به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ قهرمان مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کیست؟
آیا مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی قهرمان دارد؟ یعنی اگر تحولی رخ بدهد، ایران از ناحیه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی دستاوردی داشته باشد یا اگر صادرات رونق بگیرد، باید شخص خاصی را نشان داد و گفت همه کارها نتیجه زحمت او است؟ در گذشته این طور بوده است. برخی از مدیران سعی می‌کردند پس از تحول و رخدادی خود را برجسته کنند و کارنامه را تمام و کمال به نام خود بنویسند. مروری بر سخنان دکتر رضا مسرور دبیر مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی در برنامه «صف اول» صداوسیما نشان داد این رویه قهرمان‌سازی و قهرمان‌نامی به پایان رسیده است. در دوره جدید مدیریت و فعالیت مناطق آزاد و ویژه اقتصادی دیگر قهرمان وجود ندارد، بلکه باید از «قهرمانان» نام برد. به عبارت دقیق، باید از مجموعه‌ای از شرایط و زمینه‌ها نام برد که بستر را برای فعالیت موثر مجموعه‌ای از کنشگران اقتصادی، تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند.
این تغییر در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، یعنی تغییر از این که همه کارها و دستاوردها به پای یک نفر نوشته شود، به سوی این که دستاوردها نتیجه کار جمعی و مشترک است، یک مفهوم کلیدی در ادبیات علم توسعه و تجربه موفق کشورهای توسعه یافته است.
از «پیتر اوانز» در کتاب «توسعه و چپاول» تا «لفت ویچ» در کتاب «دولت‌های توسعه‌گرا» و تا «دارون عجم اوغلو» و «داگلاس نورث» همه پژوهشگران نوین توسعه در یک نقطه اشتراک نظر دارند: توسعه یک پروژه مشترک میان دولت، بخش خصوصی و جامعه است. مشخصا این «پیتر اوانز» است که مفهوم «توسعه به مثابه پروژه مشترک» را در تاریخ توسعه کره‌جنوبی، سنگاپور و تایوان بررسی می‌کند.
در مفهوم توسعه به مثابه پروژه مشترک، توسعه از دل نوعی همکاری، همگرایی و البته با نوعی تقسیم وظایف حاصل می‌شود. دولت حمایت می‌کند، بستر داخلی و خارجی را فراهم می‌کند، بخش خصوصی با رویکرد صادرات تولید و فعالیت می‌کند و درنهایت نفع آن به همه جامعه می‌رسد.
دکتر رضا مسرور هم در برنامه «صف اول» صداوسیما چنین چشم‌اندازی از آینده مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی ارائه داد. به گفته دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی، بسترسازی از این شورا و دولت، کار تولیدی و فعالیت اقتصادی از بخش خصوصی، حمایت‌های قانونی و لجستیکی از دبیرخانه، تولید به قصد صادرات از بخش خصوصی، مزیت‌سازی و مزیت‌یابی از دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد، کار اقتصادی و تولیدی مطمئن از سوی فعالان بخش خصوصی.
مزیت‌سازی در مناطق آزاد به چند طریق دنبال می‌شود؛ رفع تزاحم بخشنامه‌های وزارتخانه‌ها با فعالیت در مناطق آزاد که از طریق معاون اول رئیس‌جمهور دنبال می‌شود، ایجاد زیرساخت‌های اقتصادی، ایجاد زیرستاخت‌های قانونی، تعریف بسترهای نوین فعالیت اقتصادی مانند اقتصاد دیجیتال و درنهایت اصلاح قوانینی چون مالیات بر ارزش افزوده.
خلاصه دیدگاه مطرح شده از سوی دبیر شورای عالی مناطق آزاد در این برنامه این بود: ما زمینه می‌سازیم، ما بستر را فراهم می‌کنیم و امنیت سرمایه و سودآوری فعالیت‌های اقتصادی مولد و بازکردن مسیرهای صادرات را تضمین می‌کنیم. اما آن که باید از این زمینه‌ها استفاده کند، سرمایه‌گذار ایرانی است.
بنابراین اگر بار دیگر به پرسش این متن بازگردیم که «قهرمان مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کیست؟» باید گفت، در دوره جدید فعالیت مناطق آزاد، یک فرد قهرمان نیست. بلکه نهادها و بخش‌‌های مختلف هرکدام گوشه‌ای از کار توسعه را بر عهده می‌گیرند تا در نهایت یک هدف قهرمانانه محقق شود، هدفی که در آن همه برنده و همه قهرمان‌اند.