به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهور، در جلسه ستاد تنظیم بازار اظهار داشت که شاخص تورم در ماههای گذشته وضعیت خوبی در مقایسه با ماههای پیش از آن داشته است که با تلاشها و اقدامات تیم اقتصادی دولت این روند ادامه خواهد یافت.
وی از نهادهای نظارتی خواست تا افزایشهای قیمتی غیرقانونی را پیگیری کنند و با آنها برخورد قانونی کنند؛ با این حال، مشاهدات میدانی و گفته های شهروندان نشان میدهد که روند فزاینده افزایش قیمت ها به خصوص در کالاهای خوراکی با این اظهارات فاصله دارد.
اظهارات اخیر معاون اول رئیس جمهور درباره وضعیت تورم در کشور، با توجه به آمارهای منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، نیازمند بازنگری و بررسی دقیق است. بر اساس دادههای موجود، نرخ تورم در اردیبهشت ۱۴۰۴ به ۳۳٫۹٪ رسیده است که این رقم نشاندهنده روند افزایشی تورم در ماههای اخیر است. این در حالی است که معاون اول رئیس جمهور در سخنان خود اشاره کرده بود که شاخص تورم در حال کاهش است.
طبق آمارهای منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالیانه کشور در اردیبهشت ۱۴۰۲ به ۴۹٫۱٪ رسیده بود. با تمرکز دولت سیزدهم بر کاهش نرخ تورم، این رقم بهتدریج کاهش یافت و تا دی ۱۴۰۳ به ۳۲٪ رسید. این روند کاهشی تا پایان سال ۱۴۰۳ ادامه داشت و امیدهایی برای ثبات اقتصادی ایجاد کرده بود.
اما متاسفانه، از آغاز سال ۱۴۰۴، نرخ تورم دوباره رو به افزایش گذاشته است. در اردیبهشت ۱۴۰۴، این شاخص به ۳۳٫۹٪ رسیده است که نشاندهنده افزایش ۱٫۹٪ در مقایسه با آخرین آمار منتشر شده در دی ۱۴۰۳ است. این افزایش، دقیقاً برعکس ادعای معاون اول رئیس جمهور است که شاخص تورم را در حال کاهش عنوان کرده بود.
سوال اصلی این است که چرا بین اظهارات مقامات دولتی و آمارهای رسمی تفاوت وجود دارد؟ آیا اطلاعات غلط به تصمیمگیران ارائه میشود؟ یا اینکه تحلیلهای انجامشده از دادهها نادرست است؟
بررسی دقیق این موضوع نشان میدهد که ممکن است عدم هماهنگی بین نهادهای مختلف یا تأخیر در بهروزرسانی دادهها، عامل اصلی این تضاد باشد. اما این موضوع نباید به بهانهای برای ارائه اطلاعات نادرست تبدیل شود. مردم انتظار دارند که مقامات دولتی از دادههای دقیق و بهروز استفاده کنند و تصویری واقعبینانه از وضعیت اقتصادی کشور ارائه دهند.
وضعیت فعلی تورم در کشور نشان میدهد که روند کاهشی این شاخص متوقف شده و حتی در مواردی معکوس شده است. بنابراین، ضروری است که مقامات دولتی، تصویری واقعبینانه از وضعیت اقتصادی کشور ارائه دهند. این امر نه تنها به افزایش اعتماد عمومی کمک میکند، بلکه زمینهساز طراحی سیاستهای مؤثرتر برای کنترل تورم و بهبود وضعیت اقتصادی خواهد بود.
وضعیت فعلی بازار مواد خوراکی
قیمت لوبیا چیتی در بازار همچنان در حال افزایش است. طبق گزارشهای اخیر، هر کیلوگرم لوبیا چیتی به رقمی حدود ۵۴۰ هزار تومان رسیده است. فعالان بازارهای داخلی می گویند: این افزایش قیمت، عمدتاً به دلیل سرمازدگی سال گذشته در استان فارس و مدیریت ضعیف عرضه و تقاضا در بازار است.
روغن خوراکی؛ عرضه محدود و قیمتهای بالا
عرضه روغن خوراکی همچنان محدود است و خردهفروشان از شرایط سخت خرید از تولیدکنندگان شکایت میکنند. برخی فروشندگان معتقدند که خرید دو کارتن روغن، هزینه کارگر برای خالی کردن بار را افزایش میدهد. در این میان، معاون وزارت جهاد کشاورزی از واردکنندگان خواسته است تا موجودیهای خود را به بازار عرضه کنند، اما به نظر میرسد "شیطنتهایی" در شبکه توزیع این کالای اساسی وجود دارد.
گوشت و صفهای طولانی برای خرید دولتی این محصول
مردم برای خرید گوشت دولتی که روزانه در فروشگاههای زنجیرهای عرضه میشود، صفهای طولانی میکشند. قیمت گوشت قرمز مخلوط چرخ کرده بر اساس مشاهدات میدانی در قصابی های محلات از دام داخلی هر کیلوگرم بیشتر از 550 هزار تومان و از دام وارداتی (دولتی) بیش از 400 هزار تومان است. با این حال، حتی با یارانه دولت، بسیاری از خانوارها قادر به خرید گوشت نیستند.
تخم مرغ؛ کاهش قیمت اما همچنان گران
قیمت تخم مرغ در سال جدید کاهش یافته است، اما همچنان در سطح بالایی قرار دارد. بهترین کیفیت تخم مرغ با وزن بالا از ۱۶۰ هزار تومان در اسفند به ۱۲۰ هزار تومان رسید اما در دو هفته اخیر این قیمت دوباره به حدود 160 هزار تومان برگشته است.
نان؛ افزایش ۸۴ درصدی قیمت نانهای حجیم
قیمت نانهای صنعتی و حجیم در سه ماه اخیر با افزایش ۸۴ درصدی مواجه شده است. هر بسته نان باگت که در اسفند ماه ۱۹ هزار تومان بود، اکنون با حذف یارانه دولت از آرد صنف و صنعت، به قیمت ۳۵ هزار تومان به فروش میرسد.
انتقادات به مدیریت بازار
فعالان اقتصادی و صنفی به مدیریت ضعیف بازار و عدم تصمیمگیریهای مؤثر انتقاد کردهاند. سید حسینعلی شرف زاده، رئیس اتحادیه صنف برنجفروشان مشهد، در گفتوگو با خبرنگار راه دانا در این خصوص اظهار کرد: "شرکتهای بزرگ واردکننده برنج که عمدتاً در تهران هستند، این محصول را به قیمت مصوب نمیدهند. این موضوع منجر به افزایش قیمتها و ایجاد تخلفات شده است."
نظرات کارشناسان و فعالان اقتصادی
عبدالرضا مظفری، دبیر اجرایی صنایع شوینده، آرایشی و بهداشتی، نیز درباره افزایش قیمت مواد شوینده گفت: "افزایش نرخ ارز و مشکلات تخصیص ارز، هزینههای تولید را افزایش داده و این امر به قیمت نهایی محصولات تأثیر گذاشته است."
همچنین، فعالان صنفی معتقدند که افزایش قیمت مواد اولیه و ناترازی انرژی، اصلیترین دلایل افزایش قیمتها هستند. این مشکلات نه تنها صنعت تولید مواد شوینده، بلکه سایر صنایع را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
حال در شرایطی که افزایش قیمت کالاهای اساسی همچنان خبرساز است، خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاعرسانی راهدانا به بررسی میدانی وضعیت بازارهای مختلف پرداخته و نظرات صاحبان مشاغل و فعالان اقتصادی را جمعآوری کرده است. این گزارش میدانی به تحلیل قیمتها و عوامل مؤثر بر آنها در بخشهایی مانند برنج، لوبیا چیتی، گوشت، تخم مرغ، و مواد شوینده میپردازد.
بازار برنج؛ تقاضا و عرضه در حال تغییر
با ورود به یکی از مغازههای مواد غذایی، فروشنده با اشاره به وضعیت قیمت برنج، گفت: "برنج پاکستانی تنظیم بازاری که قبلاً با قیمت ۶۰ هزار تومان عرضه میشد، اکنون دیگر بهصورت مستمر در دسترس نیست. برنجهای موجود در بازار نیز با قیمتهای بالایی مواجه هستند."
او ادامه داد: "برنج پاکستانی فقط غزال صورتی با قیمت ۱.۱۰۰.۰۰۰ تومان برای هر کیسه ۱۰ کیلوگرمی موجود است. البته، برخی از شرکتهای واردکننده به دلیل عدم تعهد به قیمت مصوب، محصولات خود را با قیمتهای بالاتر میفروشند."
این قیمت ها در حالی در فروشگاه ها اعلام می شوند که اتحادیه صنف برنجفروشان اعلام کرده است: "فروش برنج پاکستانی با قیمت ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار تومان برای هر کیلوگرم، مصداق گرانفروشی است. اما متاسفانه برخی شرکتهای واردکننده در تهران، این محصول را به قیمت مصوب نمیفروشند."
لوبیا چیتی، یکی از محصولات حبوبات که تقاضای بالایی در بازار دارد، همچنان با قیمتهای شگفتانگیزی مواجه است. طبق بررسیهای انجامشده، هر بسته ۵۰۰ گرمی این محصول از ۲۲۰ هزار تومان به ۲۷۰ هزار تومان رسیده است. به این ترتیب، هر کیلوگرم لوبیا چیتی در بازار حدود ۵۴۰ هزار تومان قیمت دارد.
یکی از فروشندگان در این زمینه گفت: "عرضه لوبیا چیتی بهصورت قطرهچکانی انجام میشود و به دلیل کمبود عرضه، قیمتها به سرعت در حال افزایش هستند."
در بازار گوشت نیز شرایط خاصی حاکم است. مردم برای خرید گوشت دولتی که روزانه در فروشگاههای زنجیرهای عرضه میشود، صفهای طولانی میکشند. قیمت گوشت قرمز مخلوط چرخکرده از دام داخلی حدود هر کیلوگرم 500 هزار تومان و از دام وارداتی (دولتی) 410 هزار تومان است.
یکی از خریداران در این باره گفت: "خرید گوشت حتی با یارانه دولت هم برای بسیاری از خانوارها دشوار است. این موضوع باعث شده است که بخشی از تقاضای گوشت قرمز به سمت گوشت مرغ و تخم مرغ هدایت شود."
فعالان صنفی این محصول از وزارت جهاد کشاورزی درخواست کردهاند تا با خرید حمایتی از مازاد تخم مرغ، چرخه تولید را پایدار نگه دارند.
بازار مواد شوینده؛ افزایش قیمتها ادامه دارد
محصولات شوینده نیز از افزایش قیمتها در امان نماندهاند. قیمت پودر ماشینلباسشویی ۵۰۰ گرمی از ۴۰ هزار تومان به ۵۱ هزار تومان رسیده است. همچنین، قیمت مایع ظرفشویی پریل یکلیتری از ۸۰ هزار تومان به ۱۰۱ هزار تومان افزایش یافته است.
عبدالرضا مظفری، دبیر اجرایی صنایع شوینده، آرایشی و بهداشتی، درباره این افزایش قیمتها گفت: "افزایش نرخ ارز، مشکلات تخصیص ارز و ناترازی انرژی، اصلیترین دلایل افزایش قیمتها هستند."
به گزارش راه دانا، بررسیهای میدانی نشان میدهد که افزایش قیمت کالاهای اساسی همچنان یکی از چالشهای جدی اقتصادی است. مدیریت ضعیف بازار، مشکلات تخصیص ارز و ناترازی انرژی، از جمله عوامل اصلی این بحران هستند. بدون شک، حل این مشکلات نیازمند تصمیمات جدی و هماهنگ از سوی دولت و نهادهای نظارتی است.
این در حالی است که مقامات دولتی از ثبات تورم و عدم افزایش قیمت کالاهای اساسی سخن میگویند، واقعیت بازار نشان میدهد که مردم با افزایش شدید قیمتها مواجه هستند. مدیریت ضعیف بازار، مشکلات تخصیص ارز و ناترازی انرژی، از جمله عوامل اصلی این بحران هستند. بدون شک، حل این مشکلات نیازمند تصمیمات جدی و هماهنگ از سوی دولت و نهادهای نظارتی است.