خوزستان چگونه قطب تولید کشاورزی ایران شد

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ عبدالرضا سیداحمدی در گفتگوی تفصیلی با خبرنگار «رهیاب»؛ پیرامون ظرفیت‌های کشاورزی اظهار کرد: خوزستان یکی از استان‌های مهم کشاورزی کشور، الگوی کشت محصولات زراعی خود را در دو فصل تابستان و پاییز تنظیم کرده است. در فصل تابستان، حدود ۳۶۰ هزار هکتار از اراضی زیر کشت محصولات مختلفی مانند برنج، ذرت، حبوبات، سبزیجات، سورگوم، کنجد و سویا قرار دارد.

وی افزود: این محصولات به دلیل رشد فعال در فصل تابستان کشت می‌شوند و نیشکر نیز به ع از محصولات کلیدی فصل تابستان است با این تفاوت که برداشت این گیاه در پاییز انجام می‌گیرد. 

سرپرست معاونت تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان گفت: بر اساس آمارها، سطح زیر کشت برنج در سال جاری به طور میانگین به ۱۶۲ هزار و نیشکر به ۹۲ هزار هکتار رسیده است. همچنین سایر محصولات نیز شاهد افزایش ۲ تا ۳ درصدی در سطح کشت نسبت به سال‌های گذشته بوده‌اند. 

سیداحمدی بیان کرد: در فصل پاییز نیز، الگوی کشت شامل زراعت‌های آبی و دیمی است. مجموع سطح زیر کشت زراعت‌های آبی و دیمی در این فصل به ۱۵۶ هزار هکتار می‌رسد که شامل ۶۵۶ هزار هکتار آبی و ۳۰۲ هزار هکتار دیمی است.

وی با بیان اینکه مجموع کشت‌های فصلی استان خوزستان به حدود یک میلیون و ۳۱۸ هزار هکتار می‌رسد، عنوان کرد: با توجه به چالش‌های مربوط به کم‌آبی و خشکسالی‌های اخیر، کشاورزان این استان به دنبال استفاده از الگوهای کشت مناسب و مقاوم به کم‌آبی هستند. دولت نیز با ارائه مشوق‌هایی برای کشت محصولات کم‌آب‌بر مانند سویا، ماش و کنجد تلاش دارد تا کشاورزان را به سمت زراعت‌های پایدارتر هدایت کند.

سرپرست معاونت تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی اضافه کرد: خوزستان به عنوان یکی از قطب‌های کشاورزی کشور، دارای ۷۵ هزار هکتار باغات است که شامل انواع محصولات باغی می‌شود.

وی افزود: از این میزان، حدود ۱۱ هزار هکتار به باغات دائمی اختصاص دارد. باغات مرکبات در این استان دارای اهمیت ویژه‌ای هستند و سطح زیر کشت آن‌ها به ۲۱ هزار هکتار می‌رسد. همچنین نخیلات نیز با مساحتی بیش از ۴۲ هزار هکتار در حال احیا و بازسازی هستند. 

سرپرست معاونت تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان گفت: برداشت مرکبات از سطح ۶ هزار و ۹۰۰ هکتار باغ‌های بارور استان آغاز شده و پیش‌بینی می‌شود که امسال حدود ۱۱۵ هزار تن مرکبات از این باغات برداشت شود. 

سیداحمدی گفت: شهرستان‌های دزفول، شوش، اندیمشک، شوشتر، دزپارت و باغملک به عنوان مراکز اصلی تولید مرکبات در استان شناخته می‌شوند.

وی ادامه داد: بنابراین خوزستان سالانه حدود ۴۲۰ هزار تن انواع محصولات باغی تولید می‌کند که بیش از ۲۵ درصد این تولیدات مربوط به مرکبات است. در سال گذشته، خوزستان رتبه دوم تولید گریپ‌فروت، رتبه سوم تولید لیموشیرین و نارنج، رتبه پنجم تولید نارنگی و لیموترش و همچنین رتبه هفتم تولید پرتقال کشور را به خود اختصاص داد.

سرپرست معاونت تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان بیان کرد: با برنامه‌ریزی‌های جدید در حال توسعه باغات و نخیلات استان هستیم و در این راستا، طرح‌های افزایش سطح زیر کشت در آبادان در حال اجراست که شامل جایگزینی و بهبود باغات موجود می‌شود.

 سید احمدی عنوان کرد: جهاد کشاورزی در سال زراعی گذشته با وجود چالش‌های طبیعی مانند خشکسالی و سیل، موفق به خرید یک میلیون و ۶۲۴ هزار تن گندم از کشاورزان شد. این میزان خرید، خوزستان را به رتبه اول تولید گندم در کشور رسانده و نسبت به استان دوم، یعنی کردستان، بیش از ۵۰۰ هزار تن بیشتر بوده است.

وی گفت: در سال زراعی ۱۴۰۱ - ۱۴۰۲، میزان خرید گندم در استان نسبت به سال قبل ۲۴ درصد افزایش یافته و این نشان‌دهنده تلاش‌های مستمر کشاورزان خوزستانی است.

این مقام مسئول ادامه داد: خوزستان با داشتن ۵۳۵ هزار هکتار از مزارع آبی و ۲۱۹ هزار هکتار از مزارع دیم، به عنوان بزرگترین تولیدکننده گندم در کشور شناخته می‌شود. همچنین، با توجه به شرایط آب و هوایی و چالش‌های ناشی از کم‌آبی، کشاورزان به سمت کشت محصولات مقاوم‌تر و کم‌آب‌بر روی آورده‌اند.

سیداحمدی خاطرنشان کرد: در ۱۰ سال اخیر، استان خوزستان با افزایش چشمگیر در تولید گندم مواجه بوده که از میزان ۹۵۰ هزار تن گندم در سال‌های گذشته به یک میلیون و ۶۲۴ هزار تن در سال جاری رسیده است که نشان‌دهنده افزایش رقم ۹۰۰ هزار تنی در خرید گندم است.

وی افزود: محصول استراتژیک دیگر خوزستان برنج است که در سال‌های اخیر به‌ویژه با تأمین منابع آبی مناسب، سطح کشت آن بین ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار هکتار متغیر بوده است. خوزستان پس از استان‌های گیلان و مازندران، رتبه سوم تولید برنج در کشور را دارد.

سرپرست معاونت تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان گفت: امسال، با وجود محدودیت‌هایی که در برخی مناطق، نظیر حوزه‌های مارون و کرخه اعمال شد، هیچ ممنوعیتی برای کشت برنج در سایر نقاط استان اعلام نشده است اما به‌طور خاص، در حوزه مارون، ۵هزار هکتار برای کشت برنج مجاز شناخته شده است بنابراین، کشاورزانی که به آب دسترسی دارند، توانسته‌اند به کشت برنج ادامه دهند.

سید‌ احمدی اضافه کرد: گلخانه‌های ارزان قیمت یکی از شیوه‌های علمی جدید کشت است که هزینه ساخت آن ۲۰ درصد راه اندازی گلخانه استاندارد است. 

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان با اشاره به اینکه براساس برنامه وزارت جهاد کشاورزی راه اندازی آزمایشی گلخانه‌های ارزان قیمت در برخی از استان‌ها از جمله استان خوزستان است، افزود: در بخش نخست راه اندازی گلخانه شوشتر، ۲۵ هکتار آن برای ساخت گلخانه‌های ارزان قیمت که در آن محصول گوجه کشت می‌شود، اختصاص یافته است. همچنین در مجتمع‌های بزرگ گلخانه‌ای ماهشهر و حمیدیه نیز راه اندازی گلخانه‌های ارزان قیمت در حال پیگیری است.

 وی ادامه داد: با پرداخت تسهیلات بانکی به متقاضیان می‌توان راه اندازی گلخانه‌های ارزان قیمت را توسعه داد و در آن انواع محصولات باغی و زراعی را تولید کرد.

سید احمدی با بیان اینکه توسعه گلخانه‌ها نیز در دستور کار قرار دارد تا محصولات گرمسیری مانند پاپایا، بلوبری و موز تولید شوند، گفت: این اقدامات به افزایش بهره‌وری از آب و زمین کمک کرده و هدف اصلی آن افزایش تولید محصولات زراعی و باغی برای کشاورزان است. با توجه به شرایط اقلیمی مناسب و تنوع کشت، خوزستان توانسته به قطب تولید محصولات کشاورزی در کشور تبدیل شود.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان با بیان اینکه توسعه گلخانه‌ها نیز در دستور کار قرار دارد تا محصولات گرمسیری مانند پاپایا، بلوبری و موز تولید شوند، افزود:  این اقدامات به افزایش بهره‌وری از آب و زمین کمک کرده و هدف اصلی آن افزایش تولید محصولات زراعی و باغی برای کشاورزان است.

وی با بیان اینکه شرایط اقلیمی مناسب و تنوع کشت، خوزستان توانسته به قطب تولید محصولات کشاورزی در کشور تبدیل شود، عنوان کرد: به گفته مسئولان کشوری، ۷۰ درصد کشت پاییزه چغندر قند در کشور نیز در این استان انجام می‌شود و در حال حاضر با وجود ۲ کارخانه حدود ۱۱ هزار هکتار از اراضی کشاورزی در شهرهای دزفول، اندیمشک، شوش، شوشتر و بهبهان به این کشت اختصاص یافته است. 

وی افزود: این کارخانه‌ها با کشاورزان قرارداد بسته و به تأمین چغندر قند مورد نیاز خود می‌پردازند.

سید احمدی به محصولات دانه روغنی که در حال حاضر در کانون توجه قرار دارند، اشاره کرد و گفت: سه دانه روغنی کلزا، کنجد و سویا به عنوان محصولات کلیدی شناخته شده‌ان که تولید دانه روغنی کلزا در خوزستان به افزایش ۲ برابری دست یافته و تمامی وجه کشاورزان بلافاصله پرداخت شده است همچنین، کشت کنجد که در فصل تابستان انجام می‌شود، در حدود ۲۰ هزار هکتار در حال توسعه است و علاوه بر مصارف روغنی، کاربردهای متعددی در صنعت شیرینی‌پزی دارد.

وی در خصوص دانه روغنی سویا گفت:  این دانه روغنی نزدیک به ۳۳۰ هکتار کشت شده است که می‌تواند به تأمین نیاز کشور به روغن و پروتئین کمک کند و نقش مهمی در تناوب زراعی ایفا کند.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان اضافه کرد: طرح «جهش تولید در دیم‌زارها» به منظور افزایش تنوع محصولات زراعی در مناطق دیم کشور در حال اجرا است که در چهار سال گذشته، تعداد محصولات زراعی را  از ۲ به هشت محصول افزایش داده است.

وی با بیان اینکه گندم دیم، دانه روغنی کلزا، عدس، نخود، علوفه و گیاهان دارویی در خوزستان به وفور کشت می‌شوند، افزود: این طرح به دنبال افزایش کشت کنجد به عنوان محصول تابستانه می‌باشد که در حدود ۲۰ هزار هکتار از اراضی تحت کشت قرار دارد. همچنین، امسال نزدیک به ۳۳۰ هکتار سویا کشت شده است.

سید احمدی عنوان کرد: خوزستان به عنوان قطب تولید کشاورزی کشور، در تمام طول سال امکان زراعت را دارد زیرا  این استان به دلیل عدم وجود فصل یخبندان، در تابستان، پاییز و زمستان به کشت محصولات مختلف می‌پردازد و موجب شده تنوع محصولات زراعی و باغی در خوزستان بسیار بالا باشد و که ظرفیت صادرات را بوجود آورد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان گفت: زیرساخت‌های ایجاد شده در استان با پیوند بین تحقیقات و اجرا باعث شده که این استان همچنان مهمترین قطب تولید کشاورزی کشور باشد.