به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ تصور کنید در حال رانندگی در خیابان هستید که ناگهان خودرو شما داخل یک گودال عمیق فرو میرود! یا یک عابر پیاده به دلیل شکسته شدن درپوش منهول، به داخل چاله سقوط میکند. اینها تنها چند نمونه از فجایعی هستند که میتوانند از انتخاب و نصب نادرست یک منهول ناشی شوند. در این مقاله بررسی میکنیم که چگونه یک منهول غیراستاندارد میتواند باعث خسارتهای جانی و مالی عظیمی شود و راهکارهای پیشگیری از این فجایع چیست.
منهول چیست و چرا انتخاب آن اهمیت دارد؟
منهول یا آدمرو ، محفظهای است که در زیرساختهای شهری برای دسترسی به سیستمهای فاضلاب، کابلهای برق و مخابرات استفاده میشود. در نگاه اول، ممکن است این ساختارها کماهمیت به نظر برسند، اما در واقع کیفیت و استاندارد بودن آنها نقش حیاتی در حفظ امنیت شهروندان و تأسیسات شهری دارد.
چرا منهولها حیاتی هستند؟
- مسیر دسترسی برای تعمیرات زیرزمینی
- جلوگیری از نشت فاضلاب و آلودگی
- حفظ امنیت خودروها و عابران پیاده
زمانی که این محفظهها از مواد نامرغوب ساخته شوند یا بهدرستی نصب نشوند، میتوانند به تهدیدی برای جان و مال مردم تبدیل شوند.
خطرات ناشی از یک منهول نامناسب
1. نشست زمین و فروچالهها
یکی از مهمترین خطرات منهولهای بیکیفیت، نشست زمین در اطراف آن است. اگر منهول مقاومت کافی نداشته باشد، بهمرور زمان فشار وارده از خاک و آبهای زیرزمینی باعث فروپاشی آن شده و یک گودال عمیق در سطح خیابان ایجاد میشود.
2. حوادث رانندگی و سقوط خودروها
درپوشهای غیر استاندارد منهول، بهویژه آنهایی که از مواد ضعیف ساخته شدهاند، میتوانند تحت وزن خودروها بشکنند یا از جای خود خارج شوند. این مسئله منجر به سقوط چرخ خودرو درون منهول و در برخی موارد واژگونی کامل وسیله نقلیه میشود.
3. انفجار گازهای محبوس
در برخی موارد، گازهای متان و سولفید هیدروژن درون منهولهای فاضلابی تجمع پیدا میکنند. اگر این گازها به درستی تهویه نشوند یا درپوش منهول ترک داشته باشد، یک جرقه کوچک میتواند منجر به انفجار شدید شود. نمونههایی از این حوادث در شهرهای بزرگ گزارش شده که باعث خسارتهای جانی و مالی گستردهای شده است.
4. آلودگی محیطزیست
در صورت نشت فاضلاب از یک منهول آسیبدیده، آلودگی گستردهای در محیط زیست رخ میدهد. این آلودگیها میتوانند منجر به انتشار بیماریهای عفونی شوند و سلامت عمومی را به خطر بیندازند.
نمونههایی از فجایع ناشی از منهولهای غیر استاندارد
- حوادث مشهور در دنیا
آمریکا، نیویورک: در سال ۲۰۱۶، یک منهول انفجاری در خیابان منهتن باعث شکستن شیشههای ساختمانهای اطراف شد. علت این حادثه، انباشت گازهای سمی بود.
چین، پکن: در سال ۲۰۱۹، سقوط یک عابر پیاده درون یک منهول بدون درپوش باعث مرگ او شد. - مشکلات منهول در ایران
تهران: بارها گزارشهایی از باز شدن ناگهانی درپوشهای منهول در خیابانهای شلوغ منتشر شده که منجر به آسیبهای جدی به خودروها شده است.
مشهد: یک مورد انفجار منهول در منطقهای صنعتی باعث تخریب ساختمانهای مجاور شد.
دلایل خرابی و شکست منهول ها
- استفاده از مواد بیکیفیت:
برخی سازندگان برای کاهش هزینهها از بتن نامرغوب یا پلیمرهای ضعیف استفاده میکنند که مقاومت کافی ندارند. - عدم رعایت استانداردهای نصب:
منهول باید در بستر مناسب با زیرسازی اصولی قرار بگیرد. در غیر این صورت، فشار زمین میتواند باعث شکست آن شود. - فرسایش و نگهداری نامناسب:
بازرسی دورهای و تعمیرات لازم در بسیاری از شهرها نادیده گرفته میشود که موجب افزایش خرابی منهولها میشود.
چگونه از این فجایع جلوگیری کنیم؟
- انتخاب منهولهای استاندارد
تأمینکنندگان معتبر را انتخاب کنید و اطمینان حاصل کنید که منهول دارای تأییدیههای لازم باشد. - استفاده از متریال مقاوم
منهولهای پلیاتیلنی و کامپوزیتی نسبت به منهولهای سنتی از دوام و ایمنی بیشتری برخوردارند. - بازرسی و نگهداری دورهای
تیمهای نگهداری شهری باید بهطور منظم وضعیت منهولها را بررسی و در صورت نیاز تعمیرات لازم را انجام دهند. - نصب صحیح و اصولی
توجه به استانداردهای حفاری، قرارگیری صحیح منهول و استفاده از درپوشهای ایمن میتواند از بسیاری از فجایع جلوگیری کند.
نکات مهم در نگهداری منهول یا آدم رو
- بررسی دورهای برای جلوگیری از نشست و ترک
- پاکسازی منهولهای فاضلابی برای جلوگیری از انسداد
- استفاده از پوششهای مقاوم برای جلوگیری از خرابی زودرس
نتیجهگیری و توصیه نهایی
یک منهول نامناسب میتواند خسارتهای جبرانناپذیری به بار آورد؛ از سقوط عابران پیاده گرفته تا انفجارهای مهیب. انتخاب منهول استاندارد، نصب صحیح و انجام بازرسیهای دورهای سه عامل اصلی در پیشگیری از این فجایع هستند. رعایت این موارد نه تنها امنیت شهروندان را تضمین میکند، بلکه از هزینههای گزاف تعمیرات و خسارات مالی نیز جلوگیری خواهد کرد.
سوالات متداول (FAQs)
1. چرا برخی منهولها دچار نشست زمین میشوند؟
استفاده از مصالح نامرغوب و نصب غیر اصولی از مهمترین دلایل نشست زمین در اطراف منهولها است.
2. آیا منهولهای پلی اتیلنی امنتر از بتنی هستند؟
بله، منهولهای پلی اتیلنی سبکتر، مقاومتر و دارای طول عمر بیشتری هستند.
3. چه اقداماتی برای ایمنی بیشتر منهولها لازم است؟
بازرسیهای دورهای، استفاده از مواد مقاوم و نصب صحیح مهمترین اقدامات هستند.
4. چه استانداردهایی برای تولید منهول وجود دارد؟
استانداردهای بینالمللی مانند ASTM و ISO برای تولید و نصب منهولها استفاده میشوند.
5. آیا منهولهای نامرغوب میتوانند باعث انفجار شوند؟
بله، در صورت تهویه نامناسب، گازهای قابل اشتعال درون منهول میتوانند باعث انفجار شوند.