عبدالمجید شیخی اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاعرسانی راه دانا، به اظهارات وزیر اقتصاد در رابطه با افزایش نرخ بازار آزاد با سیگنال گرانی نرخ نیما و ارتباط آن با شرایط منطقهای واکنش نشان داد و گفت: وضعیت بازار ارز تحت تأثیر فشار عناصر قدرتمند و انحصارگرانی است که با اتکا به نظریههای باطل لیبرالی تصمیمگیری و تصمیمسازی میکنند.
شیخی بیان کرد که بازار آزاد واقعی وجود ندارد و بازار تحت تأثیر انحصار عمل میکند. این انحصارگران از یک سو با سیگنالی که از بازار نیمایی می گیرند نرخ ارز را بالا میبرند و بانکها نیز به تبعیت از سیاست های وزارت اقتصاد در بالا بردن نرخ ارز نیمایی نرخ دولتی را افزایش میدهند. این دور باطل باعث میشود که نرخ ارز مجدداً افزایش یابد و این روند به صورت مسلسلوار ادامه پیدا میکند.
وی افزود که مقامات پولی تحت تأثیر فشار دلالان، نرخ ارز را بالا میبرند تا درآمدهای ارزی را کنترل کنند. شیخی انتقاد کرد که این مقامات در گذشته و در دولتهای قبل هر روز با توئیتها و اظهار نظرهای خود ادعا میکردند که افزایش نرخ بازار آزاد بر اثر سیاستهای غلط دولتهای قبل بوده، اما امروز که خود بر سر کار هستند میگویند این نرخ به آنها ربطی ندارد. همین منتقدان امروز تقصیر را به گردن بازار آزاد میاندازند.
وضعیت بازار ارز در دور باطل افزایش
شیخی تأکید کرد که این دور باطل باید متوقف شود و مقامات مسئول باید پاسخگو باشند. وی توضیح داد که افزایش نرخ ارز باعث به هم خوردن نظام قیمتها در بازار میشود و تأثیرات ناامنی در ثبات و پیشبینی عناصر بازار را به دنبال دارد. این افزایش نرخ ارز انتظارات تورمی را بالا میبرد و سرمایهگذاری را ناامن میکند.
وی افزود که با شرایط کنونی، سرمایهگذاران نمیتوانند با اطمینان برنامهریزی کنند و این ناامنی عمومی را در اقتصاد به دنبال خواهد داشت.
شیخی در پایان گفت که تغییر نرخ ارز به معنای تغییر در نظام قیمتها است و این روند باید با دقت و برنامهریزی مناسب مدیریت شود تا از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری شود. وی تأکید کرد که مقامات مسئول باید به جای افزایش نرخ ارز، به دنبال راهکارهای پایدار برای کنترل بازار ارز باشند.
اظهارات عبدالناصر همتی و شهرام دبیری
به گزارش راه دانا، عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد دولت چهاردهم، اخیراً اعلام کرده است که «دلار بازار آزاد ارتباطی به دولت ندارد و به دلیل تنشهای منطقهای و شرایط منطقه، دلار بازار آزاد و انتظار روانی افزایش پیدا کرده است. قرار بر این است که نرخ نیمایی و توافقی با هم باشند و در نهایت نرخ دلار را کاهش دهند، اما در شرایط کنونی منطقه، این اتفاق نیفتاده است». شهرام دبیری، معاون پارلمانی دولت نیز در یک برنامه تلویزیونی مدعی شد که افزایش قیمتها ربطی به دولت ندارد و ناشی از تحولات منطقه است.
این مواضع عجیب در حالی است که برخی نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصادی معتقدند عامل اصلی رشد قیمت دلار آزاد، سیاستهای دولت چهاردهم است. در واقع، دولت با افزایش قیمت دلار نیمایی و تغییر ارز کالاها از نرخ دولتی به نیمایی و از نرخ نیمایی به ارز شخصی، به بازار این سیگنال را داده که رشد نرخ ارز تداوم مییابد.
بررسی عوامل مؤثر بر افزایش نرخ ارز:
-
تنشهای منطقهای: شرایط منطقهای و تحولات سیاسی و اقتصادی در منطقه، تأثیر مستقیمی بر نرخ ارز دارد.
-
سیاستهای دولت: افزایش قیمت دلار نیمایی و تغییر نرخ ارز کالاها از دولتی به نیمایی و از نیمایی به ارز شخصی، موجب افزایش نرخ ارز در بازار آزاد شده است.
-
انتظارات روانی: انتظارات روانی ناشی از تحولات منطقهای و سیاستهای دولت، باعث افزایش نرخ ارز در بازار آزاد شده است.
برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند که سیاستهای دولت چهاردهم، عامل اصلی رشد قیمت دلار آزاد است. این سیاستها شامل افزایش قیمت دلار نیمایی و تغییر نرخ ارز کالاها از دولتی به نیمایی و از نیمایی به ارز شخصی میباشد. این اقدامات به بازار سیگنال میدهد که رشد نرخ ارز تداوم خواهد داشت.
واکنش یک اقتصاددان به اظهارات همتی و دبیری در خصوص افزایش نرخ ارز