به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ همه ی ماهایی که در حال حاضر در دنیا زندگی می کنیم با قدرت های باورنکردنی ذهن آشنا هستیم مثلا شکست دادن یک بیماری سخت و لاعلاج، یافتن یک ایده و راه حل شگفت انگیز و متحول کردن یکباره ی زندگی و ...

اما وقتی صحبت از مغز و ذهن می شود بسیاری از افراد نمی دانند که این دو متفاوت هستند و حتی در بسیاری از مواقع این دو اصطلاح را به جای هم استفاده می کنند. البته افرادی که این دو اصطلاح را به اشتباه استفاده می کنند مطمئنا از عملکردهای فردی خود بی اطلاع هستند. مطمئنا ذهن و مغز با هم تفاوت هایی که دارند که ما در ادامه تفاوت های آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم. 

حال اگر شما هم علاقه مندید بدانید تفاوت ذهن و مغز در چیست می توانید با ما در ادامه ی مطلب همراه باشید.

تفاوت ذهن و مغز چیست؟

برای اینکه راحت تر تفاوت ذهن و مغز را متوجه شوید یک مثال ساده می زنیم. همان طور که می دانید یک کامپیوتر برای کار کردن به سخت افزار نیاز دارد و سخت افزارها نیز برای اجرا کردن به نرم افزار نیاز دارند. یعنی اگر نرم افزار نباشد سخت افزار کار نمی کند و اگر سخت افزار نباشد نرم افزار بی فایده است. این دو مکمل یکدیگرند مانند ذهن و مغز.

در واقع مغز سخت افزار رایانه است و ذهن نرم افزار آن. البته تفاوت ذهن و مغز کمی پیچیده تر از نرم افزار و سخت افزار است. ذهن یک پدیده ی کاملا جدا از مغز است ولی تفکیک ﺁن ها غیر ممکن است. در واقع ذهن از مغز استفاده می کند و مغز نیز به او واکنش نشان می دهد. همچنین مغز سبب تغییر مغز هم می شود. 

به عبارت دیگر می توان گفت که ذهن یک انرژی است انرژی برای درک احساسات، عواطف، رفتارها، انتخاب ها و .... ذهن یک پدیده ی کاملا زنده است که بدون آن، مغز به هیچ دردی نمی خورد. در واقع ذهن، خود ما هستیم که در مغز می توانیم انرژی تولید کنیم.

برای درک بهتر این موضوع ابتدا به تعریف ذهن و مغز می پردازیم و سپس تفاوت های آن ها را بیان می کنیم.

ذهن چیست؟

یکی از مهم ترین شاخصه ها و در واقع مهم ترین تفاوت هایی که ذهن با مغز دارد این است که ذهن، اصلا یک جسم فیزیکی نیست. لذا اصلا قابل مشاهده با چشم نیست و حتی نمی توان با عمل جراحی آن را ترمیم کرد و یا از آن عکس گرفت. در واقع عنصری در بدن ما وجود ندارد که بتواند ذهن را تشخیص دهد و آن را شناسید. از طرفی واکنش ذهن با بدن بسیار متفاوت است. به عنوان مثال در بسیاری از مواقع ما در استراحت هستیم و حرکتی نمی کنیم اما ذهن ما شلوغ است. این عمل نشان می دهد که موجودیت ذهن و بدن اصلا شبیه هم نیستند.

به عبارتی می توان گفت بدن ما یک مهمان خانه است که ذهن ما در آن مقیم شده است. حتی بعد از این که می میریم ذهن ما بدن ما را ترک می کند و به جهان دیگری می رود. درست به مانند مهمانی که ک خانه را ترک کند و به خانه ی دیگری برود. این تفکر در ادیان دینی بسیار رایج است.

همچنین می توان گفت: ذهن یک فضای غیر ملموس و غیر قابل لمس است. حل که ذهن نه قابل لمس و نه دیدن است و همچنین عضوی از بدن ما نیست پس ذهن چیست؟ این فضای بدون شکل و غیر ملموس که به راحتی اشیاء را درک می کند چیست؟

ذهن که یک طبیعت بدون فرم و بی جسم است مجموعه ای از دانشکده های فکری و ذهنی است که  شامل انواع فرآیندهای روانشناختی همچون ادراک، حافظه، استدلال کردن و سایر موارد این چنینی می باشد. مهارت های ذهنی هر انسانی به چگونگی فعالیت کردن نورون ها و همچنین اینکه آن ها به کدام قسمت های مغز متصل شده اند بستگی دارد. مهارت ذهنی ما با توجه به این عوامل، کم یا زیاد هستند.

مغز چیست؟

برعکس ذهن، مغز یک فضای کاملا ملموس و قابل لمس کردن و دیدن است. در واقع مغز، مهم ترین عضو بدن است که در داخل جمجمه قرار دارد. این عضو که یک اندام پیچیده ی بدن محسوب می شود وظیفه اش مدیریت کردن سیستم عصبی بدن است. این اندام پیچیده در یک مایع شفاف به نام مایع مغزی – نخاعی قرار دارد که این مایع از مغز محافظت می کند. 

مغز از اندام های ماهیچه ای ساخته شده است. البته میلیون ها نورون، آکسون و دندریت ها هم وجود دارند که عملکرد مغز و بدن اعم از غذا خوردن، نفس کشیدن، عاشق شدن، جر و بحث کردن و ... را تنظیم می کنند. در واقع تمام کارکردهای حیاتی بدن بر عهده ی مغز است.

لذا هر اتفاقی که در زندگی ما می افتد نظیر خوابیدن، بیدار شدن، غذا خوردن، ورزش کردن، رقصیدن، صحبت کردن با صدای بلند یا کوتاه، خواندن و نوشتن، تصمیم گرفتن برای دوست شدن یا صحبت کردن با فرد دیگر و در کل تمام اخلاقیات ما به لطف مغز است.

تفاوت ذهن و مغز

با توجه به تعاریف بالا یک تفاوت کلی و اصلی بین ذهن و مغز وجود دارد که مغز یک جسم و اندام اصلی بدن است که قابل لمس شدن و دیدن است اما ذهن یک عضو بدن نیست و به هیچ وجه نمی توان آن را مشاهده کرد. 

تفاوت دیگری که می توانیم به آن اشاره کنیم این است که مغز تشکیل شده از میلیون ها نورون و پیام عصبی است و یک شبکه ی پیچیده می باشد اما ذهن، محصولی آگاهانه از همان نورون ها است که به سمت مغز، شلیک می شوند. مغز دارای یک مکان فیزیک است که ذهن در آن لانه گزیده است.