به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «عصرهامون»، افزایش اجاره‌بها یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های مردم در جوامع شهری است، این مسئله تأثیرات زیادی بر روی کیفیت زندگی افراد دارد و می‌تواند مشکلات مختلفی را ایجاد کند.
گرانی اجاره مسکن تنها شامل زوج‌های جوان نمی‌شود، بلکه خانواده‌هایی هم هستند که با وجود زندگی چندین ساله با توجه به گرانی و تورم موجود نه تنها توان برآمدن از پس هزینه‌های اولیه و روزمره زندگی را ندارند؛ بلکه داشتن سرپناهی هرچند کوچک نیز به آرزویی بزرگ تبدیل شده که در حسرت به دست آوردن آن با داشتن برنامه‌ریزی دقیق نیز باید سالیان سال برای رسیدن به آن تلاش کنند.
با گذر از خیابان‌های زاهدان می‌توان متوجه خالی بودن بسیاری از خانه‌ها شد که مالک تعیین کننده اجاره‌بها بوده و به دلیل قیمت بالای اجاره‌بهایشان خالی مانده‌اند، قیمتی که بدون هیچ دلیلی سیر صعودی و بالارونده خود را در سال‌های اخیر ادامه داده است.
دغدغه‌های اجاره‌نشینی
اجاره کردن خانه‌ای مناسب و دسترسی به امکانات از مهم‌ترین دغدغه‌های تمامی اجاره‌نشین‌ها است و آنها باید مراحل متعدد و طولانی را از ابتدای پیدا کردن خانه تا لحظهٔ نقل مکان سپری کنند و افزایش قیمت سالیانه نرخ اجاره از مهم‌ترین مشکلات و دغدغه‌های مستأجران در شهرها است.
اجاره‌نشین‌ها، خانه به دوش با نزدیک شدن تابستان و فصل جابه‌جایی‌ها، لرزه بر تنشان می‌اندازد؛ از طرفی نبود ثبات قیمت در بازار مسکن و به دنبال آن تورم، باعث شده که در برخی موارد سطح توقع مستأجران روزبه‌روز از وسعت خانه اجاره‌ای موردنظرشان نیز کاهش پیدا کند.
مستأجران و افرادی که از نعمت یک سرپناه محروم هستند این روزها شرایط سخت‌تری نسبت به دیگر اقشار جامعه دارند چرا که در این بحران اقتصادی و رکود بازار مسکن و به‌ویژه آشفتگی بازار اجاره‌بها، مستأجران با توجه به نجومی شدن نرخ‌های اجاره، مبالغی را بابت اجاره و یا رهن یک خانه پرداخت می‌کنند که در سال‌های گذشته با چنین مبلغی می‌توانستند خانه‌دار شوند.
مالکان بنا به سلیقهٔ خود قیمت‌گذاری می‌کنند
افزایش چشمگیر قیمت اجاره‌بها، فشار زیادی به مستأجران وارد کرده و دغدغه‌های زیادی را برای آنها به وجود آورده است.
زهرا میر یکی از شهروندان زاهدانی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصرهامون»، بیان کرد: هیچ‌گونه نظارتی بر بازار اجاره نیست و مالکان بسته به نیاز و سلیقهٔ خود، قیمت‌گذاری انجام می‌دهند؛ اقداماتی مثل تعیین سقف افزایش اجاره‌بها، صرفاً برای دلخوشی خود مسئولین است و هیچ‌گونه اثری روی بازار ندارد.
وی افزود: هزینه‌های اجاره مسکن در زاهدان بسیار زیاد شده و برای رهن و اجارهٔ یک واحد مناسب در مرکز شهر، باید ۳۰۰ میلیون تومان رهن و ماهانه ۷ میلیون اجاره‌بها پرداخت شود.
این شهروند گفت: بسیاری از مستأجران، درآمد بالایی ندارند و از عهدهٔ پرداخت اجاره‌ها برنمی‌آیند، مالکان می‌توانند هر قیمتی که دلشان بخواهد یا مشاور املاک به آنها پیشنهاد می‌کند را تعیین کنند و هیچ‌گونه ناظری هم برای جلوگیری از این رویه، وجود ندارد.
علی سرگزی دیگر شهروند زاهدانی با اشاره به پرداخت ۲۰۰ میلیون تومان رهن و ۵ میلیون اجاره آپارتمان، افزود: در سال جاری موقع تمدید، اکثر صاحبخانهها یا بنگاه‌های املاکی قیمت‌های نجومی برای تمدید ارائه می‌کنند که خارج از توان پرداخت مستأجران است.
وی با بیان اینکه ما نمی‌دانیم واقعاً نهاد یا اداره‌ای برای رسیدگی به این مشکل نیست که هر کس قیمت دلخواه خود را برای اجاره مسکن ارائه می‌دهد، ادامه داد: با فرارسیدن زمان تمدید اجاره‌خانه‌ها وضعیت روحی و روانی ما با تشدید استرس به هم می‌ریزد.
صاحبخانهها به فکر مستاجران باشند
سرگزی خاطرنشان کرد: هر کسی بنا به نیاز ماهانه خود ملک خود را در بحث اجاره یا فروش قیمت‌گذاری می‌کند و این ظلم علنی به افراد کم‌درآمد است؛ امیدواریم علاوه بر مراعات صاحبخانهها در وضعیت کنونی مسئولین نیز برای گذر از این وضعیت اقدامات مؤثری انجام دهند.
افزایش اجاره‌بها به شکل سرسام‌آوری ادامه دارد و کار خیلی از مستأجران را به حاشیه‌نشینی کشانده است.
مسئولین مربوطه می‌گویند که قوانین تعیین سقف افزایش اجاره‌بها وجود دارد؛ اما مسئله اینجاست که این قوانین اساساً توسط هیچ یک از موجران، رعایت نمی‌شود؛ بنابراین برای بهبود وضعیت اجاره‌نشینی، نیازمند قوانین قابل اجرا هستیم که ضمانت اجرایی هم داشته باشند.
افزایش قیمت اجاره مسکن غیرمنطقی است
ناصر بولاغی، یکی از مشاورین املاک زاهدان در گفتگو با خبرنگار ما، بیان کرد: گلایه‌های مردم از بابت اجاره مسکن کاملاً صحیح و بجا است، از زمان راه‌اندازی برنامه دیوار املاکی‌ها هیچ‌گونه دخالتی در تعیین قیمت ندارند و هر شخصی به طور غیرکارشناسی و به دلخواه برای مسکن خود نرخ تعیین می‌کنند.
وی با بیان اینکه در گذشته بیشتر صاحبخانهها برای اجاره منزل به املاک مراجعه می‌کردند و متصدی املاک با قیمت‌های کارشناسی از لحاظ موقعیت، امکانات، سال ساخت خانه‌ها را به اجاره می‌گذاشت، افزود: دلیل عمده گرانی‌های اخیر اجاره‌خانه‌ها برنامه دیوار است که دود حاصل از آن، به چشم مردم و البته مشاورین املاک می‌رود.
۹۸ واحد مشاور املاک غیرمجاز پلمب شدند
ابوالفضل مهدیار معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصرهامون»، از پلمب و تعطیلی ۹۸ واحد مشاور املاک غیرمجاز و متخلف از آغاز طرح ساماندهی مشاوران املاک در سیستان و بلوچستان تاکنون خبر داد.
وی افزود: نظارت و ساماندهی بر فعالیت بنگاه‌های مشاور املاک با هدف ساماندهی بازار مسکن از مسائل مورد توجه کارگروه تنظیم و کنترل بازار املاک در سیستان و بلوچستان بوده و بر اجرای این مسئله اهتمام ویژه‌ای وجود دارد.
مهدیار ادامه داد: در این راستا تیم‌هایی متشکل از ناظران اداره کل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان و نمایندگان دستگاه‌های اجرایی مربوطه بازرسی‌های مشترک از بنگاه‌های معاملات املاک در سطح استان را بر اساس موارد ۹ گانه مورد نظارت قرار می‌دهند به طوری که از سال گذشته تاکنون ماحصل اقدامات این کارگروه بعد از بازرسی بیش از یک هزار و ۲۰۰ مورد در سطح استان، پلمب ۹۸ دفتر املاک غیرمجاز و معرفی ۱۹۴ واحد مشاور املاک متخلف دیگر به تعزیرات حکومتی بوده است.
وی با اشاره به راه‌اندازی سامانه خودنویس و محدودکردن سهم افزایش اجاره‌بها عنوان کرد: راه‌اندازی قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره‌بها در اردیبهشت‌ماه امسال اتفاق خوبی در حوزه مسکن بود.
معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان تصریح کرد: عدم ثبت قرارداد در سامانه خودنویس و اخذ کد رهگیری در تمامی معاملات انجام شده به منزله فرار مالیاتی واحد صنفی تلقی شده و درصورتی‌که در هنگام بازرسی از مشاور املاک این مورد مشاهده شود علاوه بر جریمه سنگین منجر اعمال قانون بر واحد صنفی خواهد شد.
وی با بیان اینکه بازرسی و نظارت بر فعالیت تمام بنگاه‌های مشاور املاک با جدیت ادامه دارد تا روند عملکرد فعالیت این بخش ساماندهی شود، تصریح کرد: به تمامی مشاوران املاک اخطار داده‌ایم اگر قوانین صنفی را رعایت نکنند بدون هیچ اغماضی بر اساس قانون با آنها برخورد خواهد شد.
سقف افزایش اجاره‌بها ۲۲ درصد است
مهدیار عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین معضلات حوزه مسکن، سوداگری مشاوران املاک است و این افراد در گران‌فروشی مسکن و اجاره‌بها نقش اساسی دارند و از این رو بازرسی و تشدید نظارت‌ها ادامه دارد تا شاهد ساماندهی این حوزه و بهبود وضعیت حوزه مسکن باشیم.
وی گفت: سقف افزایش نرخ اجاره‌بها در زاهدان تا پایان سال جاری ۲۲ درصد تعیین شده است.
مهدیار افزود: بر این اساس، بنگاه‌های معاملات املاک ملزم هستند در قراردادهایی که ثبت می‌کنند سقف افزایش اجاره‌بها را رعایت کنند.
وی ادامه داد: چنانچه موجر، سقف اجاره‌بها را رعایت نکند، بر اساس تبصره (یک) ماده (هفت) قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره‌بها، مشمول معافیت‌های مالیاتی نمی‌شود.
معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان عنوان کرد: در صورت عدم رعایت نرخ افزایش اجاره‌بهای سالانه توسط موجر در صورت شکایت مستأجر تا پس از پنج سال بعد از انعقاد قرارداد و احراز تخلف توسط مرجع صالح، موجر جریمه می‌شود و می‌بایست نسبت به پرداخت مبالغ اضافه دریافت شده به عنوان جریمه به مستأجر و رعایت حداکثر نرخ مجاز اعلام شده از سوی شورای عالی مسکن اقدام کند.
وی افزود: علاوه بر این موجر نیز در صورت محکوم‌شدن از سوی مرجع صالح، علاوه بر بازگرداندن مبلغ اجاره مازاد دریافتی به مستأجر و رعایت حداکثر نرخ مجاز اجاره اعلام شده، به پرداخت جریمه به میزان سه برابر اجاره‌بهای غیرمجاز دریافتی ملزم خواهد شد.
۳۵۹ میلیون ریال تخلف برای مشاوران املاک
منصور انصاری مدیرکل تعزیرات حکومتی سیستان و بلوچستان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصرهامون»، بیان کرد: از ابتدای امسال تا کنون هفت تیم بازرسی در سطح شهر مستقر و بازرسی از مشاوران املاک را در دستور کار قرار داده‌اند.
وی افزود: گشت‌های مشترک تعزیرات حکومتی در سطح شهر مستقر هستند و فعالیت مشاوران املاک را رصد می‌کنند.
انصاری گفت: ۳۴ بازرسی از واحدهای مشاور املاک صورت‌گرفته و ۲۱ تخلف محرز شده است و میزان تخلف ثبت شده برای مشاوران املاک ۳۵۹ میلیون ریال بوده است.
درد اجاره‌نشینی دردی است که باید جدی گرفته شود و تاکنون هیچ متولی امری نتوانسته است به این بازار پر التهاب سروسامانی بدهد تا دیگر هیچ خانواده‌ای نگران سقف بالای سر خود برای اندکی آرامش نباشد که در این میان نباید مردم خودشان هم یکدیگر را فراموش کنند؛ یقیناً مشکلات با همراهی یکدیگر حل خواهد شد به شرط اینکه مردم همراه هم باشند.