به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک»؛ اهدای خون، یکی از انسانیترین و ارزشمندترین اقدامات در راستای کمک به نجات جان دیگران و ارتقای سلامت جامعه است این عمل نیکوکارانه نه تنها نماد همبستگی و احساس مسئولیت اجتماعی افراد نسبت به یکدیگر است، بلکه بازتابی از فرهنگ والای انساندوستی در جوامع مختلف به شمار میرود.
خون به عنوان یکی از ضروریترین منابع برای درمان بیماران و نجات آسیبدیدگان حوادث، از ارزش حیاتی برخوردار است و هیچ جایگزین مصنوعی برای آن وجود ندارد در بسیاری از شرایط اضطراری مانند جراحیهای بزرگ، درمان بیماران مبتلا به سرطان، کمخونیهای شدید، حوادث و تصادفات و بیماریهای خاص، خون اهدایی نقشی تعیینکننده در بازگرداندن امید به زندگی دارد.
در بسیاری از کشورها، فرهنگ اهدای خون به عنوان یک مسئولیت شهروندی جا افتاده است افرادی که به طور منظم خون اهدا میکنند، نه تنها نقش بیبدیلی در تأمین منابع خونی ایفا میکنند، بلکه با این عمل خود، روحیه نوعدوستی و مشارکت اجتماعی را در جامعه تقویت میکنند آمارها نشان میدهد که هر واحد خون میتواند جان سه نفر را نجات دهد، آماری که اهمیت اهدای خون را بیش از پیش برجسته میکند با این حال، میزان نیاز به خون در بسیاری از جوامع همچنان بیشتر از میزان اهدا است و کمبود خون یکی از چالشهای اصلی نظامهای بهداشتی به شمار میرود.
فرهنگسازی در زمینه اهدای خون، نقش محوری در ترویج این عمل حیاتی دارد برای ایجاد یک جامعهای که به صورت خودجوش و مستمر به اهدای خون توجه داشته باشد، نیاز به آگاهیبخشی عمومی، آموزش مداوم و تشویق اقشار مختلف مردم به مشارکت وجود دارد رسانهها، مدارس، دانشگاهها، مراکز بهداشتی و درمانی و همچنین سازمانهای مردمنهاد میتوانند با اجرای برنامههای آموزشی و تبلیغاتی، این فرهنگ را در میان افراد جامعه ترویج دهند در این میان، استفاده از تجربیات موفق کشورهای دیگر نیز میتواند الهامبخش باشد. در برخی کشورها، اهدای خون به عنوان یک جشن اجتماعی برگزار میشود و این رویدادها به تدریج به بخشی از فرهنگ عمومی تبدیل شدهاند.
یکی از جنبههای قابل توجه در فرهنگ اهدای خون، تأثیرات مثبت آن بر سلامت جسمی و روانی افراد است تحقیقات نشان داده است که اهدای خون منظم میتواند به تنظیم سطح آهن خون کمک کند و احتمال ابتلا به برخی بیماریهای قلبی را کاهش دهد. همچنین، این عمل به دلیل ایجاد احساس رضایت و خرسندی در افراد، تأثیرات مثبتی بر سلامت روانی آنها دارد. در واقع، اهدای خون فرصتی است تا افراد علاوه بر کمک به دیگران، به سلامت جسمی و روانی خود نیز توجه داشته باشند.
با این حال، علیرغم تمامی مزایا و اهمیت اهدای خون، چالشهای متعددی در مسیر گسترش فرهنگ آن وجود دارد یکی از موانع اصلی، ترسها و باورهای نادرست درباره این عمل است. برخی افراد به دلیل ترس از سوزن، باور به کاهش توان جسمی پس از اهدای خون یا اطلاعات نادرست درباره فرآیند اهدا، از مشارکت در این اقدام ارزشمند خودداری میکنند مقابله با این باورها نیازمند اطلاعرسانی دقیق و شفاف از طریق منابع معتبر و ارائه تجربههای موفق افراد اهداکننده است.
از سوی دیگر، ایجاد انگیزههای مناسب برای افراد جامعه میتواند یکی دیگر از راهکارهای مؤثر در افزایش مشارکت عمومی باشد تشویقهای معنوی مانند ارائه تقدیرنامه، کارت اهدا و ایجاد برنامههای تشویقی در محیطهای کاری و آموزشی میتواند افراد را به اهدای خون ترغیب کند در برخی کشورها، حتی کمپینهای تبلیغاتی با حضور افراد مشهور و محبوب جامعه تأثیر چشمگیری در جلب مشارکت عمومی داشته است.
بنابراین، اهدای خون تنها یک عمل پزشکی نیست؛ بلکه جلوهای از همبستگی انسانی و اجتماعی است که نیازمند توجه و برنامهریزی دقیق برای ارتقای آن است این عمل، پلی است میان نیازمندان به خون و افراد نیکوکار، که میتواند زندگی را به دیگران بازگرداند و امید را در دلها زنده کند نهادینهسازی فرهنگ اهدای خون در جامعه نه تنها نیازهای حیاتی بیماران را تأمین میکند، بلکه باعث تقویت حس همبستگی و مشارکت اجتماعی میشود و راه را برای ایجاد جامعهای سالمتر و انساندوستتر هموار میسازد.
اهدای خون نمادی از عشق به همنوع است
لیلا مرادی یکی از شهروندان ارومیهای در گفتگو با خبرنگار حرف رک اظهار کرد: اهدای خون برای من نمادی از عشق به همنوع است هر بار که خون اهدا میکنم، احساس میکنم توانستهام به دیگران کمک کنم و شاید زندگی کسی را نجات دهم. این موضوع را همیشه به دانشآموزانم نیز آموزش میدهم و تأکید دارم که حتی یک اقدام کوچک میتواند تأثیرات بزرگی در جامعه داشته باشد.»
وی ادامه داد: فرآیند اهدای خون کاملاً ایمن است و بدن به سرعت خون از دست رفته را جایگزین میکند تجربه من از اهدای خون به قدری خوب بوده که اکنون این کار به یک عادت در زندگی من تبدیل شده است.
مهدی جعفری، کارمند 45 ساله نیز در این رابطه به خبرنگار حرف رک گفت: چند سال پیش، یکی از دوستانم به دلیل تصادف شدید نیاز به خون داشت و ما توانستیم با اهدای خون به موقع، جانش را نجات دهیم از آن روز به بعد تصمیم گرفتم به طور منظم خون اهدا کنم. حس کمک به دیگران واقعاً وصفناشدنی است.»
وی همچنین بر لزوم آموزش عمومی تأکید کرد و گفت: بسیاری از مردم به دلیل اطلاعات نادرست از اهدای خون اجتناب میکنند اگر رسانهها و مراکز درمانی بتوانند با ارائه اطلاعات دقیق، ترسها و نگرانیهای مردم را برطرف کنند، شاهد مشارکت بیشتری خواهیم بود.
فرهنگ اهدا خود باید در جامعه نهادینه شود
زهرا احمدی، دانشجوی 21 ساله، با اشاره به نقش جوانان در این فرهنگسازی افزود: اهدای خون برای من فرصتی است تا بتوانم به جامعه کمک کنم ما جوانها باید این فرهنگ را تقویت کنیم و نشان دهیم که کمک به دیگران اولویت ماست.
وی افزود: دانشگاهها و مراکز آموزشی میتوانند نقش مهمی در ترویج فرهنگ اهدای خون داشته باشند. برگزاری کارگاهها و برنامههای ویژه اهدای خون میتواند آگاهی دانشجویان را افزایش دهد و انگیزهای برای مشارکت بیشتر ایجاد کند.»
علی کرمی، بازنشسته 65 ساله، نیز با تأکید بر اهمیت آگاهیبخشی گفت: متأسفانه به دلیل شرایط سنی دیگر نمیتوانم خون اهدا کنم، اما همیشه خانواده و دوستانم را تشویق به این کار میکنم. اهدای خون یک اقدام کوچک اما بسیار تأثیرگذار است.
وی افزود: ترس یا اطلاعات نادرست، عامل اصلی مشارکت کم برخی افراد است اگر رسانهها بتوانند نگرانیهای مردم را برطرف کنند، این فرهنگ با سرعت بیشتری گسترش خواهد یافت.
ذخایر خونی به حمایت مردم نیازمند است
جعفری یاری، مدیر اداره روابط عمومی اداره کل انتقال خون استان آذربایجانغربی، با اشاره به کاهش شدید دما و اهمیت اهدای خون در تأمین نیاز بیماران، اظهار داشت: اهدای خون عملی انساندوستانه است که تنها با چند دقیقه از وقت افراد میتواند زندگی سه بیمار نیازمند را نجات دهد. در شرایط کنونی، با توجه به سرمای طاقتفرسای هوا و کاهش مراجعهکنندگان، ضرورت اهدای خون بیش از پیش احساس میشود.
وی تأکید کرد: افراد سالم میتوانند با حضور در مراکز اهدای خون، گامی مؤثر در جهت نجات جان بیماران بردارند و با این اقدام ارزشمند، معنای واقعی انساندوستی را به نمایش بگذارند.
باری با اشاره به ضرورت تأمین ذخایر خونی، از شهروندان درخواست کرد تا با مراجعه به مراکز اهدای خون، در این اقدام خداپسندانه مشارکت کنند افزود: در این روزهای سرد سال، اهدای خون میتواند گرمای محبت و نیکوکاری را به قلب بیماران منتقل کند. ما از مردم دعوت میکنیم که با اهدای خون، سهم خود را در ایجاد امید و شادی در زندگی بیماران ایفا کنند.
وی بیان کرد: خون و فرآوردههای خونی، نیاز مبرم بسیاری از بیماران مانند مبتلایان به سرطان، تالاسمی و بیماران تحت عمل جراحی هستند و هر واحد خون میتواند به شکل مستقیم در بهبود وضعیت آنها مؤثر باشد.
یاری افزود: اهدای خون نه تنها به بیماران کمک میکند، بلکه برای اهداکننده نیز فواید بسیاری دارد، از جمله بررسی منظم وضعیت سلامت، کاهش احتمال برخی بیماریها و ایجاد حس مثبت درونی. افراد با این کار ساده میتوانند نقشی سازنده در جامعه ایفا کنند و الگویی از نوعدوستی باشند.
وی به برخی تصورات غلط درباره اهدای خون اشاره کرد و گفت: فرایند اهدای خون کاملاً ایمن است و بدن به سرعت این کمبود را جبران میکند. امیدواریم با افزایش آگاهی عمومی، شاهد حضور پررنگتر مردم در این عرصه باشیم.
یاری افزود: اداره کل انتقال خون استان آذربایجانغربی برای تسهیل مشارکت همشهریان عزیز، امکانات و ساعات کاری متنوعی را فراهم کرده است. این اداره در خیابان مدرس، روبروی آموزش و پرورش ناحیه ۲ واقع شده و در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت هشت صبح تا ۱۹:۳۰ عصر، روزهای پنجشنبه از ساعت هشت صبح تا ۱۸:۳۰ عصر، و در روزهای تعطیل از ساعت ۸:۳۰ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر پذیرای اهداکنندگان خون است.