به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان»، در عصر حاضر، پیشرفت‌های علم پزشکی و تکنولوژی، امکان تعیین جنسیت فرزند را برای والدین فراهم کرده است، این موضوع، در کنار مزایای احتمالی، چالش‌ها و دغدغه‌های متعددی را در زمینه‌های اخلاقی، اجتماعی، فرهنگی و دینی به وجود آورده است.
جشن تعیین جنسیت، که در آن والدین جنسیت نوزاد متولد نشده خود را به دوستان و خانواده اعلام می‌کنند، به یک پدیده اجتماعی رو به رشد در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، تبدیل شده است. در حالی که برخی این جشن‌ها را بی‌ضرر و راهی برای جشن گرفتن هیجان‌انگیز از بارداری می‌دانند، برخی دیگر نگرانی‌هایی را در مورد پیامدهای اجتماعی و فرهنگی آنها مطرح می‌کنند.
برگزاری جشن‌های تعیین جنسیت توسط بلاگرها و افراد مشهور، و به تبع آن، ترویج ناهمگونی‌های جنسیتی، تجمل‌گرایی و مغایرت با برخی اعتقادات اسلامی، موضوعی است که در سال‌های اخیر مورد توجه و بحث قرار گرفته است.
دیدگاه‌های مختلف در مورد جشن تعیین جنسیت
موافقان جشن تعیین جنسیت معتقدند که این جشن‌ها راهی برای جشن گرفتن بارداری و به اشتراک گذاشتن شادی با دوستان و خانواده است. آنها همچنین معتقدند که این جشن‌ها می‌تواند به والدین کمک کند تا برای ورود نوزاد خود برنامه‌ریزی کنند، اما مخالفان جشن تعیین جنسیت معتقدند که این جشن‌ها کلیشه‌های جنسیتی را تقویت می‌کند، فشارهای اجتماعی را افزایش می‌دهد و می‌تواند منجر به تبعیض جنسیتی پیش از تولد شود. آنها همچنین معتقدند که تمرکز بیش از حد بر جنسیت نوزاد می‌تواند از سایر جنبه‌های مهم بارداری و فرزندپروری غافل شود.
جشن تعیین جنسیت مغایرت با اعتقادات اسلامی
در اسلام، اسراف و تبذیر به شدت نهی شده است، برگزاری جشن‌های پر هزینه و تجملاتی، می‌تواند مصداقی از این عمل باشد؛ اسلام بر تواضع و فروتنی تأکید دارد، برگزاری جشن‌هایی با هدف تفاخر و خودنمایی، با این آموزه مغایرت دارد و همچنین برخی از این جشن‌ها، الگوبرداری شده از فرهنگ غربی هستند که با ارزش‌ها و اعتقادات اسلامی مغایرت داشته باشند.
نمایش عمومی بارداری و جنین، به ویژه در قالب جشن‌های پر زرق و برق، می‌تواند حریم خصوصی خانواده را نقض کند و قبح برخی مسائل مربوط به بارداری و زایمان را از بین ببرد.
بلاگرها و افراد مشهور به دلیل دنبال‌کنندگان فراوان، می‌توانند الگوهای رفتاری و فرهنگی را در جامعه ترویج دهند، برگزاری جشن‌های پر زرق و برق تعیین جنسیت توسط آنها، می‌تواند این نوع جشن‌ها را به یک هنجار تبدیل کند؛ بسیاری از این جشن‌ها با هزینه‌های گزاف و تجملات فراوان برگزار می‌شوند. این امر می‌تواند به ترویج فرهنگ مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی در جامعه منجر شود.
برخی از این جشن‌ها با استفاده از رنگ‌ها و نمادهای کلیشه‌ای، به تقویت تصورات قالبی از جنسیت‌ها دامن می‌زنند، این امر می‌تواند به محدودیت انتخاب‌ها و فرصت‌های کودکان در آینده منجر شود.
تعیین جنسیت فرزند، انحراف از اولویت‌های خانواده
حجت‌الاسلام علی علوی‌پارسا کارشناس مسائل اجتماعی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان»، با انتقاد از رواج تعیین جنسیت فرزند و جشن‌های پرزرق و برق مرتبط با آن، این پدیده را انحراف از اولویت‌های اصلی خانواده و جامعه دانست.
وی با تأکید بر اینکه این موضوع، مسائل غیر مهم را به اولویت تبدیل کرده و به متن اصلی زندگی، یعنی تربیت فرزند، آسیب می‌زند، گفت: در مقابل، برخی روانشناسان و جامعه‌شناسان، این موضوع را حق انتخاب والدین و زمینه‌ای برای برنامه‌ریزی بهتر خانواده تلقی می‌کنند.
این کارشناس مسائل اجتماعی با اشاره به آیات قرآن کریم، هدف اصلی را ایمان و عمل صالح برشمرد و جنسیت را معیاری برای رشد و تعالی انسان ندانست و با استناد به کتاب «زن در آینه جمال و جلال» اثر آیت‌الله جوادی آملی، به تفاوت نگاه اسلام و فرهنگ جاهلی به جنسیت فرزند اشاره کرد و افزود: در فرهنگ جاهلی، تولد دختر باعث ناراحتی و تولد پسر باعث خوشحالی می‌شد، اما اسلام با معرفی حضرت فاطمه زهرا (س) به عنوان الگوی برتر، این تفکر را منسوخ کرد و دختر را رحمت الهی و پسر را نعمت الهی معرفی نمود.
وی با اشاره به داستان امام سجاد (ع) و دعای ایشان برای تربیت فرزند، اولویت تربیت را بر هر امر دیگری مقدم دانست و به روایاتی اشاره کرد که در آنها دختر، رحمت الهی و پسر، نعمت الهی معرفی شده است.
جشن‌های پرزرق و برق تعیین جنسیت، نشأت گرفته از فرهنگ غربی
علوی با بیان اینکه تمایل به تعیین جنسیت فرزند، ناشی از کلیشه‌های غلط و فرهنگ وارداتی غربی است و در فرهنگ ایرانی-اسلامی ریشه ندارد، عنوان کرد: این موضوع، نوعی انحراف از اولویت‌بندی صحیح در دین است، به‌گونه‌ای که مستحبات جای واجبات را می‌گیرند.
وی با اشاره به اینکه اصل در فرزندآوری، سلامت و تربیت فرزند است، ابراز کرد: دغدغه والدین باید برنامه‌ریزی تربیتی برای فرزند باشد، نه تعیین جنسیت.
این کارشناس مسائل اجتماعی به آسیب‌های روانی و اجتماعی ناشی از این پدیده، از جمله ایجاد حسرت و ناراحتی در بین افراد جامعه، اشاره کرد و با انتقاد شدید از برگزاری جشن‌های پرهزینه و تجملاتی تعیین جنسیت، این پدیده را نشات گرفته از فرهنگ غربی و مغایر با فرهنگ ایرانی-اسلامی دانست.
وی افزود: هزینه‌های گزاف این جشن‌ها، که گاهی معادل هزینه یک ازدواج است، در شرایط اقتصادی کنونی، باعث ایجاد حسرت و ناراحتی در بین افراد جامعه می‌شود و اثرات مخربی به دنبال دارد.
علوی با تأکید بر سنت‌های صحیح و سازنده، مانند نام‌گذاری نیکو و اذان گفتن در گوش نوزاد، از خانواده‌ها خواست تا به این ارزش‌ها توجه کنند و به طرح ابتکاری در مشهد اشاره کرد که اتاقی مجلل برای برگزاری مراسم اذان نوزادان اختصاص داده شده است.
وی با اشاره به اینکه تعیین جنسیت فرزند، نوعی سنت غلط است که باید از آن پرهیز کرد و به سنت‌های درست اقتدا کرد، مطرح کرد: این پدیده، صرفاً یک هیجان خالی است و هیچ بار معنایی و تربیتی ندارد.
این کارشناس مسائل اجتماعی با تاکید بر اهمیت سلامت و تربیت فرزند، از خانواده‌ها خواست تا به جای تمرکز بر جنسیت، به این مسائل توجه کنند و از خداوند متعال برای تربیت فرزندان صالح و سالم یاری بخواهند.
وی همچنین به تاثیر نیت و مراقبت‌های مادر در دوران بارداری بر فرزند اشاره کرد و از خانواده‌ها خواست تا از دامن زدن به سنت‌های غلط و تجملاتی پرهیز کنند و اصول را قربانی فروع نکنند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان»، برگزاری این جشن‌ها می‌تواند فشاری را بر خانواده‌ها برای برگزاری جشن‌های مشابه ایجاد کند، حتی اگر توان مالی آن را نداشته باشند، تمرکز بیش از حد بر جنسیت نوزاد، می‌تواند به تبعیض جنسیتی در خانواده و جامعه منجر شود . همچنین برگزاری جشن‌های پر هزینه، می‌تواند شکاف طبقاتی را در جامعه تشدید کند.
پیامدهای اجتماعی جشن تعیین جنسیت
جشن تعیین جنسیت می‌تواند کلیشه‌های جنسیتی را تقویت کند و انتظارات غیرواقعی از نوزادان را بر اساس جنسیت آنها ایجاد کند. این امر می‌تواند به تبعیض جنسیتی در آینده منجر شود.
این جشن‌ها می‌توانند تمرکز بیش از حدی را بر جنسیت نوزاد ایجاد کنند و سایر جنبه‌های مهم بارداری و فرزندپروری را تحت‌الشعاع قرار دهند.
جشن تعیین جنسیت می‌تواند فشاری را بر والدین برای برگزاری یک جشن پر زرق و برق و مطابق با انتظارات اجتماعی ایجاد کند.
در برخی موارد، جشن تعیین جنسیت می‌تواند منجر به تبعیض جنسیتی پیش از تولد شود، به ویژه در استان‌هایی که ترجیح جنسیتی قوی برای فرزند پسر وجود دارد.
برخی افراد معتقدند که برگزاری جشن تعیین جنسیت می‌تواند باعث ایجاد اضطراب و استرس در والدین شود، به خصوص اگر جنسیت نوزاد مطابق با انتظارات آنها نباشد.
افزایش آگاهی عمومی در مورد پیامدهای منفی این جشن‌ها، می‌تواند به کاهش رواج آنها کمک کند؛ ترویج الگوهای جایگزین برای جشن گرفتن بارداری، مانند جشن‌های ساده و معنوی، می‌تواند مفید باشد.
نظارت بر محتوای منتشر شده در فضای مجازی، به ویژه توسط بلاگرها و افراد مشهور، می‌تواند به کاهش ترویج تجمل‌گرایی و ناهمگونی‌های جنسیتی کمک کند.
تصمیم‌گیری در مورد برگزاری یا عدم برگزاری این جشن‌ها، بر عهده خانواده‌ها است. اما لازم است که پیامدهای اجتماعی و فرهنگی این جشن‌ها به دقت مورد توجه قرار گیرد.
لازم است با توجه به ابعاد مختلف این موضوع، گفتگویی سازنده و مبتنی بر ارزش‌های اخلاقی و دینی در جامعه شکل گیرد تا بتوان به راهکارهای مناسبی برای مدیریت این پدیده دست یافت. همچنین، توجه به آموزش و آگاهی‌رسانی در خصوص اولویت‌های فرزندپروری و پرهیز از تجمل‌گرایی، می‌تواند در کاهش آسیب‌های احتمالی این پدیده موثر باشد.