوانی است که در آن به حیوانات آسیبی وارد نمیشود.
چسبها در قرن 19
در قرن 19 پیدایش چسبهای سنتتیک و پلیمری باعث شد که چسبهای سنتی مانند چسب گیاهی و حیوانی بهتدریج از بازار خارج شوند. این چسبها، همگی حاوی رشتههایی از واحدهای شیمیایی متصلبههم بهوسیله پیوند کووالانسی بودند که به آن پلیمر میگویند.
دوران نوین چسبهای صنعتی از قرن 20
با اینکه تاریخچه چسبها تقریباً به ۶۰۰۰ سال پیش برمیگردد اما اکثر پیشرفتهای نوین صنعت چسب در همین 100 سال اخیر رخ داده است. بهاینترتیب که در اوایل قرن بیستم چسب شیر و چسبهای نیتروسلولزی قابل اشتعال تولید شدند؛ اما نیاز به اتصال فلزات به یکدیگر در جنگ جهانی دوم باعث شد نقطه عطف ساخت چسب به سال 1930 و ظهور شیمی و صنایع مدرن برگردد. با تولید پلاستیکها، لاستیک و رزینی مصنوعی مانند تولید بتولید باکلیت فنولیک و یا مخلوط رزین فنلی با پلیکلروپرن و یا تیتریل شاهد دوران نوینی در تولید چسب بودهایم. در ادامه و در سال 1940 الی 1950 نمونههای اولیهای از چسبهای اپکسی و چسب سیانوآکریلات با قدرت چسبندگی بسیار بالا تولید شدند.
- اختراع چسبهای مایع
جالب است بدانید که چسبهای مایع که امروزه در انواع بسیار متنوعی تولید و روانه بازار میشوند و بسیار پرکاربرد هم هستند کاملاً بهصورت اتفاقی تولید شدند. چسبهای مایع، چسب های قطره ای یا سیانواکریلات در هنگام آزمایشهای هری کوور برای شفافسازی ابزار نشانهگیری اسلحه در سال 1942 تولید شد. این چسبها که بهاختصار تحت عنوان چسب CA شناخته میشوند دستهای از چسبهای سریع و بسیار قوی هستند که در جهت اتصال فلزات (مانند روی، برنج، آلومینیوم و آهن)، پلاستیک، لاستیک، سرامیک، کاشی، سنگ، چوب و ام دی اف کاربرد دارند. در ادامه و در دهه 1950 اولین «چسب قطرهای» به نام “Superglue” برای مصرف عموم آماده و عرضه شد که آغازکننده نسل جدیدی از چسبها تا به امروز است.
- انواع چسبهای صنعتی و غیرصنعتی امروزی
امروزه و با گسترش چسبها میتوان گفت چسبهای مصنوعی به دو گروه چسبهای واکنشپذیر و چسبهای غیر واکنشی تقسیمبندی میشوند.
- چسبهای واکنشپذیر شامل اپوکسی ها، چسب پلی اورتان، چسبهای فنولیک، چسبهای آکریلیک، چسبهای غیر هوازی، چسبهای پلی سولفیدی، سیلیکونها، چسبهای تراکمی فرمالدئید و سیانوآکریلات ها هستند که به ایجاد یک واکنش شیمیایی به سرعت در معرض هوا سخت و سفت میشوند.
- از چسبهای غیرواکنشی هم میتوان به چسبهایی که با حذف حلال سخت میشوند مانند چسبهای تماسی، چسبهای پمادی و چسبهایی که با از دست دادن آب سخت میشوند مانند محلولهای آبی و خمیرها و چسبهایی که بهوسیله سرد کردن سخت میشوند مانند چسبهای ذوبی و حساس به فشار اشاره کرد. بهعنوان نمونه چسب چوب یک چسب غیرواکنشی است که با تبخیر حلال سخت میشود.
نحوه خرید انواع پرکاربرد چسبهای امروزی
برای آشنایی با برخی از پرکاربردترین چسبها که برای مصارف عمومی و روزمره به کار میروند میتوان به چسب سیلیکون مپل مکس، تاپ فیکس، مپل فیکس و نئوباند و چسبهای 123 مپل مکس،تاپ فیکس و مپل فیکس و چسب قطرهای مپل مکس و چسب دوقلوی مپل مکس اشاره کرد. برای خرید عمده چسب میتوانید به فروشگاه ها و یا سایت های معتبری مانند سایت شرکت بانیان چسب الماس به آدرسbaniyanchasb.com مراجعه فرمایید.