علیاصغر باقرزاده، نماینده بابلسر و فریدونکنار در مجلس شورای اسلامی و دبیر دوم کمیسیون تلفیق بودجه 1404 مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ با اشاره به انتشار گزارش عملکرد سال ۱۴۰۲ درباره حسابرسی سیستمی مالیاتها، این اقدام را تحولی مهم در نظام مالیاتی کشور ارزیابی کرد و گفت: مطابق گزارش اخیر، ۹۵ درصد مؤدیان مالیات خود را از طریق سیستم پرداخت کردهاند و نقش ممیزان مالیاتی به ۵ درصد محدود شده است. این موضوع نشاندهنده آن است که حسابرسی سیستمی تا حد زیادی توانسته مداخلات انسانی را کاهش دهد و امکان بروز خطاهای احتمالی یا اعمال سلیقه شخصی را کم کند. در بسیاری از موارد، مداخلههای انسانی ممکن است ناخواسته منجر به ایجاد فساد یا بیعدالتی شود، اما یک سیستم هوشمند میتواند به شکلی دقیق، منظم و عادلانه، مالیات افراد را تعیین کند.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، با تأکید بر نقش این سیستم در کاهش فرار مالیاتی، افزود: در سالهای گذشته، همواره بحثهای زیادی درباره وجود فرارهای مالیاتی مطرح بوده است. با اجرای حسابرسی سیستمی، سازمان امور مالیاتی و ممیزان میتوانند تمرکز خود را به جای تعیین مالیاتهای عادی، بر شناسایی و برخورد با فراریان مالیاتی بگذارند. چراکه بخش عمدهای از مالیاتها بدون نیاز به نظارت مستقیم ممیزان، بهطور خودکار محاسبه و دریافت میشود.
باقرزاده در ادامه با اشاره به چالشهای احتمالی این سیستم، بیان کرد: البته نباید تصور کرد که این سیستم هیچ نقصی ندارد. همانطور که در نظر گرفته شده، ۵ درصد از موارد هنوز نیازمند بررسیهای دستی هستند، تا در صورت بروز خطا، امکان اصلاح و رسیدگی به اعتراضات وجود داشته باشد. این روند میتواند به تضمین دقت سیستم و جلوگیری از نارضایتی مؤدیان کمک کند.
این نماینده مجلس شورای اسلامی همچنین بر لزوم بهبود زیرساختهای دیجیتالی کشور تأکید کرد و گفت: برای اجرای دقیقتر این طرح، باید زیرساختهای فنی بهبود یابند. یکی از مشکلاتی که در برخی از سامانههای مشابه وجود دارد، اختلالهای فنی و عدم هماهنگی بین بخشهای مختلف است. اگر میخواهیم حسابرسی سیستمی مالیاتها بهطور کامل و بدون مشکل انجام شود، باید سامانههای مالیاتی بهروز و یکپارچه شوند.
دبیر دوم کمیسیون تلفیق مجلس در پایان، اجرای این سیستم را گامی مثبت در جهت برقراری عدالت مالیاتی دانست و اظهار داشت: بهطور کلی، هر اقدامی که به شفافیت بیشتر، کاهش فساد و جلوگیری از تضییع حقوق مردم و دولت کمک کند، قابلتحسین است. حسابرسی سیستمی مالیاتها میتواند یکی از این اقدامات باشد، به شرط آنکه بهدرستی اجرا شود و برای بهبود عملکرد آن، بهطور مستمر نظارت و اصلاحات لازم انجام گیرد.