به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «عصرهامون» چابهار، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق استراتژیک ایران، در آستانه تحولی بزرگ قرار دارد؛ با احداث پایگاه فضایی در این منطقه، نه‌تنها توان فضایی کشور ارتقا می‌یابد، بلکه ظرفیت‌های اقتصادی، علمی و فناوری این بندر نیز گسترش خواهد یافت؛ این پایگاه می‌تواند نقطه عطفی در توسعه صنعت فضایی ایران باشد و کشور را در مسیر پیشرفت‌های جدید قرار دهد.
چرا چابهار برای پایگاه فضایی انتخاب شد
سعید مقدم کارشناس اقتصادی منطقه چابهار در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی عصرهامون بیان کرد: چابهار از نظر جغرافیایی یکی از مناسب‌ترین نقاط ایران برای ایجاد یک پایگاه فضایی است؛ این منطقه به دلیل موقعیت ویژه خود، مزایای زیادی برای انجام پرتاب‌های فضایی دارد از جمله این مزیت‌ها نزدیکی به آب‌های آزاد است؛ بسیاری از کشورهای دارای برنامه فضایی، پایگاه‌های پرتاب خود را در نزدیکی دریا احداث می‌کنند؛ این موقعیت جغرافیایی، ایمنی پرتاب‌ها را افزایش می‌دهد و خطرات ناشی از سقوط احتمالی قطعات را کاهش می‌دهد.
وی افزود: دومین مزیت این منطقه کم‌تراکم بودن جمعیت است که چابهار از مناطق کم‌جمعیت ایران محسوب می‌شود که باعث می‌شود خطرات ناشی از پرتاب‌های فضایی برای مناطق مسکونی کمتر باشد؛ همچنین دسترسی به مدارهای مختلف، موقعیت چابهار این امکان را فراهم می‌کند که ماهواره‌ها به مدارهای متنوعی پرتاب شوند و ایران بتواند در پروژه‌های فضایی متنوع‌تری مشارکت کند.
کارشناس اقتصادی منطقه چابهار یکی دیگر از مزیت چابهار پتانسیل تبدیل‌شدن به یک قطب علمی و فناوری دانست و تصریح کرد: وجود یک پایگاه فضایی می‌تواند باعث جذب سرمایه‌گذاری، استقرار مراکز تحقیقاتی و رشد فناوری‌های مرتبط در منطقه شود.
ظرفیت‌های اقتصادی پایگاه فضایی چابهار
وی ادامه داد: احداث این پایگاه فضایی، تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد منطقه و کشور خواهد داشت؛ از جمله مهم‌ترین این تأثیرات ایجاد اشتغال و توسعه زیرساخت‌ها منطقه است؛ زیرا پروژه‌های فضایی نیازمند زیرساخت‌های گسترده‌ای در حوزه‌های حمل‌ونقل، ارتباطات، انرژی و فناوری هستند.
مقدم تشریح کرد: این امر باعث توسعه صنعتی و ایجاد فرصت‌های شغلی متعدد در چابهار و مناطق اطراف آن می‌شود؛ همچنین، اشتغال‌زایی در حوزه‌هایی مانند مهندسی، فناوری اطلاعات، ساخت تجهیزات پیشرفته و مدیریت پروژه‌های فضایی افزایش خواهد یافت.
کارشناس اقتصادی منطقه چابهار با بیان اینکه یکی دیگر از تأثیرات مؤثر بر منطقه چابهار جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی است، اظهار کرد: پایگاه فضایی چابهار می‌تواند بستر مناسبی برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در بخش‌های مختلف فناوری‌های پیشرفته باشد؛ شرکت‌های دانش‌بنیان، استارتاپ‌های فضایی و صنایع مرتبط می‌توانند از فرصت‌های ایجادشده برای توسعه فعالیت‌های خود استفاده کنند؛ علاوه بر این، همکاری‌های بین‌المللی در حوزه پرتاب‌های فضایی می‌تواند منابع مالی جدیدی برای کشور به همراه داشته باشد.
رشد صنعت گردشگری علمی
وی همچنین اذعان کرد: وجود یک پایگاه فضایی در چابهار، علاوه بر تأثیرات صنعتی، می‌تواند گردشگری علمی را نیز در این منطقه رونق دهد؛ بازدیدهای علمی، برگزاری کنفرانس‌ها و کارگاه‌های آموزشی در حوزه فناوری‌های فضایی می‌تواند موجب افزایش حضور محققان، دانشجویان و علاقه‌مندان به فضا در چابهار شود.
تقویت تحقیقات فضایی و علمی
مقدم با اشاره به اینکه پایگاه فضایی چابهار به‌عنوان یک مرکز مهم برای اجرای پروژه‌های تحقیقاتی در حوزه هوافضا عمل خواهد کرد، اظهار کرد: دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی می‌توانند از این ظرفیت برای اجرای پروژه‌های علمی و آموزشی در زمینه فناوری‌های پرتاب، طراحی ماهواره و سنجش‌ازدور استفاده کنند.
افزایش توانمندی‌های مهندسی کشور
وی افزود: با راه‌اندازی این پایگاه، توان مهندسی کشور در حوزه‌های مرتبط با پرتابگرهای فضایی، ارتباطات ماهواره‌ای و سامانه‌های هدایت و کنترل ارتقا خواهد یافت؛ این امر می‌تواند به توسعه صنایع مرتبط با هوافضا و تقویت اقتصاد دانش‌بنیان در کشور کمک کند.
توسعه همکاری‌های بین‌المللی
مقدم خاطرنشان کرد: با توجه به رشد روزافزون صنعت فضایی در جهان، ایران می‌تواند از طریق این پایگاه به همکاری‌های بین‌المللی در حوزه پرتاب‌های مشترک و مأموریت‌های فضایی ورود کند؛ این همکاری‌ها علاوه بر تبادل فناوری، موجب دسترسی ایران به بازارهای جدید در صنعت فضایی خواهد شد.
چالش‌ها و الزامات توسعه پایگاه فضایی چابهار
وی همچنین با اشاره به اینکه باوجود تمامی ظرفیت‌های مثبت، احداث و بهره‌برداری از این پایگاه فضایی با چالش‌هایی نیز همراه است، ادامه داد: برخی از مهم‌ترین این چالش‌ها عبارت‌اند از تأمین بودجه و سرمایه‌گذاری کافی، زیرا اجرای پروژه‌های فضایی نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلان است؛ تأمین منابع مالی پایدار یکی از مهم‌ترین چالش‌های این پروژه خواهد بود.
کارشناس اقتصادی تشریح کرد: توسعه نیروی انسانی متخصص، برای موفقیت این پروژه، تربیت نیروی انسانی متخصص در زمینه‌های مختلف فضایی، مهندسی و مدیریت پروژه ضروری است؛ ایجاد زیرساخت‌های پشتیبانی، علاوه بر تجهیزات پرتاب، ایجاد زیرساخت‌های لازم مانند شبکه‌های ارتباطی، سیستم‌های ناوبری و امکانات تحقیقاتی از الزامات مهم این پروژه است.
مقدم در پایان گفت: جذب همکاری‌های بین‌المللی نیز یکی دیگر از چالش‌های این پروژه‌ها صنعت فضایی به‌شدت وابسته به همکاری‌های علمی و فنی است و تعامل با کشورهای پیشرفته در این حوزه می‌تواند روند پیشرفت پروژه را تسهیل کند.
نخستین پرتاب‌های آزمایشی از پایگاه چابهار
حسن سالاریه رئیس سازمان فضایی ایران از بهره‌برداری پایگاه فضایی چابهار تا پایان امسال خبر داد و بیان کرد: نخستین پرتاب‌های آزمایشی این پایگاه حداکثر تا اوایل سال آینده انجام خواهد شد.
وی با اشاره به برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده افزود: از اواخر امسال امکان پرتاب از این پایگاه فراهم می‌شود، اما روند تکمیل بخش‌های مختلف آن تا تابستان ۱۴۰۴ ادامه خواهد داشت؛ به گفته وی، فاز اول این پروژه شامل بخش‌های متنوعی است که به‌تدریج تکمیل شده و به بهره‌برداری می‌رسند.
رئیس سازمان فضایی در ادامه تصریح کرد: علاوه بر آماده‌سازی زیرساخت‌های پرتاب، تأمین تجهیزات مورد نیاز نیز در دستور کار قرار دارد و ابراز امیدواری کرد که با تکمیل این فرایند، نخستین پرتاب‌های آزمایشی از پایگاه چابهار در بازه زمانی اواخر امسال تا اوایل سال آینده آغاز شود.
سالاریه همچنین تأکید کرد: برنامه‌ریزی برای استقرار و راه‌اندازی پرتابگرهای ماهواره در این پایگاه به‌صورت جدی دنبال می‌شود و به‌محض آماده‌شدن این تجهیزات، مراحل عملیاتی پرتاب آغاز خواهد شد.
رئیس سازمان فضایی در پایان گفت: این پایگاه در توسعه برنامه‌های فضایی کشور اهمیت زیادی دارد و آن را یکی از نقاط کلیدی برای انجام مأموریت‌های فضایی آینده دانست.
پایگاه فضایی چابهار یکی از مهم‌ترین پروژه‌های ایران در حوزه فضایی محسوب می‌شود که می‌تواند تأثیرات قابل‌توجهی در توسعه علمی، اقتصادی و فناوری کشور داشته باشد؛ این پروژه نه‌تنها ظرفیت‌های فضایی کشور را ارتقا می‌دهد، بلکه به توسعه زیرساخت‌ها، اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی منطقه چابهار نیز کمک می‌کند.
با برنامه‌ریزی صحیح، تأمین منابع مالی و توسعه نیروی انسانی متخصص، این پایگاه می‌تواند در آینده به یکی از مراکز مهم فضایی منطقه تبدیل شود و ایران را در مسیر پیشرفت‌های فضایی قرار دهد.