به گزارش خبرنگار سیاسی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ هر نقطه از ایران در طول تاریخ شاهد حماسهها و شجاعتهای ایرانیان بوده و بسیاری از روزها در تقویم مختص رویدادهای غرورآفرین این مردم است. یکی از روزهای حماسی و ملی دهم اردیبهشت است که سالروز بیرون راندن پرتغالیها از خلیج فارس و تنگه هرمز است.
روز دهم اردیبهشت به عنوان روز ملی خلیج فارس نامگذاری شده است؛ اما سوالی که به وجود میآید، این است که پشت این نامگذاری چه قصه و داستانی قرار گرفته است؟ در زمان شاه اسماعیل اول، امپراتوری پرتغال به خلیج فارس و تنگه هرمز وارد شد و این مناطق را به تصرف خود درآورد. شاه اسماعیل اول پس از تصرف خلیج فارس، با پرتغالیها همکاری کرد که این امر به نفوذ آنها در مناطق اطراف خلیج فارس منجر شد و باعث شد حضورشان در خلیج فارس تا ۱۱۶ سال ادامه پیدا کند تا اینکه نیروهای شاه عباس صفوی، خلیج فارس را آزاد کردند و پرتغالیها را از این منطقه اخراج کردند.
سالها پس از اخراج پرتغالیها از تنگه و پیروز شدن در برابر تلاش برای تحریف نام خلیج فارس در سال ۱۳۸۰ دولت وقت تصمیم گرفت برای پاسداری و محافظت از آن یک روز را در تقویم به نام روز ملی خلیج فارس نامگذاری کند. روند نامگذاری این روز پروسهای طولانی را طی کرد و در مناسبتها و رویدادهای گوناگونی درباره این موضوع سخنرانی شد و در نهایت شورای عالی انقلاب فرهنگی دهم اردیبهشت را بهعنوان این روز ملی انتخاب کرد.
شاید شما هم میدانید که خلیج فارس بعد از خلیج مکزیک و هادسون سومین خلیج بزرگ جهان است و اهمیت آن از دید هیچکس پنهان نیست. این خلیج، که در مسیر انتقال نفت و گاز ایران و کشورهای عربی قرار گرفته، سرشار از معادن نفت و گاز است و به همین دلیل جزو منطقههای استراتژیک و پر اهمیت در سطح بینالمللی است. خلیج همیشگی فارس از شمال با ایران، از غرب با کویت و عراق، از جنوب با عربستان، امارات متحده عربی و بحرین همسایه است. این خلیج از طریق تنگه هرمز به دریای عمان و آبهای آزاد جهان راه دارد. طبق نقشههای قدیمی وسعت آن در گذشته بیشتر از حال بوده و به دلیل همسایگی با کشورهای عربی، بسیاری از آنها بارها برای تحریف نام آن تلاش کردند، اما همیشه ایرانیها با برگزاری پویشهای مختلف اعتراض خود را به این تغییر نام اعلام کردند و توانستند نامش را برای همیشه ثبت کنند.
جعل اسم خلیج فارس به خلیج عرب از کجا آمد؟
اما چگونه این کلمه به اشتباه در نقشهها جایگزین شد؟ نخستین بار جمال عبدالناصر، رئیسجمهور وقت مصر، در یک سخنرانی در سال ۱۹۵۱ با گفتن خلیج عرب به جای خلیج فارس، خواستار تحریک احساسات تودههای عرب منطقه علیه ایران شد. پیش از این، هیچ سندی برای استفاده رسمی از این عبارت وجود نداشته است. چندین سال پس از جمال عبدالناصر، سر چارلز بلگریو به عنوان نخستین سیاستمدار غربی در سال ۱۹۵۵ در نشریه صدای بحرین، نام خلیج عربی را پیشنهاد کرد تا با ایجاد تقویت تقابل بین اعراب خلیج فارس دشمنی ایجاد کند. برخی هم عقیده دارند که نام خلیج عربی برای اولین بار توسط رودریک اوون، یکی از نمایندگان سیاسی انگلیس، در کتابهای خود به کار برده شده و پس از آن بین کشورهای دیگر رواج یافت.
با این حال، هیچ اسناد معتبری برای اثبات تغییر نام خلیج فارس وجود ندارد و بر اساس گفتههای تاریخنگاران عرب، حتی از زمان جنگهای ایران و یونان، آبهای این منطقه به نام خلیج فارس شناخته شده و تمام قراردادها و معاهداتی که بین ایران و دولتهای اروپایی مانند بریتانیا به امضا رسیده، به اسم خلیج فارس ثبت شدهاند. از همه مهمتر، در تاریخ ۱۹ ژوئن ۲۰۱۸، اسم خلیج فارس با پیشوند «مروارید» بر اساس معاهده لیسبون در سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO)، که یکی از سازمانهای وابسته به سازمان ملل متحده است، به ثبت جهانی نشان جغرافیایی رسیده است. بنابراین، هیچ کشور، دولت و سازمانی نمیتواند خلیج فارس را به نام دیگری نامگذاری کند.
در حال حاضر شهرهای اطراف، جزیرهها و ساحل این خلیج پذیرای گردشگران از سراسر دنیا هستند و به یکی از معروفترین جاذبههای گردشگری ایران و جهان تبدیل شدهاند؛ سفر به سواحل نقرهای جنوب ایران و چشیدن طعم تند غذاهای جنوبی خاطرهای ماندگار در ذهن بیشتر ایرانیهاست.