به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک» شهر خوی، با تاریخ و فرهنگ غنی خود، از مهم‌ترین شهرهای شمال غربی ایران است. این شهر به واسطه موقعیت جغرافیایی ویژه و پیشینه تاریخی، ظرفیت‌های بسیاری در حوزه‌های اقتصادی و فرهنگی دارد. اما در کنار این مزایا، خوی نیز همچون بسیاری از مناطق ایران با مشکلات اجتماعی متعددی روبه‌روست که نیازمند توجه و برنامه‌ریزی جدی است.
توسعه پایدار؛ تنها راه نجات خوی
کریم علی‌نژاد فرماندار شهرستان خوی در گفتگو با خبرنگار «حرف رک» با اشاره به چالش‌های اجتماعی این شهرستان اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین مشکلات اجتماعی خوی، بیکاری گسترده در میان جوانان است. کمبود فرصت‌های شغلی مناسب و عدم توسعه کافی صنایع و خدمات در منطقه، بسیاری از جوانان را به مهاجرت به شهرهای بزرگ‌تر یا حتی کشورهای همسایه مانند ترکیه واداشته است. این مهاجرت‌ها نه‌تنها به کاهش نیروی انسانی متخصص در شهر منجر شده، بلکه پیامدهای اجتماعی دیگری نظیر افزایش سن ازدواج و کاهش نرخ زادوولد را نیز در پی داشته است.
وی ادامه داد: اعتیاد به مواد مخدر یکی از معضلات جدی در خوی است. هم‌جواری با مسیرهای ترانزیت مواد مخدر و شرایط اقتصادی نامناسب، زمینه را برای افزایش گرایش به مواد مخدر در میان قشرهای مختلف، به‌ویژه جوانان، فراهم کرده است. این مشکل، به همراه آسیب‌هایی مانند سرقت، خشونت خانگی و جرائم کوچک، ساختار اجتماعی شهر را تهدید می‌کند.
علی‌نژاد به بحث آموزش پرداخت و گفت: سیستم آموزشی در خوی با چالش‌هایی همچون کمبود امکانات و معلمان مجرب، فرسودگی ساختمان‌های مدارس و نابرابری در دسترسی به آموزش باکیفیت مواجه است. این مشکلات به‌ویژه در مناطق روستایی و محروم شهر بیشتر نمود پیدا می‌کند و موجب کاهش انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان و ترک تحصیل زودهنگام می‌شود.
فرماندار خوی افزود: هرچند در سال‌های اخیر مراکز درمانی متعددی در خوی ایجاد شده، اما کیفیت و کمیت این خدمات همچنان پاسخگوی نیازهای جمعیت روبه‌رشد شهر نیست. کمبود پزشکان متخصص، تجهیزات پزشکی مدرن و خدمات درمانی ارزان‌قیمت از جمله مشکلاتی است که مردم با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این امر باعث افزایش نارضایتی عمومی و مراجعه بیماران به شهرهای دیگر شده است.
این مقام مسئول با اشاره به افزایش جمعیت شهری تصریح کرد: گسترش سریع جمعیت شهری و عدم برنامه‌ریزی مناسب برای توسعه شهر، به افزایش مناطق حاشیه‌نشین در خوی منجر شده است. این مناطق اغلب با مشکلاتی نظیر زیرساخت‌های ناکافی، خدمات عمومی محدود و معضلات بهداشتی روبه‌رو هستند. حاشیه‌نشینی، به‌عنوان یک چالش اجتماعی، تأثیرات منفی بر انسجام اجتماعی و امنیت عمومی شهر داشته است.
تقویت فرهنگ و اشتغال‌زایی، حل مشکلات خوی
حسن نصرالله‌پور شهردار خوی در گفتگو با حرف رک در رابطه‌با ریشه‌یابی مشکلات اجتماعی این شهرستان اظهار داشت: عوامل متعددی در شکل‌گیری این مشکلات نقش دارند همچون اقتصاد ناکارآمد چرا که وابستگی به کشاورزی و صنایع کوچک، ظرفیت اشتغال‌زایی را محدود کرده است.
وی ادامه داد: مدیریت ضعیف شهری در مواجهه با رشد جمعیت، منجر به ایجاد مناطق محروم و مشکلات زیرساختی شده است و همچنین کمبود برنامه‌های آگاهی‌بخشی و ارتقای فرهنگ عمومی، موجب بی‌توجهی به مسائل اجتماعی مهم شده است.
نصرالله‌پور افزود: فرهنگ و هویت، نقش مهمی در شکل‌دهی رفتارهای اجتماعی افراد دارند. تقویت ارزش‌های اخلاقی، احترام به حقوق دیگران و تقویت حس تعلق به جامعه، می‌تواند به کاهش بسیاری از آسیب‌های اجتماعی کمک کند. برگزاری برنامه‌های فرهنگی، هنری و ورزشی، می‌تواند به تقویت روحیه نشاط و شادابی در جامعه کمک کند و به کاهش تنش‌های اجتماعی بی انجامد.
شهردار خوی راهکارهای پیشنهادی برای حل مشکلات اجتماعی خوی را بیان و گفت: اشتغال‌زایی و کاهش مهاجرت، توسعه صنایع کوچک و متوسط بدین صورت که سرمایه‌گذاری در حوزه‌هایی مانند صنایع‌دستی، کشاورزی مدرن و گردشگری می‌تواند اشتغال‌زایی قابل‌توجهی ایجاد کند.
نصرالله پور افزود: ایجاد مشوق‌های شغلی با حمایت از کارآفرینان محلی و ارائه تسهیلات بانکی برای ایجاد کسب‌وکارهای جدید می‌تواند مهاجرت جوانان را کاهش دهد.
وی افزود: خوی با داشتن جاذبه‌های تاریخی و طبیعی فراوان، پتانسیل بالایی برای توسعه گردشگری دارد. توسعه گردشگری می‌تواند به ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و بهبود زیرساخت‌های شهری کمک کند. بااین‌حال، توسعه گردشگری باید با حفظ محیط‌زیست و فرهنگ محلی همراه باشد. همچنین، درآمد حاصل از گردشگری باید به‌صورت عادلانه بین مردم منطقه توزیع شود تا به کاهش نابرابری‌ها کمک کند.
خوی نیازمند رویکردی جامع برای حل مشکلات اجتماعی
افشین زکریا زاده رئیس اداره بهزیستی شهرستان خوی در گفتگو با حرف رک با اشاره به آسیب‌های اجتماعی در زیست‌بوم شهرستان گفت: کاهش آسیب‌های اجتماعی با ایجاد و تقویت مراکز مشاوره و درمان با رویکردهای جامع و حمایتی در شهرستان بسیار ضروری است.
وی افزود: برگزاری کارگاه‌های آموزشی و آگاهی‌بخشی در مدارس و محلات می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی ایفا کند.
زکریازاده تصریح کرد: بازسازی مدارس فرسوده و تأمین امکانات مدرن آموزشی می‌تواند کیفیت آموزش را بهبود بخشد و همچنین افزایش حقوق و آموزش‌های حرفه‌ای برای معلمان می‌تواند انگیزه و توانایی آنان را برای ارائه خدمات بهتر افزایش دهد.
رئیس اداره بهزیستی خوی با اشاره به ارتقای خدمات بهداشتی و درمانی در کاهش چالش‌های اجتماعی شهرستان اظهار داشت:
افزایش ساخت بیمارستان‌ها و مراکز درمانی جدید با امکانات پیشرفته، جذب پزشکان متخصص با ارائه مشوق‌های مالی و تسهیلات رفاهی برای پزشکان می‌تواند کمبود نیروی متخصص را جبران کند.
این مسئول مدیریت بهتر شهری را در کاهش مشکلات مهم دانست و گفت: طراحی و اجرای برنامه‌های توسعه شهری باهدف کاهش حاشیه‌نشینی و بهبود زیرساخت‌های مسکن و خدمات عمومی و استفاده از نظرات و همکاری‌های مردم در مدیریت شهری می‌تواند تأثیر بسزایی در حل مشکلات داشته باشد.
وی افزود: سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانند نقش مهمی در حل مشکلات اجتماعی ایفا کنند. این سازمان‌ها با شناسایی نیازهای جامعه، ارائه خدمات مستقیم به افراد آسیب‌پذیر و ایجاد شبکه‌های حمایتی، می‌توانند به بهبود وضعیت اجتماعی کمک کنند. همکاری بین سازمان‌های مردم‌نهاد، دولت و بخش خصوصی، می‌تواند منجر به ایجاد راهکارهای پایدار برای حل مشکلات اجتماعی شود.
زکریا زاده گفت: در نهایت، حل مشکلات اجتماعی خوی نیازمند یک رویکرد جامع و مشارکت همه‌جانبه است. با همکاری دولت، مردم، بخش خصوصی، سازمان‌های مردم‌نهاد و رسانه‌ها، می‌توان آینده‌ای روشن‌تر برای این شهر رقم زد. در این راستا، توجه به جوانان، زنان، اقلیت‌ها و محرومین جامعه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با ایجاد فرصت‌های برابر، تقویت زیرساخت‌ها، ارتقای آگاهی عمومی و تقویت سرمایه اجتماعی، می‌توان به جامعه‌ای پویا، بانشاط و پایدار دست‌یافت.
مشکلات اجتماعی خوی نتیجه ترکیبی از عوامل اقتصادی، فرهنگی و مدیریتی است که در طول سال‌ها انباشته شده‌اند. هرچند حل این چالش‌ها نیازمند زمان و سرمایه‌گذاری قابل‌توجه است، اما با برنامه‌ریزی دقیق و مشارکت همه‌جانبه دولت، مردم و بخش خصوصی، می‌توان خوی را به شهری پایدارتر و دارای کیفیت زندگی بهتر تبدیل کرد. توجه به این مشکلات و تلاش برای رفع آن‌ها، نه‌تنها به بهبود شرایط اجتماعی شهر کمک می‌کند، بلکه الگویی مناسب برای توسعه سایر مناطق مشابه نیز خواهد بود.
باوجود همه چالش‌ها، شهر تاریخی خوی همچنان پتانسیل‌های فراوانی برای توسعه و پیشرفت دارد. با اتخاذ راهکارهای مناسب و همکاری همه‌جانبه، می‌توان این شهر را به قطب توسعه و پیشرفت در منطقه تبدیل کرد. آینده‌ای روشن برای خوی در گرو تلاش و همت همه ماست.
لازم به ذکر است مسئولین شهری، استانی و کشوری باید با جدیت بیشتری به مشکلات اجتماعی خوی ورود کنند و با تخصیص بودجه کافی و ایجاد برنامه‌های عملیاتی، برای رفع این مشکلات اقدام نمایند. از سوی دیگر، مردم نیز باید با مشارکت فعال در فعالیت‌های اجتماعی و انتخاب نمایندگان شایسته، به بهبود شرایط زندگی خود کمک کنند.
برای رفع مشکلات اجتماعی خوی و دستیابی به توسعه پایدار، نیازمند یک رویکرد جامع و چندجانبه هستیم. تقویت زیرساخت‌ها، حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، توسعه گردشگری، بهبود کیفیت آموزش و ارتقای خدمات بهداشتی از جمله راهکارهای پیشنهادی است. همچنین، مشارکت فعال جامعه مدنی و سازمان‌های مردم‌نهاد در شناسایی و حل مشکلات اجتماعی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.