به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «عصرهامون» سیستان و بلوچستان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین استان‌های مرزی کشور، نقشی کلیدی در تجارت بین‌المللی ایفا می‌کند؛ بازارچه‌های مرزی این استان علاوه بر کمک به رونق اقتصادی منطقه، بهبود معیشت مرزنشینان را نیز به دنبال داشته‌اند؛ در سال‌های اخیر، توجه ویژه‌ای به فعال‌سازی این بازارچه‌ها شده است و بسیاری از خانوارهای مرزنشین از طریق تجارت کوله‌بری، امرارمعاش می‌کنند.
حسین شهرکی، ساکن شهرستان زهک، یکی از مرزنشینانی است که از طریق فعالیت در بازارچه‌های مرزی توانسته است وضعیت معیشتی خود را بهبود بخشد، بیان کرد: پیش از فعال‌سازی بازارچه‌های مرزی، بسیاری از جوانان منطقه بیکار بودند و برای تأمین معیشت خود با مشکلات زیادی مواجه می‌شدند؛ اما اکنون با رونق این بازارچه‌ها، فرصت‌های شغلی متعددی ایجاد شده است؛ من خودم با واردات قانونی کالا از طریق کوله‌بری، توانسته‌ام درآمد مناسبی کسب کنم و زندگی بهتری برای خانواده‌ام فراهم کنم.
شهرکی همچنین به تأثیر مثبت این بازارچه‌ها بر کاهش قاچاق کالا اشاره می‌کند و افزود: با ایجاد مسیرهای قانونی برای تجارت، انگیزه برای فعالیت‌های غیرقانونی کاهش‌یافته است؛ اکنون می‌توانیم با آرامش و اطمینان، کالاهای مورد نیاز را وارد کرده و به فروش برسانیم.
محمد ریگی، کشاورز قدیمی سیستان، در گفتگو با خبرنگار ما که تا چند سال پیش از طریق زراعت زندگی می‌کرد، اما خشکسالی زمین‌هایش را از بین برد، تشریح کرد: همه عمرم کشاورزی کردم، اما وقتی چاه‌ها خشک شد، دیگر راهی برای ادامه نداشتم؛ سال‌ها امید داشتم بارندگی و یا حق آبه به هامون بیاید، اما اوضاع بدتر شد.
ریگی هم با رونق بازارچه‌های مرزی، به این کار روی آورد و اکنون همراه پسرانش در بازارچه مشغول به کار شده‌اند، افزود: این بازارچه‌ها ما را نجات دادند؛ اگر نبودند، مجبور به مهاجرت می‌شدیم، حالا همین‌جا کار می‌کنیم و زندگی‌مان را اداره می‌کنیم.
این مصاحبه‌ها نشان‌دهنده تأثیر مثبت بازارچه‌های مرزی سیستان و بلوچستان بر معیشت مرزنشینان و بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی آنان است.
افزایش واردات به روش کوله‌بری
مبین‌علی میر، مدیر بازارچه‌های مرزی سیستان و بلوچستان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی عصرهامون از رشد چشمگیر واردات به روش کوله‌بری از ابتدای سال تاکنون خبر داد و بیان کرد: واردات به روش کوله‌بری از ابتدای سال جاری تاکنون به بیش از ۱۰ میلیون دلار رسیده است؛ این میزان واردات، نشان‌دهنده نقش مهم بازارچه‌های مرزی در تأمین کالاهای مورد نیاز و ضروری برای مردم منطقه است.
وی افزود: کوله‌بری یکی از روش‌های قانونی و رسمی تجارت در مناطق مرزی است که باهدف حمایت از معیشت مرزنشینان اجرایی گردیده؛ این روش به خانوارهای مرزنشین اجازه می‌دهد تا کالاهای مشخصی را از کشورهای همسایه وارد کنند و از سود حاصل از فروش آن‌ها بهره‌مند شوند.
واریز سود به ۶۰۰۰ خانوار
میر با بیان اینکه سود حاصل از واردات کوله‌بری در چند مرحله به‌حساب خانوارهای مرزنشین واریز شده است؛ اظهار کرد: سود مرحله اول و دوم پیش‌تر پرداخت شده بود و در مرحله سوم نیز مبلغی معادل ۶ میلیارد تومان تا پایان سال جاری به‌حساب ۶ هزار خانوار واریز خواهد شد
مدیر بازارچه‌های مرزی سیستان و بلوچستان تشریح کرد: این درآمد نقش مهمی در بهبود معیشت خانواده‌های مرزنشین دارد و به کاهش نرخ بیکاری و فقر در مناطق محروم سیستان و بلوچستان کمک می‌کند؛ بسیاری از این خانوارها تنها از طریق کوله‌بری امرارمعاش می‌کنند و این شیوه تجارت، راهی قانونی برای کسب درآمد آن‌ها به شمار می‌رود.
رشد صادرات از بازارچه‌های مرزی
وی ادامه داد: علاوه بر واردات، صادرات نیز از طریق بازارچه‌های مرزی استان افزایش چشمگیری داشته است؛ از ابتدای سال تاکنون بیش از ۱۲۸ هزار کشنده به وزن حدود ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن کالا از بازارچه‌های مرزی استان صادر شده است؛ صادرات این کالاها علاوه بر ارزآوری برای کشور، زمینه اشتغال‌زایی برای هزاران نفر را در منطقه و داخل کشور فراهم کرده است.
تجارت دام از طریق بازارچه‌ها
مدیر بازارچه‌های مرزی سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه یکی دیگر از فعالیت‌های مهم بازارچه‌های مرزی سیستان و بلوچستان، تبادل دام زنده است؛ خاطرنشان کرد: از ابتدای سال تاکنون ۹۴ هزار و ۵۰۰ رأس دام و لاشه از طریق بازارچه‌های مرزی استان وارد کشور شده است.
وی افزود: تجارت دام از گذشته‌های دور یکی از راه‌های اصلی کسب درآمد مردم منطقه بوده است؛ بازارچه‌های مرزی با ایجاد بستر قانونی برای این فعالیت، به جلوگیری از قاچاق دام و ساماندهی تجارت در این حوزه کمک کرده‌اند.
تنوع کالاهای وارداتی
میر اذعان کرد: یکی از ویژگی‌های مهم تجارت کوله‌بری، تنوع کالاهای وارداتی است؛ حدود یک هزار و ۲۰۰ قلم کالا از طریق کوله‌بری مجوز واردات دارند که این کالاها شامل لوازم‌خانگی، قطعات خودرو، مواد غذایی، پوشاک، لوازم الکترونیکی و برخی تجهیزات صنعتی و خشکبار و غیره هستند؛ بسیاری از این کالاها تنها از طریق کوله‌بری وارد کشور می‌شوند و مجوز دیگری برای واردات آن‌ها وجود ندارد.
بازارچه‌های فعال استان
مدیر بازارچه‌های مرزی سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه بازارچه‌های مرزی سیستان و بلوچستان در مناطق مختلف استان فعال هستند و فرصت‌های تجاری قابل‌توجهی را برای مردم منطقه فراهم کرده‌اند؛ گفت: بازارچه‌های گمشاد، میلک، میرجاوه، جالق، کوهک، پیشین و ریمدان از جمله بازارچه‌های فعال استان هستند.
وی ادامه داد: این بازارچه‌ها با ایجاد زیرساخت‌های مناسب و ارائه تسهیلات به تجار، زمینه‌ای برای گسترش فعالیت‌های اقتصادی در مناطق مرزی فراهم کرده‌اند.
نقش بازارچه‌های مرزی در توسعه اقتصادی
میر خاطرنشان کرد: بازارچه‌های مرزی علاوه بر تأثیر مستقیم بر معیشت مردم، نقش مهمی در توسعه اقتصادی استان دارند. این بازارچه‌ها از یک سو به تأمین کالاهای مورد نیاز مردم کمک می‌کنند و از سوی دیگر با صادرات کالاهای داخلی، ارزآوری و اشتغال‌زایی ایجاد می‌کنند.
توسعه کارت‌های مرزنشینی مطالبه‌ای برای بهبود معیشت مرزنشینان
مدیر بازارچه‌های مرزی سیستان و بلوچستان، از وضعیت کارت‌های مرزنشینی در منطقه سیستان سخن گفت و تأکید کرد: در حال حاضر کمتر از ۱۰ هزار کارت فعال در این منطقه وجود دارد، در حالی که باید این تعداد به ۱۰۰ هزار کارت فعال افزایش پیدا کند، تا مرزنشینان بتوانند از امتیازات قانونی تجارت مرزی بهره‌مند شوند.
وی با اشاره به اهمیت روش کوله‌بری در استان اظهار کرد: این شیوه تجارت در مناطقی مانند میرجاوه، سراوان بزرگ، راسک و دشتیاری نیز تعریف شده و فعال است که با صدور و فعال‌نمودن کارت‌های مرزنشینی توسط فرمانداران و ادارات صمت می‌تواند برای بسیاری از مرزنشینان، به‌ویژه در شرایط سخت اقتصادی و کمبود فرصت‌های شغلی، منبع درآمد پایداری ایجاد کند.
میر همچنین خاطرنشان کرد: از متولیان امر در شهرستان‌ها و مرکز استان درخواست داریم تا با تسهیل روند صدور کارت‌های مرزنشینی، شرایطی را فراهم کنند که افراد بیشتری بتوانند از این امتیازات استفاده کنند که این کارت‌ها نه‌تنها به معیشت مردم کمک می‌کنند، بلکه مسیرهای قانونی تجارت را تقویت کرده و از مهاجرت اجباری بسیاری از خانوارهای مرزنشین جلوگیری خواهند کرد.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که توسعه بازارچه‌های مرزی می‌تواند به کاهش قاچاق کالا و تقویت تجارت قانونی در مناطق مرزی کمک کند؛ همچنین با ارائه تسهیلات و آموزش‌های لازم به مرزنشینان، می‌توان بهره‌وری این بازارچه‌ها را افزایش داد.
بازارچه‌های مرزی سیستان و بلوچستان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای توسعه اقتصادی و معیشتی در مناطق مرزی کشور شناخته می‌شوند؛ رشد چشمگیر واردات، صادرات و تبادل دام از طریق این بازارچه‌ها، امیدی تازه برای مردم منطقه به همراه داشته است.
حمایت از این بازارچه‌ها و رفع موانع موجود می‌تواند نقش آن‌ها را در رونق اقتصادی استان و بهبود زندگی مرزنشینان بیش از پیش تقویت کند؛ مرزنشینان سیستان و بلوچستان با امید به آینده‌ای بهتر، همچنان به فعالیت در این بازارچه‌ها ادامه می‌دهند و چشم‌انتظار سیاست‌های حمایتی بیشتری هستند.