عبدالرضا فرجیراد، استاد مسائل ژئوپلیتیک و کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با خبرنگار شبکه اطلاعرسانی راه دانا درباره تحولات سوریه اظهار داشت: آتشبس در لبنان فرصتی را برای ترکیه فراهم کرد تا در این دوره که کشورهای منطقه مانند ایران، سوریه، و حزبالله درگیر مسائل منطقهای بودند؛ بتواند با برخی از گروههای شورشی به توافقهایی دست یابد، آنها را مجهز کند و برایشان راهبرد تعیین کند. هدف ترکیه این بود که بتواند دستاوردهایی را که در جنگهای قبلی به دنبال آنها بود و به دست نیاورده بود، مجدداً به دست آورد.
وی افزود: در این حملات بر اساس گزارشهای خبرگزاریها، این گروههای شورشی از توان تکنولوژی نظامی دولت یا ارتش ترکیه استفاده میکنند و برخی از فرماندهان ترک نیز در این نبردها دخیل هستند. در واقع ترکیه به دنبال این است که با تصرف حلب به خواسته هایی که در مورد سوریه و با دولت سوریه داشت و بهش نرسیده بود برسد.
وی با اشاره به اینکه احتمالاً با تصرف حلب، ترکیه از دولت سوریه بخواهد به خواستههاش تن دهد، گفت: یکی از اهداف ترکیه، مقابله با کردهایی است که در سه کانتون شمال سوریه مستقر هستند و برای ترکیه به مسئلهای امنیتی تبدیل شدهاند. ترکیه میخواهد نفوذ خود را در سوریه برقرار کند و مخالفان را در قدرت بگنجاند و اگر توافقی حاصل نشود، ممکن است جنگ ادامه یابد و این گروههای شورشی که از دهه ها گروه بنیادگرا و ... شکل گرفتهاند، حملات خود را به سمت جاده دمشق آغاز کنند.
حمایت تل آویو از گروههای شورشی سوری برای تضعیف حزبالله
این استاد مسائل ژئوپلیتیک با بیان اینکه به نظر میرسد در این مسئله، آمریکا و اسرائیل نیز دخیل هستند، تصریح کرد: اسرائیل هم از این تحولات دارد بهرهبرداری میکند، چرا که در پی قطع ارتباط سوریه با لبنان و جلوگیری از کمکرسانی به حزبالله است. میتوان گفت که اسرائیل نیز به نوعی در این موضوع دخیل است، با حملات هوایی که اکنون و در گذشته انجام داده است، توان نظامی دولت سوریه را تضعیف کرده و آسیبهایی وارد کرده است. به نظر میرسد اسرائیل از این حملات خرسند است و احتمالاً هماهنگیهایی نیز در این زمینه انجام شده است.
فرجیراد در پاسخ به این پرسش که در صورت ادامه درگیریها چه نتایجی میتوان برای ثبات منطقهای و بینالمللی در خاورمیانه متصور شد، اظهار داشت: طبیعی است که بیثباتی در منطقه ادامه پیدا میکند و ممکن است سوریه به اولویت اول جبهه جنگ در منطقه تبدیل شود، به گونهای که لبنان و غزه تا حدی فراموش شده یا کمتر مورد توجه قرار گیرند. سوریه میتواند مدت ها در صدر خبرهای بینالمللی و منطقهای باشد.
وی ادامه داد: در حال حاضر، مشاهده میکنیم که کشورهای عربی که سوریه، عضوی از اتحادیه عرب است، عملاً ساکت هستند و شاید نوعی رضایت نسبی در این شرایط وجود داشته باشد که یا دولت سوریه مجبور به تغییر استراتژی یا سیاست کلی خود در رابطه با مقاومت شود و یا با هر نتیجهای که پیش آید، روبرو گردد. لذا شاهد بیثباتی مجدد در منطقه خواهیم بود؛ البته سوریه پیشتر نیز به دلیل حملات مکرر اسرائیل با بیثباتی مواجه بوده و اکنون اقدام ترکیه این وضعیت را تشدید کرده است. حتی اگر گروههای تروریستی و شورشی موفقیتهای بزرگی کسب کنند، اختلافات درونی آنها میتواند به جنگ داخلی و مشکلات بیشتری پس از موفقیتها منجر شود.
این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: روسیه که پیشتر حامی جدی دولت سوریه بود و منافع مشخصی در این حمایت میدید، در برابر حملات گسترده اخیر، بیتفاوتی نشان میدهد؛ اگرچه چند بمباران هوایی انجام شده، اما محکومیت جدی و حمایت قاطعانهای که از دولت سوریه انتظار میرفت، از سوی روسیه دیده نشده است. این بیتفاوتی روسیه ممکن است به دلیل درگیری در اوکراین یا درواقع وابستگی اقتصادی که به ترکیه از طریق صادرات و واردات و انرژی دارند؛ شاید ترجیح می دهند در این مقطع جنگی؛ فعلاً با ترکیه درگیر نشوند.
فرجیراد در پایان با بیان اینکه شرایط، شرایط مساعدی نیست، گفت: به ظاهر گروههای شورشی حدود دو سوم حلب را تصرف کردهاند، گرچه فرودگاه هنوز در کنترل نیروهای دولتی است؛ حال باید منتظر ماند و دید اوضاع به کجا میکشد و دولت سوریه چه تصمیمها و اقداماتی اتخاذ خواهد کرد.