نقش تربیت دینی در افزایش سلامت روان/ تأکید کشورهای توسعه‌یافته بر پوشش ۱۰۰درصدی دورۀ پیش‌دبستانی

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛رضوان حکیم‌زاده در نشست فرهنگستان علوم پزشکی و در جمع اساتید گروه قرآن و عترت و سلامت این فرهنگستان  که با موضوع «قرآن، عترت و سلامت با تمرکز بر تکامل کودکان» برگزار شد، با بیان اینکه تربیت اوان کودکی باید به یک دغدغه ملی تبدیل شود، گفت: رویکردهای دینی در دستاوردهای تربیت اوان کودکی بسیار اثرگذار است. 

رضوان حکیم زاده افزود: پژوهش‌های انجام‌شده نشان می‌دهد توسعه جوامع ارتباط مستقیمی با توجه به تربیت اوان کودکی دارد. 

وی با اشاره به اهمیت شکل‌گیری هویت کودکان در تراز تربیت اسلامی با اشاره به حدیث العلم فی الصغر کالنقش فی الحجر، ادامه داد: توانایی یادگیری بالا و حساسیت مغز در دوره کودکی بسیار زیاد است و به همین دلیل آیات، روایات و آموزه‌های دینی بر اهمیت دوره کودکی در شکل گیری شخصیت و یادگیری تاکید دارند و کودکی را اساسی‌ترین مرحله در رشد و تکامل فرد می‌دانند. 

معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: همانطور که هر فرد مبتنی بر محیط و اقتضائات بومی-منطقه‌ای ذائقه غذایی خاصی دارد و بر مبنای این ذائقه نسبت به خوراک‌های غذایی تمایل و اجتناب پیدا می‌کند، ذائقه تربیتی نیز می‌تواند تحت تاثیر خوراک‌های تربیتی و آموزشی شکل بگیرد. از این رو، شکل گرفتن ذائقه تربیتی در دورۀ اوان کودکی بسیار اهمیت دارد که این موضوع کمتر مورد توجه قرار گرفته است. 

حکیم‌زاده با اشاره پژوهش‌های انجام‌شده در حوزه‌های علوم شناختی، اقتصاد آموزش و علوم اجتماعی-رفتاری با موضوع اهمیت تربیت اوان کودکی، تاکید کرد: در سه سال اول، مغز کودک بسیار حساس است. به همین دلیل، به هیچ عنوان نباید این دوره مورد غفلت قرار بگیرد؛ دوره‌ای که کودک نیاز به توجه عاطفی بی‌ قید و شرط دارد و هر چه توجه عاطفی بیشتری دریافت کند ، رشد مغزی با کیفیت‌تری خواهد داشت. وی خاطرنشان کرد: ارتباط امن کودک با بزرگسالان و دریافت توجه عاطفی، نقش بسزایی در شکل گیری شخصیت مستقل و توانمند فرد در آینده دارد.

حکیم‌زاده با بیان اینکه اوان کودکی فرصت طلایی برای افزایش سرمایه مغزی است، اظهار کرد: بیشترین رشد مغز در دوره اوان کودکی شکل می‌گیرد و هرچه فرد در این دوره از سرمایه مغزی بیشتری برخوردار باشد، به همان اندازه امکان رشد بیشتر و باکیفیت‌تری خواهد داشت. از این رو، کشورهای توسعه‌یافته و اقتصادهای بزرگ جهان بیشترین سرمایه‌گذاری را در این زمینه انجام می‌دهند تا کودک را در معرض فرصت‌های یادگیری و تربیتی قرار دهند. لذا اگر کودک در سه سال اول زندگی مورد بی‌توجهی قرار بگیرد و از فرصت‌های یادگیری و تربیتی برخوردار نباشد، سرمایه مغزی بسیار کمتری نسبت به دیگران خواهد داشت. 

وی با اشاره به پیامدهای اقتصادی توجه به  تربیت اوان کودکی، یادآور شد: علم اقتصاد اثبات‌کرده که سرمایه‌گذاری در سن کودکی بالاترین بازگشت سرمایه و سوددهی را خواهد داشت. این یعنی در سرمایه‌گذاری در حوزه تربیت اوان کودکی، با کمترین هزینه می‌توان بیشترین ره‌آورد و دستاورد را کسب کرد و حتی هزینه‌های کشور برای مقابله با چالش‌هایی مانند آسیب‌های اجتماعی و یا مشکلات موجود در حوزه بهداشت و سلامت روان  را به شکل قابل ملاحظه ای کاهش داد. 

وی اضافه کرد: علاوه بر موضوعات تربیتی، تربیت اوان کودکی و حضور در دورۀ پیش‌دبستانی ضریب موفقیت تحصیلی افراد را به شدت افزایش خواهد داد. تحقیقات نشان داده کودکانی که دورۀ پیش‌‎دبستانی را گذرانده‌اند، با اختلاف زیادی نسبت به دیگران موفقیت تحصیل بیشتری داشته‌اند. به همین دلیل کشورهای با توسعۀ بالا، بر افزایش نرخ دورۀ پیش‌دبستانی و رسیدن به نرخ پوشش صددرصدی تاکید دارند. 

حکیم‌زاده با تبیین برخی پژوهش های منتشر شده در زمینه تاثیر تربیتی آموزه های دینی والدین اشاره کرد نتایج این پژوهش ها بیانگر این است که   والدینی که آموزه‌های دینی را به فرزندانشان منتقل می‌کنند، به طور کلی فرزندان سالم‌تری از نظر روانی و جسمی تربیت می‌کنند ؛ زیرا آموزه‌های دینی نه‌تنها بر تربیت که حتی موضوعاتی مانند تغذیه، بهداشت جسمی و حتی فعالیت بدنی را نیز مورد تاکید قرار داده‌اند و در نتیجه فرزندان خانواده‌های دیندار به لحاظ سلامت جسمی وضعیت بهتری دارند. علاوه بر این موارد، تحقیقات نشان داده کودکان و نوجوانانی که با تربیت دینی رشد کرده‌اند، تمایل کمتری به رفتارهای پرخطر دارند. ساماندهی بهتر در عملکرد شبکه مغزی و در نتیجه بهبود سامانه شبکه‌های عصبی و در نهایت افزایش توانایی فرد برای حل مسئله و تمرکز از دیگر مزیت‌های تربیت دینی است. 

به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش، معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش در پایان با اشاره به برخی دیگر از پژوهش ها در این زمینه خاطر نشان کرد تربیت دینی شبکه‌ای از حمایت اجتماعی را برای فرد فراهم می‌کند، همچنین ارتقای حس تعلق و ارتباط بهتر با محیط اجتماعی، بهره‌مندی از امید و معنا به ویژه در مواجهه با چالش‌های بزرگ، سازگاری حداکثری با استرس و چالش‌ها و حل مسائل، وضعیت بهتر سلامت روحی و کاهش علائم اضطراب و افسردگی و در نهایت رفتارهای سالم‌تر، از دیگر مزیت‌های  تربیت دینی است که در پژوهش های اخیرمنتشر شده در مجلات معتبر بین المللی به آنها اشاره شده است.

معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش با تأکید بر ضرورت شکل گرفتن ذائقه تربیتی مبتنی بر آموزه‌های دینی در کودکان، گفت: کودکی اساسی‌ترین مرحله در رشد و تکامل فرد است.